Tíminn - 17.01.1975, Síða 16
Föstudagur 17. janúar 1975.
J
Nútíma húskapur þarfnast
BHUER
haugsugu \^j
Guðbjörn
Guöjónsson
Ekki blæs byrlega fyrir Ford:
fyrir góðun nmi
$ KJÖTIÐNAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS
Þingmenn demókrata and-
snúnir tillögum hans
Reuter-Washington. Leiðtogar
demókrata á Bandarikjaþingi
sögðu Gerald Ford Bandarikja-
forseta hreinskilnislega i gær, að
'þær tillögur, er forsetinn lagði
fyrir þingið i fyrradag, ættu erfitt
uppdráttar og yrði að likindum
breytt verulega i meðförum
þingsins.
Þingleiðtogar sátu á fundi með
Ford i gærmorgun og á þeim
fundi kom þessi aðvörun fram.
(Eins og skýrt var frá i Timanum
i gær, lagði forsetinn fram marg-
háttaðar tillögur fyrir þingið i
fyrradag. Tillögurnar eiga það
sammerkt, að þeim er ætlað aö
draga úr þeim efnahagsörðug-
leikum, er nú steðja að banda-
risku efnahagslifi, þ.á m. draga
verulega úr innflutningi á oliu til
Bandarikjanna.)
1 ávarpi sinu á Bandarikjaþingi
i fyrradag sagði Ford, að útlitið
væri dökkt — og þvi yrði að gripa
sem fyrst til aðgerða i þvi skyni
að koma efnahag Bandarikjanna
á réttan kjöl.
Fundur Fords með þingleiðtog-
um beggja flokka i gærmorgun
var fyrsta skref hans i þeirri við-
leitni að fá tillögurnar samþykkt-
ar á þingi. Og sannarlega virðist
ekki blása byrlega fyrir forsetan-
um.
Robert Byrd, öldungadeildar-
maður frá Vestur-Virginiu og
leiðtogi demókrata i deildinni,
kvaðst hafa sagt forsetanum, að i
tillögum hans væri ekki komið
nægilega til móts við þá, sem
standa höllum fæti, og sömuleiðis
næðu tillögurnar i orkumálum of
skammt.
Einkum virðast tillögurnar i
orkumálum þyrnir i augum þing-
manna demókrata. Þær gera ráð
fyrir samræmdri áætlun i þvi
skyni að draga úr oliuneyzlu, þ.á
m. að stuðlað verði að aukningu
kola- og kjarnorkuframleiðslu
innanlands. Þingmennirnir telja,
að áætlunin geti aukið þá verð-
bólgu, sem i dag tröllriður banda-
risku efnahagslifi.
Þá hafa demókratar gagnrýnt
tillögur forsetans i skattamálum,
er gera ráð fyrir 12% skattalækk-
un. Segja þeir, að slik breyting
komi sérlega illa við meðal- og
lágtekjumenn.
Ford er samt sem áður ekki af
baki dottinn. Hann virðist stað^
ráðinn i að láta sverfa til stáls, og
hefur m.a.s. hótað þinginu að
taka til sinna ráða i krafti
stjórnarskrárbundins valds sins,
hafni þingið tillögum hans.
William Simon fjármálaráð-
herra sagði i gær, að tillögur
Fords væru ekki merki um, að
breytt hefði verið um stefnu.
(Sem kunnugt er beitti forsetinn
sér fyrir skattahækkun i haust, en
hefur nú lagt til, að skattar verði
IRA GEFUR ÚT „STRÍÐS-
YFIRLÝSINGU
f r
— Mikið ófall fyrir
brezka rdðherra
Reuter-Dublin. trski lýðveldis-
herinn (IRA) hefur ákveðið að
framlengja ekki vopnahléð það,
er i gildi hefur verið á Norður-lr-
landi og Bretlandi undanfarna 25
daga.
Búizt er við, að þessi ákvörðun
sé merki um, að ný alda hryðju-
verka hefjist i brezkum borgum,
svo og eru fréttaskýrendur ugg-
andi um, að ófriður magnist á
Noröur-lrlandi.
1 yfirlýsingu frá herráði IRA,
sem gefin var út i gær, segir m.a.
að brezka stjórnin hafi ekki
aöhafzt neitt i þá átt að koma á
varanlegum friði. Vist er að
ákvörðun IRA verður brezkum
ráðherrum mikið áfall. Þeir
nöfðu einmitt vonazt til, að timi
gæfist til að finna bráðabirgða-
lausn á deilumálum á Norður-lr-
landi, meðan vopnahléð stæði.
Reuter-Washington. t gær-
kvöldi náðist samkomulag á
ráðstefnu helztu iðnrikja
heims, sem haidin var á veg-
um Alþjóða gjaldeyris-
sjóðsins.
Samkomulagið er i stuttu
máii fólgið t, að stofnsettir
verða tveir sjóðir, sem ætlað
er aðtreysta efnahag þeirra
oliuneyziurikja, sem eiga i
mestum erfiðleikum af völd-
um verðhækkana á oiiu.
Denis Healey, fjármála-
ráðherra Bretlands, lýsti
ánægju sinni með samkomu-
lagið og kvað það tryggja
hundruðum milljóna manna
viðunandi lifskjör I fram-
tiðinni.
Sadat í viðtali við blað í Líbanon:
ísrael á leik!
NTB/Reuter-Beirut. Anwar
Sadat Egyptalandsforseti hgfur
lýst yfir, að tsraelsstjorn hafi
þriggja mánaða frest tii að kaiia
herlið sitt heim frá landamærum
Egyptalands, Jórdaniu og Sýr-
iands — ella mæti Arabar til
friðarráðstefnu i Genf og hespi
henni af. (Sadat á væntanlega
við, að innan þriggja mánaða
verði að leysa deilur Araba og
tsraelsmanna — ella brjótist út
strið I Miðjarðarhafslöndum.
Þessi ummæli komu fram i
viðtali við Sadat, er birtist i hinu
útbreidda dagblaði An-Nahar,
sem gefið er út i Libanon. — Ég
mun ekki fallast á aðra lausn en
þá, áð tsraelsmenn dragi sig til
baka frá öllum landamærunum
samtimis. Arið 1975 er ár fram-
lækkaðir.)
Simon lagði áherzlu á, að stefn-
an i efnahagsmálum yrði að vera
sveigjanleg, svo að hægt væri að
mæta breyttum aðstæðum á efna-
hagssviðinu. Fjármálaráðherr-
ann kvað rétta stefnu að létta
skattbyrðinni af bandariskum
borgurum, en sagðist lita á
greiðsluhalla rikissjóðs á liðnu
ári með „hryllingi”. — Við verð-
um að stöðva þessa gegndarlausu
eyðslu hins opinbera, sagði hann.
Orðrómur hefur að undanförnu
verið á kreiki um, að Simon væri i
þann veginn að segja af sér.Ráð-
herrann visaði þessum orðrómi á
bug i gær og kvaðst ekki hafa i
huga að láta af embætti fjármála-
ráðherra, þótt syrti i álinn.
Simon: Draga veröur úr
gegndarlausri eyðslu hins
opinberaj
Sadat ásamt Henry Kissinger, utanrikisráðherra Bandarikjanna: Ein-
læg vinátta nær langt, en nægir ekki.
kvæmda, þvi að næsta ár fara
fram forsetakosningar i Banda-
rikjunum. Eitthvað verður þvi að
gera — og það hið fyrsta, sagði
forsetinn i viðtalinu.
Sadat kvað ekki annað koma til
greina en heildarlausn á deilum
Araba og Israelsmanna. —
Ráðist ísraelsmenn á Sýr-
lendinga, skerast Egyptar
umsvifalaust I leikinn. Þetta veit
Israelsstjórn eins og Bandarlkja-
stjórn, sagði forsetinn ennfrem-
ur.
Egyptalandsforseti sagði, að
Israelsmenn ættu næsta leik. —
Okkur hafa ekki borizt nein
friðartilboð frá þeim tií þessa —
og þeir verða sjálfir að bera
ábyrgð á sliku aðgerðarleysi,
sagði Sadat i lok viðtalsins.
Sadat til Parisar
Reuter-Kairó/Paris. Opinberlega
var tilkynnt I Kairó I gær, að
Anwar Sadat Egyptalandsfor-
seti færi I opinbera heimsókn til
Parisar dagana 27.-29. janúar
n.k. I boði Valery Giscard
d’Estaing Frakklandsforseta.
1 fréttum frá Paris I gær segir,
að ástand mála i Miðjarðarhafs-
löndum muni að sjálfsögðu bera
hæst i viðræðum forsetanna.
Þetta verður i fyrsta sinn, að
þjóðarleiðtogi Egypta, ferðast til
Evrópu frá þvi Farúk konungi
var steypt af stóli fyrir 22 árum.
NTB-Nikósiu. Innan fárra
daga verður mynduð loftbrú
milli Tyrklands og brezku her-
stöðvarinnar Akrotiri á Kýp-
ur. A tæpum hálfum mánuði
er ætlunin að flytja á brott frá
eynni u.þ.b. 8000 tyrknesku-
mælandi flóttamenn.
Melih Esenbel, utanrikis-
ráðherra Tyrklands, sagði á
fundi með fréttamönnum i
gær, að brezka stjórnin hefði
loks gefið samþykki sitt til
þessara flutninga fyrir tveim
dögum. Esenbel sagði, að
ákvörðunin hefði án efa i för
með sér batnandi sambúð
Bretlands og Tyrklands.
Ekki hefur ákvörðun brezku
stjórnarinnar alls staðar verið
fagnað. Griskumælandi menn
á Kýpur hafa ákaft mótmælt
henni, t.d. efndu hundruð stú-
denta til mótmælaaðgerða á
aðaltorginu i Nikósiu, höfuð-
borg Kýpur: Þá hélt Makarios
Kýpurforseti sérstakan fund
með nýskipaðri rikisstjórn
sinni vegna þessa máls.
Talsmaður brezka utan-
rikisráðuneytisins sagði i gær,
að ákvörðun þessi hefði verið
tekin af mannúðarástæðum.
Aður hefði farið fram könnun
meðal þeirra flóttamanna,
sem dvelja i herstöðinni, til að
ganga úr skugga um, hve
margir þeirra óskuðu að flytj-
ast til meginlandsins.
Demetrios Bitsios, utan-
rikisráðherra Grikklands,
hefur gagnrýnt ákvörðunina
og sagt, að þetta mál hefði
fremur átt að leysa með
samningum grisku- og tyrk-
neskumælandi eyjarskeggja.
Reuter-Gautaborg. Sænsku
Volvo-verksmiðjurnar hafa
ákveðið að draga úr bifreiða-
framleiðslu á þessu ári vegna
hins ótrygga efnahagsástands
á Vesturlöndum.
Talsmaður Volvo-verk-
smiðjanna upplýsti I gær, að
samdráttur I framleiðslunni
yrði liklega um sex af
hundraði. Hluti þeirra verka-
manna, sem nú vinna við
framleiðslu fólksbifreiða,
verða fluttir til innan fyrir-
tækisins. Þetta er gert til að
koma i veg fyrir uppsagnir
starfsmanna — og kvað tals-
maðurinn þessar tilfæringar
koma sér vel, bæði fyrir fyrir-
tækið og starfsmenn þess.
232 þús. bifreiðar voru
framleiddar hjá Volvo-verk-
smiðjunum á liðnu ári, en
áætlað er, að 220 þús. bifreiðar
verði framleiddar i ár. Þess
má geta, að Volvo var á sið-
asta ári stærsti útflutnings-
aðili i Sviþjóð.
Reuter-Stokkhólmi. Sven
Anderson, utanrikisráðherra
Sviþjóðar, sagði I gær, að
sænska stjórnin hefði form-
Iega slitið öllu stjórnmála-
sambandi við stjórn Suöur-
Vietnam, sem situr i Saigon.
Þetta kom fram i svari
utanríkisráðherrans við fyrir-
spurn frá leiðtoga sænskra
kommúnista, C.H. Hermans-
sons, sem borin var fram i
sænska þinginu og vék að
tengslum Sviþjóðar við stjórn-
ina I Saigon.
Reuter-Bonn. Áreiðanlegar
fréttir frá Bonn hermdu i gær,
að Helmut Schmidt kanslari
ætiaði að fresta fyrirhugaðri
heimsókn sinni til Kina, sem
áformuð er I vor.
Ástæðan tii þessarar
ákvörðunar eru þær góöu
móttökur, er Franz-Josef
Strauss, leiötogi CSU (systur-
flokks kristiiegra demókrata i
Bæjaraiandi), fékk er hann
sótti Kínverja heim fyrr i
þessari viku.
Schmidt er einkum talið
sárna, að Strauss — sem tal-
inn er helzti keppinautur
kanslarans á stjórnmálasvið-
inu — var tekið sem þjóðar-
leiðtoga i Kina, t.d. var lagður
rauður dregill að þotu þeirri,
er Strauss ferðaðist með. Að
sögn hefur Schmidt kvartað
yfir þessum höfðinglegu mót-
tökum við kinverska sendiráð-
ið i Bonn og farið fram á, að
tekið verði á móti sér „með
viðeigandi hætti” við komuna
til Kina.
Schmidt