Fréttablaðið - 30.09.2004, Blaðsíða 40
Greinileg þenslueinkenni koma
fram í nýjum tölum Hagstofu
Íslands um vöruskiptajöfnuð. Á
fyrstu átta mánuðum ársins
fluttu Íslendingar inn vörur
fyrir 156,5 milljarða króna en út-
flutningur nam 129,5 milljörð-
um. Halli á vöruviðskiptum er nú
meiri en hann var árið 2000
þegar síðasta góðæri náði há-
marki.
Á föstu gengi er vöruskipta-
jöfnuðurinn nú nokkuð hærri en
hann hefur verið síðan 1995. Sé
hallinn á viðskiptum við útlönd
skoðaður sem hlutfall af lands-
framleiðslu sést hins vegar að í
ár er staðan svipuð og árið 2000.
Þá nam vöruskiptahallinn um 5,2
prósent af landsframleiðslu á
fyrstu átta mánuðum ársins en
nú má gera ráð fyrir að hallinn
sé á bilinu 4,7 til 4,9 prósent.
Bolli Þór Bollason, skrifstofu-
stjóri efnahagsskrifstofu fjár-
málaráðuneytisins, segir að tölur
um halla á vöruskiptum við út-
lönd komi ekki á óvart. „Þessi
tala kemur í sjálfu sér ekkert á
óvart. Allir hagvísar benda í
þessa sömu átt að það séu meiri
útgjöld og hagvöxtur í gangi
heldur en við gerðum ráð fyrir í
síðustu spá. Þetta hefur skilað
sér í meiri tekjum í ríkissjóð og
meiri innflutningi og þar af leið-
andi meiri halla á vöruskipta-
jöfnuði,“ segir hann.
Sama kaup meiri vinna
Uppsagnir Iceland Express á flugliðum hafa hleypt
lífi í vangaveltur um langa leit forsvarsmanna fé-
lagsins að fjárfestum. Ekki hefur gengið sem skyldi
að fá þá að félaginu. Almennt líta fjárfestar á rekst-
urinn sem mjög áhættusaman og ekki fyrir aðra en
þá sem ætla að vaka og sofa yfir honum.
Ætlun Iceland Express
er að ráða aftur til sín
flugliðana í gegnum
breska flugfélagið
Astraeus á óbreyttum
launum og réttindum,
en um leið verður kraf-
ist meira vinnuframlags.
Það þýðir á mannamáli
lægra tímakaup. For-
svarsmenn segja þó að
vinnutíminn verði svip-
aður og þekkist hjá flugliðum
evrópskra flugfélaga.
Landsbanki í landaleit
Landsbankinn undirbýr nú landvinninga á fleirum
en einum vígstöðvum. Bankinn undirbýr nú að
opna netreikninga til verðbréfaviðskipta í sam-
vinnu við Etrade. Í gegnum sama reikning verður
hægt að eiga viðskipti með hlutabréf félaga í mis-
munandi löndum. Þrjú Norðurlandanna verða með
í hópnum, Danmörk, Noregur og
Finnland, auk þess sem hægt
verður að eiga viðskipti með
bandarísk hlutabréf. Etrade
hefur verið ódýr kostur
þeirra sem vilja eiga við-
skipti með erlend hlutabréf.
Hindrun í slíkum viðskipt-
um hefur verið hár við-
skiptakostnaður.
Með samstarfinu við
Etrade er markmið-
ið að lækka þann
kostnað.
MESTA HÆKKUN
ICEX-15 3.708
KAUPHÖLL ÍSLANDS [ HLUTABRÉF ]
Fjöldi viðskipta: 302
Velta: 1.491 milljónir
+0,43%
MESTA LÆKKUN
MARKAÐSFRÉTTIR...
Úrvalsvísitala Kauphallar Íslands
endaði í 3.708 stigum og hefur
aldrei verið hærri. Miklar hækkanir
hafa einkennt markaðinn að und-
anförnu og í gær lækkuðu aðeins
tvö félög .
Greiningardeild Íslandsbanka
spáir 0,5 prósenta hækkun vísitölu
neysluverðs milli mánaða. Hagstof-
an birtir vísitöluna um miðjan nóv-
ember. Fyrir hafa KB banki og
Landsbankinn spáð 0,6 prósenta
hækkun á vísitölunni.
Samskip hafa opnað nýja skrif-
stofu í Þórshöfn í Færeyjum og
munu endurskoða siglingaráætlun-
ina í kjölfarið. Um leið var gengið
frá ráðningu Joels undir Leitinum
sem yfirmanns Samskipa í Fær-
eyjum og tveggja starfsmanna á
Þórshafnarskrifstofuna.
32 30. september 2004 FIMMTUDAGUR
Straumur fjárfestingarbanki verð-
ur stærsti einstaki hluthafinn í Ís-
landsbanka. Straumur keypti í gær
hlut Helga Magnússonar og hluti
Burðaráss í bankanum. Samhliða
þessum viðskiptum eignast eigend-
ur Landsbankans hlut í Straumi í
gegnum Burðarás og Landsbank-
ann.
Eftir viðskiptin ráða eigendur
Landsbankans fjórðungs hlut í
Straumi fjárfestingarbanka og eru
stærsta blokkin í hluthafahópi
Straums. Burðarás og Landsbank-
inn fengu hlutabréf í Straumi í
skiptum fyrir Íslandsbankabréfin.
Með þessum viðskiptum hefur
Björgólfsfeðgum tekist að tryggja
sér veruleg áhrif á framhald hag-
ræðingar í bankakerfinu og þátt Ís-
landsbanka í henni. Nýliðin sam-
eining Burðaráss og Kaldbaks tak-
markar einnig möguleika Íslands-
banka til yfirtöku annarra fjár-
málastofnana innanlands.
Landsbankinn og Burðarás
gerðu framvirka samninga við
Helga Magnússon og Orra Vigfús-
son um hlutabréf í Íslandsbanka.
Orri skilaði inn sínum samningi til
Burðaráss, sem átti þá ríflega
fimm prósent í Íslandsbanka. Helgi
framlengdi sinn samning við
Landsbankann, en hlutur Helga er
með í sölunni til Straums.
Straumur í miðju atburða
Þetta er ekki í fyrsta skiptið
sem Björgólfsfeðgar eignast hlut í
Straumi. Með kaupum Samsonar í
Straumi fyrir rúmu ári hófst at-
burðarás sem leiddi til uppstokk-
unar í íslensku viðskiptalífi. Nið-
urstaða hennar var stærstu eigna-
skipti íslenskrar viðskiptasögu.
Viðskiptin í gær eru í senn
lokapunktur og upphaf. Loka-
punkturinn er að eigendur Lands-
bankans hafa skapað eignarhlut
sínum í Íslandsbanka varanlegri
íverustað. Hins vegar má líta á
viðskiptin í gær sem upphafið að
hagræðingu í fjármálakerfinu.
Sameining Straums og Íslands-
banka var einn möguleikinn í stöð-
unni og sá sem hugnaðist Íslands-
banka best fyrir núverandi breyt-
ingar á eignarhaldi. Með kjöl-
festueign Landsbankamanna í
Straumi hefur staða Íslandsbanka
veikst sem geranda í hræringum á
fjármálamarkaði.
Upphafleg kaup Landsbankans
og Burðaráss í Íslandsbanka voru
viljayfirlýsing um sameiningu
bankanna. Sá vilji var lagður til
hliðar tímabundið. Viðskiptin nú
benda til þess að viljinn hafi aldrei
horfið að fullu. Björgólfur Thor
segir hvorki áætlanir uppi um
sameiningu Straums og Burðaráss
né breytingu á fjárfestingarstefn-
unni. „Straumur fjárfestingar-
banki er að mínu mati áhugavert
félag. Ég hef átt farsælt samstarf
við félagið á árinu og verið ánægð-
ur með það. Ég hef fullan hug á að
halda samstarfinu áfram og tel að
tækifæri bíði erlendis þar sem
Straumur og Burðarás geta tekið
höndum saman með innlendum og
erlendum fjárfestum.”
Þórður Már Jóhannesson, for-
stjóri Straums, segir hlutafjár-
aukningu og innkomu nýrra fjár-
festa sýna trú fjárfesta á framtíð
Straums. „Töluverð hagræðing
hefur átt sér stað á íslenskum
fjármagnsmarkaði og teljum við
henni ekki lokið. Fjárfesting þessi
eykur möguleika Straums á því að
verða virkur þátttakandi í þeirri
þróun sem fram undan er.“
Búast má við að tími muni líða
áður en ráðist verður í næstu
skref. Sameining Landsbanka og
Íslandsbanka er líklegt lokatak-
mark þessara viðskipta. Við slíka
sameiningu gæti viðskiptastarf-
semi orðið í sameinuðum Íslands-
banka og Landsbanka og fjárfest-
ingarbankastarfsemi í sameinuð-
um Straumi og Burðarási.
haflidi@frettabladid.is
vidskipti@frettabladid.is
Peningaskápurinn…
Actavis 50,50 +1,20% … Bakkavör
27,50 - … Burðarás 14,90 - … Atorka 5,00 +4,17% … HB Grandi 8,00 -
… Íslandsbanki 11,10 - … KB banki 490,00 +0,20% … Landsbankinn
13,20 +0,76% … Marel 53,50 +0,94% … Medcare 6,70 +3,08% …
Og fjarskipti 3,70 -1,33% … Opin kerfi 25,80 -0,39% … Samherji 13,40
+0,75% … Straumur 9,00 +0,56% … Össur 92,50 +1,09%
Fiskimarkaður 9,09%
Atorka 4,17%
AFL 3,17%
Og Vodafone -1,33%
Kaldbakur -0,53%
Opin kerfi -0,39%
HLUTABRÉF Í ÚRVALSVÍSITÖLU:
nánar á visir.is
Stjórnvöld í Þýskalandi ætla að
taka jafnvirði 1.200 milljarða ís-
lenskra króna að láni þar sem
skatttekjur ríkisins hafa ekki auk-
ist, þrátt fyrir aukinn hagvöxt í
Þýskalandi.
Lánið kemur til viðbótar við
3.500 milljarða króna sem þegar
höfðu verið teknir að láni á þessu
ári. Hefur þýska ríkið aldrei tekið
jafn há lán á einu ári, andvirði
4.700 milljarða króna, en áætlanir
höfðu gert ráð fyrir að lántakan á
þessu ári næmi 2.400 milljörðum
króna.
Allt stefnir í að Þýskaland verði
brotlegt við reglur Myntbandalags
Evrópu um fjármálastjórn þriðja
árið í röð. ■
Met í lántöku
M
YN
D
A
P
EYÐA UM EFNI FRAM Joscha Fishcer,
utanríkisráðherra, og Gerhard Schröder,
kanslari Þýskalands, á ríkisstjórnarfundi.
Methalli á
vöruviðskiptum
(verðmæti útfluttra vara að frádregnu verðmæti innfluttra) á tímabilinu janúar til ágúst
1995 til 2004. Í milljörðum króna á föstu verðlagi.
VÖRUSKIPTAJÖFNUÐUR VIÐ ÚTLÖND
UPPGANGUR Í KJÖLFAR STÓRFRAMKVÆMDA Að mati Bolla Þórs Bollasonar, skrif-
stofustjóra efnahagsskrifstofu fjármálaráðuneytisins, má rekja allt að tveimur þriðju hlut-
um vöruskiptahallans til framkvæmda vegna stórvirkjunar.
19971995 1996 2002
1998 1999 2000 2001 2003 2004
0
10
11
-5
-10
-15
-20
-27
Heimild: Hagstofan.
Góðæri segir til sín í vöruskiptajöfnuði við útlönd. Innflutn-
ingur frá Bandaríkjunum hefur vaxið um nær áttatíu pró-
sent frá í fyrra. Stór hluti vöruskiptahallans er vegna stór-
iðjuframkvæmda en einkaneysla er líka á uppleið.
STÆRSTU EIGENDUR STRAUMS
Eignarhaldsfélagið SK ehf. 9,70%
MK-44 ehf. 9,50%
Tryggingamiðstöðin hf. 9,22%
Landsbanki Íslands hf. 8,67%
Burðarás hf. 8,56%
Landsbanki Luxembourg S.A. 7,22%
Smáey ehf. 5,34%
Lífeyrissjóður sjómanna 5,05%
Eignarhaldsfélagið SKE ehf. 4,31%
Lífeyrissjóður verslunarmanna 3,92%
Björgólfsfeðgar kjölfesta í Straumi
Eigendur Landsbankans eignuðust á ný kjölfestuhlut í Straumi
í gær eftir árs hlé. Straumur verður stærsti hluthafinn í Íslands-
banka. Sameining viðskiptabankanna líklegt langtímamarkmið.
STRAUMUR, TAKA TVÖ Björgólfur Thor Björgólfsson og félagar hans í Samson treystu í gær stöðu sína á innlendum fjármálamarkaði
þegar Burðarás og Landsbankinn eignuðust fjórðungs hlut í Straumi. Eignarhald á Straumi hefur gegnt lykilhlutverki í hræringum á fjár-
málamarkaði.