Tíminn - 14.06.1974, Blaðsíða 11

Föstudagur 14. júni 1974
Föstudagur 14. júni 1974
10
11
Halldór Asgrlmsson ásamt eiginkonu sinni, Sigurjónu Sigurðardóttur, ættaðri úr Hrlsey og dóttur þeirra hjóna Helgu.
Samgöngumál Austurlands batna stórum með hringveginum. Hér liggur vegurinn I austur frá Lómagnúp.
Hugarfarsbreytingunni verður að fylgja eftir - ekki aðeins
í atvinnumálum, heldur líka í menningar- og menntamálum
— segir Halldór Ásgrímsson lektor, þriðji maður á lista
Framsóknarmanna á Austurlandi
Framsóknarmenn á
Austurlandi hafa á til-
tölulega skömmum tima
gert miklar breytingar á
framboðslista sinum.
Þingskörungar og
þjóðfrægir menn fyrir
ágæti sitt við störf að
þjóðþrifamálum hafa
fyrir aldurs sakir horfið
af listanum. Eldri
baráttumenn hafa kvatt
orrustuvöll þjóð-
málanna og hvatt til
unga baráttumenn til að
axla ábyrgðina og ganga
fram fyrir skjöldu.
Það er gæfa Aust-
firðinga, að þar hefur
jafnan verið að finna
hæfa menn til forystu.
Að austan hafa jafnan
komið atkvæðamenn,
sem staðið hafa i
fylkingarbrjósti i
þjóðmálabaráttunni Og
þar vantar sizt eldmóð
hugsjónanna, sem gert
hafa land okkar byggi-
legt, þann eld, sem
kyndir sjálfsmeðvitund
og sjálfsbjargarviðleitni
okkar fámennu þjóðar
og gerir henni fært að
lyfta oft á tiðum grettis-
tökum, þegar afkoma
hennar og sjálfstæði er i
hættu.
Þriðja sæti á lista
Framsóknarmanna á
Austurlandi skipar að
þessu sinni ungur maður
og litt þekktur út fyrir
heimabyggð sina. En
þegar við héldum til
fundar við hann og báð-
um um viðtal við hann
fyrir Timann, fundum
við fljótt, að honum býr
rik í brjósti hin aust-
firzka arfleifð, — hér er
ungur maöur, sem hefur
byggt fullkomna,
nútimalega menntun á
grunni traustrar is-
lenzkrar reynslu, eins og
hún bezt gerist.
Halldór Asgrimsson lektor
fæddist á Vopnafirði árið 1947, og
voru foreldrar hans Guðrún
Ingólfsdóttir og Asgrimur
Halldórsson, sem þar voru búsett.
Fimm ára gamall fluttist hann
með foreldrum sinum til Hafnar i
Hornafirði, en var eftir sem áður
mikið á Vopnafirði hjá afa sfnum,
Halldóri Asgrímssyni,
kaupfélagsstjóra þar og alþingis-
manni.
Sótti sér menntun
um langan veg
— Ég var þarna talsvert á
ferðinni milli Hafnar og Vopna-
fjarðar alveg fram að 10 ára
aldri. Sjiðan var ég i skóla i Höfn
og ólst þar að öðru leyti upp,en
það var með mig eins og önnur
dreifbýlisbörn að ég þurfti að
sækja skóla annars staðar, svo að
ég fór mjög ungur i gagnfræða-
skóla í Reykjavik. Að þeirri
skólagöngu lokinni fór ég aftur
heim til Hornafjarðar i einn vetur
án þess að stunda nám, en siðan
fór ég i Samvinnuskólann að Bif-
röst og lauk þaðan námi vorið
1965. Þegar hér var komið hafði
ég fengið talsverðan áhuga á
námi. Ég hafði aldrei ætlað mér
út i langt nám, en fór sem sagt að
huga að þvi, hvað ég ætti að taka
mérfyrir hendur. bað varð úr, að
ég færi i endurskoðunarnám, og
það nám varð að fara fram i
Reykjavik. Ég hóf það sama árið
og ég útskrifaðist úr Samvinnu-
skólanum og lauk þvi árið 1970.
Þá kom i ljós, sem ég reyndar
vissi, að ég gat ekki fengið
réttindi, sem löggiltur endurskoð-
andi, nema ég væri orðinn 25 ára.
Ég hafði haft áhuga á að fara út i
frekara nám, svo að ég lét verða
af þvi. Fór til Noregs, og var þar
við nám i Verzlunarháskólanum i
Bergen. Að loknu námi hafði ég
hugsað mér að vera eitthvað
áfram i Noregi og vinna þar, en
það hafði komið til tals, að ég
stundaði kennslu, þegar ég kæmi
heim, án þess að það væri á
nokkurn hátt afráðið. Af þeim
sökum taldi ég, að ég þyrfti
frekari undirbúnings við, svo að
ég fór til Danmerkur og var við
Verzlunarháskólann i
Kaupmannahöfn. Að þessu námi
loknu kom ég hingað heim, eða
haustið 1973, og var þá skipaður
lektor i reikningshaldi og endur-
skoðun við viðskiptadeild Há-
skóla íslands.
Áhugi á stjórnmálum
alltaf verið
fyrir hendi
— Nú hefur þú verið mikið að
heiman vegna náms, Halldór, en
það litur ekki út fyrir að sam-
bandið við heimabyggðirnar hafi
nokkurn tima rofnað?
— Nei, ég hef alltaf verið fyrir
austan, þegar ég hef mögulega
getað komið þvi við. Ég
vann alltaf fyrir austan á sumrin,
þegar ég var i skóla, fyrst sem
strákur i sveit i Hornafirðinum,
svo var ég á síld meðan námið i
Samvinnuskólanum stóð yfir. En
ég hef alltaf haft eins mikil tengsl
við Austurland, og ég hef getað,
og sérstaklega hafa þessi tengsl
verið náin við Hornafjörðinn.
Vopnafjörður. Þar dvaldist Halldór fyrstu árin og var tlðum eftir það hjá afa slnum og alnafna.
— Nú byrjar þú þinn stjórnmála-
feril með framboði til alþingis —
hvernig bar það eiginlega að
höndum?
— Það kom mér nú eiginlega svo-
litiö á óvart, en þannig var, að
daginn sem þingrofið varð, var
haft samband við mig, og ég var
spurður að þvi, hvort það kæmi til
greina, að égvildifara i framboð
fyrir Framsóknarflokkinn á
Austurlandi. Ég fór strax á
stúfana til að kanna það, hvort
þarna væri mikil alvara á ferð-
um, og komst að raun um, að hér
var um að ræða eindregin tilmæli,
og á endanum fór það nú svo, að
ég taldi mig ekki geta neitað
þeim, enda hefur áhugi minn á
stjórnmálum alltaf verið fyrir
hendi, enda þótt ég hafi haldið þvi
litið á lofti.
Náin tengsl við
Samvinnuhreyfinguna
— En nú ert þú i nánum tengslum
við samvinnuhreyfinguna og
stjórnmál i uppvextinum.
Heldurðu, að það hafi ekki haft
sin áhrif á þig til mótunar skap-
gerðinni og jafnvel þeirrar
ákvörðunar, sem þú hefur nú
tekið?
mjög tvisýnar en um leið og
þessar kosningar verða tvisýnar
þá gerist það, að mikill stjórn-
málaáhugi hefur vaknað á
Austurlandi. A undanförnum ár-
um höfum við sagt: „Það þarf
ekkert að vera að kjósa.
Framsóknarflokkurinn fær þrjá
menn, Alþýðubandalagið fær einn
mann og Sjálfstæðisflokkurinn
fær einn mann, við vitum þetta,
og það þarf ekkert að vera að
kjósa.” En i fyrsta skipti i langan
tima eru kosningarnar mjög
tvisýnar, þvi er ekki að neita, að
Framsóknarflokkurinn tapaði
litillega fylgi i siðustu kosningum,
og þáð munaði litlu að hann tap-
aði þar sinum þriðja manni. Nú
leggjum við alla áherzlu á að
halda okkar þrem mönnum og við
vonumst fastlega til að gera það,
en þvi er ekki að leyna, að þriðja
sætið á listanum, eða sætið sem
ég hef þann heiður að skipa, er
baráttusæti. Við vonumst til að
halda þvi.
Straumhvörf i
atvinnulifinu.
— Hvernig finnst þér aðgerðir
rikisstjórnarinnar á siðasta
kjörtimabili hafa mælzt fyrir á
Austurlandi?
— Jú, ég ólst upp i mjög nánum
tengslum við samvinnu-
hreyfinguna, var á heimili afa
mins sem drengur og bjó þarna i
kaupfélagshúsinu. Það má segja,
að ég sé fæddur i kaupfélagi og
uppalinn i kaupfélagi, þvi að
þegar við fluttum til Horna-
fjarðar, þar sem faðir minn er
kaupfélagsstjóri, þá var sam-
vinnuhugsjónin ekki siður sterk
þar. Þessar hugsjónir hafa sjálf-
sagt haft sin áhrif á mig i
uppeldinu.
Tvisýnar
kosningar
— Hvernig eru kosningahorfur á
Austurlandi?
— Eins og horfir núna, munu
kosningarnar fyrir austan verða
— Það er alveg ljós, að svokölluð
byggðastefna hefur valdið al-
gjörum straumhvörfum á
Austurlandi sem annars staðar.
Uppbyggingin I atvinnulifinu er
geysileg ekki sizt við sjávar-
siðuna. Frystihús hafa verið
byggð eða eru i byggingu. Stór
togskip hafa komið til þessara
staða og valdið algjörum straum-
hvörfum. — en það eru lika fleiri
mál, sem hafa hjálpað til. Nú er
verið að ljúka við hinn svokallaða
hringveg, sem á eftir að hafa
mjög mikil áhrif á Austurlandi og
er óviðjafnanleg samgöngubót.
Einnig er kominn visir að flutn-
ingi rikisstofnana austur á land.
Þá hefur skipulagning loðnuland-
ana haft mikil áhrif á nokkrum
stöðum. Jöfnun námskostnaðar
eftir búsetu hefur auðveldað ungu
fólki að komast til náms. Þá vil ég
lika geta þess, að það hefur verið
gert allmikið i rafmagnsmálum.
Það er verið að ljúka vi virkjun
Lagarfoss, mikil éhrzla hefur
verið lögð á sveitarafvæðingu og
mál, sem hafa valdið miklum
stakkaskiptum á Austurlandi.
Fylgja verður
hugarfarsbreytingunni
eftir
— En þótt svo mikið hafi áunnizt,
verður mælirinn seint fullur.og
margt verður alltaf að sitja á
hakanum. Hvað er það i málefn-
um Austfirðinga, sem verður að
fjalla um sérstaklega á næsta
kjörtimabili?
— Það eru afskaplega mikil og
stór verkefni framundan á Aust-
url. Það er til dæmis ljóst, að
það verður að gera stórátak i raf-
orkumálunum. Við erum fremur
illa á vegi stödd i þeim efnum. Þó
aö virkjun Lagarfoss bæti mikið
úr, þá er hún of litil, þannig að
það verður að gera myndarlegt
átak. En það er annað, sem ég vil
undirstrika: Það þarf að fylgja
eftir þeirri hugarfarsbreytingu,
sem orðið hefur i byggðamálun-
um. Fólki finnst eftirsóknarvert
að búa úti á landi. Það vill setjast
þar að og ala þar upp sin börn.
Það þarf að fylgja eftir þeirri
hugarfarsbreytingu, sem orðið
hefur i þessum efnum, ekki
aðeins á sviði atvinnumála, held-
ur þarf ekki siður að verða mikil
uppbygging á félagslega sviðinu i
sambandi við menningarmál,
menntamál og fleira.Það er mjög
mikilvægt að þjónusta hins opin-
bera við landsbyggðina verði
mjög svipuð og við fólk á höfuð-
borgarsvæðinu. Það er i tið nú-
verandi stjórnar, sem þessi
ánægjulega breyting hefur orðið
hjá fólki, og ef þetta snýst aftur
við, og fólkið vill aftur fara frá
þessum stöðum, þá verður að
minum dómi óskaplega erfitt að
ráða við það. Enn langar mig til
að minnast á það, að vafalaust
verðu" á næstunni lögð rik áherzla
á uppbyggingu iðnaðar i landinu,
og þar liggur nokkur hætta i
þessu sambandi. Iðnaður hefur
tilhneigingu til að setjast að þar
Höfn I Hornafiröi.
Hraöfrystihús meö fullkomnasta tækjabúnaöi eru tekin til starfa eöa aö
rlsa upp vlöa á Austurlandi.
Lagarfljótsvirkjun. Framtak núverandi stjórnvalda hefur stórbætt
raforkumál Austurlands.
Fyrir atbeina núverandi stjórnvalda hefur oröiö gjörbylting I atvinnu-
háttum meö tilkomu stórvirkra togskipa.
sem margt fólk býr. Iðnaðurinn
vill vera þar sem markaðurinn er
stór, þar sem sérfræðingarnir
eru, sem þjóna honum. Þarna
liggur mikil hætta, og það verður
að taka á þessum málum af
festu, ef ekki á illa að fara.
Þessi stjórn hefur
lagt sig fram
— Heldur þú ekki, að stefna og
aðgerðir rikisstjórnar Ólafs
Jóhannessonar hafi haft sin áhrif
á hugarfar manna á Apstur-
landi?
— Ég er ekki I neinum vaf^ um,
að áhrifin eru mikil og góð. Fólk
finnur, að það hafa orðið
breytingar á Austurlandi, finnur
það i sinu lifi, i'innur það, að nú-
verandi stjórn hefur lagt sig fram
um að bæta atvinnuhætti og allt
lif manna, gert það sem unnt er til
að auka hamingju fólksins, jafna
tekjuskiptingu og auka jafnrétti.
-BH.