Tíminn - 11.02.1975, Blaðsíða 7
Þriöjudagur 11. febrúar 1975
TÍMINN
7
V.______________________ j
Útgefandi Framsóknarflokkurinn
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
Þórarinn Þórarinsson (ábm). Jón Helgason. Auglýsinga-
stjóri: Steingrimur Gislason. Ritstjórnarskrifstofur i
Fdduhúsinu við Lindargötu, simar 18300 — 18306. Skrif-
stofur i Aðalstræti 7, simi 26500 — afgreiðslusimi 12323 —
auglýsingasimi 19523.
Verð i lausasölu kr. 35.00.
Askriftargjald kr. 600.00 á mánuði. Blaðaprent h.f.
Fiskverðið
Siðan nokkru fyrir áramót hafa fiskseljendur
(útgerðarmenn og sjómenn) og fiskkaupendur
(eigendur frystihúsa og fiskverkunarstöðva) reynt
að ná samkomulagi um fiskverð fyrir yfirstand-
andi ár. Fyrir alllöngu var málinu visað til yfir-
dóms, þar sem óháður oddamaður fer með úrslita-
vald. Þrátt fyrir geysimikla vinnu og mikil funda-
höld, hefur enn ekki tekizt að ná samkomulagi,
nema um loðnuverðið, þar sem atkvæði odda-
manns réð úrslitum. Loðnuverðið var ákveðið
miklu lægra en i fyrra, sökum verðfalls erlendis.
Ástæðan til þess, að samkomulag hefur enn ekki
náðst um fiskverðið, er ákaflega augljóst,. Ef
frystihúsin eiga að geta borið sig, þarf fiskverðið
að lækka. Sama gildir um aðra fiskvinnslu, nema
söltunarstöðvarnar. Þær bera sig að óbreyttu
verðlagi, en mikil óvissa rikir hinsvegar um salt-
fisksöluna á þessu ári, sökum ástandsins i Portú-
gal, sem er langstærsta markaðsland okkar. Fyrir
útgerðina er útilokað að fallast á verðlækkun, þvi
að eigi hún að bera sig, þarf fiskverðið að hækka.
Það, sem hér ber á milli, skiptir milljörðum króna.
Það er liðin tið, að gengislækkunin, sem gerð var
siðast liðið sumar, nægi til þess að tryggja rekstur
útgerðarinnar og fiskvinnslustöðvanna. Svo mjög
hefur ástandið og horfur i þessum málum versnað
siðan. Ef útgerðin og fiskiðnaðurinn á ekki að
stöðvast, þarf nú að eiga sér stað sizt minni til-
færsla til þessara aðila en á siðast liðnu sumri.
Dæmið, sem nú er glimt við, er enn stærra en þá.
Engan þarf þvi að undra, þótt það taki rikis-
stjórn og Alþingi sinn tima að leysa þetta dæmi.
Þar koma ýmsir valkostir til greina, og þá verður
að vega og meta, án fyrirfram fordóma gagnvart
einni eða annarri lausn. Þetta er nú langstærsta
viðfangsefni þjóðarinnar, og á þvi veltur, hvort
unnt reynist að tryggja atvinnuöryggið og afstýra
atvinnuleysi, en frumskilyrði þess er að útgerðin
sé rekin af fullum þrótti. Þetta er lika undirstaða
byggðastefnunnar, sem er mjög háð afkomu hinna
nýju skipa.
Hér dugir ekki annað en að horfast i augu við
það, að þeim aðgerðum, sem gerðar verða, hlýtur
að fylgja veruleg kjaraskerðing. Þar skiptir mestu
máli, að reynt sé að verja hag þeirra, sem lægst
hafa launin, en byrðar hinna verði hlutfallslega
auknar. Á þennan hátt er hægt að sigrast á vand-
anum réttlátlega og búa i haginn fyrir framtiðina.
í þessum anda verður að vinna að lausn þeirra
erfiðleika, sem að okkur steðja á þessu sviði, og
við það verða þeir, sem meira hafa borið úr býtum
að undanförnu, að sætta sig. Allir verða að skilja,
að við eigum ekki annarra kosta völ, ef við eigum
ekki að leiða yfir okkur ennþá meiri örðugleika, og
fyrir þeirri staðreynd verður að beygja sig. Það er
að sjálfsögðu mannlegt að vilja bera sem mest frá
borði og hafa sem rýmstan hag. En kjör manna
hljóta að takmarkast af þvi hvað til skiptanna er,
og þegar skerða verður kjör einhverra, er eðlilegt
að fyrst sé að þvi gætt að tryggja hag þeirra, sem
minnst bera úr býtum.
Þ.Þ.
Úr ræðu Chou En-lais:
Við munum aldrei sækjast
eftir heimsforustu og
aldrei verða risaveldi
Þjóðir allra landa verða að búa sig undir styrjöld
Chou En-lai
MIKIL upplausn einkennir á-
stand alþjóðamála hvarvetna
oghún eykst hröðum skrefum.
Heimshluti kapitalista á i
höggi við erfiðustu efnahags-
kreppu, sem yfir hann hefir
dunið siðan i styrjaldarlok, og
allar andstæður i heiminum
eru sifellt að skerpast.
Annars vegar eykst bylt-
ingarhneigð fólks verulega um
allan heim. Riki girnast sjálf-
stæði, þjóðir vilja frelsi og
fólkið vill byltingu. Þetta er
oröin ómótstæðileg söguleg
hreyfing. Hins vegar er svo si-
aukið kapp um heimsforustu
milli risaveldanna tveggja,
Bandarikjanna og Sovétrikj-
anna. Kapp þeirra nær orðið
til allra heimshorna, en áköf-
ust er baráttan i Evrópu.
Sovézk heimsvaldastefna
„reynir að látast i austri en
berst I vestri”. Risaveldin tvö
eru mestu kúgarar og arðræn-
ingjar á alþjóðavettvangi, og
þar er að finna tilefni nýrrar
heimsstyrjaldar. Hin harða
keppni hlýtur að leiða til
styrjaldar fyrr eða siðar.
Þjóöir allra landa verða að
búa sig undir hana. Rætt er
um bætta sambúð og frið um
allan heim, en þær umræður
sýna einmitt, að sambúðar-
bætur eru engar i reynd, hvað
þá varanlegur friður hér i
I heimi.
ASTÆÐUR bæði byltingar og
styrjaldar eru einmitt að
magnast. Hvort sem styrjöld
hrindir byltingu af stað eða
bylting kemur i veg fyrir
styrjöld, þá hlýtur framvinda
alþjóðamála að verða al-
menningi hagstæð og fram-
tiðarhorfurnar eru þvi bjart-
ar, þegar á allt er litið.
Þriðji heimurinn er megin-
aflið, sem berst gegn nýlendu-
stefnu, heimsvaldastefnu og
heimsforustu. Kina er vanþró-
aö riki sósialista, og heyrir þvi
þriðja heiminum til. Við eig-
um þvi að efla samvinnu okk-
ar við þjóðir Asiu, Afriku og
Suður-Ameriku og styðja þær
af alefli i viðleitni þeirra til að
öðlast þjóðfrelsi og varðveita
það, verja sjálfstæði sitt,
vernda auðlindir sinar og efla
innlent efnahagslif.
VIÐ styðjum af alhug rétt-
mæta baráttu fólksins i Kóreu,
Vietnam, Kambodiu, Laos,
Palestlnu og Arabarikjunum,
eins og rikjum i sunnanverðri
Afriku. Við styðjum riki og
þjóðir annars heimshluta i
baráttu þeirra gegn yfirráðum
risaveldanna, ógnunum þeirra
og kúgun. Við styðjum við-
leitni Vestur-Evrópurikja til
einingar i þessari baráttu. Við
erum reiðubúnir til samvinnu
við japönsku rikisstjórnina og
þjóðina um eflingu vináttu og
góös nábýlis.
Milli Kina og Bandarikj-
anna er um grundvallará-
greining að ræða. Sambúð
þjóðanna hefur batnað nokkuð
undangengin þrjú ár vegna
gagnkvæmrar viðleitni, og
samskipti hafa aukizt. Sam-
búð rfkjanna tveggja mun
halda áfram að batna, meðan
samkomulaginu frá Shanghai
er fylgt fram af heilindum.
Sovézka ráðaklikan hefur
svikið Marx-Leninismann, og
deila okkar við hana um
grundvallaratriði hlýtur að
halda áfram lengi. Við höfum
samt ávallt verið þeirrar
skoðunar, að þessi barátta
ætti ekki að hindra eðlilega
rikjasambúð Kina og Sovét-
rikjanna.
FORUSTA Sovétrikjanna hef-
ur gert ýmislegt til þess að
spilla sambúð rikjanna. Hún
hefur gert margt á hluta okkar
Kinverja, og meira að segja
efnt til vopnaviðskipta á
landamærum rikjanna. Sam-
komulag varð milli forsætis-
ráðherra Kina og Sovétrikj-
anna árið 1969, en sovézka for-
ustan hafur brotið þetta sam-
komulag. Hún neitar að undir-
rita gert samkomulagið um
varöveizlu óbreytts ástands á
landamærunum, minnkaðan
herafla beggja á hinum um-
deildu svæðum við landamær-
in, svo og samkomulag um, að
hvorugur beiti valdi eða efni
til árásar á hinn. Af þessum
sökum hafa viðræður Sovét-
manna og Kinverja um landa-
mæradeilurnar ekki borið
neinn árangur til þessa.
Sovétmenn neita jafnvel, að
til séu umdeild svæði á landa-
mærum rikjanna, og neita
einnig að gera ráðstafanir til
þess að minnka herafla beggja
á þessum umdeildu svæðum
og foröast vopnaviðskipti þar.
Þeir tala hins vegar hátt um
„haldlausa og innantóma”
samninga um hindrun vald-
beitingar af beggja hálfu og
gagnkvæm heit um að efna
ekki til árása. Hver getur þá
raunverulegur tilgangur
þeirra verið annar en svik við
sovézku þjóðina og al-
menningsálitið i heiminum?
Við viljum ráðleggja
sovézkum leiðtogum að setj-
ast á rökstóla og semja af al-
vöru og einlægni, aðhafast
eitthvaðtil þess að leysa nokk-
ur hluta vandans og hverfa frá
eilifum svikráðum og belli-
brögðum.
MAÓ formaður hefur meðal
annars kennt okkur: „Grafið
djúp jarðgöng, safnið korni
hvarvegna og sækizt aldrei
eftir heimsforustu”. „Verið
viðbúin styrjöld, búið ykkur
undir náttúruhamfarir og ger-
ið allt, sem i ykkar valdi
stendur, til þess að tryggja
hag þjóöarinnar”.
Við eigum þvi að vera á
verði, efla varnirnar og vera
viöstyrjöld búnir. Þjóðfrelsis-
herinn tekur á sinar hetju-
herðar það göfuga hlutverk að
verja föðurlandiö. Herinn ætti
allur að fylgja fast fram boð-
unn Maos um eflingu varn-
anna og undirbúning styrjald-
ar, ef til kemur. Við eigum að
efla alþýðuherinn samvizku-
samlega og af kostgæfni.
Þjóðfrelsisherinn og ótölulegt
fjölmenni alþýðuhersins, ættu,
ásamt öllum þjóðum Kina, að
geta hvenær sem er eytt þeim
her, sem dirfðist að ráðast inn
I landið.
VIÐ erum staðráðnir i að
frelsa Taiwan. Landar okkar á
Taiwan og ibúar alls landsins
sameinast i þeim göfuga til-
gangi að sameina allt föður-
landið.
Við verðum að halda uppi
alþjóðahyggju öreiganna og
útrýma þjóðrembingi og stór-
veldisdraumum heilshugar og
til fulls. Við munum aldrei
sækjast eftir heimsforustu og
aldrei verða risaveldi. Við
munum ávallt standa við hlið
hinna undirokuðu þjóða um
heim allan.