Tíminn - 14.02.1975, Blaðsíða 6

6
TÍMINN
Föstudagur 14. febrúar 1975
Megrunarbylting eða ekki?
Megrunaraðferðin getur verið
hættuleg
— segir i
bandarísku
læknatímariti
(^for^ai'ijntadnn
MEDIGAL LETTER <***•
FB-Reykjavík. Offitan veldur
mörgum manninum hugar-
angri, og glöddust þvi margir
fyrir nokkru, er ný megrunar-
aðferð birtist i blaði hér fyrir
skömmu. Þrir velþekktir menn
voru fengnir til þess að gera til-
raun með þessa aðferð, og tókst
þeim að ná af sér samanlagt
18.5 kg á þremur vikum. Nú hef-
ur Timanum borizt grein úr
timaritinu The Medical Letter,
sem gefið er út I New York, og
er þar rætt um þessa sérstöku
megrunaraðferð, og sérstak-
lega tekið fram, að hún geti ver-
ið hættuleg t.d. ófrískum kon-
um.
1 The Medical Letter segir, að
megrunarbylting dr. Atkins,
sem byggist á þvi, að fólk spari
mjög við sig kolvetni i þeim til-
gangi að léttast, sé hvorki ný né
byltingarkennd. Árið 1863 mun
W. Banting hafa bent á svipaða
aðferð til megrunar, og siðar
hafa ýmsir aðrir kynnt þessa
aðferð.
Megrunaraðferð dr. Atkins
byggist á þvi að fólk einskorði
sig við að borða kjöt, fisk, egg,
fitur og osta. Einnig má borða
krydd, sykurlaust, og sykur-
lausa drykki. Ekki má drekka
mjólk, og af tvennu illu er betra
að drekka rjóma en mjólk, þvi
rjóminn inniheldur minna magn
kolvetna heldur en mjólkin
sjálf.
t greininni í The Medical Lett-
er segir, að niðurstöður tveggja
sérfræðinga, sem kannað hafi
þessa aðferð, komi fram, að
þeir, sem halda sig að fyrirskip-
uðu mataræði, auki ekki með
þvi neyzlu sfna á eggjahvitum
og fitu í sama hlutfalli og þeir
minnka annað fæði, og þess
vegna stafi megrunin fyrst og
fremst af þvi, að þrátt fyrir allt
fækki hitaeiningunum i mat
þeirra. Annars er þess að geta,
að hitaeiningar eiga engu máli
að skipta I aðferð Atkins, og get-
ur fólk borðað allt upp í 5000
hitaeiningar á dag, af „réttu
fæði”, og horazt samt. Þá segir
einnig i greininni, að ófriskar
konur ættu að sneiða hjá aðferð-
um Atkins, þvi þær geti haft
skaðleg áhrif á fóstrið.
Timinn sneri sér til Sigurðar
Þ. Guðmundssonar læknis, sér-
fræðings i efnaskiptum, og
spurði hann álits á þessari
megrunaraðferð. Hann sagði:
— Eins og greinin i Medical
Letter ber með sér, er aðferð
Atkins ekkert nýtt. Fyrir 20-30
árum var danska vikuritið
Hjemmet með ámóta kenningu,
en aðeins einfaldari, um að
„með fedt kan fedt fordrives.”
— Þegar þess háttar
mataræðisaðferð orkar til
megrunar hjá þeim, sem henni
fylgir, hlýtur það að vera vegna
þess að aðferðin tryggir hitaein-
ingatekju, sem að tiltölu er
jafnaðarlega minni en sú, sem
hann eða hún notaði sér áður til
„Itroðslu.”
— Hraustir, velfeitir einstak-
lingar, þola upp að vissu marki
hvaða megrunaraðferð sem er,
jafnvel algert svelti, ef séð er
fyrir snefilefnum.
— Alhæfing dr. Atkins á þvi
ekki við og getur verið hættuleg
I tilvikum, þegar svo er ekki
farið, og þar á ég ekki aðeins við
vanfærar konur eða vanheila, á
hvers kyns lyfjameðferð, heldur
lika þá einstaklinga, sem eygja i
þessari aðferð lausnina á að
losna við minni háttar ofþyngd,
fólks, er er innan við 10% ofan
kjörþyngdar sinnar.
on Drujf.s and Thorapoulics
f 4 r
1V3
Puhlishcd hy 1 Iil* Mcdical Lcttci, Inc., 56 Harrisón Streel, Ncvv Rodielle, N. Y. 10801
Vol. 15, No. 10 (Issue 374)
May 11, 1973
DR. ATKINS' DIET REVOLUTION
"Dr. Atkins' Diet Revolution, The High Calorie Way to Stay Thin Forever"
(New YorkrMcKay, 1972) promotes a low-carbohydrate diet for weight reduction.
The Atkins diet is not new or revolutionary; it is similar to one described by W.
Banting as far back as 186 3 and advocated recently in "The Drinking Man's Diet"
(G. Jameson and E. Williams, San FranciscotCameron, 1964) and "Calories Don't
Count" (H. Taller, New YorkrSimon and Schuster, 1961). The diet advocated by
Atkins at first excludes virtually all carbohydrate and later permits a grad-
Qq, ^ no tz101"6 than 40 Gm per day. It is a diet designed to produce
ÍB
kctömiria to be monitored by the patient with a dip-
aflce5r^A'47t/jc
°na
°und
°°eh i
it
°ns
afe.
y b.
e eff ‘■'•ícted intake of calories de-
CÍJVe in r saturated fats and
B°fne „
Pati°nt8
4 ’n the At-
the
cÖ
cholesterox .
kins book are that ov^ ^
still lose weight; that on sucn a diet mao, e ~^tkins
and breath as ketones and other incompletely oxiu..
stimulates secretion of a "fat mobilizing hormone;" that tnc ..
readily converted to carbohydrate, thereby keeping the blood sugar ,
even level."
Atkins describes carbohydrate as a "poison" and sugar as an "antinutrient."
He also subscribes to the belief that reactive hypoglycemia is widespread and
generally undiagnosed in the United States. Atkins gives no references to stud-
ies establishing the long-term effectiveness and safety of his diet.
EVALUATION - J. Yudkin and C. W. Carey (Lancet, 2:939, 1960) showed
that obese subjects whose dietary carbohydrate intake is rieidlv restrictpH
eí
r\o+ 1 n
rrppcp
f h c.

-V 4- -----------
Hér sést hluti af greininni I The Medical Letter, þar sem fjallað er um megrunarbyltingu dr. Atkins.
1 niðuriagsorðum greinarinnar segir, að þrátt fyrir það að aðferðin kunni að bera árangur I sumum
tilfeilum, sé hún óheilbrigð, ótrygg og jafnvægislaus.
FF
Beini fleygt fyrir hund”
um sjónvarpsútsendingar til Austfirðinga
Harður
árekstur á
Ártúnshöfða
SJ-Reykjavik. Harður árekstur
varð I iðnaðarhverfinu á Artúns-
höföa I gærmorgun. Tveir fólks-
bilar voru að mætast á mótum
Funhöfða og Dverghöfða og var
annar að taka vinstri beygju.
Okumenn bifreiðanna voru
hvorugir i öryggisbeltum. Hlutu
þeir roluverð meiðsli, sem þó
voru ekki talin alvarleg.
Afbrotum
hraðfjölgar
í Færeyjum
SVO að segja hvers konar afbrot
jukust stórlega í Færeyjum árið
1974, frá þvi, sem áður var. Alls
komu þúsund brotamál tii kasta
löggæzlumanna, og einn brota-
mannanna hefur brotið samtals
150 lagaákvæði.
Brotamálin 1974 voru nálega
fjögur hundruð fleiri en árið áð-
ur. Innbrot voru 250 á móti 110 ár-
ið 1973, skemmdarverk 152 á móti
111, og sekir um ölvun við akstur
reyndust 107 á móti 79 fyrra árið.
Brotizt inn
í Naust og
ófengi stolið
SJ-Reykja vik. Aðfaranótt
fimmtudags var brotizt inn i veit-
ingahúsið Naustið við Vesturgötu
og stolið þaðan 12 flöskum af
áfengi, genever og vodka.
Þjófarnir brutu gler i kýrauga á
norðurhlið veitingasalar og kom-
ust þar inn.
— Greinarkorn
Eins og komið hefur fram i
fréttum undanfarna daga og
vikur, eru Austfirðingar
óánægðir með útsendingar sjón-
varpsins allar götur frá þvi út-
sendingar Ganheiðarstöðvar
hófust, þótt fyrst hafi keyrt um
þverbak I vetur. Er nú svo kom-
ið, • að langlundargeði flestra
Austfirðinga er ofboðið, og neita
þeir nú að greiða afnotagjaid
sjónvarpsins þetta ár. (Sumir
þó ekki nema helminginn. Fer
það eftir þvi, hvernig þeir lita á
málin.) Hafa nokkrar byggðir
þegar sent frá sér mótmælaer-
indi og veröa þær væntanlega
fleiri og þá ekki sizt eftir að fólk
hefur lesið mjög svo merkilegt
viðtal við Gunnar nokkurn
Vagnsson, en það birtist í
Timanum 30. jan. s.l. Mun varla
nokkrum manni þykja mikið, að
Austfirðingar ætli að neita að
greiða afnotagjöldin, þótt
ákvörðun sú, væri einungis tek-
in með tilliti til þess rembings,
er maður sá lætur þar I ljós.
I pistli þessum lætur G.V. að
þvi liggja, að truflanir sjón-
varpssendanna séu alls ekki
Rikisútvarpinu að kenna, held-
ur séu þar aðrar utanaðkom-
andi orsakir að verki, svo sem :
rafmagnsbilanir, snjóflóð,
slæmir vegir o.s.frv. Þá spyr
ég: Eru þær orsakir Aust-
firðingum að kenna? Nei, það
tel ég ekki. Hitt mun rétt, að
alltaf geta bilanir orðið dag og
dag, og sætta menn sig gjarnan
við það. En þegar útsendingar
eru gallaðar ár eftir ár, þá er
fleira sem um er að kenna en
G.V. lætur uppi. Það gobbaðist
lika upp úr þeim góða manni, að
„dreifikerfið hefur reynzt veik-
ara en við héldum að það væri.”
Er það Austfirðingum að
kenna?
Nei, sannleikurinn birtist
raunar i áðurritaðri setningu,
þarkemur G.V. að kjarna máls-
ins, og hefði hann raunar engu
þurft þar við að bæta, nema —•
að litill áhugi virðist vera fyrir
þvi, að gera það þannig úr
garði, að það þoli islenzkt
veðurfar. Þetta er ekki i fyrsta
skipti, sem Austfirðingar kvaria
Það hefur einfaldlega ekki verið
hlustað á þá. Þegar svo gengur i
áraraðir, er engin furða, þótt
þolinmæðin bresti.
Þvi verður ekki i móti mælt,
að Austfirðingar hafa sýnt
þolinmæði, bæði nú og áður. I
mörg ár, áður en sjónvarpið
kom til sögunnar, bjuggum við
Austfirðingar við afleit útvarps-
skilyrði, og eru þau vist fyrir
hendi sums staðar enn. Þá
kvörtuðum við ár eftir ár, en
ekkert var gert fyrr en menn
neituðu að greiða afnotagjöld.
Við sjáum þvi ekki fram á ann-
að ráð vænna en endurtaka
slikt. Við sættum okkur ekki
lengur við að greiða gallaða
þjónustu fullu verði.
Nú mun það viðtekin regla og
er raunar i lögum, að ekki skuli
greiða gallaða vöru, eða menn
fá a.m.k. afslátt á henni. Hvað
erhér á ferðinni annað en gölluð
vara? Hvort hún er gölluð af
þessari eða hinni orsökinni, geta
neytendur ekki að gert. Seljandi
verður að taka þá ábyrgð á sig
að koma henni gallalausri á
markað, að öðrum kosti fær
hann ekki greiðslu fyrir.
En það sjónarmið virðist ekki
rikja hjá G.V., enda er hann
dæmigerður þröngsýnismaður
valdaklikunnar við Faxaflóa, ef
marka á orð hans og þær hug-
myndir, sem að baki þeirra
liggja. Hann segir, að Rikisút-
varpið eigi fullan rétt til að
krefjast fulls afnotagjalds af
Austfirðingum. Þeir hafi tekið
vissa áhættu, þegar þeir keyptu
sin sjónvarpstæki.
Hefur fólk heyrt annan eins
hroka! Ég spyr þvi: Tók Rikis-
útvarpið enga áhættu, þegar
það burðaðist við að setja upp
sjónvarpssenda á landsbyggð-
inni! Það er engu likara en það
hafi verið gert af hjartagæsku
við dreifbýlið, en ekki til þess,
að það sæti við sama borð og
„suðvesturhornið.” Þetta við-
horf G.V. er eins og þegar beini
er fleygt fyrir flækingshund.
Þarna heyrir landsbyggðarfólk-
ið, hvaða augum „þjónustuaðil-
ar” rikisins lita á það. Takk fyr-
ir! Meira að segja, er ekki ann-
að að heyra, en raunar ættu
Austfirðingar að greiða hærra
afnotagjald, þangað til mein-
semdir útsendingartólanna eru
læknaðar. Þetta eru lýðræðis-
legar hugmyndir, ekki satt. Svo
kórónar þessi mæti maður allt
meö þvi að láta hafa eftir sér:
„Við höfum hvergi skuld-
bundið okkur til að koma dag-
skránni til notenda útvarps og
sjónvarps.” Ég held, að flesta
reki i rogastans. Til hvers er
þessi stofnun? Það væri vissu-
lega gaman að fá svör við þvi.
’ (Annars gæti maður haldið að
þetta væri prentvilla.) Ég held
að kominn sé timi til, að hið háa
Alþingi fari að setja greinagóð
lög um hlutverk og skyldur
Rikisútvarpsins, ef þetta er rétt.
Það þarf enginn að láta sér til
hugar koma, að slikur hroki
breyti afstöðu okkar Aust-
firðinga. Hann hlýtur vitaskuld
að þjappa okkur betur saman til
sóknar fyrir viðunandi sjón-
varpsskilyrðum. Og þá ber að
hafa það i huga, að enn er ekki
komið sjónvarp til allra Aust-
firðinga, eins og lofað var að
yrði komið 1972. Það hafa
kannski einhverjir gott af að
hugleiða það.
Nú er vitað mál, að Rikisút-
varpiðerfjárvana, enda er fjár-
öflunarkerfi þess meingallað.
Engin glóra er i þvi að láta að-
eins þá, er útvarps- og sjón-
varpstæki kaupa, greiða afnota-
gjöld. Margir fleiri njóta góðs af
þessari þjónustu. Það á þvi auð-
vitað að láta alla, sem náð hafa
a.m.k. kosningaaldri greiða
visst gjald, burt séð frá þvi,
hvort þeir eiga tæki eða ekki.
Það eiga engir að njóta forrétt-
inda I sliku. En samt sem áður
verður að hafa það hugfast, að
efnið verður að komast’ galla-
laust til skila.
Breiðdalsvik á kyndilmessu
1975.
Guðjón Sveinsson.