Tíminn - 08.03.1975, Blaðsíða 6
6
TÍMINN
Laugardagur 8. marz 1975
Tillaga Framsóknarmanna um lista- og menningarróð Rvíkurborgar
Alfreö Þorsteinsson, borgarfulltrúi Framsóknarflokksins.
Kjarvalsstaðir hafa opnað
möguleika til stóraukinnar
lista- og menningarstarfsemi
Alfreö Þorsteinsson borgarfull-
trúi flutti framsöguræöu meö til-
lögu borgarfuiltrúa Framsóknar-
flokksins um stofnun Lista- og
menningarráðs Reykjavikur-
borgar. í viötali við Timann sagö-
ist Alfreð ekki vilja neita þvi, aö
kveikjan að tillöguflutningi um
væntanlegt Lista- og menningar-
ráð heföi vcriö deilan um Kjar-
valsstaði. ,,Að visu er þetta
gömul hugmynd, en þaö er álit
mitt og fleiri borgarfulltrúa, aö
með tilkomu Kjarvalsstaöa hafi
skapazt breytt viöhorf til þessara
mála, þvi að Kjarvalsstaöir opni
möguleika til stóraukinnar lista-
og menningarstarfsemi.”
1 framhaldi af þvi sagði Alfreö,
að það væri mjög áriðandi að
fastmóta ákveðnar tillögur um
stjórn þessa húss svo og annarra
þátta er varða listir á vegum
Reykjavikurborgar. I sambandi
við Kjarvalsstaði sagði Alfreð, að
i sinum huga kæmi ekki til greina
að Reykjavikurborg afsalaði sér
neinum rétti um stjórn hússins,
þvi að það væri byggt af al-
mannafé og borgarfulltrúum trú-
að fyrir að hafa stjórn þess með
höndum. „Þráttfyrir slika skipan
mála, er ekkert þvi til fyrirstöðu,
að góð samvinna takist milli
listamanna og borgaryfirvalda.
Dæmi um hliðstæða samvinnu er
samvinna iþróttafólks og borgar-
yfirvalda um afnot iþróttamann-
virkja Reykjavikurborgar.”
Tillaga borgarfulltrúa Fram-
sóknarflokksins um Lista- og
menningarráð hlaut góöar við-
tökur, og var samþykkt að visa
málinu til borgarráðs og 2. um-
ræðu i borgarstjórn. 1 framsögu-
ræðu sinni sagði Alfreð Þorsteins-
son m.a.:
„Það getur ekki talizt nema
eölilegt, þegar á það er litið, að
Reykjavikurborg hyggst verja á
annað hundrað milljónum króna
til lista- og menningarmála á
gildandi fjárhagsáætlun, að það
sé hugleitt i fyllstu alvöru, hvort
ekki sé timabært að samræma
stjórn þessara mál.
Ég býst við þvi, að ýmsir full-
trúar hafi hugleitt þetta mál á
undanförnum árum. En með til-
komu Kjarvalsstaða og rekstrar
þess húss, skapast enn frekara
tilefni og ástæða til að vinda bráð-
an bug á þvi að samræma stjórn
lista- og menningarmála Reykja-
vikurborgar. Ég ætla ekki að
draga deilurnar um Kjarvals-
staði inn i þessar umræður, en
neita þvi ekki, að á vissan hátt
tengjast þær þessu máli.
Þessi tillaga miðar að þvi, að
væntanleg stjórn Lista- og menn-
ingarráðs verði borgarstjórn til
ráðuneytis um þennan málaflokk
á sama hátt og aðrar nefndir og
ráð — og það verði borgarstjórn,
sem segir siðasta orðið um tillög-
ur, sem koma frá ráðinu.
I greinargerðinni, sem fylgir
tillögunni, er lögð áherzla á það,
að nýskipan þessara mála muni
ekki hafa kostnaðarauka i för
með sér fyrir borgarstjórn. Þá er
miðað við það, að þetta nýja ráð
leysi af hólmi núverandi stjórn
Kjarvalsstaða — eða öllu heldur,
að sú stjórn taki að sér, auk
stjórnar Kjarvalsstaða, ýmsa
aðra menningarþætti, sem vikið
er að i greinargeröinni — og jafn-
vel fleiri.
Um það, hvað framtiðin ber I
skauti sér um þátt Reykjavikur-
borgar til menningarmála, er
ekki hægt að spá nú. En sjálfsgt
eiga framlög til þessa málaflokks
eftir að aukast, þegar betur árar,
og það gerir það enn þá nauðsyn-
legra að hafa samræmda heildar-
stjórn þessara mála.
Ég get ekki stillt mig um aö
vekja athygli á nokkrum þáttum,
sem vikið er að i greinargerðinni.
Til að mynda þar sem bent er á að
koma þurfi málverkum borgar-
innar fyrir i opinberum bygging-
um i eigu borgarinnar i þvi skyni,
að almenningur eigi þess kost að
njóta þeirra. — Þetta er gert að
einhverju marki nú, en vitaskuld
þarf að sjá til þess, að starfsemin
sé með þeim hætti að hreyfing sé
á —• að málverkin séu færð á milli
staða með vissu millibili.
Þá er enn fremur ástæða til að
vekja athygli á þeim þætti, þar
sem rætt er um listskreytingar
opinberra bygginga i eigu
borgarinnar. — Eins og borgar-
fulltrúum er vafalaust kunnugt er
heimild i lögum um skólabygg-
ingar til að verja 2% af bygg-
ingarkostnaði til listskreytinga.
— Það hefur verið upp og ofan,
hvort heimildin hefur verið notuð.
— En þó er ljóst, að það stefnir
allt i þá átt að listskreytingar
skóla aukist. T.d. verðúr vegg-
skreyting i skólasundlauginni i
Breiðholtshverfi, sem raunar
verður almenningssundlaug jafn-
hliða. Þá er gert ráð fyrir högg-
myndum við skóla, sem fyrirhug-
að er að byggja á næstu árum. —
Það, að listskreytingar i sam-
bancfi við skólabyggingar aukast,
ýtir stoðum undir það, að Reykja-
vikurborg hafi sér til ráðuneytis
Lista- og menningarráð.
f þessum sama lið greinar-
gerðarinnar er enn fremur vikið
að öðrum opinberum byggingum,
svo sem íþróttamannvirkjum. Ég
minnist þess, að fyrir örfáum ár-
um flutti ég tillögu i borgarstjórn
þess efnis, að athugað yrði um
möguleika á skreytingu mann-
virkja i Laugardal, og benti á, að
bakhlið stúkubyggingar Laugar-
dalsvallar væri tilvalin til slikrar
skreytingar.
Það er hægt að hafa langt mál
um þá tillögu, sem hér liggur
frammi. Ég held, að allir geti
verið sammála um, að lista- og
menningarþættir i starfsemi
Reykjavikurborgar eigi eftir að
aukast. T.d. er ljóst, að Reykja-
vikurborg mun i framtiðinni hafa
umsjón með listaverkasöfnum
kunnra núlifandi listamanna,
sem stundað hafa list sina hér i
borg.
Þar sem nokkuð itarleg
greinargerð fylgir tillögunni sé ég
ekki ástæðu til að fjölyrða frekar
um tillöguna. Ég vek athygli á
þvi, að ráð er fyrir þvi gert, að
borgarráð geri frekari tillögur
um starfssvið Lista- og menn-
ingarráðs þannig, að það er ekki
endilega'vist, að þær tillögur, sem
gert er ráð fyrir i greinargerðinni
heyri allar undir þetta ráð, þótt
það sýnist eðlilegt. Spurningin er
kannski miklu fremur um það,
hvort og hve mörgum nýjum lið-
um verði bætt við.” B.H.
Samræmd stjórn lista- og menningarmóla
á vegum Reykjavíkurborgar
A borgarstjórnarfundi sl.
fimmtudag fluttu borgarfull-
trúar Framsóknarflokksins
svohljóðandi tillögu:
„Borgarstjórn samþykkir
að stofnað verði Lista- og
menningarrúð Reykjavikur-
borgar, er hafi það hlutverk
með höndum að annast og
hafa umsjón með þeim þátt-
um, er varða listir og menn-
ingarmál á vegum Reykja-
víkurborgar.
Lista- og menningarráð skal
starfa á sama grundvelli og
önnur ráö og nefndir Reykja-
vikurborgar, þ.e. að gera til-
lögur og vera borgarstjórn til
ráðuneytis i þeim málaflokki,
sem undir ráðið heyrir.
Borgarstjórn felur borgar-
ráði að gera frekari tillögur
um starfssvið Lista- og menn-
ingarráðs, en stefnt skai að
þvi, að það taki til starfa eigi
siðar en um næstu áramót.”
i greinargerð með tiliögunni
segir svo:
Vert er aö benda á, að tillagan
felur ekki I sér kostnaöarauka
fyrir Reykjavikurborg, heldur
er um það að ræða að sameina
lista- og menningarmál
borgarinnar undir eina stjórn.
Veröur að telja það eðlilega
ráðstöfun, þegar þess er gætt,
að Reykjavikurborg hefur i
vaxandi mæli variö fjármun-
um til þessarar starfsemi,
sem nú er orðin margþætt og
viöamikil. M.a. hafa Kjar-
valsstaðir opnaö möguleika til
stóraukinnar lista- og menn-
ingarstarfsem i á vegum
borgarinnar og undirbúningur
er hafinn að byggingu borgar-
leikhúss.
Lagt er til, að stjórn þessara
mála verði i höndum eins
aðila, Lista- og menningar-
ráðs Reykjavikurborgar, sem
kosiö verði af borgarstjórn
með sama hætti og önnur ráð á
vegum borgarinnar. i tillög-
unni er gert ráð fyrir, að
borgarráð setji Lista- og
menningarráði starfsreglur
og marki starfssvið þess. í þvi
sambandi virðist eðlilegt, að
Lista- og menningarráö annist
m.a. eftirtalin verkefni:
1. Stjórn og rekstur Kjar-
valsstaða.
2. Undirbúning og fram-
kvæmd listahátiðar, að þvi
er tekur til borgarinnar.
Stóð — listaverk Ragnars Kjartanssonar.
3. Eigi aðild að stjórn
væntanlegs Borgarleik-
húss.
4. Kaup á listaverkum fyrir
borgina, svo sem málverk-
um og höggmyndum og
ákvörðun um staðsetningu
þeirra.
5. Umsjón með listskreyting-
um opinberra bygginga i
eigu borgarinnar, svo sem
skóla, barnaheimila,
sjúkrastofnana og iþrótta-
mannvirkja.
6. Sjá um, að málverkum i
eigu borgarinnar sé komið
fyrir á þeim stöðum, þar
sem fólk á þess kost að sjá-*
þau svo sem i opinberum
stofnunum.
7. Beita sér fyrir listkynning-
um á vegum borgarinnar
og þá gjarnan út i hverfun-
um.
8. Veita umsagnir um styrk-
beiðnir varðandi lista- og
menningarmál, svo fremi
Lista- og menningarráöi
verði ekki falin sjálfstæð
ákvörðunartaka i þeim
efnum.
9. Hafa með höndum stjórn á
safni Rikarðs Jónssonar,
þegar gengið hefur verið
frá samningum við lista-
manninn um þaö mál.
10. Vera borgaryfirvöldum til
ráðuneytis um alit, sem
varðar lista- og menn-
ingarmál, og stuðla á allan
hátt að sem fjölbreyttustu
lista- og menningarlifi i
borginni.
Þótt hér sé drepið á nokkur
atriði, sem eðlilegt væri að
heyrðu undir Lista- og menn-
ingarráðið, er sú upptalning
þó hvergi nærri tæmandi.
Mörg verkefni eru nærtæk og
koma i ljós, þegar farið er að
hugleiöa þessi mál. Flutnings-
menn tillögunnar telja t.d„ að
Listasafn Ásmundar Sveins-
sonar þurfi að varðveita tii
frambúðar á þeim stað, sem
þaö er nú. Vart verður komið
auga á aðila, sem stæði nær að
beita sér fyrir sliku, en
Reykjavikurborg.
Þá minna þeir á, að borgar-
fulltrúar Framsóknarflokks-
ins fluttu tvivegis fyrir nokkr-
um árum tillögu um, að
Reykjavikurborg veitti árleg
listaverðlaun. Sú tiliaga náði
ekki fram að ganga, en mætti
vissulega koma til skoðunar
að nýju.