Tíminn - 05.03.1975, Blaðsíða 16

BAUER HAUGSUGAN
er einnig
traust yXT \
eldvarnatækix^Vll \<J
Guöbjörn
Guöjónsson

g:-:ði
fyrir góöan mai
^ KJÖTIONAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS
Lorenz sleppt?
Skilaboð um, að „allt væri í lagi",
flutt í sjónvarpi í gær
Reuter-Vestur Berlín. Hein-
rich Albertz, fyrrum borgar-
stjóri I Vestur-Berlin, sneri i
gær aftur úr ævintýralegri för
sinni til Aden. Hann kom tii
Vestu-Berlinar sibdegis og
flutti I sjónvarpi skilaboð frá
stjórnleysingjunum fimm, er
eftir urðu i Aden.
Skilaboð þessi áttu — að
sögn ræningja Peter Lorenz —
aö verða til þess, að Lorenz
yrði sleppt. í boðunum voru
augljóslega fólgin lykilorð
þess efnis, að allt hefði gengið
vel og þvi mætti sleppa Lorenz
úr haldi.
Strax að loknum flutningi
skilaboðanna var lesin frétt
frá lögreglunni, þar sem hún
krafðist þess, að Lorenz yrði
umsvifalaust látinn laus.
RAÐSTEFNA ÆÐSTU
AAANNA OPEC
HAFIN
OPEC verður að vera við öllu búin,
þ.ám. hernaðarárás, sagði
Alsírforseti
Blökkumannaleiðtogi í Ródesíu handtekinn
Viðræður um nýja
stjórnskipan hafa
siglt í strand
Reuter—Algeirsborg — Houari
Boumedienne Alsirsforseti héit
ávarp við setningu ráðstefnu
æðstu manna Samtaka oliuút-
flutningsrikja (OPEC) siðdegis i
gær. t ávarpinu beindi forsetinn
m.a. máli sinu til rikisstjórna iðn-
rikja og kvað tilraunir til að knýja
fram lækkun á oiiuverði með þvi
að draga úr neyzlu vera dæmdar
til að mistakast.
Boumedienne sagði, að oliu-
framleiðsluriki væru reiðubúin að
frysta eða jafnvel lækka oliuverö,
Boumediene: Samkomulag i stað
átaka
ef raunhæfar ráöstafanir yrðu
gerðar til að endurskipuleggja
fjármálakerfi heims — einkum i
þvi skyni að bæta hag vanþróaðra
rikja.
í áheyrendahópi Alsirforseta
voru samankomnir leiðtogar
fiestra þeirra þrettán rlkja, er
aðild eiga að OPEC, þ.á.m. Irans-
keisari, sjeikar og emirar Araba-
rikja og forsetar Venezuela,
Ecuador og Gabon. Aðildarriki
OECD greinir á um margt, en þau
ráða alls yfir tveimur þriðju hlut-
um allrar oliuframleiðslu heims-
ins.
Boumedienne endurtók fyrri
yfirlýsingu OPEC þess efnis, að
oliuframleiðsluriki leituðu eftir
samvinnu — en vildu I lengstu lög
forðas átök við iðnriki. Aftur á
móti sagði hann, að OPEC yrðu
að vera við öllu búin, þ.á.m. hern-
aðarárás.
Ráðstefnu æðstu manna OPEC
er ætlað að samræma stefnu sam-
takanna fyrir sameiginlega ráð-
stefnu oliuframleiðslu- og oliu-
neyzlurikja, sem haldin verður
siðar i vetur fyrir tilstuðlan
frönsku stjórnarinnar. Frétta-
skýrendur i Algeirsborg segja, að
skiptar skoðanir séu rikjandi
meðal fulltrúa á ráöstefnunni, en
allt kapp verði lagt á að ná sem
víðtækastri samstöðu.
Reuter—Lusaka — Yfirvöld I
Ródesiu hafa handtekið einn af
leiðtogum þjóðfreisishreyfingar
blökkumanna I iandinu, Ndaban-
ingi Sithoie. t kjölfarið hafa risiö
deilur meðal forystumanna frels-
ishreyfingarinnar, og erfiöara
virðist nú að ná samkomuiagi um
nýja stjórnskipan I Ródesiu en
áður.
Stuðningsmenn Sithole hafa
hvatt blökkumenn til að grlpa tii
vopna. Sithole er leiðtogi annars
arms Afrlska þjóðfrelsisráösins
(ANC), en ráðið var formlega
stofnað I desember s.l., þegar við-
ræður hófust við stjórn Ian
Smiths um nýja stjórnskipan I
Ródeslu.
Fréttastofa ZANU (en svo er
nafn arms þess, er Sithole veitir
forystu, skammstafað) hefur að-
setur I Lusaka, höfuðborg
Zambiu. 1 harðorðri fréttatil-
kynningu, er ZANU gaf út i gær,
segir m.a., að eftir handtöku Sit-
hole sé útilokað að ná nokkru
samkomulagi um nýja stjórn-
skipan I Ródeslu. (Þarlend
yfirvöld saka blökkumannaleið-
togann um að hafa haft á prjón-
unum að taka af llfi nokkra af
andstæðingum sinum.)
Reuter-Madrid. Yfir eitt þúsund
hafnarverkamenn I borginni Bil-
bao á norövesturhorni Spánar
lögöu niöur vinnu I gær. Vinnu-
stöövunin lamaði alla flutninga
um höfnina, sem er ein sú stærsta
á Spáni.
Þá komu átta fyrrverandi
starfsmenn bifreiðaverksmiðj-
anna SEAT og tveir lögmenn
þeirra fyrir rétt I Madrid I gær,
sakaöir um ólöglegan áróður og
ólöglega félagsstofnun.
Þetta er I fyrsta sinn — frá þvl
ANC var formlega stofnað — sem
ZANU lætur frá sér heyra. Og að
dómi fréttaskýrenda rennir sú
staðreynd stoðum undir þá
tilgátu, að blökkumenn I Ródeslu
hafi klofnað á ný I tvær fylkingar.
1 tilkynningu ZANU er þvi
haldið fram, að ætlunin hafi verið
að ryðja Sithole úr vegi, áður en
ráðstefna ANC kæmi saman.
(Ráöstefnuna átti upphaflega að
halda I þessum mánuði, en henni
hefur nú verið aflýst.) Og enn
fremur er þvi lýst yfir I til-
kynningunni, að nú sé óhjá-
kvæmilegt, að gripið verði til
vopna og barizt, unz sigur náist.
Stjórn Zambiu sendi frá sér
orðsendingu siðdegis I gær. 1 orð-
sendingunni er handtaka Sithole
fordæmd og þess krafizt, að hann
verði latinn laus þegar I stað.
Reuter—Salisbury — Engar frek-
ari viðræður fara fram milli ANC
og stjórnar Smiths um nýskipan
máia I Ródesfu, meðan Sithole
situr f fangeisi.
Abel Muzorewa, biskup og for-
seti ANC, skýrði fréttamönnum
frá þessari ákvörðun slðdegis I
gær. Næsti viðræðufundur átti að
eiga sér stað n.k. þriðjudag.
Þetta er I fyrsta sinn um árabil,
að vinnustöðvun lamar allt at-
hafnallf I höfninni I Bilbao. Hafn-
arverkamenn gengu frá vinnu i
mótmælaskyni við brottrekstur
nokkurra vinnufélaga þeirra.
Astæðan fyrir brottrekstrinum
var sú, að verkamennirnir kröfð-
ust betri vinnuskilyrða.
Þessi tvö dæmi sýna þá ólgu,
sem nú rikir á Spáni. Fleiri mætti
nefna.
t fyrrakvöld dreifði lögreglan
Sithole
Robert Mugabe, sem gengur
næst Sithole I ZANU-arminum,
hélt fund með fréttamönnum i
gær. Mugabe sagði, að ZANU
tæki ekki þátt I frekari viðræðum
við stjórn Smiths, nema Sithole
yrði látinn laus.
Mugabe sagði enn fremur, að
skæruliðar létu nú til sln taka að
nýju — meö auknum krafti. (Til
þessa hafa skæruliðar einkum
fylgt ZANU að málum.)
Sithole hefur um langt skeið
veriö einn harðskeyttasti leiðtogi
blökkumanna I Ródesiu. Hann sat
um árabil I fangelsi fyrir áform
um að ráða Smith og sam-
ráðherra hans af dögum-. Sithole
var svo látinn laus úr fangelsi I
desember ásamt öðrum leiðtog-
um blökkumanna, til að þeir gætu
tekiö þátt i viðræðum um nýja
stjómskipan I Ródesíu.
Sithole og stuðningsmenn hans
úr ZANU-arminum hafa allt frá
upphafi samningaviðræðnanna
fylgt harðri og ósveigjanlegri
stefnu,meðan ZAPU (hinn armur
ANC) hefur verið meira hægfara.
u.þ.b. eitt þúsund verkamönnum,
er efndu til mótmæla I Bilbao.
Mótmælin beindust gegn banda-
rlsku hjólbarðafyrirtæki, er
skömmu áður hafði sagt mönnun-
um upp vinnu.
Þá hófu fimm stúdentar hung-
urverkfall I kirkju einni I Bar-
celona. Tilefnið var, að spænsk
yfirvöld hafa lokað háskólanum i
bænum Valladolid á miðjum
Spáni út þetta skólaár vegna mót-
mælaaðgerða stúdenta.
Enn ríkir mikil ólga ó Spóni:
Vinnustöðvun í Bilbao-höfn
lamaði í gær allt athafnalíf í þessari mikilvægu
útflutningshöfn
Ríkir herinn áfram
í Portúgal?
MPLA hefur lagt fram
sundurliðaðar tillögur þess
efnis fyrir stjórnmálaleiðtoga
NTB/Reuter-Lissabon. Hreyfing
liðsforingja I Portúgalsher
(MPLA) er nú sögö stefna að þvi,
að forsætisráðherra iandsins
verði áfram úr röðum herforingja
— að loknum kosningum tii
stjórnlagaþings, sem fram eiga
að fara i Portúgai f aprfl n.k.
Areiðanlegar fréttir herma, að
MPLA hafi lagt sundurliðaðar til-
lögur fyrir fulltrúa portúgalskra
stjómmálaflokka. Efni tillagn-
anna hefur enn ekki verið kunn-
gert, en fréttum ber saman um,
að I þeim sé gert ráð fyrir veru-
legum áhrifum hersins á portú-
gölsk stjórnmál I framtiöinni.
1 tillögunum er aö sögn gert ráð
fyrir, að herinn geti beitt neit-
unarvaldi, til að koma i veg fyrir
samþykkt óæskilegrar löggjafar.
Og á sama hátt borið upp eigin
lagafrumvörp I ríkisráöi lands-
ins.
Þá er hugmyndin, að herinn
geti hafnað þeim forsetaefnum,
er honum falli ekki I geð — og til-
nefnt ráðherraefni landvarna og
efnahagsmála. Þessar tillögur
hersins eru nú til umræðu hjá
flokksleiðtogum I Portúgal og bú-
izt er við, að leiðtogar MPLF knýi
á um svör fyrir 20. marz, en þá
hefst kosningabaráttan fyrir
kosningarnar I april n.k.
Mario Soares, leiðtogi sósial-
ista, hefur lýst yfir því, að hann sé
andsnúinn tillögunum. — Við
sóslalistar berum virðingu fyrir
félögum okkar úr hernum og
þökkum þeim fyrir að hafa steypt
einræðisöflunum. Aftur á móti
væntum við þess, að þeir afsali
sér pólitiskum völdum I hendur
lýðræðislega kjörinna stofnana,
segir Soares I viðtali við Italskt
dagblað.
Fréttaskýrendur segja, að bæöi
sósialistar og róttækir demókrat-
ar séu á móti tillögum hersins —
en aftur á móti hafi miðdemó-
kratar (sem nýlega hafa sætt
miklu aðkasti frá vinstri öflum)
fallizt á þær I meginatriöum.
Þá hefur Alvaro Cunhal, leið-
togi kommúnista, lýst yfir þvi, að
hann sé fylgjandi tillögunum.
Cunhal hefur sagt: — Herinn er
nauðsyn portúgölsku þjóðinni,
jafnt fyrir sem eftir kosningar.
Hann er eina aflið, sem getur
try ggt frelsi I Portúgal og komið á
tryggu lýðræði I landinu.
Þess má geta, að I fyrradag
réðst Cunhal harkalega á þá, er
standa vinstramegin viö
kommúnista I portúgölskum
stjórnmálum. Hann kvað þá
stefna að þvl einu að koma á upp-
lausn og stjórnleysi I landinu.
Soares, leiðtogi
sósíalista:
Væntum þess, að
herinn afsali sér
völdum í hendur
lýðræðislega
kjörinna stofnana
Cunhai, leiðtogi kommúnista:
Herinn er eina aflið I Portúgal,
sem getur tryggt frelsi og lýö-
ræði.
Listaverkasali
hættir störfu m
— Fimmtán ára starfi viö kynn
ingu og dreifingu listaverka er
lokið, sagði Kristján Guðmunds-
son listaverkasali við Timann.
Málverkasalan á Týsgötu 3 var
lögð niöur nú um mánaðamótin.
— Mig langar til þess að biðja
ykkur að flytja öllum, sem að þvi
hafa stuðlað, að ég hef þó getað
haldið þetta lengi út við þessi
skemmtilegu störf, þakkir minar
og kveðjur, sagði hann enn frem-
ur. Og þar sem mig langar til þess
að gera eitthvað viðskiptavinum
minum til ánægju að skilnaði, þá
býð ég þeim að lita I glugga Mál-
verkasölunnarnæstu daga, þvi að
ég hef hengt þar upp smámyndir
eftir sjálfan mig, er orðið hafa til
á kvöldin eftir spjall við góða
gesti mina. Ég hef haft svo mikið
yndi af samvistum við þá, sem og
marga listamenn, að ég verð að
minnast þessara timamóta, sagði
hann að lokum.
Þess má geta, að það eru
tuttugu og átta myndir, sem
Kristján Guðmundsson lista-
verkasali sýnir eftir sig.