Tíminn - 21.03.1975, Síða 1

vélarhitarinn
í frosti og kulda
HF HÖRÐUR GUNNARSSON
SKÚLATÚNI 6 - SÍMI (91)19460
Aætlunarstaðir:
Blönduós — Sigiuf jörður
Ðúðardalur — Reykhólar
Flateyri — Bíldudalur
Gjögur — Hólmavík
Hvammstangi — Stykkis-
hólmur — Rif
Sjúkra- og leiguflug um
allt land
Símar:
2-60-60 &
2-60-66
Frumvarp ríkisstjórnarinnar um rdðstafanir í efnahagsmdlum lagt fram:
r •• r

UTGJOLD RIKISINS, PERSONU-
SKATTAR OG MATVÆLI LÆKKA
Flugvallargjald, skyldusparnaður og Idntökuheimildir vegna opinberra framkvæmda
OÓ-Reykjavik. Frumvarp ríkisstjórnarinnar um
ráðstafanir i efnahagsmálum var lagt fram á
alþingi í gær. Helztu ákvæði frumvarpsins eru
heimild til lækkunar rikisútgjalda á þessu ári um
allt að 3.500 millj. kr., breytingar á skattalögum,
þannig að gert er ráð fyrir lækkun skatta og út-
svara á lágtekju- og meðaltekjufólki, heimild til
lækkunar eða niðurfellingar söluskatts og tolla af
nokkrum mikilvægum matvörum og hráefnum til
matvælaiðnaðar. Sett verður á sérstalt flugvall-
argjald, sem gert er ráð fyrir að verði 2.500 kr. á
hvern einstakling, sem fer úr landi. Þá er talað
um skyldusparnað hátekjufólks og lántöku-
heimildir vegna opinberra framkvæmda og
Framkvæmdasjóðs, og ráðstöfun lánsfjár og
skyldusparnaðar.
I stjórnmálaumræöunum, sem
útvarpaö var I gærkvöldi, sagöi
Ólafur Jóhannesson, dóms- og
viöskiptaráöherra, m.a. um
frumvarpiö:
„Það hefur verið gagnrýnt, aö
þessar ráðstafanir og aðrar sam-
ræmingaraögeröir, sem fylgja
áttu i kjölfar gengislækkunarinn-
ar, hafi dregizt óeðlilega lengi.
En hér hefur stjórninni verið.
vandi á höndum. Hún vildi biða og
sjá, hvort samkomulag gæti ekki
tekizt á milli aðila vinnumarkaö-
arins. Hún haföi tilbúnar tillögur
um láglaunabætur, en frestaöi
framlagningu þeirra samkvæmt
ósk beggja deiluaöila. Hún vildi
ekki gripa fram fyrir hendur
þeirra, á meðan nokkur von væri
til þess, aö samkomulag gæti
náðst. Æskilegt heföi og verið, að
slikt samkomulag lægi fyrir, áöur
en ákvarðanir um aörar ráö-
stafanir væru teknar. En þaö var
ekki hægt að biða lengur”.
Fyrsti kafli frumvarpsins um
heimild til lækkunar rikisútgjalda
er þannig: „Þrátt fyrir ákvæöi
fjárlaga fyrir árið 1975 er ríkis-
stjórninni heimilt aö lækka fjár-
veitingar um allt að 3.500 millj.
kr. Akvörðun um skiptingu lækk-
unarinnar milli einstakra fjár-
lagaliöa skal tekin meö samþykki
fjárveitinganefndar. Heimild
þessi tekur einnig til útgjalda,
sem ákveðin eru með sérstökum
lögum”.
1 athugasemdum viö þessa
grein segir m.a.:
„Aö þvi er varöar framkvæmd-
ir rikisins, verður sérstök áherzla
á það lögö, aö verkum verði ekki
hleypt af staö fyrr en tæknilegum
undirbúningi er að fullu lokiö, og
einnig veröur þess sérstaklega
gætt, að fjármagn til viökomandi
framkvæmdar hafi veriö tryggt,
áður en verk verður hafiö.
Af hálfu fjármálaráöuneytisins
verða meö tilliti til þessa geröar
ráöstafanir til þess aö fylgjast
sérstaklega vel meö öllum
greiðslum úr ríkissjóöi i þeim til-
gangi aö tryggja markvissara
eftirlit með útgjöldum rkisins.
1 þvi ótrygga efnahagsástandi,
sem rikir um þessar mundir, er
mikilvægt að föstum tökum veröi
náö á öllum útgjöldum og útlán-
um hins opinbera. Jafnan verður
þó haft vakandi auga á atvinnu-
ástandi og atvinnusjónarmiðið
sett ofarlega, þegar metið verður,
hvaða framkvæmdum eigi aö
fresta og hverjum að flýta”.
Skattalækkanir
1 frumvarpinu er gert ráð fyrir
lækkun tekjuskatts einstaklinga
um 850-900 millj. kr. og lækkun út-
varps um 360 millj. kr. Einnig eru
fjölskyldubætur almannatrygg-
ingakerfisins og aörar barna-
ivilnanir rikisins sameinaðar i
skattafslátt, og greiðast þær út,
séu þær hærri en álögð gjöld. Þar
með er stigiö fyrsta skrefið til
sameiningar tryggingabótakerfis
og skattakerfis. Sjá nánar um
skattabreytingu og skattstiga á
öðrum staö i blaöinu.
Lækkun söluskatts og
afnám tolla af
mikilvægum matvælum
Lagt er til I frumvarpinu, að
fjármálaráðherra veröi heimilaö
aö lækka verö á matvörum meö
afnámi tolla og niðurfellingu eöa
lækkun söluskatts. Þegar eru
irargarþýöingarmiklar matvörur
undanþegnar þessum gjöldum. í
athugasemd segir, að ætla megi,
að niöurfelling söluskatts áf
brauði, nýjum ávöxtum og græn-
meti fæli i sér um 600 millj. kr.
lækkun skatts af matvælum á
einu ári. Niðurfelling söluskatts
af öllum ávöxtum og grænmeti
næmi um 500 millj. kr. lækkun á
ári. Helmingur söluskatts af
korni og brauðvöru, kjöti og hvers
konar kjötvöru þýddi nálægt 640
millj. kr. á ári. Lækkun matvæla-
skatta og þar meö matvælaverðs,
getur numiö i mesta lagi 600-800
millj. kr. á ári. Fæli það I sér
lækkun matarútgjalda heimil-
anna i heild um 3 1/2% og lækkun
framfærslukostnaðar um 1.1%.
Flugvallargjald
Gert er ráö fyrir hækkun lend-
ingargjalda á Keflavikurflug-
velli, en þau eru skráð i Islenzk-
um krónum og voru sem svaraöi
Hans G. Andersen:
Viðræður um skipt
ingu hafsvæðis milli
Islands og Jan AAayen
NTB—Genf — Hans G. Andersen,
formaöur islenzku sendinefnd-
arinnar á Hafréttarráðstefnu
Sameinuðu þjóðanna, sagði i við-
tali við NTB-fréttastofuna, aö ts-
lendingar muni bráðlega fara
fram á viðræður við Norðmenn
um skiptingu hafsvæðisins milli
tslands og Jan Mayen. Viðræður
þessar standa I sambandi við
fyrirhugaða útfærslu islenzku
fiskveiðilögsögunnar i 200
sjómílur siðar á þessu ári.
Búizt er við, að íslendingar snúi
sér til Norðmanna með beiðni um
slikar viðræður i sumar, þegar
fundi Hafréttarráðstefnunnar i
Genf er lokið. t dag er ekki ljóst —
að sögn NTB — hvaða kröfur Is-
lendingar gera I þessu sambandi,
en hin svonefnda miðlina milli
Islands og Jan Mayen gerir strik i
reikninginn, þegar fært verður út
i 200 milur. Liklega verður fylgt
reglum, er settar kunna að verða
á fundinum i Genf um þetta atriði
— en alls óvist er i dag, hvort um
slikar reglur næst nokkur sam-
staða.
512 dollurum fyrir svokallaða við-
miðunarflugvél á s.l. sumri, en
vegna gengislækkana eru þau nú
sem svarar 299 dollurum.
Er þetta mun lægra gjald en á
alþjóðlegum flugvöllum I ná-
grannalöndunum. Verða lending-
argjöldin hækkuð um 70%, og
verða þá sem svarar 510 dollurum
fyrir viðmiðunarflugvél. Þá er
gertráðfyrir, að sett verði á flug-
vallargjald, er flutningaaðili
greiði vegna þeirra farþega, sem
hann flytur frá íslandi til annarra
landa.
A siðasta ári fóru um 90 þúsund
farþegar frá Keflavikurflugvelli,
sem gjaldskylda hefði náð til,
samkvæmt frumvarpinu, sem nú
liggur fyrir. I ár má gera ráð
fyrir talsveröum samdrætti á
ferðum íslendinga til útlanda, og
óvissa er um, hve lækkun isl. kr.
hefur á ferðamannastrauminn
hingað. En sé gert ráð fyrir að 90
þús. farþegar fari frá flugvellin-
um á timabilinu 1. april til árs-
loka, ættu tekjur rikissjóðs að
aukast um 225 millj. kr., miðað
við að gjald á hvern farþega verði
2500 kr.
Flugvallargjaldið er ákveðið
2500 kr. fyrir hvern einstaling.
Hálft gjald verður fyrir barn á
aldrinum tveggja til tólf ára. Gert
er ráð fyrir að gjaldið verði fellt
inn i verð farseðils. Lagt er til, að
eigandi loftfars eða sá, sem ber
ábyrgð á rekstri þess, beri ábyrgö
á greiðslu flugvallargjaldsins.
Skyldusparnaður
Gert er ráð fyrir, að einungis
þeir leggi fram fé sem skyldu-
sparnað, er höfðu tekjur umfram
nauðþurft á árinu 1974. Þeir ein-
staklingar, sem höfðu yfir 1000
þúsund króna skattgjaldstekjur á
árinu 1974, leggi fram 5% af þvi
sem fram yfir er. Hafi þessir aðil-
ar börn innan 16 ára aldurs á
framfæri slnu, hækki þetta mark
um 75000 fyrir hvert barn. Á sama
hátt greiði samsköttuð hjón, sem
höfðu yfir 1250 þúsund króna
skattgjaldstekjur á árinu 1974, 5%
af þvi sem fram yfir er. Þá hækki
Framhald á bls. 13
ASI boðar verk-
föll hinn 7. apríl
Deiluaðilar ræða skattalækkanir og
fleira d sdttafundi í dag
OO-Reykjavik. Samninganefnd
ASt og baknefnd hennar, sem
skipuð er 37 fulltrúum verka-
lýðsfélaganna, samþykktu ein-
róma á fundi s.l. miðvikudag að
beina þeim tilmælum til allra
sambandsfélaga ASÍ að þau
boði til vinnustöðvanir frá og
með 7. april nk„ hafi samningar
ekki tekizt fyrir þann tima.
Þetta þýðir, að félögin þurfa
að tilkynna vinnuveitendum og
sáttasemjara rikisins boðaðar
vinnustöðvanir með sannanleg-
um hætti eigi síöar en 26. marz
nk.
Timinn lagði i gær þá spurn-
ingu fyrir Björn Jónsson, for-
seta ASl, og Ólaf Jónsson, fram-
kvæmdastjóra Vinnuveitenda-
sambandsins, hvort vænta
mætti frekari árangurs af
samningaviðræðunum, þar sem
verkföll eru nú yfirvofandi inn-
an skamms, verði ekki samið,
og hvort frumvarp rikisstjórn-
arinnar um ráðstafanir i efna-
hagsmálum greiði ekki fyrir
iausn deilunnar.
Björn svaraði þvi til, að
verkalýðshreyfingin væri að
sýna, að henni sé full alvara
með að krefjast kjarabóta af at-
vinnurekendum. Sagði hann, að
formlega hefði ekki þokazt i
samkomulagsátt siðan 2. mar?
s.l., og væri það of langur timi.
Um frumvarpið sagði hann, að
samninganefndin og sérfræð-
ingar ASI væru að kanna það. og
yrði það rætt á ááttafundi á
morg'iin. Hann væri ekki til-
búinn að ræða um frumvarpið
eins og á stæði, ekki sizt vegna
þess að þar væri mikið af heim-
ildarákvæðum, og ástæða væri
til að ræða nánar við rlkis-
stjórnina um það, hvernig þær
heimildir yrðu notaðar, og væri
þá hægt að meta nánar, hvernig
hægt væri að reikna breyting-
arnar inn i kaupgjaldsdæmið.
— Við vonum, sagði Björn, að
einhver hreyfing komist á málin
á fundinum, sem haldinn verður
á morgun (i dag, föstudag). Við
höfum verið að tala um samn-
ingstima frá 1. marz, og förum
kannski að missa af þvi. Við-
horfið breytist óneitanlega dá-
litið, ef við náum ekki þeim tima
aftur fyrir okkur. Við hljótum
þess vegna að vinna að þvi að fá
niðurstöður sem fyrst.
Ólafur Jónsson kvaðst ekki
vera tilbúinn að svara þvi strax,
hvaða áhrif frumvarpið um
efnahagsráðstafanirnar hefði á
samningamálin. Færi það mest
eftir þvi, hvernig viðsemjend-
umir sættu sig við það og hvern-
ig þeir kæmu til með að meta
skattalækkanirnar.
—• Okkar stuðningur við þá
þefur verið að reyna að fá lækk-
öða skatta. Viö höfum ekki talið
Okkur hafa aðrar leiðir hvað
sem gerist. Svo er spurningin,
hvað gert verður fyrir sjávarút-
veginn, en hann er sá aðili, sem
verst er settur.
Væntanlega skýrast linurnar
betur á fundinum, semhefsi kl.
14 I dag.