Alþýðublaðið - 28.06.1922, Page 2

a
seldi ódýrsra en aðrir og þess
vegua meira en aðrir. Þvi meira
sem hann seldi, þvi minni yrði
kostnaðurinn á hverja aöiaeiomg
vörunnar. Aðrir myndu ekki stand
ast samkepnina og færu „á haus
inn“. Við það ykist verzlun hans
enn meir, og hann gæti þá selt
enn ódýrar. Að sfðustu hefði hann
einn alla verzltm landsins. En
kaupmenn hafa stétaitiifinningu
alveg eins og lægri stéttir, og
auk þess eru þeir fæstir nokkrir
skörungar, og þess vegna er hin
,frjálsa samkeþni“ aðeins innan
tómt orðagjálfur, en enginn veru
leíki.
Eina verzlunin, sem likur eru
tií, að leg'ði út í slika samkepni
og ynni hanit, er Iandsvetziun, og
nú geta menn séð, hvers vegna
kaupmenn viija ekki, að haldið
sé áíram að reka haná, að það
er vegna þess, að hún myndi
fækka verzlunum f Iandinu og þar
með lækka vöruverðið.
Það er þá sýnt, að vöruverð
getur ekki lækkað nema þvf að
eins, að tekið sé alvarlega i taum-
ana um að hamla því, að gengi
íslenzkra peninga sé haidið niðri,
og að kapp sé lagt á að efla
landsverzlunina til samkepni við
kauþménn. Annars lækkár vöru
verð ékki að marki, og á méðan
það lækkar ekki að mun, getur
kaapgjaidið ekki iækkað. Þess
vegna eiga aíiir þeir, sem
viija íá kaup lækkaS, að vinna
« að þessu tvennu, en það verður
ekki á annan hátt feetcr gert en
þann að sýna áþreifaniega, að tii
sé í landinu stór flokkur manna,
sem vill, að landinu sé almenni
lega stjórnað einnig í viðskifta
málum. Sá flokkur er þegar til,
Það er Aiþýðuflokkutinn.
Aiþýðuflokkurinn berst fyrir
befcfö skipuiagi I fjármáium lands-
ins, og hann berst fyrir lands-
verzlun. Hann vinnur því á stjóm
málativiðinu að þvf, að vöruverð
lækki og að kaupgjald lækki á
þann eina hátí, sem það getur
lækkað. Hann eiga þvi að styðja
auk verkamanna og annarar al
þýðu, sem þegar fylgir honum,
ailir aðrir, sem ant er um að giidi
peninga landsins vaxi bæði innan
lands og utan.
Kosningarnar, sem fram fara
9. júlí næstkomandi, sýna þvf, ef
arétt er athugað, hvotr meiri hluti
I
ALÞfÐOBLAÐIÐ
kjósœnda kann sð meta sinn eig-
inn hsg eða ekki.
Kunni haufl það, þá verða kosnir
tveir menn á A lisíanum, Alþýðu
flokkslhtanum.
Kunni ha»n það ekki, þá vsrð
ur Jóa Magnússon kosinn, og það
er hæfileg refsing.
En sem betur fer, kemur það
ekki til Íílendingar eru ekki öil-
um heillum horfnir.
Fjölnir.
Khöfn, 26 júní.
Morðlð á Bathenan.
Um morðið á Ratheuau er sfmað:
3 grfmukíæddir menn köstuðu
sþrenjgikúlum á bifreið utanrfkis
ráðherrasss á leið til stjórnairáðdns.
Lfkið var tætt í sundur. Morð
ingjarnir siuppu í bifreiðinni, sem
sprengikúiunum var kastað frá.
Einni miljón marka er heitið að
iaunum fyrir handsömun morðingj
anna. Alment er álltið, að morðið
hafi verið fyrirhugað fyrir iöngu,
ef til vill svo sem upphaf að nýj
ufli árásum á lýðveldið ai háífu
keissrasinna. Lýðurinn er afskap-
lega æstur. Þegar fregnin barst
tii rfkisþíagsíns, komst ait f ólýs-
aniegt uppnám og truflun, svo að
slíta varð fundi, þvf aðbáðirjafn
aðamiannaflokkarnir (sódáiistar og
kommúnktar) köstuðu fjölda af
þjóðrembingsœösnunum út. Fund-
ur var settur aítur um kvöidið til
hátfðahaids tii minningar um Rat
henau, og stseymdi þangað af
skaplegur fólksfjöidi. Sæti Rat-
henaus var þakið svörtu kiæði.
Helfferich var tekið með húrrandi
ópum: „Þarna er morðingiiml“
Þegar ókyrðin minkaði mintust
forsetinn og rfkiskanzlarinn Rat
henaus, er þeir töldu hafa verið
ólastanlegan mann f alla staði. Á
næturfundi skýrði kanzlarinn frá
ráðstöíunum þeim, er etjóinin feefði
gert til varnar lýðveidinu.
Jafnaðannenn hafa ailsherjar-
verkfali á mo.gua til mótmæia út
af morðinu. Á rikisþingsfundinum I
dag stóð sæti Heffericha einangr-
að, og kraíðist fulítrúi jafnaðar-
manna Weis, þess, að hann isypj-
aði sig á brott frá öllu stjórn-
málastarfi. Jarðarförin fer fram á
Æ. fgreidsla
blaðsins er í Aiþýöuhúsinu vi&
Ingóifsstati og Hverfisgötu.
Slmi 0 8 8.
Augiýsingum sé skiiað þaugaS*
eða í Gutenberg, f siðasta lagi
kl. io árdegis þann dag zem þær
eiga að koma f biaðið.
Áskrif'tagjald ein kr. á mánuðh-
Augiýsingaverð kr. 1,50 cm. cindo
Útsölumenn beðnir að gera skii
tii afgreiðsiunnar, að minsta kostii
ársfjórðungslega.
kostnað ríkisins frá ríkisþinghús-
inu öil blöð eru sammila um, að
eindregnari óeigingjarnari maður
hafí tæplega verið iii en Rathenauc
og leggja cll rfka aherziu á ósér-
plægni hans og göfugar hvatir.
Patfsarblöðin harma morðið Og;
benda á, að búast megi við þvfg
zd aliir stjórnmálamenn, er full-
nægja vitja friðarsamningunum,
verði ráðnir af dögum. Lundúna*
blöðin kalia Rathenau óbætanleg-
an Evrópuþjóðunum. Lloyd George
segir: „Hann gerði hið bezta, sem
hann gat íyrir ættjörð sína. Þess
vegna vár hann myitur“.
Khöfo, 27. júnf.
Frá Pýzkalandi.
S tnsð er frá Berlfn, að um alt
þýzkaiand sé lagt kapp á að haía
uppi á morðingjum Rathenaus, er
enn gangi lausií', þótt margir hafi
verið handteknir vegna grunar.
Einn af aðaiforsprökkunum í leyni-
féiagi, konsúll nokkur, var hand*
tekinn, er haan reyndi að flýja
inn yfir dönsku landamærin. Rst-
henau hefir með erfraskrá sinni
gefið mestan hluta hinna miklu
eigna sinna tii mannúðar starfsemi.
Wirth kauzlari hefi utsanríkisstjórn-
ina á hendi til bráðabirgða.
Frá Englandi.
Frá Lundúnum er sfmað, aS
WíSsoa hsfll verið jarðsettur í gær
að viðatöddum mikíum mannfjölda.
Beikningnm til skemtinefndar
verkalýðsfélaganna sé skilað í
Alþýðnhúsið fyrir föstud. 30 júnl.