Fréttablaðið - 05.10.2004, Blaðsíða 18

5. október 2004 ÞRIÐJUDAGUR
Veðrið í september:
Hlýr, votur og dimmur
VEÐUR Nýliðinn september var
nokkuð hlýr, en úrkomusamt var
og fremur sólarlítið. Úrkoma í
Reykjavík mældist 40 prósentum
meiri en í meðal septembermán-
uði. Meðalhitinn í höfuðborginni
var hins vegar nokkuð fyrir ofan
meðallag, eða níu gráður, og er það
þrítugasti mánuðurinn í röð þar
sem hiti er fyrir ofan meðallag.
Á Akureyri var meðalhitinn 8,8
gráður, sem er 2,6 gráðum meira
en í meðalári og þar var úrkoma
tæplega 60 prósentum meiri en í
meðal septembermánuði.
Eftir sólríkt sumar dró sólin sig
að nokkru leyti í hlé í september
og voru sólskinsstundir í Reykja-
vík alls 103, eða 22 færri en í með-
alári, og á Akureyri voru þær alls
72, eða fjórtan undir meðallagi.
Sumarið (júní til september)
var hlýtt að sögn Veðurstofunnar. Í
Reykjavík var það hið fimmta
hlýjasta frá upphafi samfelldra
mælinga, en árin 1939, 1941, 1958
og 2003 voru sumrin hlýrri en í ár.
Sumarið var einnig sólríkt með
eindæmum og mældust sólar-
stundir í Reykjavík 753, sem gerir
sumarið að níunda mesta sólar-
sumri síðan mælingar hófust. Á
Akureyri voru sólskinsstundirnar
682 og hafa þær aðeins fimm sinn-
um orðið fleiri þar nyrðra að sum-
arlagi. ■
NEYTENDUR Bjúgu, kjötbollur og
soðin ýsa voru á borðum flestra
íslenskra heimila um árabil og
jafnan var öllu skolað niður með
kaldri mjólk. Á laugardagskvöld-
um var steik og fullorðna fólkið
dró tappa úr rauðvínsflösku en
krakkarnir fengu kók.
Fyrir tæpum áratug breyttist
eitthvað í þjóðarsálinni, matseðill-
inn varð fjölbreyttari og á honum
mátti finna eitt og annað sem áður
var framandi og jafnvel óþekkt.
Og með matnum var drukkinn
áfengur berjasafi á flöskum –
rauðvín og hvítvín.
Þrjár milljónir flaskna af léttu
víni seldust á síðasta ári. Það eru
rétt tæplega sextíu þúsund flöskur
á viku. Um fjörutíu þúsund rauð-
vínsflöskur seldust vikulega árið
2003. Fyrir fjórum árum var salan
u.þ.b. helmingi minni, þá seldust
um 20 þúsund flöskur á viku.
Vodka má muna sinn fífil fegri,
jafnt og þétt hefur neyslan minnk-
að. Árið 2000 seldust jafn margar
flöskur af vodka og hvítvíni. Þrem-
ur árum síðar hafði vodkaflöskun-
um fækkað um 66 þúsund en
hvítvínsflöskunum fjölgað um 215
þúsund. Um átta þúsund vodka-
flöskur seldust í viku hverri á síð-
asta ári. Minna skal á að 290 þús-
und manns búa í landinu.
Með matnum
Mestar annir eru í vínbúðum
landsins á föstudögum. Það mun
aldrei breytast. Hins vegar hefur
sú breyting orðið að talsvert er að
gera í búðunum fyrri part viku. Á
mánudögum, þriðjudögum og mið-
vikudögum nær fólk sér í flösku af
hvítu eða rauðu til að drekka með
kvöldmatnum. Og á diskum er
pasta með sólþurrkuðum tómötum
og kóngasveppum, steiktur stein-
bítur með engifer, heimagerð pítsa
með ansjósum og kúrbít eða
saltfiskur að spænskum sið.
Starfsmenn vínbúðanna eru ekki
lengur afgreiðslumenn heldur ráð-
gjafar um hvað fer vel með hverju
og sama máli gegnir um kaupmenn
í matvöruverslunum, þeir luma oft
á hugmyndum um heppileg vín
með því sem liggur í kjöt- og fisk-
borðunum. Þetta skiptir orðið máli,
sérfróðir segja hægt að klúðra
góðum mat með röngu víni og að
sama skapi er hægt að klúðra góðu
víni með röngum mat.
Með á nótunum
Ríkur áhugi á vínum, sérstaklega
rauðvínum, vaknaði meðal lands-
manna fyrir nokkrum árum. Ætt-
erni þrúga varð nánast almanna-
fróðleikur og á torgum geta skap-
ast fjörlegar umræður um Caber-
net Sauvignon, Gerwürztraminer
eða Mourvédre þrúgurnar. Þá
geta Pétur og Páll nefnt tegundir
á borð við Chateau Coucheroy,
Gabriel Liogier Coteaux du
Tricastin La Ferette og Ramirez
de La Piscina Crianza jafn auð-
veldlega og hendingu úr ljóði eft-
ir Jónas.
Vínklúbbar eru starfræktir,
rauðvínshappdrætti á vinnustöð-
um eru vinsæl og bækur um upp-
runa vína og gæði þeirra seljast
líkt og... ja, rauðvínin sjálf. Um-
helllingar eru æfðar af kappi,
fylgst er með veðráttunni í ein-
staka vínræktarhéruðum og þau
helstu sótt heim.
Fjölmiðlarnir eru vel meðvit-
aðir um þennan mikla vínáhuga
og fjalla um það sem er efst á
baugi í vínheimum. Blöðin skrifa
hefðbundnar greinar en lengst
gengur Stöð 2 sem býður upp á
smökkun og umræður upp úr
klukkan átta á morgnana. Þjóðin
drekkur í sig fróðleik um rauðvín
meðan hún slafrar í sig súrmjólk-
inni og seríósinu.
Sjenninn dalar
Líkt og áður er rakið hefur létt-
vínssalan aukist mikið á undan-
förnum árum og allt bendir til að
sú þróun haldi áfram. Landsmenn
munu drekka enn meira rauðvín á
þessu ári en þeir gerðu í fyrra og
þannig verður það á næstu árum.
Um leið mun vodkaneyslan halda
áfram að dragast saman. Og sjen-
inn sjálfsagt hverfa. 2.200
séneverflöskur seldust í vínbúð-
unum á síðasta ári. 8.700 árið 1999.
Einu sinni var til séneverbokka á
svo að segja hverju heimili.
En þetta eru ekki einu breyt-
ingarnar sem orðið hafa á áfengis-
neyslu Íslendinga. Bjórnum var
tekið fegins hendi þegar hann var
leyfður fyrir fimmtán árum og
stendur styrkum fótum í samfé-
laginu. Drykkjan hefur aukist og
á síðasta ári seldust 11,3 milljónir
lítra – 400 þúsund lítrum meira en
árið á undan.
Íslendingar eru á góðri leið
með að verða bjór- og léttvíns-
þjóð. Landsmenn eru sjaldnar
fullir en oftar léttir. Gott segja
sumir, slæmt segja aðrir.
bjorn@frettabladid.is
flugfelag.is
ÍSAFJARÐAR
5.600 kr.
Flug aðra leiðina.
Bara á www.flugfelag.is
Takmarkað sætaframboð!
Milli Reykjavíkur og
AKUREYRAR
5.700kr.
Flug aðra leiðina.
Bara á www.flugfelag.is
Takmarkað sætaframboð!
Milli Reykjavíkur og
flugfelag.is
6. - 12. október
EGILSSTAÐA
6.600
Flug aðra leiðina.
Bara á www.flugfelag.is
Takmarkað sætaframboð!
Milli Reykjavíkur og
kr.
GRÍMSEYJAR
7.100 kr.Flug aðra leiðina.
Bara á www.flugfelag.is
Takmarkað sætaframboð!
Milli Reykjavíkur og
VOPNAFJARÐAR/
ÞÓRSHAFNAR
8.100
Flug aðra leiðina.
Bara á www.flugfelag.is
Takmarkað sætaframboð!
Milli Reykjavíkur og
kr.
ÍS
LE
N
SK
A
A
U
G
LÝ
SI
N
G
A
ST
O
FA
N
E
H
F.
/S
IA
.I
S
F
LU
2
60
56
1
0/
20
04
Gildir aðra leiðina fyrir börn að 12 ára aldri, í fylgd með fullorðnum
og í sömu bókun (við bætist flugvallarskattur og tryggingargjald,
samtals 440 kr.)
Fargjald fyrir börn 1 króna!
MYNDARLEG HAUSTLÆGÐ
Fylgifiskur haustlægða er rigningin og í ný-
afstöðnum september rigndi 40 prósent-
um meira í Reykjavík en í meðal septem-
bermánuði.
SALA ÁFENGIS Í LÍTRUM
2003 1999
Rauðvín 1.468.450 826.892
Hvítvín 511.454 307.600
Vodka 299.286 352.522
Viskí 90.995 102.507
Bjór 11.294.418 9.092.292
Heimild: ÁTVR
ÞÉTT RAÐAÐ
ÁTVR leggur kapp á að bjóða upp á sem mest og best úrval af rauðvíni.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/P
JE
TU
R
Merlot með matnum
Með breyttum drykkjusiðum og neysluvenjum er tappatogarinn
orðinn eitt mest notaða eldhúsáhald heimilanna. Borðvín eru nú
drukkin með hvunndagsmatnum, ólíkt fyrri tíð.