Fréttablaðið - 12.12.2004, Blaðsíða 24

12. desember 1973 vildi svo til að
skrásetjari Tímamóta var staddur í
afmæli móður sinnar. Hún fagnaði
þessum degi eins og endranær með
því að bjóða til sín stelpunum, vin-
konum sínum. Ein af þeim var hún
Munda, móðir Péturs Gunnarsson-
ar rithöfundar. Og svo vill til þenn-
an dag að skeyti berst frá Pétri en
hann var um þessar mundir við
nám í Aix en Provence í Frakklandi
ásamt Hrafnhildi konu sinni. Skrá-
setjari man ekki betur en skeytið
hafi borist í afmælið en kannski
fékk Munda það fyrr um daginn. Þá
minnist þess heldur enginn annar
en þessi hér hvernig skeytið var
orðað: „Fæddur splunkunýr Dag-
ur“. Dagur Kári Pétursson kvik-
myndagerðarmaður fæddist nefni-
lega þennan dag. Nokkru fyrr hafði
Pétur gefið út fyrstu bók sína,
ljóðabókina „Splunkunýr dagur“.
Tímamótin hringdu til Péturs og
fyrst bárum við undir hann þessa
endurminningu frá 1973. Hann
kvaðst ekki geta afdráttarlaust sagt
um þetta en dró þó ekki í efa að
skrásetjari myndi þetta rétt. Það er
líka alltaf erfitt að mótmæla þeim
sem betur þykjast vita.
En hvar er afmælisbarnið?
„Hann er að koma frá Kaup-
mannahöfn, þar sem hann var við
einhverjar innansleikjur í mynd
sinni“Voksne mennesker“.
En þú sjálfur. Bókin „Vélar tím-
ans“, hin þriðja í flokknum „Skáld-
saga Íslands“, er hún lokabindið?
„Nei, það er ekki ákveðið. Þetta
er í sjálfu sér opið.“
12. desember tengist Pétri á
fleiri vegu. Árið 1821 fæddist
franski rithöfundurinn Gustave
Flaubert þennan dag. Honum auðn-
aðist síðar að hneyksla landa sína
með sögunni af frú Bovary. Hún
kom út í þýðingu Péturs 1995.
Hvernig stóð á því að þú þýddir
Flaubert?
„Ég var beðinn um það af útgef-
andanum. Hún kom út í íslenskri
þýðingu fyrir hálfri öld eða þar um
bil en sú þýðing hefur sennilega
verið úr dönsku og var mikið stytt.
Það voru eiginlega flest höfundar-
einkenni Gustave Flaubert sniðin
af, því hann er geysilega lýs-
ingaglaður og galdur hans fólginn í
því að framkalla áhrif atvikanna
sem hann lýsir með orðum. Þetta
var geysilega umdeild saga á sinni
tíð og höfundurinn var lögsóttur
fyrir hana. Það var þó eiginlega
skáldsagan sjálf sem var fyrir rétt-
inum og höfundurinn þurfti að
verja það sem siðgæðispostular
kölluðu ómóralska afstöðu til fram-
hjáhalds frúarinnar. En þetta koðn-
aði nú niður og Flaubert fékk í raun
engan dóm, hann fékk bara áminn-
ingu.“ ■
24 12. desember 2004 SUNNUDAGUR
FRANK SINATRA
fæddist þennan dag árið 1915.
Fæddur splunkunýr Dagur
PÉTUR GUNNARSSON: ER ÞETTA RÉTT MUNAÐ?
“Ég vorkenni fólki sem ekki drekkur.
Það vaknar á morgnana og á ekki
eftir að líða betur þann daginn.“
Honum leið miklu betur flesta daga.
timamot@frettabladid.is
Bókin The Essential House Book
eftir hinn heimsþekkta hönnuð
Terence Conran er skyldueign
allra þeirra sem hafa áhuga á
innanhússhönnun. Conran er Ís-
lendingum ekki síst kunnur fyrir
að hafa hannað veitingastaðinn
Rex í Austurstræti þegar staður-
inn tók fyrst til starfa um miðjan
síðasta áratug.
Þrátt fyrir að áratugur sé nú lið-
inn frá því að bókin var fyrst gef-
in út eru hugmyndirnar og út-
færslurnar í henni á engan hátt
fallnar úr gildi eða úreltar enda
hefur hún verið endurútgefin tólf
sinnum síðan.
Í bókinni er að finna einstaklega
hagnýt ráð fyrir hvern þann sem
vill betrumbæta heimili sitt,
sama hversu stórhuga eða var-
kár hann er. Þar á meðal eru
mjög hjálplegar ráðleggingar um
lýsingu og litaval, auk þess sem
hver hluti hússins er tekinn fyrir
sérstaklega og bent á hvað beri
að hafa í huga við skipulagningu
þess. ■
THE ESSENTIAL HOUSE
BOOK EFTIR CONRAN
ÞETTA GERÐIST MERKISATBURÐIR
1711 Skúli Magnússon fæddist
þennan dag.
1913 Málverkið Móna Lisa eftir
Leonardo Da Vinci finnst í
fórum þjófs í Flórens.
1915 Söngvarinn Frank Sinatra
fæðist í Hoboken í New
Jersey í Bandaríkjunum.
1941 Bandaríkjamenn leggja
undir sig franska skipið
Normandie, þar sem það
liggur við bryggju í New
York. Skipinu var gefið
nafnið „Lafayette“ en nýtt-
ist Bandaríkjamönnum
aldrei. Það eyðilagðist í
eldsvoða 1942 og var
höggvið í brotajárn að
stríði loknu.
1948 Snjóflóð fellur á bæinn
Goðdal í Strandasýslu. Sex
manns fórust.
1990 Gísli Sigurðsson læknir
kemur heim. Hann var gísl
Íraka í Kúvæt.
Nauðsynleg áhugafólki um hönnun
Ástkær eiginkona mín og móðir okkar
Marella Geirdal Sverrisdóttir
Sjávargötu 25, Álftanesi,
verður jarðsungin frá Vídalínskirkju í Garðabæ þriðjudaginn
14. desember kl. 13.00.
Ari E. Jónsson, Sverrir Örn Ólafsson, Steinar Arason Ólafsson
og Unnar Geirdal Valsson.
AFMÆLI
Sigrid Toft húsmóðir, Selási 11, Egils-
stöðum, er áttræð í dag.
Ólafur Þ. Harðarson
prófessor er 53 ára í dag.
Guðrún Snæfríður Gísladóttir leikkona
er fimmtug.
Lena M. Rist námsráðgjafi er 65 ára í
dag.
Jóhann Friðgeir Valdimarsson söngvari
er 37 ára.
Dagur Kári Pétursson kvikmyndagerð-
armaður er 31 árs.
Gísli S. Einarsson alþingismaður er 59
ára í dag.
ANDLÁT
Hreiðar Þorsteinn Gunnarsson, Sól-
heimum, Grímsnesi, lést þriðjudaginn 7.
desember.
Guðrún M. Einarsson, (Dysta) lést að-
faranótt föstudagsins 10. desember.
Lárus Óskar Þorvaldsson vélfræðingur,
Frostafold 14, lést fimmtudaginn 9. des-
ember.
Kristinn Snævar Björnsson Strandaseli
3, Reykjavík, er látinn.
PÉTUR GUNNARSSON RITHÖFUNDUR 12. desember tengist lífi hans með margvíslegum hætti.
Þennan dag árið 1913 fannst hið
fræga málverk Leonardos, Móna
Lísa, á hótelherbergi í Flórens.
Þjófurinn var lítilsigldur Ítali.
Hann fékk vægan dóm, fjórtán
mánaða fangelsi enda litu margir
Ítalir svo á að hann hefði einungis
ætlað að endurheimta þetta stór-
kostlega verk til heimalandsins,
Ítalíu. Verkinu var skilað í
Louvre-safnið, þar sem það er til
sýnis hvern dag bak við skothelt
gler og dregur að sér fleiri áhorf-
endur en nokkurt annað listaverk
í veröldinni. Vitað er hver konan
er á málverkinu en margt annað
er hulið óvissu. Móna Lísa átti
heima í Flórens og var gift
þekktum manni, Francesco
del Gioconda. Því er mynd-
in af sumum kölluð „La
Gioconda“. Talið er að verk-
ið sé málað á árunum 1503
til 1505. Sagt er að myndin
hafi verið Leonardo svo
kær að hann hafi haft hana
með sér hvert sem hann fór,
þar til hann seldi hana
Francois 1. Frakkakóngi.
Myndin varð fljótt víðfræg
og mótaði viðhorf endur-
reisnarmanna til manna-
mynda og varð fyrirmynd
þeirra. Árum saman og öldum
hafa menn velt vöng-
um yfir brosinu á
Mónu. Því hefur verið
lýst í löngum ritgerð-
um. Einkum er það
depurðin sem menn
hafa þóst sjá. Sumir
hafa sagt í glannaskap
að líklega hafi Móna
Lísa bara þjáðst af
magaverk. Myndin
hefur líka orðið efni
annarra myndlistar-
verka einkum súrrea-
listanna og dadaist-
anna á fyrri helmingi
20. aldar. ■
MÓNA LÍSA Trega-
blandið bros eða
kveisa?
Endurheimt konunnar með brosið
Tilkynningar um merkis-
atburði, stórafmæli,
andlát og jarðarfarir
í smáletursdálkinn
hér að ofan má
senda á netfangið
timamot@frettabladid.is.
Auglýsingar á að senda á
auglysingar@frettabladid.is
eða hringja í síma
550 5000.
»
FA
S
T
U
R

» PUNKTUR