Fréttablaðið - 25.11.2004, Blaðsíða 40

hafi Þorsteinn komið honum í nokkur
vandræði með því að segjast vilja stýra
báðum ráðuneytunum. Þorsteinn kem-
ur sér hálfvegis undan því að svara því
hvort þetta sé rétt en samsinnir því þó
að hann hafi valið sér þessi tvö ráðu-
neyti. „Það voru þau verkefni í þessari
ríkisstjórn sem ég hafði mestan áhuga á
að takast á við og hafði mjög gaman af,“
segir hann.
Trúr skoðunum sínum
Þegar Þorsteinn er spurður hvort hann
telji sjálfan sig til hugsjónamanna segir
hann að það sé stórt orð. „Ég held ég
hafi alltaf haft mjög ákveðnar pólitísk-
ar skoðanir og mestu máli hafi skipt
mig að vera þeim trúr. Aðrir verða svo
að gefa því einkunn hvort það kallast
hugsjónir eða ekki. Ég reyndi fyrst og
fremst meðan ég var í pólitík að vera
trúr þeim skoðunum sem ég hafði með
sjálfum mér og sem ég barðist fyrir,“
segir Þorsteinn.
Hann segir að það hafi vissulega
haft miklar breytingar í för með sér að
hætta þátttöku í stjórnmálum. „Það er
varla hægt að lýsa því. Það er gífurleg
breyting að fara úr svona virku starfi að
sitja í ríkisstjórn og í sendiherrastarf þar
sem maður horfir á stjórnmálin úr fjar-
lægð. En á vissan hátt er það auðveld-
ara að hoppa út úr pólitík með þeim
hætti en að vera í mikilli nálægð. Ég hef
svo sem hugsað um það eftir á að senni-
lega var það skynsamlegt að fara til út-
landa. Ég hefði sennilega verið miklu
órólegri stundum að vera í meiri ná-
lægð við atburðina. En það hefur verið
fróðlegt að fylgjast með pólitík frá þess-
um sjónarhóli,“ segir hann.
Mikið tog á milli kynslóða
Þorsteinn segir að pólitískur áhugi sinn
hafi kviknað er hann var á unga aldri.
„Þegar pólitískar skoðanir mínar voru
að mótast skýrðist í huga mínum hvað
það var sem ég vildi breyta í íslensku
þjóðfélagi en þá hafði verið tími ákveð-
innar pólitískrar stöðnunar. Þegar ég lít
til baka finnst mér að á þessum tíma
sem ég var í pólitík hafi orðið að veru-
leika býsna mikið af því sem maður
setti á dagskrá með sjálfum sér og öðr-
um sem ungur maður og fullur áræðni á
þessum tíma. Mér finnst því ánægjulegt
að hafa haft tækifæri að hafa sjálfur átt
hlutdeild að því. Það er kannski fyrst og
fremst það sem gerir stjórnmálin
skemmtileg,“ segir Þorsteinn.
Þorsteinn tilheyrði nýrri kynslóð
sjálfstæðismanna þegar hann byrjaði á
þingi og var þá langyngstur í þing-
flokknum. Þorsteinn var þá álitinn tals-
maður nýrra viðhorfa ásamt Friðriki
Sophussyni. Spurður hvort hann hafi
átt sér lærimeistara í röðum hinna
reyndari þingmanna segir Þorsteinn að
mikið tog hafi verið á milli kynslóða.
„Það tókust auðvitað á hugmyndir
gamals og nýs tíma. Það hafði ekki ver-
ið endurnýjun lengi í þingflokki sjálf-
stæðismanna. Við sem þá tilheyrðum
hinni ungu kynslóð vorum ef til vill
ekki að búa okkur til allt of miklar
fyrirmyndir í röðum þeirra sem þá sátu
fyrir. Við höfðum okkar eigin hug-
myndir og vildum berjast fyrir þeim,“
segir hann.
Vandrataður vegur
Þorsteinn segir að stór hluti þeirra hug-
mynda sem þeir hafi barist fyrir hafi
náð fram að ganga síðustu tvo áratug-
ina, sem hafi verið tími mikillar gerjun-
ar og breytinga. „Það var mikill óró-
leikatími í pólitíkinni meðan hug-
myndirnar um breytt efnahagsumhverfi
voru að koma fram og þegar fyrstu
ákvarðanirnar í þá átt voru teknar.
Núna allra síðustu árin hefur verið
samstaða um slíkar breytingar, bæði
innan flokka og milli flokka, en mest af
þessum hugmyndum sem við höfðum
uppi hefur orðið að veruleika. Það er
auðvitað ánægjulegt að sjá það gerast á
tuttugu árum,“ segir hann.
Þorsteinn nefnir sem dæmi um þær
miklu breytingar sem hafi orðið á efna-
hagsmálum að þegar ríkisstjórnarvið-
ræður 1987 stóðu yfir hafi verið orðið
samkomulag milli ríkisstjórnarflokk-
anna að opna fyrir erlendar fjárfesting-
ar á Íslandi. Það hafi hins vegar verið of
viðkvæmt fyrir marga þingmenn
stjórnarflokkanna og því hafi þurft að
orða það á þann veg að útlendingum
yrði leyfilegt að koma með áhættufé
inn í íslenskan atvinnurekstur. „Það er
að segja, mönnum þótti betra að orða
það þannig að útlendingar gætu tapað
peningunum sínum á Íslandi en að
segja blátt áfram að við ætluðum að
gefa fjárfestingar frjálsar. Þetta sýnir
hversu vegurinn gat verið vandrataður
og hve orðalag gat skipt miklu máli við
að koma hugmyndum í framkvæmd.
Efnislega niðurstaðan var sú sama, en
menn þurftu að gæta að því hvernig
hugmyndirnar voru seldar, jafnvel eigin
flokksmönnum,“ segir Þorsteinn.
Hjartað rifið úr Dönum
Eftir að Árni Johnsen sagði af sér þing-
mennsku 2002 var áhugi í kjördæminu
fyrir því að Þorsteinn sneri aftur heim
og færi í framboð fyrir alþingiskosning-
arnar 2003. Þessar hugmyndir voru
viðraðar við Þorstein, sem lét ekki til
leiðast. Spurður hvort í honum blundi
aldrei löngun til að fara aftur í pólitík-
ina segir hann svo ekki vera. „Ég held
að ég sjái ekki fyrir mér að maður gangi
afturábak inn í eitthvert fyrra hlutverk í
lífinu. Ég fór að minnsta kosti ekki út
úr pólitík með það í huga,“ svarar Þor-
steinn.
Aðspurður hvort hann teldi líklegra
að hann færi í blaðamennsku aftur en
pólitík sagði hann að það mætti vel vera
þótt hann sæi reyndar ekki heldur fyrir
sér að ganga aftur á því sviði. Því væri
hins vegar ekki að leyna að það hefði
verið stór ákvörðun fyrir hann á sínum
tíma að hætta sem ritstjóri Vísis er
honum var boðið að gerast fram-
kvæmdastjóri Vinnuveitendasambands
Íslands. Þá hafði Þorsteinn starfað í
fjögur ár sem ritstjóri Vísis, á árunum
1975 til 1979, en áður hafði hann verið
blaðamaður á Morgunblaðinu. Þor-
steinn var framkvæmdastjóri Vinnu-
veitendasambandsins þar til hann var
kjörinn á þing 1983.
„Ég hafði mjög gaman af því að vera
blaðamaður. Það var heilmikil ákvörð-
un þegar ég ákvað að hætta sem ritstjóri
því mér fannst ég vera kominn á svolít-
ið flug í blaðamennskunni. Á endanum
varð það þó ofan á að ég sló til og fór að
gera kjarasamninga,“ segir hann og
hlær.
Spurður hvort hann hafi ekki hætt
of snemma í stjórnmálum svarar hann:
„Það má kannski segja að maður hafi
byrjað of snemma. Þegar maður byrjar
ungur er kannski ekki óeðlilegt að mað-
ur hætti fyrr.“
Þegar talið berst að störfum hans
sem sendiherra í Danmörku segir Þor-
steinn að kaup Íslendinga á stórversl-
uninni Magasin du Nord á dögunum
hafi vakið mikil viðbrögð í Danmörku.
„Það var eins og hjartað hefði verið rif-
ið úr Dönum og sent til Íslands,“ segir
Þorsteinn og hlær. ●
F211FIMMTUDAGUR 25. nóvember 2004





 
           


   
 



  

  
  !" #$
 " 
   $    
%  
" &
 $    
" &
 '!( )**+ 

%  
" &

  !"#$% &&&' (#')
 *
++

   (#
 &   !"
,
&"$ !" -
 .    
% 
" &
$   

" &
 '!( )*.$ 

%  
" &
#'$ ,-
./ *01/
$$'$ ,-
./ *01/
 "%
 /0  

" 
 1(!
  +2  3
   "(
 /0  

" 
 1(!
  .$2  3
   "
 /0  

" 
 1(!
  452  3
  )%'%(
 *
++

 ('( *
++
 „Ég var auðvitað ungur og
hugsjónirnar voru kannski ofar í
huga mínum en völdin.“
ÞORSTEINN UM ÁSTÆÐUR FYRIR STJÓRNARSLITUNUM 1988.