Alþýðublaðið - 29.06.1922, Qupperneq 2

a
i uppreisnioni vorlð 1920, sem
lcend er við Kapp, iieÉir orðið að
játa, að hann væri í leyaifélagi,
er katlað er C og stofnað er tii
þess að steypa lýðveldírm. í íélag
inu eru 500 menn víðsvegar um
Þýzkaland, og eru þeir skuld
bundoir til þess að h’ýða skilmála
laust skipunum aðalstjórnar íélags
skaparins, er heldur til í Miioctien.
Uagu mennirnir tveir, sem myrtu
Erzberger, voru f félaginu og beint
nndir stjórn þessa Klinderers
Við réttarhaidið kom enn fremur
í ijós, að leynifélagsskapur þessi
er í fjórum aðaldelldum
Það er lang líklegast, að tiiræðið
vlð Scheidemann nýlega og morðið
á Rathenau sé framið að tilhiutun
þessa féiagsskapar. Hér eru þó
ekki neinir bolsivikar á ferðinni,
því að svo er alment álitið, að á
bak við manndrápafélag þetta
standi keisarasinnarnir þýzku eða
með öðrum orðum aðallinn og
auðvaldið þar í landi og ieifarnar
af aervaldí keisarans.
En ekki er auðvaldinu gott.
Þegar það getur ekki lengur haldið
áfram opinbetri styrjöld, þá stofn-
ar það leyniféiög til manndrápa,
og þarf þá ekki annað tii en að
menn víðurkenni réttmæti krafna
jafnaðarraaana, þótt þeir séu þeim
að öðru leyti ósammáia og fyili
ekki þann flokk, eins og var jum
Rathenau.
Christlan Rakovskij.
Sjálfsagt má teija Rakovskij
framarlega í hópi þeirra merku
manna, er voru fulltrúar verka
mannaiýðveidiiins rússneska á Ge
aúa ráðstefaunni. Hann hefir rnjög
komið við íregnir, er þaðan’ hafa
boristt, og hefir óefað tekið dijúg-
an þátt i samningatilraunum þeim,
er undaníarið hafa átt sér stað
miili verkamannaiýðveidisins rúss
neska og stjórnmálamanna auð-
vaidsins i vesturlöndum álfunnar.
Mönnura kann þvi að þykja
fróðlegt að fá að kynnast æfi
ferii þessa manns ofurlitið. Þar er
um að ræða þróttmikinn mann,
setu tekið heflr öllutn umskiftum
og andstreymi með járnhörðum
viija, eidfjöragum gáfum og óbií-
anlegri trú ú málefni það, er hann
berst fyrír af alefli.
ALÞVÐ0BLAÐIÐ
Christian Rskovskij er sonur
auðugs jarðeiganda i Rúmeniu og
er fædduf þar 13 ágúst 1873.
Þegar á 15 ára aidri hóf hann
starfsamá þátttöku i hreyfíagu
byltlngamanna, og var honum þess
vegna vísað frá ölium skólum,
svo að hsnn varð að flytjast úr
landi. Hann fór til Frakklaitds,
hélt þar áfram námi slnu og tók
próf i iögum við tiáskó ann í París.
Eftir nokkurra ára dvöl i Frakk-
iendi hélt hann aftur til Rúmeníu
og átti tnikinn þátt i starfsemi
jafnaðarmanna í Baikanlöndunum.
Þessi ár var hann mjög á ferða
iagi tll þess að vinna kenningum
byltiagamanna fyigi. Áúð 1894
var honum vfsað á burt úr Þýzka
landi og árið 1900 úr Rússlandi
Þ»u eru mörg, fangelsia í Evrópu,
sem á ýmauai tfmum hafa orðið
þess heiðurs aðnjótandi að býsa
hannl
Frá því 1893 hefir hann verið
fulltrúi á öilum alþjóða samfund
um jafnaðarmanna, og um eitt
skeið var hann og f skrifstofu
stjóm 2. alþjóða sambands ]afn-
aðarmanna.
Við fyrstu tússnesku byltinguna
tók hann þátt í uppreisuinui á
Svartahafsflotanum og reyndí að
að sigla herskipinu .Poteínkin*
tii Kákasus stranda. En það tókst
ckki, og hann varð að yfirgefa
skipið og flýja með hásetunum.
Eftir þetsar athafnir varð hann
fyrir stöðugum ofsóknnm af hálfu
Rúmeníu-stjórnar, er þóttist eiga
skæðum fjandmanni að mæta, þar
sem hann var. í bændauppreisn
inni miklu tókst stjórninni loks að
handsaœa hann og fangelsa. Hon
um var umsvifalaust stefnt fyiir
herrétt, með því að hann væri
íoringi í hjúkrunariíði. Herréttur-
inn komst að þeirri niðurstöðu,
að honum bæri að vfsa úr landi
sem .útiendingi* 1'. Jafnframt voru
dæmd af honum öli réttindi i hinu
„kæra föðurlandi* hans. ;
Næstu ár á Rakovakij í lát
íausvi og harðsnúinni baráttu við
rúmensku stjórniea. Baráttan befir
oft fengið á sig einkennilegán
brag, svo sem er hann hvarf aft-
ur tii Rúmenfu til þess að láta
fangelsa sig árið 1909. Tiigangur
hans með því var sá að reyna
að komaií fyrir borgaraiegan dóm-
stól f því skyni að fá dómi her-
réttarins hruadið og sannað, að
Afgreidsla
blaðsins er í Álþýðuhúslnu viðfe
Ingólfsstræti og Hverfisgöta.
Símið88.
Áugiýsingum sé skiiað þaugafi
eða f Gutenberg, í sfðasta lagí
kl. 10 árdegis þann dag sem þær'
eiga að koma í biaðið.
Áskriftagjald ein kr. á mánuði.
Auglýsingaverð kr. 1,50 cm. eind.
Útsölumenn beðnir að gera skií
til afgreiðsiunnar, að minsta kostlf
ársfjórðungslega.
honum hefði óiöglega verið vfsað
úr iandi. En það tókst ekki,
Rúmenska stjórnin sat við sinn
keip Með valdi var hann fluttur
út fyiir landamærin. Þetta athæfi
stjórn ricnar vakti afskapiega
gremju meðal öreigalýðsins í
Rúmenfu og f flokkum jafnaðar-
manssa úti um Evrópu Hinn mikli
franski jafnaðarmaður, Jaures, gekst
fyrir voidugri r»ótmælahreyfirjgu,
er bar þann árangur, að Rakovskif
var leyft að hverfa heim aítur og
honum voru veitt aftur öll rétt-
indi hans,
Þegar heimssfyrjöídin skall á„J
iét Brastiano kasta Rakovskij í
1 fangetsi. Það er einkennileg gíetni
örlaganna, að vúmenska stjórnin
skyldi „vernda* þennan mann i
stríðinu og geyma hann þannig
handa byltingunnil ÞegarRakovskiJ
var sloppinn úr varðhaidinu, varð
hann etna hinna fyrstu, er tók
upp baráttuna móti þeim meðaE
jaínaðarmanng, er gerst höfðu
samsekir auðvaidinu um hörmung-
ar styijaldarinnar. Með Leain,
Trotski, Karíi Liebknecht og Rósu •
Luxemburg kom hann upp ráð-
stefnunni í Zimmeiwald og hóf.
baráttuna móti styrjöldinni.
í maf 1917 varð rúmenska,
stjðrnin að hröklast burt úr Bú-
karest og flýja til Jassy. Rakovakij
var fluttur með og fangelsaður.
Er það barst út, tókra rússneskir
kérmenn, er þar voru f setuliðia
sig til og heimtuðu hann úr fang-
elsinu. Þetta er einhver skemtileg-
asti þátturinn í sögu rússnesku
byltingarinnar. Þær 25000 manna,
er freiauðu Rskovskij, voru send-
ar ásamt honum til Rússlands,
Upp frá þeirri stundu heigaði
1