Tíminn - 15.03.1975, Page 3

Laugardagur 15. marz 1975.
TÍMINN
3
„SAFN SIGURÐAR MÁLARA"
— Sýning á gripum, sem Þjóðminjasafni óskotnaðist
Opnuö hefur veriö i Þjóðminja-
safni sýning á gripum þeim, sem
safninu áskotnaöist á árum
Sigurðar málara Guðmundssonar
við safnið, þ.a. 1863-1874, en sl.
haust var öld liðin frá andláti
Sigurðar, sem kalla má frum-
kvöðul þess, að Þjóðminjasafni
var á fót komið.
Sigurður lézt i öndverðum
september 1874 rétt liðlega
fertugur. Þá voru liðin tólf ár frá
stofnun safnsins sem hann hafði
annazt frá upphafi. Þótt Sigurður
væri einhver bezti listamaður
þjóðarinnar á sinni tið, lagði hann
málaralistina á hilluna fljótlega
eftir heimkomu frá námi i Kaup-
mannahöfn og tók að sinna söfnun
og varðveizlu fornminja, baráttu
fyrir endurnýjun kvenbúningsins,
leikstarfsemi og öðrum hugðar-
efnum. — Um þessar mundir voru
islenzkir forngripir i mikilli hættu
og voru margir sendir úr landi, en
aðrir eyðilögðust innanlands þvi
að fáum var ljóst hvert gildi þeir
höfðu. Sigurður sá hvert stefndi
og skar þvi upp herör fyrir'stofn-
un Islenzks forngripasafns.
A sýningu þeirri, sem nú hefur
verið opnuð i Þjóðminjasafninu
gefur að lita úrval þeirra gripa,
sem safnið eignaðist á dögum
Sigurðar og þar má sjá hvort
tveggja — hversu ötull Sigurður
var við að afla safninu hluta, og
eins hitt hversu vandur hann var
að gripum til safnsins. Þótt hans
sé jafnan minnzt sem listamanns
og orðið málari verði um aldur
tengt nafni hans, er þó stofnun
Forngripasafnsins, sem við nefn-
um nú Þjóðminjasafn, það afrek,
sem lengst mun halda nafni hans
á lofti og vist er að enginn fer von-
svikinn af þeirri sýningu, sem nú
hefur verið opnuð I Bogasal Þjóð-
minjasafnsins.
Þór Magnússon þjóöminjavörður virðir fyrir sér einn skápinn á sýning-
unni. Timamynd Róbert
Hagnaður af rekstri
Loftleiðahótelsins
í jdrnum — hagnaður af bílaleigu Loftleiða
— rekstur Hótel Esju
Ósvaldur
Knudsen
látinn
SJ-Reykjavik ósvaldur
Knudsen varð bráðkvaddur
á föstudag 75 ára að aldri.
Ósvaldur var málarameist-
ari, en þekktastur var hann
þó siðari árin fyrir starf sitt
að kvikmyndagerð, og hlaut
hann margvisiega viður-
kenningu fyrir myndir sinar.
Minnisstæðar eru kvik-
myndir hans um islenzka
þjóðhætti og mannlif, svo
sem mynd hans frá Horn-
ströndum, þar sem m.a. kom
fram hinn merki maður sr.
Jón I Grunnavik, og ekki sið-
ur myndir um náttúru lands-
ins og hamfarir hennar, t.d.
um gosin i Heklu, öskju,
Surtsey og Vestmannaeyj-
um. En fyrir myndina um
siðastnefnda gosið hafði
hann fyrir skömmu fengið
verölaun suður I Persiu.
ósvaldur Knudsen fæ-ldist
á Fáskrúðsfirði 19. OKióber
1899. Hann lærði málaraiðn i
Reykjavik og lauk prófi i
þeirri grein 1917. Hann
stundaði framhaldsnám i iðn
sinni i Kaupmannahöfn og
Miinchen.
Ósvaldur var mikill ferða-
maður og heiðursfélagi i
Ferðafélagi íslands!
ósvaldur Knudsen
FB—Reykjavik. Hótelrekstur
Flugleiða hefur gengið vel undan-
farið, og nýting hótel Loftieiða og
Hótel Esju verið nokkuð góð. Hef-
ur nýting Hótel Esju batnað frá
þvi Flugleiðir tóku við rekstri
hótelsins, enda hefur flugfélagið
góða aðstöðu til þess að nýta
gistirýmið vegna flugrekstrar
sins.
Alfreð Eliasson forstjóri skýrði
frá þvi á blaðamannafundi, að
hagnaður hefði verið á rekstri
hótel Loftleiða á siðasta ári.
Endanlegar tölur um rekstur
hótelsins allt árið liggja ekki
fyrir, en miðað við timabilið
janúar til nóvember var hagnað-
urinn 15.5 milljónir. Afskriftir
námu 12.8 milljónum og vaxta-
greiðslur voru 4.2 milljónir,
þannig að það sem umfram var
þegar, áður en vextir voru greidd-
ir og afskriftir teknar til greina,
voru 32.5 milljónir.
Varðandi rekstur Hótel Esju,
sem Flugleiðir tóku yfir i april
siöastliðnum sagði Alfreð Elias-
son, að hann stæði i járnum, ef af-
skriftir og vaxtagreiðslur væru
ekki teknar með. Þar hafa staðið
vfir nokkrar breytingar að
Fimmtudaginn 13. marz var
haldinn stjórnarfundur i Vinnu-
veitendasambandi islands. Auk
stjórnar sambandsins sátu fund-
inn formenn og fyrirsvarsmenn
margra sérgreínafélaga, héraða-
félaga og stórfyrirtækja innan
samtakanna. A fundinum var
gerð grein fyrir ástandi og horf-
um f efnahagsmálum.
Ennfremur gaf aðalsamninga-
nefnd Vinnuveitendasambands
Islands fundinum skýrslu um
samningaviðræður aðila vinnu-
markaðarins að undanförnu.
Miklar umræður urðu um erfiða
stöðu atvinnuveganna og kaup og
kjaramál. Samþykkt var að kjósa
sérstaka baknefnd, sem skal
ásamt aðalstjórn samtakanna
vera samninganefnd Vinnuveit-
endasambandsins til halds og
trausts. t nefnd þessari eiga sæti
varaframkvæmdastjórnarmenn
og formenn allra vinnuveitenda-
undanförnu, til dæmis er verið að
innrétta veitingaaðstöðu á fyrstu
hæö hússins, en einnig hefur
veitingasalnum á efstu hæðinni
verið breytt i kaffiteriu, sem er
rekin á sama hátt og kaffiterian á
Hótel Loftleiðum.
Auk þessara tveggja hótela
eiga Flugleiðir 20% i Airogolf-
hótelinu i Luxemborg. Hefur tek-
izt að koma þvi hóteli vel af stað,
en það er nýtt, og tekur ætið nokk-
urn tima að byggja upp viðskipti
slikra fyrirtækja.
Auk hótelrekstrarins annast
Flugleiðir starfrækslu bflaleigu.
Af henni varð hagnaður 6.254.000
á siðasta ári auk afskrifta, sem
voru 4 milljónir. Rekstarafgang-
ur varð þvi rúmar 10 milljónir
miðað viö árið á undan, en þessar
tölur miðast við janúar til nóvem-
ber eins og tölurnar um rekstur
Loftleiðahótelsins.
Ennfremur voru forstjórar
Flugleiða spurðir um rekstur
ferðaskrifstofunnar Orvals, en
hún er að helmingi til i eigu
þeirra. Sögðu þeir, að reksturinn
heföi gengið allvel á siðastliðnu
ári, og einhver hagnaður mundi
hafa verið af rekstrinum.
félaga innan Vinnuveitendasam-
bands Islands.
Grafiksýning
BH-Reykjavfk.— Um þessa helgi
verður opnuð sýning á grafik-
myndum frá Sovétrikjunum hjá
Listasafni ASI að Laugavegi 31. A
sýningunni eru 44 verk eftir 38
listamenn frá ýmsum stöðum
Sovétrikjanna. Sovézk listaverk
eru sjaldséð hér á landi. Arið 1958
var þó haldin sýning i Þjóðminja-
safnshúsinu á steinprentmynd-
um frá Sovétrikjunum og
einstakir sovézkir listamenn hafa
ennfremur efnt til sýninga hér i
Reykjavik.
Sýningin verður opin i Lista-
safni ASl 15.-23. marz, þriðjudag,
miðvikudag, og föstudag kl. 15.00-
18.00, fimmtudag, laugardag og
sunnudag kl. 15.00-22.00. Lista-
safnið er ætið lokað á mánu-
dögum.
VSÍ kýs baknefnd
aðalstjórn og samninganefnd til aðstoðar
Áburðarmdlið
Þjóðviljinn birti nýlega við-
tal við Asgeir Bjarnason, for-
mann Búnaöarfélags islands,
um störf nýlokins búnaðar-
þings. Asgeir sagði m.a.:
„Það fer nú vart miiii mála,
að verðhækkunin á áburði var
mál málanna á þessu þingi.
Þar blasir við bændum og
raunar allri þjóðinni óskap-
legur vandi, sem leysa verður
hið bráðasta, það mál þolir
enga bið. í vor er fyrirsjáan-
leg 130 til 140% hækkun á til-
búnum áburði sem mun þýða
nærri 300 þúsund kr. útgjalda-
aukningu fyrir meðalbú i
landinu. Undir þessari hækk-
un ris enginn bóndi. Og ekki
bara þaö, heldur myndu verö-
hækkanir á landbúnaðaraf-
urðum verða slikar, ef
áburðarhækkunin verður látin
koma út i verðlag land-
búnaðarafurða, að fáir hefðu
efni á að kaupa þær.
— Okkur sýnist þvi að það
sem frekast kemur til greina
sé einhverskonar niður-
greiðsla í svipuöu formi og
niðurgreiðslan á oliu og að
dreifa þessari hækkun á fleiri
ár þannig að bændur fái ekki
þennan mikla skell I vor. AI-
þingi mun fjalla um þetta mái
á næstunni og það verður að
leysa þennan vanda fyrir vor-
iö.”
Hagf ræðilegar
rannsóknir í
landbúnaði
t viðtalinu segir Asgeir
Bjarnason enn fremur:
,,Nú, um önnur merk mál
sem afgreidd hafa verið á
þessu búnaðarþingi vil ég
nefna samþykkt um stofnun
búnaðarháskóla. Við viljum
gera framhaldsdeildir bænda-
skólanna að háskóladeildum
og við viljum einnig auka
búnaöarfræðsluna með þvf að
koma henni inni fieiri skóia.
Til að mynda mætti hugsa sér
að einhver búnaðarfræðsla
færi fram i barna- og gagn-
fræðaskólum. Þá viljum við og
að stofnaður veröi 3ji bænda-
skólinn i landinu en til eru lög
um þrjá bændaskóla.
Þá var samþykkt á þinginu
að koma á hagfræðilegum
rannsóknum i landbúnaöi.
Rannsóknir þessar miði að þvi
að finna ieiðir til að reka land-
búnaðinn á sem hagkvæmast-
an hátt og raunar að gera á
honum allsherjar úttekt. Þessi
mál yrðu framkvæmd af
Stéttarsambandi bænda,
Fra m leiðslurá ði land-
búnaðarins og Rannsóknar-
stofnun landbúnaðarins. ftg
tel að hér sé um mjög merki-
legt mál að ræða og að brýnt
sé að hraða þvi sem kostur er.
— Enn vil ég nefna eitt mái
sem ég tel að sé mikið hags-
munamál almennings i land-
inu ekki sfður en bænda sem
samþykkt var á þinginu, en
það er endurskoöun á reglum
kjötmats.”
Búnaðarþing
Að lokum spuröi blaðið As-
geir, hvort hann áliti, að ár-
legt búnaðarþinghald ætti rétt
á sér. Asgeir svaraði á þessa
leið:
„Alveg tvfmælalaust.
Búnaöarþing léttir mjög á
opinberum aðilum, það veitir
visst aðhald, þar koma vanda-
mál bændastéttarinnar og
landbúnaöarins fram og eru
rædd af þeim sem best hafa
þekkingu á málunum. Og ég
fullyrði að mikið tillit er og
hefur verið tekið til búnaöar-
þings og megin kjarninn af
þeim málum sem samþykkt
hafa verið á búnaðarþingi
hafa náð fram að ganga á al-
þingi. Ég tel það engum vafa
undirorpið að búnaðarþing
hafi fyrir löngu sannað gildi
sitt og að það beri að halda þvi
áfram að halda búnaðarþing
árlega og aö það standi i 2 vik-
TVEIR NÝIR FRAAA-
KVÆAADASTJÓRAR
HJÁ SAAABANDINU
A FUNDI sinum i þessari viku
réði stjórn Sambandsins tvo nýja
framkvæmdastjóra.
Hjörtur Eiriksson verður fram-
kvæmdastjóri Iðaðardeildar i
stað Harry O. Frcderikscn, sem
lézt 2. febr. s.l. Mun Iljörtur hafa
búsetu á Akureyri, en þar eru
sem kunnugt er heiztu verksmiðj-
ur Sambandsins. Er þetta i fyrsta
skipti, að framkvæmdastjóri I
einni af aðaldeildum Sam-
bandsins hefur búsetu utan
Reykjavikur.
Axel Gislason verður fram-
kvæmdastjóri Skipulags- og
fræðsludeildar. Tekur hann við
starfi af Sigurði Markússyni, sem
ráöinn hefur verið framkvæmda-
stjóri Sjávarafurðadeildar Sam-
bandsins eins og þegar hefur
komið fram f fréttum.
Hjörtur og Axel taka jafnframt
sæti I framkvæmdastjórn Sam-
bandsins.
Hjörtur Eirfkssoner fæddur 11.
nóvember 1928. Hann stundaði
nám i Verzlunarskóla Islands og
lauk þaðan prófi 1947, og fram-
haldsnám hjá Polytechnic i Lond-
on 1947-1949. I ársbyrjun 1950
réðst hann til starfa hjá Iðnaðar-
deild S.t.S. i Reykjavik og
starfaði þar, unz hann fluttist til
Akureyrar árið 1952. Þar starfaði
hann i öllum deildum Gef junnar i
2 ár. A vegum Sambandsins fór
hann þá til Þýzkalands og
stundaði þar nám i ullarfræði i 3
Frh. á bls. 15
Hjörtur Eirfksson
Axel Gislason