Fréttablaðið - 30.09.2004, Blaðsíða 38

30 30. september 2004 FIMMTUDAGUR
EKKI MISSA AF…
Sýningum Finns Arnars,
Katrínar Sigurðardóttur og
grafíksýningunni
Kenjarnar eftir Goya
í Listasafni Reykja-
víkur - Hafnarhúsi.
Sýningunum lýkur á
sunnudaginn...
Latíndjasskvintett Rodriguez-
bræðra, ásamt Einari Val Schev-
ing trommara og kólumbíska
slagverksleikaranum Samuel
Torres, á Hótel Sögu klukkan
20.30 í kvöld...
Binary Orchid tríóinu, sem
meðal annars er skipað Gulla
Guðmunds bassaleikara, á Kaffi
Reykjavík klukkan 22.30 í kvöld.
Tónlist í frjálsari kantinum og alls
konar rafhljóð notuð til að krydda
hana...
Í tilefni af alþjóðlegum degi byggingarlistar
bjóða Arkitektafélag Íslands og Byggingarlist-
ardeild Listasafns Reykjavíkur til
fyrirlestrar um ævi og störf
Hannesar Kr. Davíðssonar arki-
tekts á Kjarvalsstöðum föstu-
daginn 1. október. Fyrirlestur-
inn flytur Pétur H. Ármannsson
og er hann liður í röð erinda á
vegum Byggingarlistardeildar
og Arkitektafélags Íslands þar
sem fjallað er um ævi og verk
merkra íslenskra arkitekta á 20.
öld.
Hannes Kr. Davíðsson fæddist
árið 1916 í Reykjavík. Að loknu
sveinsprófi í múrsmíði árið
1938 nam hann byggingariðn-
fræði í Álaborg og arkitektúr í Kaupmanna-
höfn. Eftir lokapróf frá Kunstakademiets Arki-
tektskole árið 1945 fluttist Hannes til Reykja-
víkur og starfaði um skeið á teiknistofu Húsa-
meistara ríkisins. Árið 1951 stofnaði hann
eigin teiknistofu sem hann rak
til dánardags árið 1995. Meðal
helstu verka hans má nefna
Kjarvalsstaði, hús tilrauna-
stöðvar Háskóla Íslands að
Keldum og hús Gunnars
Gunnarssonar rithöfundar á
Dyngjuvegi 8.
Hannes var forseti Bandalags
íslenskra listamanna frá 1967-
75, formaður Arkitektafélags
Íslands 1952-54 og einn stofn-
enda Ljóstæknifélags Íslands.
Hann beitti sér mjög í fagleg-
um málefnum arkitekta og tók
alla tíð virkan þátt í opinberri
umræðu um skipulags- og byggingarmál.
Fyrirlesturinn hefst klukkan 20.00 og er að-
gangur ókeypis og öllum heimill.
Kl. 16.00
Íslensku barnabókaverðlaunin 2004
afhent í Þjóðmenningarhúsinu og á eftir
verður Galdur úti í mýri, Alþjóðlega
barna- og unglingabókahátíðin í Reykja-
vík, sett í Norræna húsinu. Verðlaunin
eru nú veitt í tuttugasta sinn.
menning@frettabladid.is
Erindi um byggingarlist
Grasrót í röngum garði
Fyrir aldarfjórðungi eða svo voru
nánast allar sýningar Nýlistasafnsins
grasrótarsýningar, umgjörðin var
frekar fátækleg, lítið um skrif og út-
gáfur, nánast engar merkingar. Nú er
svo komið að nafngiftin, Grasrót, er
aðeins liður í sýningarhaldi Nýlista-
safnsins og hefur svo verið frá alda-
mótum. Einmitt á síðastliðnum 5
árum hefur myndlistarumhverfið
verið að breytast og nánast tekið
stakkaskiptum. Sú kynslóð sem var
nánast grasrót í tuttugu ár heldur nú
um taumanna. Hún er orðin „prófes-
sjónal“.
Menningarforræðið og hugmynda-
fræðilegt vald er í hennar höndum.
Hún sér um „uppeldið“ við mynd-
listadeild Listaháskólans. Hún sér um
ráðgjöfina fyrir stjórnmálamenn sem
forgangsraða peningum til menning-
armála. Hún sér um að segja fyrir-
tækjum, eins og Orkuveitunni, hvað
sé í lagi að sýna. Gagnrýnin myndlist-
arumræða í fjölmiðlum, sé hún yfir-
leitt fyrir hendi, er líka í höndum
hennar. Allt þetta kristallast svo í
hennar eigin „grasrótaruppskeru“
sem nú er til sýnis, annarsvegar í
„boðlegum“ húsakynnum Nýlista-
safnsins sem eru nánast að komast í
sama „klassa“ og Safnið eða i8 og
hinsvegar í „stórglæsilegum“ húsa-
kynnum Orkuveitunnar. Þetta er „al-
vöru“ sýning, svona „post-graduate“
yfirbragð. Flottur, vel hannaður
katalókur – hann fæst meira að segja
frítt. Borguð sýningarstjórn og skrif
um verkin. Merkingar á verkum til fyr-
irmyndar. Glæsilegar veitingar við
opnun. Prófessjónalisminn glansar í
gegn. Er ekki ástæða til að hrópa
húrra, húrra eða loksins, loksins!?
Reyndar fá listamennirnir ekkert fyrir
sinn snúð en þá væri einfaldlega allt
of langt gengið – yrði nánast reyfara-
kennt ástandið.
Nú er það spurning hvort inntak
þessarar sýningar standi undir allri
þessari umgjörð eða hvort öll þessi
umgjörð geri það að verkum að kröf-
urnar til hennar verði meiri. Það er
eitthvað að. Nánast engin verk eru
sérstaklega slæm, þau eru frekar góð.
Inntakið í verkunum er „gott“, femín-
ismi og rætur, femínismi og sögulegt
samhengi, samskipti, krúttið og
bernskan, ímynd málarans, yfirborð
og nostalgía, leikvöllur ungra drengja
– (neyslumenningar-collage, eitthvað
sem íslendingum gæti fundist póli-
tísk list), byltingin í hvunndeginum,
ikea draumar. Veggspjaldið er gott.
Það er grundvallað á dagsbrún lýð-
veldishátíðarinnar, neu stikker, verð-
launamedalíum, rásflöggum, kokteil,
bréfskutlum, atómi, frumformum,
skærum, hamri og sög, tölvu og
kassettum. Samt er sýningin ekki trú-
verðug. Framsetningin er allt of
mikið „pródúkt“ til þess að grasrót sé
réttnefni. „Orkuveituverk“ á nýló í
formi innihaldslausra málverka og
krítískari „nýlóverk“ í Orkuveituna.
Þetta gengur ekki upp. Allt of margar
„listfræðingaklisjur“ eru í katalóknum
til að hægt sé að taka skrifin alvar-
lega. Ég sakna orkuveitunnar í því
sjálfsprottna. Hef grun um að laukur-
inn fái meiri næringu í jarðvegi með
meiri skít en þessum dauðhreinsaða.
Hin raunverulegu blóm séu að spretta
upp í öðrum görðum heldur en þess-
um ofverndaða garði fyrirhyggjunnar.
Samtíminn er farinn að einkennast of
mikið af fyrtækjadekri og popúlisma –
listamenn farnir að þóknast óeðlilega.
Það á ekki bara við um þessa sýningu
heldur nánast alla aðra menningar-
lega starfsemi. Raunveruleg velgengni
er afleiðing af eigin gjörðum en ekki
foreldra- og fyrirtækjadekri. Eigin
gjörðum fylgir sjálfsvirðing sem er svo
miklu líklegri til blómlegs árangurs en
undirgefni við sýningarstjóra og feimni
við upphafin sýningarumhverfi. ■
MYNDLIST
GODDUR
Grasrót
Nýlistasafnið
Laugavegi 26 - Grettisgötumegin
Sýningarsalur Orkuveitu Reykjavíkur
Bæjarhálsi 1
!
Í Höll og á
Draugabar
Hljómsveitin Icelandic Sound
Company (ISC) mun halda tón-
leika Höllinni í Vestmannaeyjum í
kvöld, fimmtudaginn 30. septem-
ber og Draugabarnum á Stokks-
eyri annað kvöld. 1. október. Báðir
tónleikarnir hefjast klukkan 20.30.
ISC er sveit sem einbeitir sér
að tónlist þar sem hreint hljóð
hefur sterka þungamiðju. Hljóð-
færaskipunin er gong og tam-tam
ásamt öðrum ásláttarhljóðfærum,
auk rafgítars og rafmandólíns.
Ýmsir hafa lýst tónlist ISC sem
draugalegri. Sækjast sér um líkir
og þótti því tilvalið að halda tón-
leika í viðeigandi umhverfi í
Draugasetrinu og sjá hvort ekki
særast fram nokkrir gamlir
draugar á tónleikunum.
Meðlimirnir, Gunnar Kristins-
son (slagverk) og Ríkharður H.
Friðriksson (gítar), hafa báðir ára-
tuga reynslu á tónlistarsviðinu.
Þeir hafa lokið háskólaprófum í
tónlistarfræðum, tónsmíðum og
hljóðfæraleik og hafa á undan-
förnum áratugum tekið þátt í
fjöldanum öllum af tónlistarhátíð-
um og tónleikum víða um heim.
Eftir þá liggja fjölbreyttar tón-
smíðar af ýmsum gerðum. Gunnar
starfar í Basel í Sviss en Ríkharð-
ur kennir raftónlist við Listahá-
skóla Íslands og Tónlistarskóla
Kópavogs. ■
ÞAÐ ER EITTHVAÐ AÐ Flottur, vel hannaður katalókur – hann fæst meira að segja
frítt. Borguð sýningarstjórn og skrif um verkin. Merkingar á verkum til fyrirmyndar. Glæsi-
legar veitingar við opnun.
Bandalag þýðenda og túlka,
sem stofnað verður í dag,
verður regnhlífarsamtök
fólks sem starfar á ólíkum
vettvangi.
Stofnfundur bandalags þýðenda
og túlka á Íslandi verður haldinn í
dag klukkan 18.00 í hátíðarsal
Háskóla Íslands. Félaginu er
ætlað að vera fagfélag þýðenda og
túlka og tilgangur þess er að vinna
að hagsmunum þeirra, efla kynn-
ingu á starfi þýðenda og túlka, efla
samstarf hjá þessum hópum,
stuðla að endur- og símenntun og
sinna alþjóðlegu samstarfi jafn-
framt því að gæta hagsmuna og
réttar félagsmanna í samræmi við
íslensk lög og alþjóðavenjur.
Formaður stofnfundarhátíðar
er Guðrún Tulinius. Hún segir
ástæðuna fyrir stofnun félagsins
vera þá að hér hafi vantað félag af
þessu tagi. „Við vorum nokkur
sem fórum að tala saman um að
stofna bandalag þýðenda og túlka
til þess að vinna að hagsmunum
þessa hóps og kynna starf hans.“
Hverjir eru helstu hagsmunirnir?
„Hagsmunir geta til dæmis
varðað launakröfur og gæði verks,
símenntun og endurmenntun. Sú
staða getur komið upp að það þjóni
hagsmunum okkar að vinna með
þýðendum og túlkum erlendis.
Samstarf innbyrðis getur einnig
verið mikilvægt.
Guðrún segir bandalagið ekki
starfa undir hatti Rithöfundasam-
bandsins. Hins vegar eigi þýðend-
ur innan Rithöfundasambandsins
kost á að ganga í nýja bandalagið.
„Þetta er hugsað sem regnhlífar-
samtök margra félaga, svipað og
ASÍ, sem er með öll verkalýðs-
félög undir sínum hatti,“ segir
hún. „Félögin sem geta átt aðild að
nýja bandalaginu eru til dæmis
Rithöfundasambandið, Félag lög-
giltra dómtúlka og skjalaþýðenda,
Félag sjónvarpsþýðenda, Félag
þýðenda á Stöð2 og Félag nytja-
textaþýðenda sem eru nýstofnuð,
Félag táknmálstúlka og Blaða-
mannafélagið. Fulltrúar margra
þessara félaga hafa tekið þátt í
undirbúningnum.
Þetta er ekki félagsskapur
fyrir einstaklinga, heldur verður
þú að vera í einhverju ofan-
greindra félaga til þess að geta
gengið í bandalagið.“
Verður bandalagið með starfs-
mann?
„Nei, en við verðum með fimm
manna stjórn. Á hátíðarfundinum
koma líklega fram tilnefningar til
hennar en framhaldsstofnfundur-
inn verður síðan í næstu viku. Þá
verður gengið frá stjórnarkjöri.“
Þegar Guðrún er spurð hvers
vegna stofnuð voru regnhlífarsam-
tök, en ekki félagsskapur fyrir ein-
staklinga sem starfa við þýðingar,
segir hún að það sé vegna þess að
þýðendur og túlkar starfi á ólíkum
stöðum og ólíkum grundvelli.
„Hins vegar eru hagsmunir okkar
áþekkir. Fólk er með æði misjafna
samninga en þá verður að sam-
ræma, bæði hvað varðar kröfur
sem til okkar eru gerðar um gæði
sem og kröfur okkar um laun.“
Nokkrir af þeim dýrgripum
sem þýddir hafa verið á íslensku
verða sýndir á fundinum, auk þess
sem boðið verður upp á glæsilega
dagskrá þar sem þau Anna Pálína
og Aðalsteinn Ásberg koma fram,
Jóhanna Þráinsdóttir flytur
erindi og dramatískur flutningur
verður á ljóði eftir Carles Duarte i
Montserrat á fimm tungumálum.
Flytjendur verða Rebekka Rán
Samper, Isaac Juan Tomas, Ger-
ard Lemarquis, Þór Tulinius og
Sigrún Edda Teódórsdóttir.
Aðalheiður Halldórsdóttir sýn-
ir dans, Ingibjörg Haraldsdóttir,
Ingunn Ásdísardóttir, Þórarinn
Eldjárn, Þrándur Thoroddsen og
Karl J. Guðmundsson lesa ljóð og
Valgerður G. Guðmundsdóttir
syngur við undirleik Vignis Þórs
Stefánssonar.
Verndari bandalagsins verður
Vigdís Finnbogadóttir, fyrrver-
andi forseti Íslands. ■
GUÐRÚN TULINIUS „Fólk er með æði misjafna samninga en þá verður að samræma,
bæði hvað varðar kröfur sem til okkar eru gerðar um gæði sem og kröfur okkar um laun.“
Nauðsynlegt að samræma kröfur
Djassklúbbar
Djassklúbbar á Café Rosenberg
og Póstbarnum, frá 23.00 til 01.00.
Tríó Andrésar leikur á Café Ros-
enberg, skipað Andrési Þór, Róert
Þórhallssyni og Erik Qvick – og á
Póstbarnum er það Frón tríó,
skipað Sigurjóni Alexanderssyni,
Eyjólfi Þorleifssyni og Jóhanni
Ásmundssyni. ■