Fréttablaðið - 19.12.2004, Blaðsíða 73

Höfundur Flóttans sat ekki auðum
höndum áður en hann tók sér
penna í hönd og blés lífi í persónur
og leikendur dramans sem fór fram
á hernámsárunum. Sindri Freysson
hefur á síðustu árum sankað að sér
heimildum um þetta tímabil og fær-
ir okkur nú skáldsögu sem byggir á
raunverulegum atburðum. Flóttinn
segir frá Thomasi Lang, ungum her-
manni úr röðum Þjóðverja sem dvel-
ur á Íslandi. Þegar Bretar taka landið
herskildi sér hann sér þann kost
vænstan að fara huldu höfði. Með
hjálp góðra manna á Vestfjörðum
tekst honum flóttinn og frestar ör-
lögum sínum tímabundið. Á ferða-
laginu kemst hann hins vegar ekki
hjá því að horfast í augu við sjálfan
sig og gjörðir sínar. Samferðamenn
hans eru heldur ekki ósnortnir af
stríðinu sem ferðalangurinn færir
með sér, bæði hinu veraldlega og
því sálræna.
Sögusviðið er einstaklega sann-
færandi hjá Sindra og nýtur þar ítar-
legrar heimildavinnu, sem og um-
gjörð sögunnar og viðhorf söguper-
sóna. Þær eru allar mjög mannlegar
og sympatískar, þannig að raddir
þeirra fá að heyrast fordómalaust,
hvort sem um ræðir komma, Tjalla,
nasista eða bara ofurhlutlausa Ís-
lendinga. Lesandinn skynjar sterkt
hvað það er erfitt að sjá handa sinna
skil þegar maður stendur í blind-
bylnum miðjum, en auðvelt er að
dæma eftir að veðrinu hefur slotað.
Það er ekki fyrr en komið er út fyrir
rammann, eins og Thomas segir,
sem maður getur í raun og veru
skoðað myndina.
Stíll sögunnar er nokkuð hefð-
bundinn og uppbygging sömuleiðis,
kannski í stíl við tímabilið sem er til
umfjöllunar. Húmor og ljóðrænir
sprettir setja þó skemmtilegt mark á
söguna sem annars rann fram hæg-
um og þungum straumi. Fékk undir-
rituð stundum á tilfinninguna að
rennslið færi í hringi og endurtæki
sig, það er heldur einhæft flótta-
mannslífið í sveitum Íslands á 5.ára-
tug síðustu aldar og lítið annað fyrir
Thomas að gera en velta fyrir sér eðli
flóttans.
Þótt Flóttinn sé á köflum seigfljót-
andi er áhugavert að sökkva sér í
hugleiðingar höfundar um mann-
legt eðli og hvernig stríð og hörm-
ungar breyta skynjuninni. Sindri nær
að fanga togstreitu sögupersóna
sinna þannig að lesandinn verður
snortinn og kemst ekki hjá því að
greina blæbrigðin í málverki sög-
unnar, í stað þess að sjá allt í
svart/hvítu. Saga Sindra Freyssonar
er vel unnin söguleg skáldsaga sem
dregur upp sannfærandi mynd af Ís-
landi á stríðsárunum, færir lit í leik-
tjöld og líf í leikendur eins mesta
drama Íslandssögu seinni tíma.
SUNNUDAGUR 19. desember 2004
BÓKMENNTIR
MELKORKA ÓSKARSDÓTTIR
Flóttinn
Höf: Sindri Freysson
Útg: JPV
SINDRI FREYSSON
Litir og líf