Tíminn - 24.01.1975, Page 1

diesel
rafstöðvar
HF HÖRÐUR GUNNARSSON
SKULATUNI 6 -SÍMI (91)19460
ÆNG/Rf1
Áætlunarstaðir:
Blönduós — Sigluf jörður
Búðardalur — Reykhólar
Flateyri — Bíldudalur
Gjögur — Hólmavík
Hvammstangi — Stykkis-
hólmur — Rif
Sjúkra- og leiguflug um
allt land
Símar:
2-60-60 &
2-60-66
t5
AAikil umskipti í efnahagsmálum frá því sem var í ársbyrjun 1974:
Gjaldeyrisforðinn má
heita alveg uppurinn
Viðskiptahallinn 1974 var 15,3 milljarðar
HHJ-Rvík — llla horfir nú
um efnahag landsins, og
hefur mjög sigið á ógæfu-
hlið á síðasta f jórðungi s.l.
árs. Er ástandið nú orðið
stórum verra en áætiað
var, þegar núverandi
stjórn var mynduð. Bráða-
birgðayfirlit sýnir, að halli
á viðskiptum við útlönd
nam um 15,300 milljónum
króna árið 1974, en við
stjórnarmyndunarviðræð-
urnar i sumar var talið, að
hann gæti orðið a llt að 9,200
milljónir króna á árinu.
Viðskiptahallinn 1974 svar-
artil 11,5% af þjóðarfram-
leiðslu ársins. Til saman-
burðar má nefna, að við-
skiptahallinn 1973 var 2,615
milljónir króna eða sem
svaraði 2,8% af þjóðar-
framleiðslunni. — Þá
hefur gjaldeyrisstaða hríð-
versnað á s.l. ári og fé í
gjaldeyrissjóðum var i
árslok 1974 aðeins u.þ.b.
fimmtungur þess, sem var
í ársbyrjun, umreiknað til
þess gengis, sem nú gildir.
í ársbyrjun nam gjaldeyr-
isforðinn nær tíu milljörð-
um króna, en í árslok var
hann aðeins tæplega tveir
milljaðar eða sem svarar
hálfs mánaðar innflutn-
ingi, miðað við sama inn-
flutning og var fyrstu
fjóra mánuði ársins.
Gjaldeyrisforðinn er því
í raun þorrinn, og við blasa
miklir efnahagsörðugleik-
ar. Hefði aftur á móti
frumvarp það um efna-
hagsaðgerðir, sem fyrr-
verandi ríkisstjórn lagði
fram, orðið að lögum, er
fullvfst, að nú hefði verið
við mun minni vanda að
etja. — Svo er þó fyrir að
þakka atvinnuuppbygg-
ingu þeirra, sem átti sér
stað í tið fyrrverandi ríkis-
stjórnar, að við erum vel í
stakk búnir til þess að
glíma við vandann.
Þetta var meðal þess sem fram
kom 1 framsöguræöu ólafs Jó-
hannessonar dóms- og viöskipta-
málaráðherra á fjölsóttum al-
mennum fundi um efnahagsmál-
in, sem Framsóknarfélag
Reykjavikur efndi til i gærkvöldi.
Aukinn halli úr
11,5%
2,8%
Ólafur gerði i upphafi ræðu
sinnar grein fyrir efnahags-
ástandinu, afkomunni á s.l. ári og
horfum á næstunni.
Efnahagsleg afkoma lands-
manna var að mörgu leyti erfið á
s.l. ári. Fhárhagsstaðan út á viö
versnaði t.d. stórlega og varð
mun lakari en ráð var fyrir gert,
þegar núverandi stjórn var
mynduð. Samkvæmt bráða-
birgðayfirliti er talið, að við-
skiptahallinn gagnvart útlöndum,
hafi numið um 15,300 milljónum
króna á árinu 1974, en þegar um-
ræður um stjórnarmyndun fóru
fram, var áætlað að hann gæti
orðið 9,200 milljónir króna, sagði
Ólafur.
Mjög seig á ógæfuhliðina i
þessu efni á siðasta ársfjórðungi
s.l. árs. Til samanburðar við
15,300 milljóna króna viðskipta-
halla á árinu 1974 — sem svarar
til 11,5% af þjóðarframleiðslu
ársins — nefndi ráðherrann, að
viðskiptahallinn 1973 hefði numið
2,615 milljónum króna, sem svar-
ar til 2,8% af þjóðarframleiðslu.
Eigum aðeins gjald-
eyri til hálfs mánaðar
Þá skýrði Ólafur frá þvi, að
gjaldeyrisstaðan hefði stórversn-
að á s.l. ári. Gjaldeyrisvarasjóð-
urinn var um s.l. áramót u.þ.b.
fimmtungur þess, sem hann var i
Viltu kaupa
vatnsveitu ?
Hafi einhver áhuga á að eign-
ast vatnsveitu, getur verið
möguleiki á að kaupa slikt fyrir-
tæki hinn 19. marz n.k. hjá
sýslumanninum i Stykkishólmi,
en þá verður vatnsveita kaup-
túnsins, ásamt öllum tilheyr-
andi mannvirkjum, seld á nauð-
unaruppboði, ef sveitarsjóður
verður þá ekki búinn að greiða
eða semja um skuldina.
Vatnsveitan er auglýst j nýút-
komnu Lögbirtingablaði, og er
það Tryggingastofnun rikisins,
sem gerir kröfu til að fá greidda
veðskuld að upphæð tvær
milljónir króna, auk vaxta og
kostnaðar.
ársbyrjun, miðað við núgildandi
gengi. A árinu öndverðu nam
sjóðurinn nær tiu milljörðum
króna, en i árslok var hann aöeins
tæpir tveir milljarðar, eða sem
svarar hálfs mánaðar innflutn-
ingi, ef miðað er við innflutning-
inn eins og hann var fyrstu fjóra
mánuði ársins.
Þvi má segja, sagði ráðherra,
að gjaldeyrissjóðurinn sé i raun
alveg þorrinn.
Af þessu leiðir, að svigrúm til
eðlilegrar utanrikisverzlunar og
lánsfjáröflunar erlendis er nú
mun þrengra en á s.l. ári önd-
verðu.
Viðskiptakjörin 9%
lakari en áður
Meginorsakir þess, hvernig
málum er nú komið, eru lakari
viðskiptakjör en áður gerðist,
sölutregða á erlendum mörkuð-
um og mikill almennur innflutn-
ingur, en þetta allt einkenndi
mjög siðasta fjórðung ársins 1974.
Talið er að viðskiptakjörin hafi
versnað um 9% á s.l. ári frá þvi
sem var árið áður.
Þá ræddi Ólafur um verðlags-
málin, bæði hvað áhrærir verð á
almennum vörum og opinberri
þjónustu, og skýrði m.a. frá þvi,
að verðlag á vöru og þjónustu.
hefði verið 42-43% hærra á s.l. ári
en árið áður.
Hann gerði grein fyrir hinum
miklu verðhækkunum, sem átt
hafa sér stað, þótt verðstöðvun
sé, eða eigi að vera i gildi, til 30.
mai, og sagði, að hækkanir á
ýmsum opinberum þjónustu-
gjöldum ættu hér drjúgan hlut að
máli.
48% kauptaxtahækkanir
árið 1974
Þá talaði ráöherra um manna-
skipti þau, sem orðið hafa á verð-
lagsskrifstofu og hugsanlegar
breytingar á vinniibrögðum þar.
Þó að verðbólgan hafi verið
mikil á s.l ári, hefur hún stund-
um verið meiri sagði Ólafur, og
vitnaði til ritgerðar eftir Jón
Sigurðsson, forstöðumann Þjóð-
hagsstofnunar, sem birt var i ný-
útkomnum Fjármálatiðindum.
Ráðherra ræddi siðan um
Framhald á 14. siðu.
Ólafur Jóhannesson dóms-og viöskipamálaráðherra I ræðustól á fundinum f gærkvöldi.
Tfmamynd Gunnar.
Vona, að ekki komi
til sjómannaverkfalls
— segir Jón Sigurðsson, formaður Sjómannasambandsins
— Ég get ekkert sagt um, hvort
til verkfalls sjómanna kemur.Ég
vona að svo verði ekki, en sú ósk
hefur kannski engan annan bak-
grunn, en þann, að orðið verði við
kröfum okkar. Hvort við sláum
eitthvað af þeim, er svo annaö
mál, sagði Jón Sigurðsson, for-
maður Sjómannasambandsins, f
gær.
En samninganefnd sjómanna
vegna bátakjarasamninganna
samþykkti á fundi i fyrrakvöld
ályktun um að beina þvi til
aðildarfélaga Sjómannasam-
bands Islands að þau afli sér
vinnustöðvunarheimildar, og að
sjómenn á bátunum verði tilbúnir
að hefja verkfall eigi sfðar en
fyrir miðnætti 10. febrúar n.k.
Samninganefndir bátasjó-
manna og útvegsmanna hafa
haldiö með sér einn fund, og var
deilunni vfsað til sáttasemjara.
Hélt hann sáttafund 15. janúai
s.l., en hefur ekki boðaðtil annars
fundar. Sagði Jón, að sáttasemj-
ari réði nú ferðinni um frekari
samningsumleitanir.
Sömuleiðis hefur verið haldinn
einn fundur með samninganefnd-
um togaramanna og útvegs-
manna, og sáttasemjari hefur
haldið annan fund með nefndun-