Tíminn - 27.02.1975, Blaðsíða 3

Fimmtudagur 27. febrúar 1975
TÍMINN
S
3
Sáttasemjari rikisins, Torfi Hjartarson, hélt fund með samninganefndum atvinnurekenda og verka-
lýðsfélaganna f gærdag og stóð fundurinn frá kl. tvö tii hálf fimm. Ekki voru allir samningarnefndar-
menn á fundinum, en þeir voru, auk Torfa, Björn Jónsson, Jón Bergs, ólafur Jónsson, Skúli Páimason,
Björn Bjarnason og Benedikt Davlðsson. Torfi sagði, að skýrslur hefðu verið lagðar fram um ágrein-
ingsmálin og skýrt frá þvi, hvernig þeim væri háttað. Þá sagði Torfi að alls óákveðið væri hvenær næsti
fundur yrði haldinn. Tlmamynd: Gunnar.
Búnaðarþing í gær:
2/3 HLUTAR ÁBURÐARINS
FRAAALEIDDUR HÉRLENDIS
Á fundi Búnaðarþings i dag
flutti Runólfur Þórðarson, verk-
smiðjustjóri Áburðarverksmiðj-
unnar I Gufunesi erindi um
áburðarframleiðslu á tslandi.
Það kom m.a. fram I erindi Run-
ólfs að nú er framleitt I Gufunesi
2/3 hlutar þess áburðarmagns,
sem notað er i landinu, en það
byggist á innflutningi til blöndun-
ar I verksmiðjunni. Með stækkun
saltpétursýru verksmiðjunnar
mætti framleiða allan þann
áburð, sem þörf er fyrir I landinu
I dag, þ.e.a.s. með jafnhliða inn-
flutningi á ammoniaki, fosfór og
kall. Sllk stækkun á saltpétur-
sýruverksmiðjunni og bættri
hafnaraðstöðu I Gufunesi og
auknu geymslurými er áætlað að
mundi kosta rúmlega 1000 millj.
króna. Það þarf tiltölulega litla
orku eða aðeins 2 megawött til
viðbótar, ef lagt væri I þessa
framkvæmd.
Aukin
ammoniakframleiðsla
Það kemur tvennt til greina:
Miða framleiðsluna fyrst og
fremst við innlenda notkun og þá
nokkur ár fram I timann. Ef af-
köstin yrðu þrefölduð frá því sem
þau eru i dag, þá þyrfti um 30 mw
til viðbótar I orku. Talið er að 1
mw þurfi til að framleiða eitt tonn
af ammoniaki. Með þreföldun á
afköstum i Gufunesi þyrfti ekki
aukinn mannafla, en fjárfesting
gæti orðið 3500-4000 millj. króna.
Hugsanlegt er einnig að byggja
stóra ammoniaksverksmiðju, en
þá er staðarvalið ekki sjálfgefið,
þvi aðrir staðir á landinu koma
fullt eins vel til greina eins og
Gufunes. Algeng stærð á verk-
smiðjum erlendis er 800-1000 tonn
framleiðsla á ammoniaki á dag.
Orkuþörf fyrir 800 tonna verk-
smiðju er talin 400-450 mw. öll
orkan frá Búrfells- og Sigöldu-
virkjun mundi ekki hrökkva til.
Verksmiðja af þessari stærðar-
gráðu gæti kostað um 15.000 millj.
króna. Til viðbótar kæmi
virkjunarkostnaður, sem hugsan-
lega væri um 24.000 millj. kr. mið-
að við núverandi verðlag. Runólf-
ur benti á að mikil óvissa væri nú
með áburðarverð, en þó virtist
verð á ammoniaki fara heldur
lækkandi.
Búnaðarþingsfulltrúar höfðu
mikinn áhuga á erindi Runólfs og
svaraði hann nokkrum fyrir-
spurnum að loknu erindi.
Næsti fundur Búnaðarþings
verður fimmtudaginn 27. febrúar
kl. 9.30.
Enn eitt
hlustunar-
duflið....
Loðnuveiðibáturinn Ársæll
KE 77, fann hlustunardufl á
reki um tiu mílur austur af
Skarðsfjöru I gærdag, og kom
með það inn til Njarðvikur i
gær. Hlustunarduflið er álitið
brezkt að uppruna og á þvi er
ártalið 1966. Dufl af þessu tagi
hafa herskip notað, er þau eru
i kafbátaleit, draga skipin þá
duflin á eftir sér.
Samskonar dufl hefur áður
fundizt hér við land.
Auglýsiíf
iTjmanum
Afneita Guðmundi
og Inga R.
Brosiegt er að fylgjast með
yfirklóri Þjóðviljans, sem
reynir nú að gera seðlabanka-
menn sina, þá Guðmund
Hjartarson og Inga R. Helga-
son, ómerka vegna afstöðunn-
ar til gengisfeilingarinnar.
Þjóðviijinn segir, að þeir séu
bara embættismenn, sem
engu ráði, og verði að lúta
stefnu rikisstjórnarinnar. Al-
þýðubandalagið beri enga
ábyrgð á gerðum þeirra.
Ekki minnkar lágkúra Þjóð-
viljans við skrif af þessu tagi,
og að vonum finnst mönnum,
að blaðinu farnist ilia gagn-
vart tveimur aðalf jármála-
mönnum Alþýðubandalagsins,
sem að sögn eiga mestan heið-
ur af útgáfu Þjóðviljans. Má
þvi segja, að sjaldan launi
kálfurinn ofeldið, þegar Kjart-
an Ólafsson ritstjóri blaðsins
kastar hnútum að máttar-
stólpum Þjóðviijans. Og hver
er sök þeirra? Aðeins sú, að
þeir fylgdu eigin sannfæringu I
erfiðu og viðkvæmu máli.
Hvaða meðferð
fær Sigurjón?
ættismenn, ®
fer gamanið að kárna, þegar
hinir svokölluðu „ábyrgu for-
ustumenn Alþýðubandalags-
ins” leyfa sér að taka afstöðu,
sem striðir gegn pólitik Þjóð-
viljans. Virðist borgarráðs-
maður Alþýðubandalagsins,
Sigurjón Pétursson, ekki eiga
von á góðu, þvi að I fyrradag
greiddi hann atkvæði með
hækkunarbeiðnum Hitaveit-
unnar og Rafmagnsveitunnar,
sem þýðir nýjar álögur á
gjaidendur i Reykjavlk. Varla
fer Þjóðviljinn að halda þvi
fram, að Sigurjón Pétursson
sé embættismaður, sem ráði
ekki atkvæði slnu? Er nú úr
vöndu að ráða fyrir blaðið, þvi
að samkvæmt kenningu þess,
hefur Sigurjón með þessari af-
stöðu sinni Skipað sér við. hlið
ihaldsstjórnar, sem „fram-
kvæmt hefur hrikalegar
hækkanir á ölium innlendum
þjónustugjöldum ” og tekið
þátt I þvl „að gera skortinn að
skömmtunarstjóra, en rang-
látari og andfélagslegri höft er
ekki hægt að framkvæma”,
eins og Þjóðviljinn kemst að
orði I sunnudagsleiðara slnum
um hækkanir hitaveitu- og
rafmagnsgjalda. Og 'ekki nóg
með það: „Ljóst er, aö fyrir-
tæki Reykjavíkurborgar eru
nú að koma á neyðarástandi
til þess að knýja stjórnvöld, og
þá sérstaklega ólaf Jóhannes-
son viðskiptamálaráðherra til
þess að heimila hrikalegar
nýjar verðhækkanir á raf-
magni og heitu vatni”, segir
blaðið.
Samkvæmt þessu er sök
Sigurjóns mjög alvarleg, þar
sem hann hefur nú tekið þátt I
þvi með fyrirtækjum borgar-
innar að skapa umrætt
neyðarástand til þess að knýja
viöskiptaráðherra til að leyfa
hækkanir. Og kannski verður
sök Sigurjóns talin enn þá
meiri vegna þess, að hann
greiddi atkvæði meö
hækkunarbeiðni Hitaveitunn-
ar ásamt fulltrúum Sjálf-
stæðisflokksins meðan
Kristján Benediktsson,
borgarráðsmaður Fram-
sóknarflokksins, treysti sér
ekki til að greiða atkvæði með
þeirri hækkun.
Verður nú fróðlegt að vita
hvaða aðferð Þjóðviljinn notar
til að afneita Sigurjóni Péturs-
syni. — a.þ.
FulStrúar á Búnaöarþíngi teknir tali
Brýnasta verkefnið er að
efla Áburðarverksmiðjuna
— segir Sigmundur Sigurðsson, Syðra-Langholti
Sigmundur Sigurösson, bóndi Syðra-Langholti, Hrunamanna-
hreppi. Timamynd: Gunnar.
Gsal—Reykjavík. „Hækkun á
rekstarvörum landbúnaðarins, og
þá sérstaklega hinar gifurlegu
hækkanir á áburðarverði, tel ég
vera stærsta vandamál iand-
búnaðarins um þessar mundir.
Það er ekki aðeins að áburðar-
verð hafi hækkað jafn mikið og
raun ber vitni á slðasta ári,
heldur er og einsýnt aö áburöar-
verð muni fara sihækkandi á
næstu árum. Það er þvi eitt brýn-
asta verkefniö að stórefla
Aburðarverksmiðju ríkisins.”
Þannig fórust m.a. orð Sig-
mundi Sigurðssyni, bónda Syðra-
Langholti, Hrunamannahreppi,
þegar Timinn hafði tal af honum
á Búnaðarþingi I gær.
Kvaðst Sigmundur telja nauð-
synlegt, hvað áburðarverðs-
hækkanir áhræði, að ríkið fyndi
tekjustofn til þes að greiða
hækkunina að einhverju leyti nið-
ur.
— Ég tel hins vegar bæði sjálf-
sagt og eðlilegt að bændastéttin
taki á sinar herðar svipaðan hluta
af hækkunum og aðrar stéttir
landsins, og ég er þess fullviss að
bændur skorast sízt undan slíku.
Sagði Sigmundur að bændur
þyrftu á þessum timum að reyna
sem mest þeir mættu að draga úr
kostnaði við sinn búrekstur, nýta
áburð betur ef þess væri nokkur
kostur, gæta hagsýni I kaupum á
nýjum vélum, — og i heild reyna
að reka búin á sem hagkvæmast-
an hátt.
— A síðustu árum hefur land-
búnaöinum verið kippt upp úr
þúsuna ára gömlum farvegi og
þvi er hann kannski ekki I dag
fyllilega fastmótaöur. Kannski
má segja, að þessi breyting hafi
gerzt of ört, en við verðum að
viðurkenna að bændur hafa alltaf
verið stórhuga.
Af öðrum vandamálum land-
búnaðarins vildi Sigmundur
nefna hinar öru hækkanir á verði
rafmagns og sagði hann, að
bændur hefðu miklar áhyggjur
vegna þess.
— Okkur datt í hug, að ekki sé
gætt fyllstu hagsýni i þeim mál-
um, sagði Sigmundur, — og ég
gæti nefnt dæmi um óhagkvæm
vinnubrögð hjá Rafmagnsveitum
rikisins, þótt ég hirði ekki um að
nefna þau hér.
— Þá langar mig að nefna, aö
simaþjónustan hækkar stöðugt i
verði á sama tima og þjónustan
sjálf versnar. 1 þvi sambandi má
nefna, að fæst byggðarlög búa við
neyðarsima, — og er það mjög
bagalegt, eins og fjölmörg dæmi
hafa sannað þegar um neyðar-
tilfelli er að ræða, s.s. bruna eða
slys.
Við inntum Sigmund eftir þvl,
hvort hann teldi, að bændur gætu
minnkað áburðarnotkun að ein-
hverju marki.
Framhald á 5. siðu.