Fréttablaðið - 29.09.2004, Blaðsíða 42

Hátt tímakaup
Sameining Kaldbaks og Burðaráss hefur verið á
milli tannanna á sérfræðingum markaðarins. Eink-
um lítil ferðasaga bréfa KEA í Kaldbaki. Kaldbakur
keypti bréfin af KEA á genginu 7,9 sem var loka-
gengi dagsins áður. Samson keypti svo bréfin af
Kaldbaki og lagði þau svo inn í Burðarás á því
gengi sem tilboð Burðaráss til hluthafa Kaldbaks
hljóðaði upp á. Það gengi var nokkru hærra en
KEA fékk fyrir sín bréf. Hagnaður Samsonar af
þessum snúningum reyndist 600 milljónir króna
sem verður að teljast nokkuð gott tímakaup.
Í samningaviðræðunum um kaupin á Kaldbaki
vildu eigendur Samsonar og Landsbankans trygg-
ja áframhaldandi völd sín í Burðarási. Eignin í
Kaldbaki var til þess að tryggja að hlutur þeirra
þynntist ekki út við sameininguna. Bónusinn
var 4,8 prósenta ávöxtun á klukkutíma
sem er talsvert hærri ávöxtunarkrafa
en markaðurinn gerir á ríkispappíra
á heilu ári.
...og svo kom reikningurinn
Þar sem menn gefa sér almennt að frír hádegis-
verður sé ekki til spyrja menn hverjir hafi greitt
reikninginn. Hann var greiddur með yfirverði Kald-
baks inn í Burðarás. Þar eru sömu aðilar stórir og
greiddu því sjálfir reikninginn að hluta. Þeir fengu
þó 600 milljóna sárabætur hinum megin frá sem
ekki féllu í hlut annarra hluthafa Burðaráss. Sára-
bætur þeirra eru að bréf Burðaráss
hafa hækkað eftir viðskiptin.
Björgólfsfeðgar hafa lagt metnað
sinn í að taka litlu hluthafana með
sér í fyrirtækjum sem þeir stjórna.
Áhyggjur manna af þessum gjörningi
snúa að því hvort framhald verði á.
Það er að segja hvort erlend viðskipti
Burðaráss í framtíðinni millilendi
í félögum eigendanna
áður en viðskiptin skila
sér inn til Burðaráss
sjálfs.
MESTA HÆKKUN
ICEX-15 3.693
KAUPHÖLL ÍSLANDS [ HLUTABRÉF ]
Fjöldi viðskipta: 369
Velta: 1.328 milljónir
+0.27%
MESTA LÆKKUN
MARKAÐSFRÉTTIR...
Ný hlutabréf í Íslandsbanka sem
boðin voru til kaups í gær seldust
hratt og örugglega. Bankinn jók
hlutafé um rúma tvo milljarða að
markaðsvirði og seldust hlutabréfin í
fjórum viðskiptum. Ein viðskipti voru
fyrir milljarð og önnur fyrir hálfan.
Ekki er vitað hverjir keyptu.
Olían náði enn og aftur nýjum
hæðum þegar verð fór yfir 50 dollara
tunnan. Verðið fór lækkandi eftir því
sem leið á viðskiptadaginn. Fellibyljir
og órói í Nígeríu og Sádi-Arabíu
hafa valdið svartsýni á olíumarkaði.
Úrvalsvísitala aðallista Kauphallar
Íslands fór yfir 3.700 stig í gær. Hún
lækkaði þó aftur og endaði í 3.692
stigum. Íslandsbanki hækkaði mest
og viðskipti voru einnig mest með
bréf í bankanum, enda nýtt hlutafé
fyrir tvo milljarða sett út á markaðinn
í gær.
18 29. september 2004 MIÐVIKUDAGUR
KB banki greiðir 84 millj-
arða í dag og fær í staðinn
öll hlutabréf í danska bank-
anum FIH. Eignir samein-
aðs banka verða milli 1.500
og 1.700 milljarðar króna.
KB banki eignast danska bankann
FIH í dag. Þar með eru orðin að
veruleika stærstu fyrirtækjakaup
Íslendinga frá upphafi.
Sigurður Einarsson og hans fólk
greiða 84 milljarða í dag og fá í
staðinn afhent öll hlutabréf í dans-
ka bankanum. Seljandi er sænskur
banki, Förenings Sparbanken.
„Kaupin gjörbreyta bankanum
eina ferðina enn,“ segir Sigurður
Einarsson, stjórnarformaður KB
banka. Hann segir að auk tvöföld-
unar á stærð KB banka verði Dan-
mörk stærsta einstaka markaðs-
svæði bankans. „Þetta færir okkur
einu skrefi nær því markmiði okk-
ar að verða alvöru norrænn banki.“
KB banki aflaði 40 milljarða
með hlutafjárútboði til kaupanna
en greiðir afganginn með víkjandi
lánum og eigin fé. Bankinn hefur
auk þess gert samning við Deutche
Bank um sölutryggingu 40 millj-
arða hlutafjár til viðbótar. Hluta-
fjár sem nýta má til frekari vaxtar.
„Það er ljóst að þetta er engin
endastöð en við förum varlega og
tökum eitt skref í einu.“
KB banki hefur verið áberandi í
stórum fyrirtækjaverkefnum og
væntingar eru um að bankinn nýti
viðskiptamannahóp FIH til slíkra
verkefna sem jafnan gefa vel af
sér. Sigurður segir að menn fari
sér hægt í þeim efnum. „Við mun-
um vinna í takti við núverandi
stjórnendur bankans.“ Hann segir
að ekki verði aðrar breytingar á
stjórn bankans en þær að hann og
Hreiðar Már Sigurðsson, forstjóri
KB banka, komi inn í stjórnina.
„Það rímar við stefnu okkar að
vera heimabanki á hverjum stað.
Danskur banki í Danmörku og
sænskur í Svíþjóð.“ Sigurður segir
að hagræðið komi svo með stærri
einingu sem birtist í betri kjörum í
fjármögnun starfseminnar.
Eftir sameiningu verða eignir
KB banka á bilinu 1.500 til 1.700
milljarðar íslenskra króna. Grein-
ingardeild Íslandsbanka birti fyrir
skemmstu verðmat á bankanum.
Þar er gert ráð fyrir að hagnaður
sameinaðs banka verði yfir átján
milljarðar króna í ár. ■
vidskipti@frettabladid.is
Peningaskápurinn…
Actavis 49,90 +0,81% ... Bakkavör
27,50 -0,36% ... Burðarás 14,90 -2,61% ... Atorka 4,80 - ... HB Grandi
8,00 +3,90% ... Íslandsbanki 11,10 +2,78% ... KB banki 489,00 +0,10%
... Landsbankinn 13,10 -1,50% ... Marel 53,00 +0,95% ... Medcare 6,50 -
... Og fjarskipti 3,75 -1,32% ... Opin kerfi 25,90 - ... Samherji 13,40
+0,75% ... Straumur 8,95 +1,13% ... Össur 91,50 -1,61%
Kaupin engin endastöð
HB Grandi 3,90%
Íslandsbanki 2,78%
Tryggingamiðstöðin 2,56%
Burðarás -2,61%
Þormóður Rammi -1,72%
Össur -1,61%
HLUTABRÉF Í ÚRVALSVÍSITÖLU:
Í nýrri skýrslu OECD um menntamál,
Education at Glance, eru menntamál
skoðuð frá ýmsum sjónarhornum og
gerður samanburður milli aðildar-
landa Efnahags- og framfarastofnun-
arinnar (OECD) auk ýmissa annarra
landa. Í skýrslunni skoðaði ég út-
gjöld til menntamála í samanburði
við önnur aðildarríki OECD.
Á árinu 2001 fór jafnvirði 6,7% af
landsframleiðslu til menntastofnana
á öllum skólastigum hér á landi.
Þetta er yfir meðaltali OECD-ríkj-
anna sem á þessum tíma var 6,2%.
Megnið af útgjöldum til mennta-
mála hér á landi var greitt af opin-
beru fé, eða 6,1% á meðan 0,6% var
greitt af einkaaðilum. Stærsti hlutinn
eða 5,2%, er vegna útgjalda til
grunn- og framhaldsskóla. Þar erum
við yfir meðaltali OECD-ríkja sem er
3,8%. Staðan snýst við þegar við
berum saman útgjöld til háskóla hér
á landi og í OECD-ríkjunum, þar
erum við undir meðaltalinu.
Það kemur ekki á óvart að heildarút-
gjöld til menntamála hér á landi séu
yfir meðaltali, ekki síst þegar tekið er
tillit til þess að meðalaldur á Íslandi
er lægri en víða í Evrópu. Því fæst
e.t.v. betri samanburður í útgjöldum
til menntamála ef við skoðum út-
gjöld til menntamála á hvern nem-
anda.
Útgjöld á nemanda til menntamála
eru yfir meðaltali hér á landi. Útgjöld
á hvern nemanda á grunnskólastigi
eru 30% yfir meðaltali OECD-ríkj-
anna. Mest eru útgjöld á nemanda í
Lúxemborg, Danmörku og Banda-
ríkjunum, eða 55-65% yfir meðaltal-
inu. Við erum enn yfir meðaltalinu
þegar kemur að framhaldsskólastigi.
Hér á landi eru útgjöld á nemanda
10% yfir meðaltali OECD-ríkja. Lúx-
emborg, Sviss og Noregur eru með
hæstu útgjöldin.
Dæmið snýst aftur við þegar borin
eru saman útgjöld á nemenda á há-
skólastigi. Þar erum við aftur undir
meðaltali OECD-ríkja, eða sem nem-
ur 35%. Efst á lista yfir útgjöld per
nemanda til háskóla eru Bandaríkin
og Sviss. Fyrir neðan okkur á listan-
um yfir útgjöld per nemanda í há-
skólum eru Spánn, Grikkland, Kórea,
Mexíkó og nokkur ríki Austur-Evr-
ópu. Að meðaltali eru útgjöld á
nemanda 85% hærri á háskólastigi
en framhaldsskólastigi í OECD-ríkj-
unum, en hér á landi er hækkunin
einungis 5%.
Ekki má gleyma því að alþjóðlegur
samanburður er alltaf erfiður og fara
verður varlega í sakirnar við að bera
saman einstök lönd. Í þessari um-
fjöllun hefur ekkert verið rætt um
gæði skóla í hverju landi, aðeins út-
gjöld til þeirra. Reyndar hefur ís-
lenska skólakerfið verið gagnrýnt
fyrir margra hluta sakir. Spurningin
er hvort meiri útgjöld leiði til meiri
gæða.
ÞJÓÐARBÚSKAPURINN
KATRÍN ÓLAFSDÓTTIR
Útgjöld til menntamála
nánar á visir.is
goddi.is, Auðbrekka 19, 200 Kópavogi, sími 544 5550
KATEPAL þakflísar skapa kórónu
hverrar byggingar.
Yfir 60 ára reynsla um allan heim.
Viðhaldsfrítt.
Mjög auðveld lagning á margbrotin þök.
Ekkert tjörumak.
Fallegar þakflísar
goddi.is Auðbrekka 19 kópavogi sími 544 5550
Geymsluvandamál úr sögunni
Frábær bjálkageymsluhús sem
leysa geymsluvanda
sumarbústaða og garðeigenda.
Seljum síðustu húsin með stórlækkuðuverði.
Gullfalleg bjálkahús ca. 54 fm
með 13 fm verönd á ótrúlegu
verði aðeins kr. 1.590.000,-
Upplýsingar: Goddi ehf.
Auðbrekku 19, 200 Kópavogur. sími 544 55 50
Helsinki bjálkahús
goddi.is, Auðbrekka 19, 200 Kópavogi, sími 544 5550
• Getum útvegað verktaka til
lagningar
• Vönduð vinna
• Vandað efni
• Alltaf ódýrastir
Ný sending komin af bræðslu
þakpappa frá þekktustu þakpappa-
verksmiðju Finnlands
Væntingavísitala Gallup tók
kipp upp á við í þessum
mánuði.
Bjartsýni neytenda um horfur í
efnahagslífinu eykst enn. Vænt-
ingavísitala Gallup hækkaði um
níu stig á milli mánaða.
Í Morgunkorni Íslandsbanka
kemur fram að fólk sé bjartsýnna
um almennar efnahagshorfur auk
þess sem fleiri hyggja á fasteigna-
og bílakaup.
Í vor tók væntingavísitalan dýfu
þegar „svartsýniskast“ greip um
sig meðal neytenda að mati grein-
ingardeildar KB banka. KB banki
gerir þó fyrirvara við túlkun vísi-
tölunnar og segir að vísitalan hafi
verið því marki brennd að sveiflast
mikið.
Væntingavísitalan er nú 12,3
stigum hærri en hún var fyrir einu
ári. Nú stendur vísitalan í 119,3
stigum og hefur aðeins tvisvar far-
ið hærra síðan mælingar hófust
árið 2001. Þetta þýðir að fólk telur
almennt að ástand efnahagsmála sé
gott.
Langtímavæntingar eru hins
vegar áþekkar því sem þær voru á
sama tíma í fyrra.
Í Bandaríkjunum ríkir hins veg-
ar þveröfug stemning. Þar lækkaði
sú vísitala sem mælir trú neytenda
á efnahagshorfum. ■
STÆRSTU KAUPIN Stærsta íslenska fjárfestingin erlendis til þessa er í höfn. KB banki greiðir í dag 84 milljarða fyrir FIH bankann dans-
ka og tekur við stjórnartaumunum í bankanum.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/Þ
Ö
K
Bjartsýni eykst