Fréttablaðið - 09.11.2004, Blaðsíða 4

4 9. nóvember 2004 ÞRIÐJUDAGUR
VEÐURFAR Norðurskautið hlýnar
sem aldrei fyrr, nær tvisvar sinn-
um hraðar en aðrir hlutar jarðar-
innar. Aukinn útblástur gróður-
húsalofttegunda á svo eftir að
valda enn meiri hlýnun, að því er
fram kemur í nýrri alþjóðlegri
rannsókn um 300 vísindamanna
sem staðið hefur síðustu fjögur
ár.
Rannsóknarverkefni ACIA
(Arctic Climate Impact Assess-
ment) var formlega sett af stað
árið 2000 á ráðherrafundi Norður-
skautsráðsins í Point Barrow í
Alaska. Áhrif hlýnunarinnar eru í
skýrslu ACIA sögð verða mjög
mikil. Til dæmis á sjávarborð
eftir að hækka og eftir því sem
íshellan yfir Norðurskautinu
minnkar eykst hættan á að dýr á
borð við ísbirni og sumar selateg-
undir hreinlega deyi út. Þá geta
göngur fiskistofna breyst, þorsk-
stofninn í Grænlandshafi er sagð-
ur geta eflst og göngur fiska á
borð við makríl og túnfisk inn á
hafsvæðið við Ísland gætu aukist.
Í dag hefst í Reykjavík alþjóð-
leg ráðstefna ACIA þar sem
fjallað verður um loftslagsbreyt-
ingarnar kringum Norðurheims-
kautið og umhverfis- og félagsleg-
ar afleiðingar þeirra. Ráðstefn-
unni lýkur á föstudag.
- óká
Þúsund hermanna
réðust inn í Falluja
Bandarískir og íraskir hermenn brutu sér leið inn í Falluja í gær þegar
þeir hófu stórsókn gegn vígamönnum í borginni. Harðir bardagar
geisuðu fram eftir degi. Tugir vígamanna og nokkur fjöldi íbúa lést.
ÍRAK, AFP Bandarískir og íraskir
hermenn réðust til atlögu gegn
vígamönnum í Falluja í gær.
Meira en fjögur þúsund hermenn
brutu sér leið inn í útjaðar borgar-
innar þar sem þeir náðu tveimur
brúm og helsta sjúkrahúsi borgar-
innar næsta auðveldlega á sitt
vald áður en þeir lentu í hörðum
bardögum við vígamenn. Síðar
um daginn náðu bandarískar her-
sveitir lestarstöð borgarinnar á
sitt vald.
Stærstur hluti borgarbúa, allt
að 80 til 90 prósent, er talinn hafa
flúið borgina að undanförnu af
ótta við bardagana. Bandaríkja-
menn héldu uppi miklum loftárás-
um og stórskotaliðssveitir þeirra
létu sprengjum
rigna yfir Falluja
eftir að Iyad
Allawi, forsætis-
ráðherra Íraks,
samþykkti árás-
ina og setti út-
göngubann í borg-
inni.
„Fólkið í Fall-
uja hefur verið
hneppt í gíslingu,
líkt og fólkið í
Samarra, og þið
verðið að frelsa
það,“ sagði Allawi
þegar hann ávarpaði hermenn
fyrir orrustuna um Falluja. „Ykk-
ar starf er að handtaka morðingj-
ana en ef þið verðið að drepa þá
verður að hafa það.“
Starfsmaður sjúkrahúss sagði
að í það minnsta tólf hefðu látist
og tuttugu látist í loftárásunum.
Iyad Allawi sagði á blaðamanna-
fundi að 38 vígamenn hefðu fallið
í bardögum nærri sjúkrahúsinu
og brúnum sem íraskir og banda-
rískir hermenn náðu á sitt vald í
gærmorgun. Þar hefðu einnig
fjórir erlendir vígamenn verið
handteknir.
Um 20 þúsund bandarískum og
íröskum hermönnum hefur verið
safnað saman í nágrenni Falluja
til að ganga á milli bols og höfuðs
á vígamönnum. Bandaríkjaher
áætlar að á milli tvö þúsund og
2.500 vígamenn séu í borginni og
nágrenni hennar.
Bandarískir hermenn bönnuðu
öllum karlmönnum á aldrinum
fimmtán til fimmtíu ára að fara
inn í eða út úr Falluja og vöruðu
við því að þeir sem væru á ferli
ættu á hættu að verða skotnir.
Konur og börn mega yfirgefa
borgina en ekki snúa aftur fyrr en
ró hefur verið komið á.
Forsætisráðherra Íraks lokaði
alþjóðaflugvellinum í Bagdad
fyrir almennri umferð í tvo sólar-
hringa vegna aðgerða í Falluja og
lokaði landamærunum að Jórdan-
íu og Sýrlandi fyrir öllum nema
flutningabílum hlöðnum matvæl-
um. Hann lýsti á sama tíma yfir
útgöngubanni í Falluja og sagði að
hver sá sem væri vopnaður yrði
skotinn eða handtekinn. ■
VILL FERÐAFRELSI John Hinckley
yngri, sem dvalið hefur á geð-
sjúkrahúsum síðan hann reyndi
að myrða Ronald Reagan þá-
verandi Bandaríkjaforseta 1981,
vill aukið frelsi til að heimsækja
foreldra sína. Hann hefur mátt
fara í styttri heimsóknir en vill
nú fá rétt á fimm daga heimsókn-
um aðra hvora viku.
■ BANDARÍKIN
■ LÖGREGLUFRÉTTIR
■ SLÖKKVILIÐIÐ
■ EVRÓPA
,,„Ykkar
starf er að
handtaka
morðingj-
ana en ef
þið verðið
að drepa
þá verður
að hafa
það.“
Óttastu að kennarar fari aftur í
verkfall á þriðjudaginn?
Spurning dagsins í dag:
Dugar afsökunarbeiðni Olíufélaganna?
Niðurstöður gærdagsins
á visir.is
8,17%
91,83%
Nei
Já
KJÖRKASSINN
Farðu inn á fréttahluta visir.is
og segðu þína skoðun
Einhverfa:
NASA skoðar
regnmann
BANDARÍKIN, AP Vísindamenn á veg-
um bandarísku geimvísindastofn-
unarinnar, NASA, eru byrjaðir að
rannsaka heilastarfsemi Kim Peek,
einhverfs manns sem var fyrir-
myndin að persónu Dustin Hoffman
í myndinni Regnmaðurinn.
Peek, sem nú er 53 ára, býr að
snilligáfu á fimmtán sviðum, svo
sem í landafræði, tölum og dagsetn-
ingum, og að auki fer honum fram á
þessum sviðum eftir því sem hann
eldist. Hann er afar takmarkaður á
öðrum sviðum, hann getur til dæm-
is ekki klætt sig sjálfur og veit ekki
hvar hlutir eru geymdir á heimili
hans.
Vísindamenn vona að tækni sem
sýnir áhrif geimferða á heilann út-
skýri heilastarfsemi Peek. ■
EKKI Í ÞJÓÐARATKVÆÐI Stjórn-
völd í Tékklandi eiga ekki að
bera stjórnarskrá Evrópusam-
bandsins undir þjóðaratkvæði,
sagði Vaclav Havel, fyrrum for-
seti, í viðtali í vikublaðinu
Repekt. Hann sagði stjórnar-
skrána ólæsilega og spurningu
um hvað fólk ætti að kjósa.
RÁÐIST Á SKÓLA Sprengja var
sprengd fyrir framan íslamskan
skóla í Eindhoven í Hollandi, að
því er talið er í mótmælaskyni
við morðið á kvikmyndagerðar-
manninum Theo van Gogh. Eng-
inn slasaðist í árásinni.
Einu sinni var ...
Glæsileg útgáfa
í nýrri þýðingu Sigrúnar
Árnadóttur á tólf af
þekktustu og vinsælustu
ævintýrum H.C. Andersens:
Prinsessan á bauninni,
Þumalína, Staðfasti
tindátinn, Ljóti andarunginn,
Svínahirðirinn, Litla stelpan
með eldspýturnar, Nýju
fötin keisarans, Eldfærin,
Snjókarlinn, Grenitréð,
Hans klaufi og Villtu
svanirnir.
ÖLVUNARAKSTUR Í ÞINGEYJAR-
SÝSLU Þrír ökumenn voru teknir
grunaðir um ölvun við akstur í
umdæmi lögreglunnar á Húsavík
aðfaranótt sunnudags. Í einu til-
vikanna þriggja velti ökumaður á
fimmtugsaldri bíl sínum í Mý-
vatnssveit. Hann var fluttur á
sjúkrahús með áverka á baki og
hálsi. Annar hinna var stöðvaður
á Húsavík og hinn við Þórshöfn.
ÁREKSTUR Í NARÐVÍK Allharður
árekstur fólksbifreiðar og jeppa-
bifreiðar varð á Reykjanesvegi í
Njarðvík rétt fyrir klukkan átta í
gærmorgun.ÝEkki urðu slys á
fólki. Flytja varð fólksbifreiðina
af vettvangi með dráttarbifreið,
að sögn lögreglunnar í Keflavík.
HLJÓMFLUTNINGSTÆKI TEKIN Til-
kynnt var um innbrot í fimm bif-
reiðar í eigu fyrirtækisins Njarð-
taks í ReykjanesbæÝum hálf átta
í gærmorgun. Hljómflutnings-
tækjum var stolið úr bifreiðun-
um.ÝEkki er vitað hver eða
hverjir voru að verki og er málið
í rannsókn lögreglunnar í Kefla-
vík. Hafi einhver orðið manna-
ferða var í námunda við bifreið-
arnar óskar lögreglan eftir að-
stoð.
ÍS YFIR NORÐURSKAUTINU EFTIR 70 TIL 90 ÁR
Í septembermánuði er ís hvað minnstur við Norðurskautið og hefur farið minnkandi síð-
ustu ár. Hér að ofan getur að líta hvernig vísindamenn sjá fyrir sér að ástandið verði árin
2070 til 2090. Ytri línan markar ísjaðarinn eins og hann var í september árið 2002.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/M
YN
D
/C
LI
FF
O
R
D
G
R
AB
H
O
R
N
A
C
IA
2
00
4
ELDUR Í BLAÐAGÁMI Slökkviliðið
á höfuðborgarsvæðinu var kallað
út um hálf þrjú leytið í gær til að
slökkva eld í blaðagámi við Vall-
argerði í Kópavogi. Engar
skemmdir urðu nema á innihaldi
gámsins. Slökkvistarf tók um tíu
mínútur. Eldsupptök eru ókunn.
DUSTIN HOFMAN
NASA ætlar að rannsaka einhverfan mann
sem var fyrirmynd Regnmannsins.
SKOTIÐ Á BANDARÍKJAHER
Vígamenn í Falluja beittu sprengjuvörpum og hríðskotarifflum gegn bandarískum
hersveitum sem réðust inn í vesturhluta borgarinnar í gærmorgun og náðu
tveimur brúm á sitt vald.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/A
P
Skýrsla um hlýnun á norðurslóðum:
Sjór hækkar og dýr
í útrýmingarhættu