Fréttablaðið - 19.12.2004, Blaðsíða 22

Bjarni Ármannsson hefur
verið í eldlínunni þetta árið.
Hann hefur stýrt útrás Ís-
landsbanka samhliða því að
glíma við átök innan hlut-
hafahóps bankans.
Árið í ár hefur í senn verið ár sókn-
ar og togstreitu fyrir Íslandsbanka
og forstjóra hans, Bjarna Ár-
mannsson. Nú þegar líður að lok-
um þessa árs blasir við breyttur
banki. Íslandsbanki hefur tryggt
sér stuðning 90 prósenta hluthafa
Bolig og Næringsbank í Noregi.
Innlán og útlán Íslandsbanka tvö-
faldast við yfirtöku BN bank. Ár
vaxtar og umbreytinga er að baki.
Meðan keppinautarnir voru í
eigu ríkisins fór Íslandsbanki
fremstur. Betur rekinn og fram-
sæknari en keppinautarnir. Eftir
einkavæðingu Landsbankans og
Búnaðarbanka dofnaði yfir sér-
stöðunni. „Íslandsbanki var fána-
beri einstaklingsframtaksins,“
segir Bjarni Ármannsson, for-
stjóri Íslandsbanka.
Stefnunni breytt
Íslandsbanki vildi á sínum tíma
kaupa Búnaðarbankann, en var
hafnað. Síðan sameinaðist hann
Fjárfestingarbanka atvinnulífsins
og þegar lokaskref einkavæðingar
ríkisbankanna hófst var því hafnað
að Íslandsbanki fengi að kaupa
annan ríkisbankanna. Bjarni segir
að í rauninni hafi verið pólitísk
andstaða við það að frekari hag-
ræðing ætti sér stað með þátttöku
Íslandsbanka. „Síðan þegar rísa
upp sterkir einkabankar og þessi
sérstaða okkar hverfur, þá þarf að
finna sér aðra sérstöðu. Við höfum
verið tiltölulega íhaldssamir varð-
andi áhættu og það hefur tekið
okkur svolítinn tíma að finna okk-
ur nýjan vettvang.“ Íslandsbanki
hefur í gegnum tíðina lagt meira
upp úr arðsemi eiginfjár og greiðs-
lu arðs en því að auka eigið fé og
sækja fram. Ný stefna var mörkuð
í kjölfar síðasta aðalfundar. „Þá
var mörkuð sú stefna að bankinn
ætti ekki einungis að vaxa með
innri vexti heldur með kaupum.
Síðan hefur eitt skref af öðru verið
tekið.“ Starfsemin í London hefur
verið efld, Kredittbanken í Ála-
sundi var keyptur og bankinn hef-
ur sótt fram sem alþjóðlegur banki
í sjávarútvegi. „Við höfum endur-
skipulagt okkur miðað við þennan
vöxt og svo gerðum við tilboð í BN
bank í Þrándheimi.“
Litli bankinn mikilvægur
Kredittbanken var ekki stór fjár-
festing og einhverjir brostu í
kampinn og spurðu hvort þetta
væri allt og sumt í hinni stórhuga
útrás bankans. „Kaupin á Kreditt-
banken voru afskaplega mikilvægt
skref fyrir okkur.“ Íslandsbanki
stefnir að því að nýta sérþekkingu
sína á sjávarútvegi á alþjóðavísu
og Bjarni segir mikilvægt að koma
upp starfstöðvum á þeim svæðum
sem bankinn ætli sér að starfa á til
framtíðar. „Í annan stað fengum
við innsýn inn í Noreg sem við-
skiptaland og mynduðum sterk
viðskiptasambönd. Í þriðja lagi var
miklvægt að fara í gegnum það
ferli sem fylgir uppkaupum fyrir-
tækja á markaði. Við lærðum auð-
vitað heilmikið í því ferli. Ég held
því fram að það hefði verið erfitt
að fara í þessa stóru yfirtöku á BN
bank sem gjörbreytir Íslands-
bankasamsteypunni, hafandi ekki
haft þá reynslu.“
Þekkjum auðlindaatvinnugreinar
Bjarni segir norskt viðskiptalíf að
mörgu leyti líkt því íslenska. Meg-
inhluti auðsöfnunar liggi í nýtingu
náttúruauðlinda. „Eðli þessara at-
vinnugreina er nokkuð sem við
þekkjum. Við þekkjum sveiflurn-
ar og erfiðleikana sem fylgja
þessum greinum, og þær miklu
fjárfestingar sem þarf í upphafi,
betur en þau iðnríki sem byggja
útflutning sinn á öðru.“ Bjarni
segir að þótt BN bank sé ólíkur
banki Íslandsbanka á margan hátt
liggi sömu gildi til grundvallar í
rekstri beggja. „Áhersla á lágan
rekstrarkostnað, hagkvæmni í
fjármögnun og sveigjanleika og
hraða í afgreiðslu. BN bank hefur
tekist vel upp í þessu. Við sjáum
tækifæri í að sinna einstaklingum
í viðskiptum BN bank með fleiri
afurðum en hingað til hefur verið
gert. BN bank er í viðskiptum við
mörg sterkustu meðalstóru fyrir-
tæki Noregs. Þar sjáum við
ákveðin tækifæri með aðgengi Ís-
landsbanka að alþjóðlegum lána-
mörkuðum.“
Um 99 prósent útlána BN bank
eru í norskum krónum. Fyrirtæki
í viðskiptum eru mörg hver út-
flutningsfyrirtæki með tekjur í
erlendum myntum. Bjarni segir
tækifæri til þess að þjónusta þessi
fyrirtæki með lánum í tekjumynt-
um fyrirtækjanna og bjóða þeim
aðra tengda þjónustu svo sem
gjaldeyrisáhættustýringu. Grunn-
urinn er traustur, því jafn og stöð-
ugur hagnaður hefur verið af BN
bank, jafnvel þegar fjár-
málakreppa reið yfir Noreg.
Bjarni segir að þótt alþjóðlegur
sjávarútvegur sé stór á okkar
mælikvarða þurfi að hugsa lengra.
„Við höfum því víkkað starfsemi
okkar út frá sjávarútveginum í
matvælaframleiðslu og skilgreint
Noreg sem heimamarkað okkar.
Ísland og Noregur eru nú heima-
markaður Íslandsbanka.“ Bjarni
segir að sú hagræðing og sam-
þjöppun sem orðið hafi í sjávarút-
vegi hér heima og víða annars
staðar sé skammt á veg komin í
Noregi. Fjárfestingar í greininni
séu því verr nýttar. „Menn eru
byrjaðir að heimila úreldingu
fiskiskipa. Óheimilt er með lögum
að sami aðili veiði og vinni fisk.
Þetta þýðir að yfir 70 prósent af til
að mynda þorski sem berst á land
í Noregi er á tímabilinu mars til
maí.“ Bjarni segir að þessu fylgi
mikið ójafnvægi og greinin missi
af mörgum tækifærum. „Þetta er
hins vegar að breytast.“
Íbúðalánin rökrétt þróun
Það er ekki bara útrás sem ein-
kennt hefur árið. Venjulegt fólk
upplifði mestu breytingu sem orð-
ið hefur á fjármálakerfinu þegar
bankarnir hófu innreið sína á
íbúðalánamarkað. Bjarni segir
þetta beint framhald af þróuninni
sem birst hafi á fyrirtækjamark-
aðnum á undan. „Ég tel að þetta
aukna samkeppnisumhverfi sé
framhald á þeirri þróun að ríkið
dragi sig út af markaðnum og að
einkaaðilar sjái um þessa þjón-
ustu. Ég held að þróunin verði sú,
þó að við höfum séð tvö skref stig-
in aftur á bak á árinu; annars
vegar lögin um Sparisjóðina sem
einangra þá frá framtíðarhagræð-
ingu á fjármálamarkaði og hins
vegar framsókn Íbúðalánasjóðs að
undanförnu.“ Bjarni segir að ekki
fái staðist til lengdar að sjóður í
eigu ríkisins sem njóti sérkjara, og
sé undanþeginn skyldum sem
bankar búi við, keppi á þessum
markaði. Bjarni hafnar því að
vextir hefðu ekki lækkað nema
fyrir tilstuðlan Íbúðalánasjóðs.
22 19. desember 2004 SUNNUDAGUR
vidskipti@frettabladid.is nánar á visir.is
„Ég tel að þetta aukna samkeppnisumhverfi sé framhald á þeirri þróun að ríkið dragi sig
út af markaðnum og að einkaaðilar sjái um þessa þjónustu. Ég held að þróunin verði sú,
þó að við höfum séð tvö skref stigin aftur á bak á árinu; annars vegar lögin um Spari-
sjóðina, og hins vegar framsókn Íbúðalánasjóðs að undanförnu.“
NÝTT BLAÐ Á NÆSTA SÖLUSTAÐ!
Á s k r i f t a r s í m i : 5 1 5 5 5 5 5
1
2
.
tb
l.
2
1
.
á
rg
.
2
0
0
4
A
F
S
A
M
V
IS
K
U
O
G
T
ÍM
A
Desember 2004 12. tbl. 21. árg. 899 kr. m. vsk
BROTTREKSTURÁRSINS
Páll Rósinkranz ➝ Kantskurður karla ➝ Jólaförðunin ➝ Herborg Eðvaldsdóttir ➝
Skartgripatískan ➝ Vala Matt ➝ Barnabókahöfundar ➝ Jakob Ágúst Hjálmarsson
➝ Svafa Grönfeldt ➝ Herratískan ➝ Tvíhöfði ➝ Jóhann Freyr Björgvinsson
Sigurður G. Guðjónsson um leynimakkiðhjá Norðurljósum, samband sitt við JónÓlafsson og brostnar vonir
„ÉG ER RAUNSÆBARÁTTUKONA“
Steinunn Valdís
borgarstjóri um póli-tíkina, móðurmiss-inn og glasabarnið
JÓLA-
GJAFIR
2004
BESTU KNATT-SPYRNUMENN
ÍSLANDSSÖGUNNAR
KÁRI JÓNASSONKVEÐUR RÚV
Fréttastjórinn fyrrverandium átökin í Ríkisútvarp-inu og framtíð þess
TÆKIFÆRI HJÁ NORÐMÖNNUM Kaupum Íslandsbanka í Noregi hefur verið vel tekið. Bjarni Ármannsson telur hagræðingu fram undan í norskum sjávarútvegi, sem Íslandsbanki
hyggst eiga hlutdeild í.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
IL
H
EL
M
Umbreytingarár Íslandsbanka