Tíminn - 05.03.1975, Blaðsíða 6
6
TÍMINN
Miðvikudagur 5. marz 1975
II
Hnl
■
jifl.
Deilt um lánveit-
ingar Byggðasjóðs
MIKLAR umræður urðu
i sameinuðu þingi i gær i
tilefni af fyrirspurn Jóns
Skaftasonar (F) um lán-
veitingar Byggðasjóðs.
Tóku margir þingmenn
til máls og urðu tals-
verðar deilur milli þing-
manna Reykjaneskjör-
dæmis og Reykjavikur
annars vegar og þing-
manna úr öðrum kjör-
dæmum hins vegar.
Geir Hallgrimsson forsætisráð-
herra svaraði fyrirspurn Jóns
Skaftasonar. Gaf hann skýrslu
um lánveitingar Byggðasjóðs
1972-74.
Jón Skaftason sagði, að það
Jón Skaftason
væri að gefnu tilefni, sem hann
spyrðist fyrir um lánveitingar
Byggðasjóðs. Hann væri þing-
maður kjördæmis, sem byggi við
mjög skertan hlut hvað lána-
fyrirgreiðslu Ur Byggðasjóði við-
véki. T.d. væri bannað að lána til
endurnýjunar bátaflotans i kjör-
dæminu, sem nú væri orðinn elzti
bátafloti landsins. Jón þakkaði
forsætisráðherra fyrir skýrsluna
um lánveitingu Byggðasjóðs.
• Sagðist hann telja mjög þarft, að
hún yrði birt, svo hið sanna kæmi
I ljós.
Sem fyrr segir, tóku margir
þingmenn til máls, m.a. Tómas
Árnason, sem sagði, að hlutverk
Byggðasjóðs væri að koma i veg
fyrir röskun búsetu. Eðli málsins
samkvæmt rynni þvi meira fjár-
magn til þeirra staða, sem að-
streymi hefði verið frá.
Hér á siðunni birtist skýrsla sú,
er forsærisráðherra gaf.
Nýrra reglna
að vænta
— sagði Ólafur Jóhannesson viðskipta-
rdðherra um gjaldeyrisafgreiðslu
bankannna
l>AÐ kom fram i ræðu Ólafs Jó-
liannessonar viðskiptaráðherra i
fyrirspurnartima i sameinuðu
þingi i gær, að innan fárra daga
verða settar nýjar reglur um
gjaldeyrisafgreiðslur bankanna.
Gja ldeyrisy firfærsla fyrir
ákveðnar vörutegundir hefði að
undanförnu verið háð samþykki
sérstakrar nefndar á vegum við-
skiptabankanna.
Sagði viðskiptaráðherra, að
þeim vörutegundum, sem þessari
afgreiðslu væru háðar, hefði
fjölgað. Hins vegar hefði þetta
fyrirkomulag ekki verið hugsað
til frambúðar, og innan fárra
daga væri að vænta skýrari
reglna um þetta efni.
Um sjálfa fyrirspurnina, sem
var frá Ellert Schram (S), um
hvað liði löggjöf um verðlagsmál,
sagði ráðherrann, að þegar nú-
verandi rikisstjórn kom til valda,
hefði hún lýst þvi yfir, að undir-
búin yrði ný löggjöf um
verðmyndun, viðskiptahætti og
verðgæzlu. Undirbúningur að
slikri löggjöf væri hafinn, og von-
andi væri hægt að kynna hana á
yfirstandandi þingi.
,,1 þessu sambandi vil ég
minnast á, að um siðustu áramót
urðu starfsmannaskipti á verð-
lagsskrifstofunni. Nýr verðlags-
stjóri, Georg Ólafsson, tók þá til
starfa og með honum nýr skrif-
stofustjóri, Gunnar Þorsteinsson.
Ég hefi falið þessum mönnum að
athuga vandlega allar starfsregl-
ur verðlagseftirlitsiris, sér-
staklega meðþað fyrir augum, að
af þvi geti orðið sem bezt not fyrir
neytendur,” sagði viðskiptaráð-
herra.
SAMÞYKKT LÁN ÚR BYGGÐASJÖÐI
1972-1974. SKIPT A KJÖRDÆMI
1972 1973 1974 1972 - 1974
Fjöldi ÞÚ8. kr. Fjöldi Þus. kr. Fjöldi Þús. kr. F jöldi Þús. kr
Veaturland 52 58.553 49 44.396 79 139.242 180 242. 191
VestfirSir 68 85.148 76 59. 678 82 115.092 226 259.918
Nor Cvesturland 44 48.736 40 51.109 48 76.057 132 175.902
NorSausturland 80. 91. 258 64 70.089 89 123.858 233 285.205
AustuíirKir 91 101.443 74 89.421 97 125.223 262 316.087
SuCurland 34 43. 355 29 26.832 42 58.417 105 128. 604
Reykjanes 44 35.840 3 10.280 3 22.910 50 69. 030
Reykjavík 19 16.065 4 5.535 1 1.000 24 22. 600
SAMTALS 432 SS S3 SS 480.398 ss n =3 ■ = 339 s a s 357. 34C S S B S S 441 S 38 SS 661.799 ■ B C ■ S S 1.212 1. s x a x s 499.537 * s: m ss =
Hita-
veita á
Hóla-
stað?
Páll Pétursson (F) hefur lagt
fram fyrirspurn um hitaveitu á
Hólastað og i nágrannasveita-
félögum svohljóðandi:
Er ekki hæstvirtur landbúnað-
arráðherra fús til þess að beita
sér fyrir þvi að gerð verði könnun
á þvi, hvort ekki sé á Reykjum i
Hjaltadal nægur jarðhiti tii þess
að ráðlegt sé að koma upp hita-
veitu fyrir skólasetrið á Hólum,
enda náist samkomulag um
undirbúning að gerð hitaveitu
þessarar við eiganda Reykja og
við Hólahrepp og ef til vill Hofs-
hrepp og Hofsós?
Heildarlöggjöf verði
sett um umhverfismál
Heimir Hannesson (F) og
Jón Baldvin Hannibalsson
(SFV) hafa lagt fram þings-
áiyktunartillögu um umhverf-
ismál, sem felur i sér, að rikis-
stjórnin láti semja hið allra
fyrsta heildarlöggjöf um um-
hverfismál. Þessi tillaga var
áöur flutt á haustþinginu 1973,
og var Heimir Hannesson þá
einnig fyrsti flutningsmaður.
Þess má geta, að Náttúru-
verndarráð hefur lýst sig
samþykkt þessari tillögu.
Þegar tillagan var upphaf-
lega flutt, fylgdi eftirfarandi
greinargerð:
„Alkunna er, að hugmyndir
manna, bæöi um nánasta um-
hverfi sitt I byggð, svo og um
náttúruvernd, hafa breytzt
mikið, jafnt hér á landi sem
erlendis. Er mönnum að verða
æ ljósari sú staðreynd, að
beita þarf öllum tiltækum ráð-
um til að forða frá mengun og
náttúruspjöllum. Kemur sá
skilningur fram nú þegar i Is-
lenzkum lögum og þá einkum
lögum um náttúruvernd og
lögum um oliumengun I sjó,
svo og I heilbrigðislöggjöfinni.
Sú þróun er enn fremur
hröð, þó að til þessa hafi henn-
ar e.t.v. ekki gætt i jafnrikum
mæli hér sem viða I nágranna-
rikjum okkar, að ekki þarf sið-
ur að hafa öflugar gætur á um-
hverfisvernd I byggð — hinu
næsta umhverfi mannsins
mestan hluta ársins, jafnt við
heimili og vinnustaði. Þvi
miður hefur þessum málum
ekki verið almennt sinnt sem
skyldi. Það er skoðun flutn-
ingsmanna, að hugtakið fag-
urt land beri ekki eingöngu að
skoða i ljósi hinnar sjálfsögðu
varöveizlu náttúruverðmæta,
heldur lika I varðveizlu og
sköpun fagurs umhverfis jafnt
I þéttbýli sem dreifbýli. Flutn-
ingsmenn telja t.d., að of al:
gengt sé, að við byggingar-
framkvæmdir hér á landi sé
ekki nægilega hirt um sjálf-
sögö umhverfissjónarmið,
eins og frágang lóða, málun
húsa og almenna snyrtilega
umgengni. Eins sé það of al-
gengt, að bæjar- og sveitarfé-
lög láti undir höfuð leggjast að
fylgja eftir ákvæðum bygging-
arsamþykkta um ýmiss konar
frágang, er snertir umhverfis-
mál. Með nýrri heildarlöggjöf
um umhverfismál þurfi að ýta
undir og örva áhuga og við-
leitni opinberra aðila og
einkaaðila að láta umhverfis-
sjónarmið, sem oft geta verið i
formi listrænnar tjáningar,
koma fram við hönnun og alla
framkvæmdýmissa verklegra
framkvæmda, m.a. i bygging-
arframkvæmdum. A þetta
sérstaklega við skipulagningu
nýrra hverfa, opinberar bygg-
ingar, söfn o.fl., auk fjöl-
margra annarra atriða.
Flutningsmenn þessarar
þingsályktunartillögu vilja
leggja sérstaka áherzlu á
nauðsyn þess, að löggjafar-
valdið flýti þessari jákvæðu
þróun með lagasetningu, sem
sameinaöi þá löggjöf, sem
þegar er fyrir hendi, og þau
sjónarmið, sem hér er lýst. A
þann hátt væri komið til móts
viö vaxandi áhuga lands-
manna á umhverfisvernd i
byggð jafnt sem utan byggðar
og um leið studd vaxandi við-
leitni ýmissa áhugamannafé-
laga um þesso mál, m.a. nátt-
úruverndarfélaga og fegrun-
arfélaga. Slik lagasetning yröi
að stefnumörkun til nátengd
þeirri stefnu, er þegar kemur
fram I náttúruverndarlögun-
um, en næði mun lengra.
Sjálfsagt er að kanna löggjöf
Norðurlandaþjóðanna um
þessi efni.
Telja flutningsmenn aldrei
of oft á það minnt, að lands-
menn allir ættu með sam-
eiginlegu átaki að varðveita
og fegra þá náttúruperlu, sem
Island er, og á mörgum svið-
um þurfi aðeins litið átak, til
að miklar breytingar verði.
Jafnframt verði menn að hafa
I huga, að Island er fyrst og
fremst matvælaframleiðslu-
land, þar sem sýna verður
fullkomið hreinlæti og góða
umgengni úti sem inni — jafnt
I hinum daglegu störfum i
byggð sem i samskiptum við
náttúruna. Flutningsmenn
telja þó, að árangurs sé ekki
aö vænta með valdboðum,
heldur miklu frekar lagasetn-
ingu, er styddi að þvi, sem að
framan er sagt, á margvisleg-
an hátt i samvinnu hins opin-
Heimir Hannesson
bera aðila viö alla þá, sem
þessi víðtæku mál skipta, og
með þeim reynt að styrkja það
aimenningsálit og þá umgeng-
ishætti, er fegruðu landið. Hér
er áreiðanlega þörf á stórauk-
inni fræðslustarfsemi I skólum
og fjölmiðlum. Núverandi lög-
gjöf er ekki fullnægjandi sem
heildarlöggjöf i þessu sam-
bandi, og ný löggjöf þyrfti að
marka hin nýju viðhorf, er
rutt hafa sér til rúms á siðustu
árum — að lífsgæðin væru ekki
sizt i þvi fólgin að njóta á-
nægjulegra samskipta við um-
hverfið, hvort sem það er á
vinnustað, við heimilin eða i
ferðalögum um landið”.