Tíminn - 11.02.1975, Blaðsíða 5

Þriöjudagur 11. febrúar 1975
TÍMINN
5
Smyglmál
r
a
Akureyri
GéBé-Akureyri. Upp komst um
smyglmál á Akureyri fyrir
skömmu. Lögreglan hefur nú
lokiö yfirheyrslum f máiinu og
dómsrannsökn er aö ljúka, aö
sögn Boga Nilssonar, aöalfulltrúa
bæjarfógeta.
Nokkrir menn eru viðriðnir
máliö, bæöi sunnanlands og
norðan. Hafa þeir þegar játaö
smygliö, sem var aöallega áfengi
og kjötvörur.
Þaö voru tveir menn sem voru
uppvisir að smygli, á 192 flöskum
af vodka 75%. Þeir smygluðu
varningnum I tvennu lagi á
siðasta ári, i janúar og október.
Ekki voru þeir staðnir að verki,
heldur fékk lögreglan spurnir af
smyglinu og kallaði mennina til
yfirheyrslu og játuðu þeir þegar.
Annar mannanna eí sjómaður
en hinn er busettur á Akureyri.
Kom i ljós, að þeir seldu áfengið
til vina og kunningja auk annarra
aðila. Akureyringurinn, sem tók
þátt I áfengissmyglinu er einnig
viðriðinn kjötvörusmyglið, en
ekki liggur fyrir hversu mikið af
kjötvöru var smyglað til landsins.
Nokkrir menn bæði noröanlands
og sunnan eru viðriðnir kjötvöru-
smyglmáliö.
Þegar dómsrannsókn málsins
lýkur á Akureyri verður það sent
rikissaksóknara, Algengast er að
fjársektir liggi við smygli sem
þessu.
Norðfjardar-
söfnunin nálgast
30 mi
omr
Nú hafa borizt 28.202.230 kr. i
söfnunina vegna snjóflóðsins á
Norðfirði, sem Norðfirðinga-
félagi ð, Rauði krossinn og
Hjálparstofnun kirkjunnar hafa
gengizt fyrir.
Stærstu gjafir til söfnunarinnar,
sem borizt hafa frá þvi að siðasta
tilkynning var gefin út, eru
þessar:
100.000 kr. frá Félagi
Framsóknarkv.
240.400 kr. almenn söfnun I
ölfushreppi.
100.000 kr frá ölfushreppi
100.000 kr. frá Meitlinum h.f i
Þorlákshöfn
100.000 kr. frá SIBS
129.200 kr. viðbótargjöf frá Rauða
krossinum á Akureyri.
300.000 kr. frá Hvitabandinu I
Reykjavik, gefnar i tilefni af 80
ára afmæli félagsins n.k.
mánudag.
Þeir eru þarna þrir á göngu viö fþróttavöllinn I Laugardalnum. Ekki hafa þeir þó hug á þvi að horfa á kappleik, enda trúlegast, að enginn sé á
vellinum, heldur stefna beint i bæinn. Engir aufúsugestir eru þeir þó I umferðinni, enda allt þeirra ferðalag I heimildarleysi.
— Timamynd: ftóbert.
Frá formannafundi Búnaðarsambands Austur-Húnvetninga:
Rafmagns- og símamál í mesta ólestri á
Norðurlandi vestra
MÓ-Sveinsstöðum. Fátt var
meira til umræðu f vetur og sér-
lega á óveðursköflunum á dögun-
um, en ástand orkumáia viða um
land. Þá var vfða rafmangslaust
langtfmum saman, og þótt ekkert
sé að veðri og bilanir komi ekki
til, fer þvi fjarri, að næg orka sé
fyrir hendi á Norðurlandi. Þar er
mikiil hluti raforkunnar
framleiddur með dfselvélum, og
þvi ekki hægt aö fá rafmagn tií
húshitunar fyrr en aukin vatns-
orka er fyrir hendi.
Þá hefur oft veriö vakin athygli
á slæmri sfmaþjónustu lands-
byggðarinnar. 1 mörgum sveitum
er ástandið litlu betra en á fyrstu
árum sfmans, þrátt fyrir stór-
aukna þörf á bættri þjónustu.
Bæði þessi stórmál komu til
umræðu á árlegum formanna-
fundi Búnaðarsambands Austur-
Húnvetninga, sem haldinn var á
Blönduósi á miðvikudaginn. Voru
þar samþykktar harðorðar álykt-
anir I þessum málum. Skoraði
fundurinn á Alþingi að sjá til
þess, að hraðað verði lagningu
byggöarlinu horður, svo að hún
komi til nota á þessu ári. Jafn-
framt var hvatt til þess, að hrað-
að verði virkjunarrannsóknum á
Noröurlandi vestanverðu og bent
á, að öryggi raforkumála lands-
ins alls byggist verulega á virkj-
unum, þar sem minnst hætta er á
jarðhræringunum.
Við þessar ályktanir fundarins
má bæta, aö engin virkjun hefur
verið reist á Norðurlandi vestra I
meira en 20 ár, þótt þar séu nægir
hagkvæmir virkjunarmöguleik-
ar. Hins vegar hafa margar disel-
stöðvar verið settar upp þar til
þess að mæta stöðugt aukinni
orkuþörf. Einnig væri full ástæða
til þess að hvetja til þess að
dreifikerfið um sveitir landsins
verði gert svo öruggt, sem kostur
er.
í óviðriskaflanum á dögunum
voru Svinavatns- og Bólstaðahlið-
arhreppar og hluti Engihliðar- og
Torfalækjarhreppa rafmagns-
lausir á þriðja sólarhring. ómælt
er það tjón, sem bændur hafa orð-
iðfyrir, enda eru þeir orðnir mjög
háðir rafmagninu. T.d. má nefna,
að á sumum bæjum er vatni dælt
með rafmagnsdælum. Þess eru
dæmi, að á stórum kúabúum hafi
ekki verið hægt að brynna kúnum
allan timann, sem rafmagnslaust
var.
Sumir eru farnir að hafa orð á,
að ekki sé vit I öðru heldur en fá
varadfselstöðvar á hvert heimili.
Slikt hefði mikinn kostnað i för
með sér, og hlýtur þjóðhagslega
séð að vera mun hagkvæmara að
treysta á dreifikerfi Rafmagns-
veitna rikisins sem bezt.
Formannafundur Búnaðar-
sambands Austur-Húnvetninga
ályktaði einnig um það ófremdar-
ástand, sem nú rikir i simamál-
um héraðsins og skoraði á yfir-
stjórn simamála að bæta tafar-
laust úr þvi.
Bent var á, að linukerfi héraös-
ins væri mjög ábótavant og við-
gerðarþjónustan ónóg. Vakin var
athygli á, að engin neyðarvakt er
á simstöðvum I héraðinu, og þvi
hreinn voði búinn i þeim efnum.
Þess er þó skylt að geta, að sim-
stöövastjórar bæta persónulega
mjög úr og greiða fyrir samtöl-
um, séu þeir viðlátnir þegar slys
eða óhöpp ber að höndum. En
hver veit, hvort einhver er viðlát-
inn á simstöðvunum, þegar slys
ber að, og geti rétt hjálparhönd,
þegar slysið verður utan þjón-
ustutima stöðvanna?
Nýr formaður Launamálaráðs BHAA
JON RÖGNVALDSSON bygg-
ingarverkfræðingur hefur nýlega
verið kjörinn formaður Launa-
málaráðs Bandalags háskóla-
manna i stað dr. Jónasar Bjarna-
sonar efnaverkfræöings, sem tek-
ið hefur við formennsku i stjórn
Bandalags háskólamanna.
Sjómannafélagið telur
vinnustöðvun neyðarúrræði
— fer fram á viðræður við stjórnvöld um fjölmörg atriði
STJÓRN og trúnaðarmannaráð 1 framhaldi af þessu er stjórn
Sjómannafélags Reykjavikur Sjómannafélags Reykjavikur
falið að óska eftir viðræðum við
stjórnvöld um þessi atriði:
hefur samþykkt að fresta verk-
falisaðgerðum, þar eð fullvfst er
taiið, að ekki myndi fást almenn
samstaða sjómannafélaga og
sjómannadeilda verkalýðsfélaga
f landinu um verkfall eins og nú
stendur. Þar aö auki gæti verkfall
nú haft þaö I för með sér, að út-
gerð stöðvaðist tvisvar, ef al-
menn verkaiýðsfélög tækju þann
kost síðar að efna tii verkfalla,
segir I frétt frá Sjómannafélagi
Reykjavikur.
Siðan er itrekað, að endur-
teknar vinnustöðvanir, með þar
af leiðandi atvinnuleysi, séu
hreint neyðarúrræði eins og á
stendur nú fyrir þjóðarbúinu.
SJAIST
með
endurskini
Hækkaðar láglaunabætur, er nái
til undirmanna á stærri togurun-
um, viðurkenningu á nauðsyn
aukinna skattfriðinda sjómanna,
og fylgi farmenn þar með, gjald-
eyriskaup þeirra, sem stunda
veiöar á Norðursjó og breytingu á
reglum um tollvarning við
heimkomu, félagslegar umbætur,
svo sem verðtryggingu lifeyris-
sjóða, hækkun á slysa-, örorku- og
dánartryggingu i samræmi við
veröbólgu, endurskoðun á
tryggingakerfi fiskiskipaflotans
með sameiginlegt heildarútboð
fyrir augum, kostnaðarliði út-
geröar, sem hækkað hafa úr hófi
og koma fram við ákvörðun fisk-
verös og kröfur A.S.Í. um fyllri
bætur almannatrygginga.
Þá varar Sjómannafélag
Reykjavikur við Itrekuðum
aðgeröum, er ganga i svipaða átt
og siðustu efnahagsaðgerðir,
lýsir sig reiðubúið til þess að
mæla meö ákvörðun stjórnvalda
þess efnis, að tekinn verði til
geymslu gegn nokkrum vöxtum,
og verðtryggingu, vaxandi
hundraðshluti af launum þeirra,
sem fara 25-50% fram úr þeim,
sem hæstar fá láglaunabætur, og
endurlánaður útflutningsatvinnu-
vegunum, vill jafnhliða binda og
ráöstafa á sama hátt greiðslum
til stofnfjársjóðs, sem teknar eru
af óskiptum afla og ekki fer beint
til að mæta auknum rekstrar-
kostnaöi skipanna, krefst
strangari reglna til varnar þvi, að
fé sé tekið frá útgerð, fisk-
vinnslu og öðrum fyrirtækjum
fram yfir það, sem réttmætt er,
telur rétt að sömu aðilar bindi
hluta af veltukostnaði til hinna
magrari ára, fer fram á betri
varnir gegn skattsvikum og laga-
breytingar til varnar þvi, aö
sumir geti komizt hjá þvi að
greiða eðlileg, opinber gjöld og
vill að vaxtafrádráttur til skatts
verði aðeins leyfður að ákveðinni
upphæð.
Loks mótmælir Sjómannafélagiö
samanb- þjóðhagsstofnunar á
launum ákveðinna starfsstétta,
er það telur hafa verið alrangan.
Vilja ellisjúkdóma-
fræði viðurkennda
sem sérgrein
gébé Reykjavik — Stjórn og
læknanefnd öldrunarfræðafélags
tslands beinir þeim tilmælum tif
hlutaðeigandi aðila, að hérlendis
veröi ellisjúkdómafræði (geria-
tria) tekin upp og viðurkennd sem
sérgrein innan læknisfræðinnar.
Þessi sérgrein er þegar viöur-
kennd i Sviþjóð og Danmörku, og
er nú unnið að þvf af háifu Sam-
bands norrænna öldrunarfræða-
félaga (Nordisk gerontoiogisk
förening), að sams konar viður-
kenning fáist annars annars stað-
ar á Norðuriöndum.
Samband norrænna öldrunar-
fræðifélaga var stofnað árið 1973,
en að þvi standa öldrunarfræða-
félög frá hverju Norðurlandanna.
öldrunarfræöafélag Islands var
stofnað 1974 og var strax tekið I
samtökin. Stjórn samtakanna er
skipuð 10 mönnum, tveim frá
hverju Norðurlandanna, og eru
stjórnarfundir að jafnaði tvisvar
á ári. Þá eru ráðstefnur haldnar
annað hvert ár I einhverju
Norðurlandanna, og verður næsta
ráðstefna i Gautaborg i mai 1975.
Fjallar hún um læknisfræðileg,
lifeðlisfræðileg og félagsfræðileg
málefni öldrunar.
Það er mikil lyftistöng fyrir
öldrunarfræöafélag íslands að
hafa orðiö aðili að þessum sam-
tökum frá byrjun. Samtökin hafa
rætt og sent frá sér ályktanir
varðandi ýmis efni um öldrunar-
sjúkdómalækningar. Vilja sam-
tökin, að samræmd veröi kennsla
i öldrunarsjúkdómalækningum
við læknadeildir háskóla á
Norðurlöndum, og að kennsla
verði samræmd i öldrunarfræð-
um fyrir hjúkrunarkonur, sjúkra-
liða, sjúkraþjálfara, iðjuþjálfara
og félagsráðgjafa, og jafnvel al-
menningsfræðsla um þessi efni.
Þá er stjórn samtakanna að
láta gera könnun á visindalegri
starfsemi i öldrunarfræðum á
Norðurlöndum.
I stjórn öldrunarfræöafélags
Gisli
for-
Islands eiga þessir sæti:
Sigurbjörnsson forstjóri er
maður, en varaformaður er Þór
Halldórsson læknir, Geirþrúður
Hildur Bernhöft eilimálafuiltrúi
er ritari, Rannveig Þórólfsdóttir
hjúkrunarkona er gjaldkeri, og
Alfreð Gislason læknir.
A blaðamannafundi, sem félag-
ið boðaði til, sagði GIsli Sigur
björnsson, að öldungum hefði
fjölgað i landinu um fimmtiu pró-
sent frá þvi á siðasta ári, og er þá
átt við áttrætt fólk eða eldri. Með-
alaldur öldunga er t.d. 82 ár á
Elliheimilinu Grund, sagði Þór
Halldórsson læknir.
— Aðstaða til hjúkrunar á elli-
heimilunum er afleit, sagði Gisli.
Það sem vantar, eru langlegu-
deildir, en engin slik er til á land-
inu. Elliheimilin verða þvi aö
hafa langlegusjúklinga, þótt aö-
staða til hjúkrunar sé mjög ófull-
nægjandi.
Læknarnir Alfreö Gislason og
Þór Halldórsson sögðu, að þörfin
fyrir langlegudeildir væri mjög
brýn, margt manna væri á elli-
heimilum, sem ætti að vera á á
sjúkrahúsum. Þá sagði Rannveig
Þórólfsdóttir hjúkrunarkona, að
fólk væri sent of snemma heim af
sjúkrahúsum, vegna þess að þörf-
in fyrir sjúkrarúm væri mikil.
Aðstæður i heimahúsum eru viða
mjög slæmar, en Rannveig og
þrjár aðrar hjúkrunarkonur, auk
sex sjúkraliða, sinna þessu fólki á
heimilum þess.
Markmið öldrunarfræðafélags
Islands er m.a. það, aö stuöla að
rannsóknum á fyrirbærum öldr-
unar og hrörnunarsjúkdóma, á-
samt félagslegum vanda aldraðs
fólks. Einnig einbeitir félagið sér
að þvi að vinna að aukinni fræðslu
um þessi efni, jafnt á faglegum
vettvangi sem meöal almennings.
Félagiö mun einnig verá til ráðu-
neytis um lausn vandamála aldr-
aöra og beita sér fyrir umbótum á
aðstöðu aldraðra i heilbrigðisleg-
um og félagslegum efnum.