Tíminn - 12.01.1975, Blaðsíða 6
6
TÍMINN
Sunnudagur 12. janúar 1975.
„Verzlun Eyjafjörftur” Akureyri (3. sept. 1974)
Aðalstræti 16, Akureyri (1974)
........ "
Ingólfur Davíðsson:
Byggt og búið
í gamla dag
Akureyri hefur lengi borið
höföingjasvip. Kirkjan gnæfir
yfir miðbæinn uppi á brekku-
briininni, og innar gamli gagn-
fræðaskólinn, arftaki Möðru-
vallaskóla. Upp af hafnar-
bryggjunni á Torfunefi vekja
ýmsar byggingar eftirtekt.
Kaupfélagshúsið (byggt 1930) er
viröulegt með þungu stein-
skrauti sinu, en öllu léttara er
yfir Paris með sægrænum turn-
unum tveim. Bankinn er ein-
tyrningur. Straumur ferðafóks
liggur að og frá hótel K.E.A.
undir gilbrekkunni. Sjávarmeg-
in ögn innar vekur athygli
fallegt hús meö tréskurði, súl-
um, svölum og sólbyrgi. Það
heitir „Verzlunin Eyjafjöröur”
Hafnarstræti 86. Norður úr þvi
var slðar byggður lágur stein-
kumbaldi, er á er letraö „Skipa-
þjónustan”, en lengst til vinstri
sér i gamla bankahúsið, vinsælt
meðal skólapilta, vegna þess
hve margar og myndarlegar
dætur Bjarna bankastjóra komu
i gagnfræöaskólann. Húsið
„Verzlunin Eyjafjörður” mun
byggt um eða rétt eftir aldamót-
in. Hinn kunni athafnamaður
Magnús Sigurðsson á Grund I
Eyjafirði myndaði félag með
bræðrunum Friðrik og Magnúsi
Kristjánssonum á Akureyri.
Þeir fengu lóð og gerðu heil-
mikla uppfyllingu og byggöu
húsið, sem lengi framan af var
kallað Grundarhús. Verzlunin
þarna gekk vel, en eftir tvö ár
seldi Magnús bræðrunum sinn
hluta. Þeir ráku þar I mörg ár
verzlun „eldri bræðra”, er svo
var kölluð til aðgreiningar frá
verzlun „yngri bræðra”, það er
Jóhannesar og Sigvalda Þor-
steinsson i Hamborg og Paris
litlu utar. Arið 1909 byrjaði
Magnús á Grund aftur verzlun I
húsinu og var hún fyrst kölluð
Grundarverzlun, en siðar
Verzlunin Eyjafjöröur. Kristján
Árnason, sem veriö haföi búöar-
maður á Grund 1902-1909, veitti
verzluninni forstööu og dafnaði
hún vel. Að nokkrum árum liðn-
um seldi Magnús Kristjáni hús-
ið og sinn hlut i verzluninni — og
rak Kristján hana lengi með
prýði. Enn er verzlað I húsinu,
en húsið og lóðin er nú I eigu
vikublaðsins Dags. Þarna sleit
Arni Kristjánsson pianóleikari
barnsskónum. Mér er enn I
minni, þegar ég á unglingsárun-
um kom I heimsókn til önnu
föðursystur minnar, er þá bjó
uppi á lofti i húsinu. Þá um
kvöldiö heyrði ég i fyrsta sinn
leikið á pianó og varð ákaflega
hrifinn. Þeir léku og sungu sam-
an feðgarnir Arni og Kristján.
önnur Hafnarstrætis-Akur-
eyrarmynd sýnir hús Jóhanns
Ragúelssonar, til hægri við
„Verzlun Eyjafjörð” en hann
rak þar lengi verzlun, og lengst
til hægri sér i gamla sim-
stöðvarhúsið.
Nú skulum við færa okkur inn
i Fjöru og lita á hús upp frá
Höepfnersbryggju, en þar var
eitt sinn mikið athafnasvæði —
verzlun og útgerð. Höepfners-
húsið er hið reisulegasta, byggt
1912. Fyrrum var veldi Höepfn-
ers mikið. A öldinni sem leið var
ekki grunlaust um að þáverandi
Höepfner reyndi að ná undir sig
allri verzlun á Akureyri, og mun
þetta og fl. hafa stuðlað að
stofnun Gránufélagsins. Á mln-
um skólaárum var Hallgrimur
Daviðsson verzlunarstjóri hjá
Höepfner. Timarnir breytast.
Nú dafnar kjörbúð KEA i
Höepfnershúsinu. Skammt frá
stendur Tuliniusarhúsið, byggt
1903. Þar rak Otto Tulinius lengi
verzlun og útgerð. Nú er þetta
fyrrum fallega hús heldur hrör-
legt að sjá og fáir munu þar búa.
Nöfnin Höepfner og Tulinius
höfðu sérstæðan hljóm, sumir
nefndu þau með óttablandinni
virðingu gamla timans. Litum
ögn ofar. Þar undir brekku
stendur enn eitt fallega „tré-,
skuröarhúsið”, Aðalstræti 16.
Hús þetta byggði Sigtryggur'
Jónsson smiður um siðustu
aldamót.
1 þættinum 29. des. sl. var birt
teikning af „kjötpotti landsins”
1911. Sumir telja myndina
runna frá Hannesi Hafstein, en
aðrir telja sennilegt að Villas
Egill Sandholt sé höfundurinn.
Væri fróðlegt að fá úr þessu
skorið. Og skeggjaða dýrið á
baki asnans, getur það átt að
tákna Þórð Thoroddsen?
Gamla TuliniusarhúsiD Hafnarstræti 18, Akureyri
. .
Akureyri 3. sept. 1974. Hafnarstræti 20. Gamla Höpfnersverzlun (nú kjörbúð KEA)
Hafnarstræti 84-88 Akureyri (3. sept. 1974)