Fréttablaðið - 28.10.2004, Blaðsíða 55

FIMMTUDAGUR 28. október 2004 39
Tónelska í Bústaðakirkju
Cuvilliés strengjakvartettinn frá
Munchen lék á tónleikum Kamm-
ermúsíkklúbbsins í Bústaðakirkju s.l.
sunnudagskvöld . Kvartettinn skipa
þeir Florian Sonnleitner 1. fiðla, Aldo
Volpini 2 fiðla, Roland Metzger víóla
og Peter Wöpke selló .
Margir vinir Kammermúsíkklúbbs-
ins munu minnast Sinnhoffer kvart-
ettsins, sem oft gladdi hjörtu manna
á árum áður í Bústaðakirkju undir for-
ystu Ingos Sinnhoffer, sem er minnis-
stæður fyrir góðan fiðluleik og einnig
hitt að hann sat á þrífæti úr tré, er
hann lék og var stundum allt að því
staðinn á fætur þegar mest gekk á í
tónlistinni. Nú er þessi góði maður
fallinn frá, en annar kominn í hans
stað og kvartettinn heldur áfram,
undir nýju nafni, að heimsækja tón-
elska íslendinga í Bústaðakirkju. Er
það vel og staðfesting þess að þrátt
fyrir allt er flest það sem mestu skipt-
ir í röð og reglu í heiminum.
Strengjakvartett í F dúr eftir
Antonín Dvorak, hinn svonefndi am-
eríski kvartett, var fyrst leikinn. Þetta
sama verk var einnig flutt af strengja-
kvartettinum Pi-Kap, frá Tékklandi á
tónleikum í Salnum mjög nýlega og
sýnir það verðugar vinsældir verksins.
Meira nýnæmi var að heyra Strengja-
kvartett nr. 1 eftir Leos Janacek, sem
kenndur er við skáldsögu Leos
Tolstojs, Kreutzer sónötuna. Stíll
þessa ágæta tónskálds er skemmti-
lega persónulegur og ávallt ferskur,
eins og strengjakvartettinn er gott
dæmi um. Formið er sérkennilegt,
sumir mundu ef til vill segja losara-
legt, en stílbrögð höfundarins eru
það sterk að verkið fær, þrátt fyrir allt
sannfærandi heildarsvip.
Veigamesta viðfangsefnið á þess-
um tónleikum var Strengjakvartett í
B dúr op.130 eftir Ludwig van Beet-
hoven og einn af hinum fimm síð-
ustu. Þetta verk er frægt fyrir margra
hluta sakir og meðal annars vegna
Fúgunnar stóru, sem útgefandinn
taldi Beethoven á að að-
skilja frá verkinu og semja
annan léttari lokakafla, sem
fékk þannig hlutverk sam-
bærilegt við hestinn í Fjalla-
Eyvindi. Á þessum tónleik-
um var strengjakvartettinn
fluttur með sínum rétta
lokakafla.
Sagt er að Beethoven hafi stund-
um haft erfiðar svefnfarir þar sem
hann glímdi við hina miklu kontra-
punktista fyrri alda. Með sama hætti
og Bach samdi fúgulistina og Mozart
lokakafla Júpiter sinfóníunnar, varð
Beethoven að láta kontrapunktinn til
sín taka. Það gerði hann af allri sinni
þekkingu og hugkvæmni og af öllu
afli eins og hans var von og vísa. Út-
koman er „Grosse Fuge“
og hefur önnur eins fúga
ekki verið samin fyrr né
síðar. Fyrir nútímamönn-
um virðist augljóst hve
eðlilegur endir fúgan er á
þessu víðfeðma kammer-
verki og heppilegur til að
skapa formlegt jafnvægi.
Þeir strengjakvartettar eru til sem
náð hafa lengra en Cuvilliés kvartett-
inn í stálfingraðri nákvæmni. En tón-
elsku hafa þeir félagar á við hvern
sem er og það skiptir mestu máli.
Yfirleitt léku þeir þessi verk mjög vel
og bestir voru þeir í Beethoven. Í
hinni frægu Cavatínu flæddi lýríkin
eins og Faxaflói út í sólarlagið og
tíminn stóð kyrr. ■
edda.is
KOMIN Í
VERSLANIR
Á flugi sínu um skóginn rekast
Benedikt, Dídí og Daði dreki á
grátandi stúlku. Þau hafa ekki
hugmynd um hver hún er – og það
sem verra er, hún veit það ekki
sjálf. Þau leita ráða hjá Magnúsi
mikla, vitrasta álfi skógarins, sem
leiðir þau á rétta braut – og sú er
ævintýralegri en nokkurt þeirra
hefði órað fyrir.
Bækurnar um Benedikt búálf eftir
Ólaf Gunnar Guðlaugsson hafa
fyrir löngu öðlast miklar vinsældir
hjá íslenskum börnum. Hér ratar
Benedikt í ný og spennandi
ævintýri með gömlum og nýjum
vinum sínum í Álfheimum.
JPV útgáfa hefur sent frá sér bók-ina Barn að eilífu eftir Sigmund
Erni Rúnars-
son.
Stundum
eiga guð og
vísindin engin
svör við stærstu
spurningum
lífsins. Hér er
rakin saga ís-
lenskrar fjöl-
skyldu með
fatlað barn –
sagt frá gleð-
inni yfir nýfæddu barni og angist-
inni yfir sjúkleika þess, tilraunum til
að fá bót á meinum þess og sorg-
inni yfir því sem ekkert fær breytt.
Sigmundur Ernir Rúnarsson deilir
með lesandanum reynslu og sárs-
auka sem hefur mótað hann og
hans nánustu.
Barn að eilífu er einstök og
áleitin uppeldissaga þar sem flestar
kenndir mannshugans kallast á í
áhrifamiklu uppgjöri við lífið sjálft.
Sigmundur Ernir Rúnarsson er
löngu landskunnur fjölmiðlamaður
og ljóðskáld. Barn að eilífu er fyrsta
saga hans; í senn spennandi og
hreinskilin frásögn af óvenjulegu
lífshlaupi föður og dóttur.
Hjá Máli og menningu er kominút í kilju spennusagan Skáldið
eftir Michael Connelly.
Blaðamaðurinn Jack stendur yfir
moldum bróð-
ur síns, lög-
reglumanns
sem svipti sig
lífi og krotaði á
dauðastundu
þessi undar-
legu orð á bíl-
rúðu: Utan
tíma – handan
rúms. Jack
neitar að trúa
því að bróðir
hans hafi
framið sjálfsmorð. Upp á eigin spýt-
ur tekur Jack að rannsaka endalok
lögreglumanna víðs vegar um
Bandaríkin sem allir eru sagðir hafa
svipt sig lífi í starfi. Smám saman
kemur hann auga á sameiginlega
þræði sem beina sjónum í eina og
sömu átt – að morðingja sem hann
kallar Skáldið. Leitin að Skáldinu
leiðir Jack í myrkviði sjúkra ofbeldis-
manna þar sem siðleysið ríkir og
brátt verður atburðarásin honum
ofviða. Þýðandi er Brynhildur
Björnsdóttir.
Hjá Máli og menningu er Miskunnsemi Guðs eftir Kerstin
Ekman komin
út í kilju, í þýð-
ingu Sverris
Hólmarssonar.
Vorið 1916
heldur Hillevi
Klarin, nýútskrif-
uð ljósmóðir frá
Uppsölum, til
starfa í afskekkt-
um smábæ í
Norður-Svíþjóð.
Hún rekur sig
fljótt á að veruleiki þess fólks sem
þar lifir lýtur öðrum lögmálum, og
fyrr en varir slær í brýnu milli
hennar og kreddufullra bæjarbúa.
Um leið er þetta saga um dulda
hæfileika sem brjótast fram; um
launráð, svik og ótrúlegar hefndir.
Miskunnsemi Guðs er fyrsta
bindið í þríleik og hefur hlotið af-
bragðs viðtökur gagnrýnenda sem
almennra lesenda.
NÝJAR BÆKUR
TÓNLIST
FINNUR TORFI STEFÁNSSON
Cuvilliés kvartettinn
Bústaðakirkja
54-55 (38-39) Menning 27.10.2004 19:15 Page 3