Fréttablaðið - 19.10.2004, Blaðsíða 12

12 19. október 2004 ÞRIÐJUDAGUR
SKYLDUVERK KRÓNPRINSESSU
Viktoría krónprinsessa Svía reyrir saman
borða í fánalitum Svíþjóðar og Ungverja-
lands í tilefni „sænskra daga“ sem hófust í
Búdapest í gær.
Skarð í stíflu Steingrímsstöðvar:
Á að ýta undir hrygningu
NÁTTÚRUFAR Í Efra-Sogi milli Þing-
vallavatns og Úlfljótsvatns, þar
sem áður eru taldar hafa verið
aðalhrygningarstöðvar Þingvalla-
urriðans, var Steingrímsstöðvar-
virkjun tekin í notkun árið 1959.
Virkjanir í Soginu voru færðar yfir
til Landsvirkjunar þegar fyrir-
tækið var stofnað, en Landsvirkjun
hefur síðustu ár kostað uppbygg-
ingu á urriðastofninum í Þingvalla-
vatni. Hugrún Gunnarsdóttir, verk-
efnisstjóri á verkfræði- og fram-
kvæmdasviði Landsvirkjunar, seg-
ir nú hafa verið komið að stöðumati
og því fiskur ekki tekinn í klak.
Til eflingar urriðastofninum eru
uppi hugmyndir um gerð skarðs í
stíflu Steingrímsstöðvar. „Fram-
kvæmdin hefur samt ekki endan-
lega verið samþykkt,“ segir
Hugrún og bendir á að slíka
ákvörðun yrði að taka í samvinnu
við hagsmunaaðila. „Svo á eftir að
koma í ljós hvernig slík aðgerð
nýtist urriðanum,“ segir hún og
bendir á að straumurinn fyrir ofan
skarð yrði frekar takmarkaður.
Ekki hefur verið ákveðið hvort
skarðið yrði fiskgegnt ef ráðist
yrði í framkvæmdina. Þá bendir
Hugrún á að gerðar hafi verið
tilraunir með hrygningarmöl í út-
falli Steingrímsstöðvar, en þangað
hafi urriði enn sem komið er ekki
komið til hrygningar. - óká
Öxará iðar af fiski
Metveiði var í mælingaferð Veiðimálastofnunar á Þingvelli fyrir helgi. Stofn Þingvallaurriðans er
í vexti, en nær tæpast fyrri stærðum nema hrygningarstöðum verði fjölgað. Fiskurinn hrygnir í
Öxará en var áður líka í útfalli Þingvallavatns í Efra-Sogi.
NÁTTÚRUFAR Stofn Þingvalla-
urriðans er í vexti og hafa aldrei
náðst fleiri fiskar í mælingaferð-
um Veiðimálastofnunar í Öxará en
síðasta föstudag. „Við höfum ekki
áður séð jafn mikið af fiski
þarna,“ segir Magnús Jóhannsson,
fiskifræðingur og deildarstjóri
Suðurlandsdeildar Veiðimála-
stofnunar á Selfossi. Hann segir
mikilvægt að trufla fiskinn ekki
meira en þarf, nú þegar hrygning-
artíminn stendur yfir.
Starfsmenn stofnunarinnar
hafa farið árlega í slíkar ferðir á
hrygningartíma urriðans síðan
haustið 1999. Fiskurinn er merkt-
ur, auk þess sem tekin eru aldurs-
sýni og framkvæmdar ýmsar
mælingar. Merktir voru yfir 50
fiskar nú og voru þeir stærstu um
84 sentímetrar á lengd og á að
giska 16 pund að þyngd. Urriðinn
getur hins vegar orðið mjög stór
og veiddist í vor einn 28 punda.
Sagnir eru um fiska yfir 30 pund-
um að stærð í vatninu.
Jóhannes Sveinbjörnsson,
bóndi á Heiðarbæ í Þingvallasveit,
sem er í forsvari fyrir Veiðifélag
Þingvallavatns, segir félagið von-
gott um að stofn Þingvallaurrið-
ans sé að taka við sér. Félagið hef-
ur í samstarfi við Veiðimálastofn-
un í nokkur skipti sett hrogn í klak
og sleppt í vatnið. „Sú vinna virð-
ist vera að skila sér,“ segir hann.
Magnús Jóhannsson segir fisk
úr sleppingum síðustu ára þó vart
farinn að skila sér enn í hrygningu
upp í Öxará þó hann sé farinn að
veiðast í vatninu. Hann segir að
ekki hafi verið tekinn fiskur í klak
að þessu sinni. „Landsvirkjun
stendur að þessum rannsóknum
og átakinu í að styrkja urriða-
stofna í Þingvallavatni og klakið
hefur verið liður í því verkefni,“
segir hann, en fyrst stóð Lands-
virkjun að sleppingum í vatnið
árið 1993. „Það er búið að sleppa
talsverðu magni af seiðum í vatn-
ið,“ segir Magnús og bætir við að
síðustu ár hafi verið að koma fram
fiskur úr fyrstu sleppingunum.
„Þeir hafa verið að koma fram
bæði í Öxará og svo líka í stang- og
netaveiði. Þetta hafa verið fiskar
allt upp í 18 til 19 pund.“
Magnús segir ekki hafa verið
reiknað út hvað stofninn gæti orð-
ið stór, en til að hann geti náð fyrri
stærð þyrfti að fjölga hrygningar-
stöðum urriðans, sem hrygnir nú
ekki nema á örfáum stöðum og að-
allega í Öxará. Uppi hafa verið
ráðagerðir hjá Landsvirkjun um
að búa til skarð fyrir fiskinn við
Steingrímsstöð í Efra-Sogi þar
sem fiskurinn hrygndi áður í
útfalli Þingvallavatns. „En það
mál er í biðstöðu ennþá,“ segir
Magnús.
olikr@frettabladid.is
■ LÖGREGLUFRÉTTIR
Samtök ferðaþjónustunnar:
Áfengis-
gjaldið nú
þegar skellur
ÁFENGISMÁL Áfengisgjaldið hér á
landi er „nú þegar skellur fyrir
íslenska ferðaþjónustu,“ þótt
það verði ekki
hækkað, segir
Erna Hauks-
dóttir fram-
kvæmdastjóri
Samtaka ferða-
þjónustunnar
um það sameig-
inlega markmið
heilbrigðis- og
félagsmálaráð-
herra Norðurlandanna að hækka
skatta á áfengi.
Erna benti á að áfengisgjald á
léttvíni hér á landi væri nær
helmingi hærra heldur en á því
landinu sem næst kæmi, saman-
borið við Evrópusambandið.
„Ég sé ekki hvað við eigum
sameiginlegt með Dönum hvað
varðar áfengisgjald,“ sagði Erna,“
því munurinn er svo gríðarlegur.“
-jss
MÆLINGAR Í ÖXARÁ
Fjórir starfsmenn Veiðimálastofnunar veiddu, merktu og mældu fisk í Öxará síðasta föstudag. Frá vinstri eru á myndinni Benóní Jónsson, líffræðingur á Suðurlandsdeild, Magnús
Jóhannsson, deildarstjóri Suðurlandsdeildar, og þeir Guðni Guðbergsson og Högni Harðarson frá rannsóknadeild Veiðimálastofnunar í Reykjavík.
KRAFTMIKILL FISKUR
Þingvallaurriðinn er mjög stór og kraftmikill fiskur og því erfiðisvinna að halda honum og
hemja svo hægt sé að mæla hann. Benóní Jónsson kemur hér með einn stóran að landi.
Fiskurinn vex hratt, en hann lifir m.a. á murtunni sem er í Þingvallavatni.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
HUGRÚN GUNNARSDÓTTIR
„Búið er að gera ýmislegt til að byggja upp
stofn Þingvallaurriðans,“ segir Hugrún og
bætir við að til framtíðar sé ekki hægt að
vera með eilífar sleppingar á fiski.
■ ÍRAK
BRETAR Á SVÆÐI BANDARÍKJA-
HERS Bresk stjórnvöld velta nú
fyrir séð beiðni Bandaríkja-
manna um að breskir hermenn
taki sér stöðu á svæði sem hingað
til hefur verið á valdi Banda-
ríkjahers. Independent segir
Bandaríkjamenn vilja að Bretar
taki að sér gæslu í Iskandariyah
þar sem oft hefur komið til átaka.
Þetta á að auðvelda
Bandaríkjaher að takast á við
vígamenn annars staðar í Írak.
FYRSTI ÁSTRALINN Í GÍSLINGU
Ástralskur blaðamaður var
hnepptur í gíslingu í Bagdad um
helgina að sögn ástralskra yfir-
valda en sleppt sólarhring eftir
að honum var rænt. Blaðamaður-
inn er fyrsti Ástralinn til að
verða hnepptur í gíslingu í Írak.
ERNA
HAUKSDÓTTIR
ÁREKSTRAR Á AKUREYRI Tveir
árekstrar urðu á Akureyri í gær
og eru ástæður beggja raktar til
hálku. Í öðrum var ekið á kyrr-
stæðan bíl en í hinum skullu tveir
bílar saman. Nokkurt tjón hlaust
af en fólk sakaði ekki.
FLUTNINGABÍLL Á HLIÐINA Flutn-
ingabíll valt á hliðina í Ása-
hrauni, sem er á milli Víkur og
Klausturs, í gær og var vegurinn
teptur í fjórar klukkustundir.
Talsverðan viðbúnað þurfti til að
koma bílnum upp á vagn annars
sem svo dró hann til Reykjavík-
ur. Roki er kennt um.
Þá fuku járnplötur um Vík en
engar stórskemmdir hlutust af.