Tíminn - 23.01.1975, Blaðsíða 16
Fimmtudagur 23. janúar 1975.
-
Núfíma búskapur þarfnast
BJUXER
haugsugu
Guöbjörn
Guöjónsson
g:-ði
ft/rir fjóúttn m at
$ KJÖTIÐNAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS
A myndinni sést Ford forseti á rlkisstjórnarfundi I fyrri viku. Andspænis honum situr Rockefeller vara-
forseti, en við hliðhans t.v. Kissinger utanrlkisráðherra og t.h. Schlesinger landvarnaráðherra.
r
DEILUR RISA MILLI
FORSETA OG ÞINGS
Ford forseti staðróðinn í að knýja fram stefnu sína
ALLT bendir nú til harðnandi
átaka Geralds Fords Bandarikja-
forseta við Bandarikjaþing. Til-
efnið er að þessu sinni andstaða
áhrifamikilla þingmanna úr
flokki demókrata við þau áform
forsetans að gera Bandarikja-
menn óháða innflutningi á oliu —
eða réttara sagt þeim aðferðum,
er forsetinn hyggst beita.
Á fundi með fréttamönnum i
fyrrinótt lét Ford svo um mælt, að
hann ætlaði sér — ef nauðsyn
krefði upp á sitt einsdæmi — að
setja innflutningsgjald á innflutta
oliu.
Eins og áður segir, hafa áhrifa-
miklir þingmenn lagzt gegn
stefnu Fords: Þeir telja, að inn-
flutningsgjald muni auka á verð-
bólgu og koma — auk þeirra
skattabreytinga, er forsetinn hef-
ur lagt til, að gerðar verði — sér-
staklega illa við þá, sem lægst
hafa launin. öldungadeildar-
menninrnir Henry Jackson, Ed-
ward Kennedy og Thomas O’Neill
hafa lagt fram tillögu þess efnis,
að ákvörðun um álagningu inn-
flutningsgjalds megi fresta i allt
að þrjá mánuði.
Fréttaskýrendur velta nú mjög
fyrir sér, hvort þessar deilur for-
seta og þings — sem eru langt frá
þær einu, sem komið hafa upp að
undanförnu — dragi dilk á eftir
sér. Sýnilegt er, að Ford er stað-
ráðinn i að knýja fram stefnu
sina, hvað sem það kostar, en vafi
leikur á, að hann hafi vald til að
gera ráðstafanir á borð við álagn-
ingu gjalda skv. stjórnarskrá
Bandarikjanna.
Gengi Bandaríkja
dollara lækkar
Reuter-Frankfurt/Zurich.
Gengi Bandarikjadals féll
bæði á gjaldeyrismarkaði i
Vestur-Þýzkalandi og Sviss
fyrr i þessari viku, þrátt fyrir
viðleitni viðkomandi seðla-
banka að halda gengi hans
óbreyttu með miklum gjald-
eyriskaupum.
Gengi dals hefur aldrei
verið lægra gagnvart sviss-
neskum franka en i fyrradag.
Og i gær féll gengi dals veru-
lega gagnvart vestur-þýzku
marki, þannig að það hefur
ekki verið svo lágt i rúmt ár.
Efnahagssérfræðingar
kenna einkum dökku útliti i
bandarisku efnahagslifi um
þetta lága gengi dals.
verið
Umdeildir fólksflutningar fró Kýpur:
3500 hafa nú
fluttir d brott
Reuter-Ankara. Hinir umdeildu
flutningar á tyrknesku-mælandi
eyjaskeggjum frá Kýpur til 'Tyrk-
lands standa yfir þessa dagana.
Þeir hófust s.l. laugardag og
áætiað er, að þeim ljúki n.k.
mánudag.
Flóttamennirnir eru fluttir
flugleiðis frá herstöð Breta á
Kýpur til flugvallar i grennd við
Adana á suðurströnd Tyrklands. 1
byrjun voru farnar fimm ferðir á
dag milli lands og eyjar, en þeim
var fjölgað um helming i gær.
Landstjórinn i Adana sagði i
viðtali við Reuter-fréttastofuna i
gær, að á að gizka 3500 flóttamenn
hefðu verið fluttir til Adana frá
þvi á laugardag. Hann neitaði
hins vegar að gefa upp, hve
margir yrðu alls fluttir þangað að
þessu sinni.
Melih Esenbel, utanrikisráð-
herra Tyrklands, sagði i þinginu i
gær, að flóttamönnum yrði feng-
inn bústaður á norðurhluta Kýpur
(sem er á valdi. tyrkneska hers-
ins) en tiltók ekki, hvaða staðir
kæmu til greina.
Reuter-Sameinuðu þjóðunu,.
Kýpurstjórn hefur kært flutninga
þá á tyrknesku mæiandi eyjar-
skeggjum, er nú standa yfir (sjá
fyrri frétt), til Kurt Waldheim,
aðalritara Sameinuðu þjóðanna.
I kærunni lýsir stjórnin áhyggj-
um sinum vegna fyrirætlana um,
að flóttamönnum verði fenginn
bústaður á norðurhluta Kýpur.
Ennfremur segir, að til skamrns
Kýp urstjórn kærir
flutninga til aðal-
ritara S.þ.
tima hafi brezka stjórnin verið
andvig slikum tilflutningum á
Kýpurbúum, en með þeim sé ijós-
lega stefnt að skiptingu Kýpur i
tvö riki. (Grisku mælandi eyjar-
skeggjar, sem eru u.þ.b. fjórir
fimmtu hlutar af Ibúum eyjarinn-
ar, eru algerlega andvigir slikri
skiptingu).
Skyndileg stefnubrey ting
brezku stjórnarinnar er sögð hafa
vakið mikla ólgu á Kýpur — ólgu,
sem geti haft alvarlegar afleið-
ingar i för með sér. Ofangreindir
fólksflutningar eru ekki aðeins
taldir brjóta i bága við ályktanir
S.Þ., heldur einnig sérstakan
sáttmála um sjálfstæði Kýpur frá
árinu 1960, alþjóðalög, sáttmála
S.Þ. og Genfar-sáttmála frá árinu
1949.
/vHttlSHORNA
iviilli
Reuter-Belfast. ógnaröld
virðist hafin að nýju á Norður-
trlandi, Vonir um að trski lýð-
veldisherinn (IRA) héldi að
sér höndum, þrátt fyrir hótan-
ir um hið gagnstæða, urðu að
engu eftir það, sem gerðist I
fyrrinótt.
Þrir menn létu þá lifið —
tveir, þegar þeirra eigin
sprengja sprakk i bifreið
þeirra, og sá þriðji sem aug-
ljóslega var myrtur.
A sunnudag höfðu fulltrúar
brezku stjórnarinnar átt fund
með félögum úr hinum póli-
tiska armi lýðveldishersins,
Sinn Fein. Sá fundur glæddi
vonir um, að samkomulag um
nýtt vopnahlé á Bretlandseyj-
um væri innan seilingar. En
þær hafa — eins og áður segir
— orðið að engu.
Um siðustu heigi kom til
smávægilegra átaka á Norður-
trlandi, en á þau var fremur
litið sem óhöpp eða framtak
róttækra félaga úr IRA. En
það, sem gerðist I fyrrinótt, er
aö flestra dómi engin tilviljun
— heldur fyrirboði um nýja
ógnaröld á Norður-Irlandi.
Fréttaskýrendur i Dublin
telja — eftir siðustu fréttum að
dæma — að herskárri aðilar i
forystu IRA hafi nú náð undir-
tökunum, en áður virtust þeir,
sem friðsamari eru — og vildu
t.d. framlengja vopnahléð —
hafa yfirtökin.
★
Reuter-London. Viðskipti hafa
aukizt á brezka verðbréfa-
markaðnum sl. tvo daga. Svo
virðist sem fjármálamenn llti
bjartari augum á framtlðina,
þótt blikur séu á lofti.
Það, sem einkum hefur auk-
ið sölu á hlutabréfum að
undanförnu, eru merki um, að
brezka stjórnin muni gripa til
nýrra ráðstafana til að
stemma stigu við verðbólgu,
þ.e. setji verkalýðshreyfingin
henni ekki stólinn fyrir dyrn-
ar.
Efnahagssérfræðingar telja
varhugavert að byggja um of
á þessari breytingu til batnað-
ar, enda berast ætið véfréttir
um dökkt útlit i brezku efna-
hagslifi — nú siðast frá við-
skiptaráðuneytinu, sem spáir
7-10% minni fjárfestingu I iðn-
aði á þessu ári en i fyrra.
*
Trudeau
Amin
Reuter-London. Idi Amin
(Jgandaforseti hefur sent
Elisabet Englandsdrottningu
boð um, að hann sé væntanleg-
ur til Bretlands i ágúst n.k. — i
þeim tilgangi að gefa brezkum
jfrelsishreyfingum' góð ráð!
í skilaboðum Amins til
drottningar segir m.a., að
hann geri boð á undan sér, svo
að timi gefist til að undirbúa
dvöl hans, er vonandi verði
sem ánægjulegust og þægileg-
ust.
Amin lætur i ljósi áhuga á að
fá að ferðast um alla hluta
Stóra-Bretlands og hitta að
máli leiðtoga þeirra hreyf-
inga, sem berjast fyrir sjálf-
stæði hinna einstöku lands-
hluta. Þá segist forsetinn vilja
hitta Asiubúa, er flúið hafi frá
(Jganda til Bretlands, og full-
vissa þá um, að þeim sé frjálst
að snúa aftur til (Jganda án
þess að neitt verði gert á hluta
þeirra.
★
Reuter-Salisbury. Ian Smith,
forsætisráðherra Ródesiu,
hélt fund i gær með stuðnings-
mönnum Ródesiustjórnar á
þingi. Á fundinum skýrði ráð-
herrann frá gangi viöræðna
þeirra, sem að undanförnu
hafa farið fram milli stjórnar-
innarog fulltrúa Afriska þjóð-
arráðsins.
Að fundinum loknum ræddi
Smith við fréttamenn og
kvaðst hafa skýrt stöðuna I
samningaviðræðunum, eins og
hún væri nú, svo og ráðgazt
við stuðningsmenn sina um
framtið viðræðnanna.
I opinberri tilkynningu, sem
gefin var út i Salisbury I gær,
segir, að öryggissveitir
Ródesiustjórnar hafi skotið
a.m.k. 20 skæruliða frá þvi
vopnahlé var gert þann 11.
desember s.l. Þar af hafa 15
þeirra fallið á siðustu tiu dög-
um.
Allt er á huldu um gang
viðræðna Ródesiustjórnar og
fulitrúa blökkumanna. Frétta-
skýrendur eygja þó enga lausn
i bráð, og ekki jók sú ákvörð-
un suður-afriska upplýsinga-
ráðherrans, Connie Mulder,
að fresta fyrirhugaðri för sinni
til Salisbury, á bjartsýni
þeirra.
★
Reuter-Bonn. Frá þvi var
skýrt I gær, aö Pierre E.
Trudeau, forsætisráðherra
Kanada, kæmi i opinbera
heimsókn til Vestur-Þýzka-
lands 3. marz n.k.
Þetta verður fyrsta heim-
sókn Trudeau til Vestur-
Þýzkalands, en hann var ný-
lega á ferð i Frakklandi og
Belgiu.