Tíminn - 03.04.1975, Blaðsíða 3
Fimmtudagur 3. april 1975.
TÍMINN
3
Fara sjómenn í verk-
fall eftir helgina
Utanríkis-
ráðherra
í Moskvu
MOSKVU 2. 4. APN. — Milli ís
lands og Sovétrikjanna eru hin
ágætustu samskipti, sagöi Ein
ar Ágústsson, utanrikisráö
herra íslands viö fréttamenn
viö komuna til Moskvu.
Islenzki utanríkisráöherrann
kóm til Moskvu 1. april sl. I
opinbera heimsókn I boöi rikis-
stjórnar Sovétrlkjanna. Shere-
metofflugvöllurinn i Moskvu
var skreyttur þjóöfánum rlkj
anna, og þar tóku á móti gestin-
um þeir Andrei Gromiko, utan-
rikisráöherra SSSR, Igor Zem-
skof, varautanríkisráöherra,
JUri Tsjernjakof, ráöuneytis-
stjóri I utanrikisráöuneytinu,
o.fl. opinberir aðilar.
Einar Agústsson dvelst I
Sovétrikjunum til 9. apríl og
heimsækir Tashkent, höfuöborg
sovétlýðveldisins Ózbekistan
og borgirnar Samarkand og
Leningrad.
Utanrikisráðherra íslands
mun eiga viðræður við sovézka
starfsbróður sinn, Andrei Gro
miko, Nikolai Patolitsjef, utan
ríkisverzlunarráðherra og
Aleksander Isjkof, sjávarút-
vegsmálaráðherra. A þessum
fundum munu aðilar skiptast á
skoöunum um fjölmörg mál,
sem þeir hafa sameiginlegan á
uga á. Viöræðurnar hófust 2.
aprll.
Heimsókn Einars Agústsson
ar er fyrsta heimsókn íslenzks
utaríkisráðherra til Sovétrikj
anna.
— Ég hef lengi hlakkaö til aö
heimsækja SSSR, sagði Einar
Agústsson og vonast til aö já-
kvæöur árangur veröi af þessari
heimsókn.
Einar Agústsson er væntan-
legur til Islands 10. aprll, en
hann fer þann 9. frá Leningrad.
Einar Ágústsson
BH-Reykjavik. — ,,Það miðar nú
heldur hægt i samningaviðræðum
sjómanna og útgerðarmanna”,
sagði Jón Sigurðsson, forseti sjó-
mannasambandsins I viðtali við
blaðið I gær.,,Við hittumst að visu
hjá sáttasemjara á þriðjudaginn,
en ég get ekki sagt, að neitt hafi
miðað áleiðis i samkomulagsátt.
Næsti fundur verður á fimmtu-
daginn, ogþaðverður eitthvað aö
fara að gerast, þvl að verkfall
skeliur á i byrjun næstu viku, ef
ekki verður samið”.
Jón sagði okkur, aö þó nokkur
félög heföu boðað verkfall frá
mánudeginum 7. aprll, en allur
þorri félaganna frá miövikudeg-
inum 9. aprfl. Myndi verkfallið ná
til sjómanna á bátum og togur-
um, og væri Sjómannasambandið
samningsaðili fyrir hönd vel-
flestra sjómannafélaganna á
landinu, að undanskildum sjó-
mannafélögum á Vestfjörðum og
Austfjörðum, sem semja heima-
fyrir.
Þessimyndarlegi fáiki var handsamaöur I Flatahrauni I Hafnar-
firöi I gær. Hafði hann verið á vakki I hrauninu gegn slökkvi-
stöðinni, og fjölmenni safnazt að honum. Þótti sýnt, að eitthvað
bjátaði á, og rétt væri að grlpa hann til athugunar. Tók það
slökkviliösmenn aðeins skamma stund aö hafa hendur I fjöðrum
hans, og sýndi hann sig I engu góðu, eftir að hann hafði verið
sviptur frelsi, goggaði i nærstadda, sem hann náði til og hugðist
klóra, en fékk ekki við komið. Við höföum fregnir af heimsókn
fálkans á slökkvistöðina og geystumst á staðinn til að ljósmynda
hann I öruggum greipum Siguröar Þóröarsonar, varaslökkvi-
iiðsstjóra, áður en aöstoðarmenn Finns Guðmundssonar komu á
vettvang til að sækja gripinn tii athugunar. — Timamynd:
Róbert.
IV
„Stofukommar"
og „kuldakommar"
Sú lýsing var gefin á
Alþýðubandaiagsmönnum á
borgarstjórnarfundi fyrir
skemmstu, aö þeir skiptust i
tvo hópa, svokailaða „stofu-
komma” og „kuldakomma”. i
fyrrnefnda hópnum væru þeir
Alþýðubandalagsmenn, sem ■
sætu I finum skrifstofum og
töluöu máii iaunþega, án þess
að vera i náinni snertingu við
þá, en i siðarnefna hópnum
væru raunverulegir launþeg-
ar, sem ynnu hörðum höndum.
Þessi lýsing er að sumu leyti
rétt. Innan
Alþýðubanda-
lagsins eru
svokailaðir
„stofukomm-
ar”, en það er
kannski ekki
rétt að flokka
starfsmenn
verkalýðsfé-
laga endilega undir það heiti.
Miklu fremur er þar um að
ræða hóp menntamanna, sem
fylkt hcfur liði undir forystu
Magnúsar Kjartanssonar. Það
eru „stoiukommarnir”, hinir
sjáifskipuðu málsvarar laun-
þega I landinu. Þessi hópur er
orðinn svo fyrirferðarmikill
innan Aiþýðubandaiagsins, að
raddir hinna raunverulegu
forsvarsmanna launþega inn-
an Alþýðubandalagsins heyr-
ast vart lengur. Má segja, að
það sé kaldhæðni örlaganna,
að verkalýðsflokkur, eins og
Alþýðubandalagið upphaflega
var, sé nú orðinn nokkurs kon-
ar sérréttindaflokkur tiitekins
hóps menntafólks, sem i raun
og veru lítur niður á verka-
lýöshreyfinguna. Páfi þeirrar
hirðar er Magnús Kjartans-
Geta ekki leynt
vonbrigðum
sínum
Þessi klikuhópur innan
Alþýðubandalagsins geturekki
ieynt vonbrigðum sinum
vegna nýgerðra kjarasamn-
inga, sem undirritaðir hafa
verið með fyrirvara um sam-
þykki féiagsfunda. Verkalýðs-
foringjum Alþýöubandaiags-
ins, sem þátt tóku i samninga-
viöræðunum, var nýlega send-
ur tónninn fyrir að vilja ná
kjaraskerðingunni i áföngum.
Og i Þjóðviljanum I gær er
þeim Eðvarð Sigurðssyni og
félögum aftur sendur tónninn:
„Alefling faglegs og pólitisks
fjöldastarfs i verkalýðsfélög-
unum sjálfum” er nú nauö-
synleg. Þannig hijóma dul-
búnar skammir .-.stofukomm-
anna” um „kuldakommana”
fyrir slælega frammistöðu i
samningunum að þeirra mati.
a.þ.
Mötuneytin kosta
®y
ríkissjóo 350 millj.
Á ALMENNUM fundi Sambands
veitinga-og gistihúsaeigenda fyr-
ir skömmu, urðu miklar umræður
LOÐNUAFLINN 17 ÞUSUND
LESTUM MINNI EN í FYRRA
— útflutningsverðmæti loðnu fró Norglob
gébé-RvIk — Hcildarloðnuaflinn I
iok siðustu viku, var orðinn
439.833 lestir, sem er rúmlega
sautján þúsund lestum minna
heldur-en á sama tima I fyrra.
Skipstjóri á Sigurði er Kristbjörn
Árnason. Bræðsluskipið Nordglo-
bal hélt frá landinu á þriðjudags-
kvöld, en i það hafði þá verið
landað samtals 74.298 lestum af
loðnu, og reyndust það á ellefta
þúsund af mjöli og á þriðja þús-
und tonn af lýsi, að sögn Vil-
hjáims Ingvarssonar, fram-
kvæmdastjóra hjá ísbirninum.
— tJtflutningsverðmæti loðnu-
afurðanna úr Nordglobal eru um
fimm hundruð milljónir króna I
gjaldeyri, sagði Vilhjálmur. —
Enn er of snemmt aö segja nokk-
uð um hvort við tökum skipiö á
lei'gu aftur, en ef það verður leigt
aftur hingað höfum við forleigu-
rétt á þvl.
Eins og áður segir var Sigurður
RE 4 aflahæstur loðnuveiðiskip-
anna með 13.577 lestir, en næstir
eru Börkur NK 122 meö 12.228
lestir, GIsli Ami RE 375 með
11.394 lestir og Guðmundur RE 29
með 11.313 lestir.
Loðnu var landað I siðustu viku
á öllum höfnum suðvestanlands,
frá Vestmannaeyjum til Akra-
al 500 milljónir
ness, auk bræðsluskipsins Nord-
global. Eins og áður er Vest-
mannaeyjar hæsti löndunarstað-
urinn með alls 76.456 lestir, þá
Nordglobal með 74.298 lestir,
Seyðisfjöröur með 34.986 lestir.
Nú mun vera búið að selja um
59 þúsund lestir af loðnumjöli, og
fór þaö mest til Rússlands, Bret-
lands, Finnlands, Þýzkalands og
Póllands. Tælega 19 þúsund tonn
hafa verið seld af lýsi, og eru þar
Bretland og Holiand hæst á lista.
Miklar sveiflurhafa verið á verði
á loðnuafurðum, en mestur hlut-
inn af mjölinu hefur selzt á ágætu
verði, en sfðustu tölur eru þær, að
tonnið fór fyrir um 360 dollara.
um verðlagsmál og samkeppnis-
aðstööu veitingahúsanna við
mötuneyti þau, sem rekin eru af
hinu opinbera.
Á fundinum kom fram megn
óánægja með að mötuneyti hins
opinbera skuli nú rekin sem opin-
berir veitingastaðir, þar sem öll-
um er frjáls þjónusta, hvort
heldur þeir eru starfsmenn við-
komandi stofnunar, sem
mötuneytið rekur, eða ekki.
Fundarmenn töldu mötuneytin
beina ógnun við almennan veit-
ingarekstur, ekki sizt þar sem
það tiökist i vaxandi mæli, að
óviðkomandi fólk fái afgreiðslu i
mötuneytunum eins og um al-
menna veitingastaði væri að ræða
og starfsfólk mötuneytanna heföi
leyfi til þess að nota aðstöðuna I
mötuneytunum til þess að taka að
sér meiri háttar veizlur og mat-
arsölu i beinni samkeppni við
veitingahús, en væru á hinn bóg-
inn undanþegin söluskatti.
Skorað var á rikisstjórnina að
taka rekstur mötuneytanna til
athugunar, en áætlað er að
rekstur þeirra kosti rikissjóð um
350 milljónir á þessu ári.
„FYRST VAR MER ALVEG SAMA
HVORT ÉG TAPAÐI EÐA YNNI"
— segir Pétur Gautur Kristjónsson, sem keppir i tólfta sinn á sunnudaginn
— Þetta verður meiri tauga-
spenna með hverjum þætti. Mér
var alveg sama fyrst, en svo fór
þetta að reyna á taugarnar,
eftir þvi sem ég tók oftar þátt i
keppninni. Það er Pétur Gautur
Kristjánsson, sem svo mælir, en
hann er löngu búinn að siá öll
met i spurningaþættinum Þekk-
irðu land? I útvarpinu, sem ver-
ið hefur á dagskrá á sunnudags-
kvöldum að undanförnu.
Pétur Gautur Kristjánsson
hefur tólf sinnum komið fram i
spurningaþætti þessum, sem
fjallar um lönd og lýði, og hefur
þar keppt við ellefu manns. A
sunnudaginn kemur keppir
hann við tólfta manninn, Þórð
Jóhannsson kennara i Hvera-
gerði. Hingað til hefur Pétur
Gautur borið sigurorð af öllum
keppinautum sinum. Haraldur
Matthlasson kennari á Laugar-
vatni geröi jafntefli við Pétur I
fyrstu lotu, en beið síðan ósigur
viku slðar.
Enginn þátttakandi hefur
komið jafnoft fram I þættinum
Þekkirðu land? og Pétur Gautur
Kristjánsson. Dagur Þorleifs-
son blaðamaður stóð sig vel,
kom átta sinnum I þáttinn, áður
en hann var ofurliði borinn. Vil-
hjálmur Einarsson, starfsmað-
ur Mjólkurbús Flóamanna á
Selfossi, kom fram einum fjór-
um sinnum. Aðrir þátttakendur
Ispumingaþættinum hafa ýmist
keppt einu sinni eða tvisvar.
Á sunnudaginn leiða sem sagt
tveir kennarar saman hesta
slna I þætti Jónasar Jónassonar
Þekkirðu land?, þeir Þórður Jó-
hannsson og Pétur Gautur. Það
virðist þvl sem sú stétt sé nokk-
uð vel aö sér, eins og vera ber.
— Það hefur verið slangur af
kennurum I keppninni, segir
Pétur Gautur. Nú er eftir að
vita, hvort Pétur sigrar starfs-
bróður sinn, tólfta manninn, á
sunnudagskvöldið. En hvernig
sem þeir leikar fara, er ákveðiö
að Dagur Þorleifsson og Vil-
hjálmur Einarsson keppi á ný
sunnudagskvöldið 13. april. Sá
sem þá keppni vinnur, kemur
síöan fram i þættinum 20. april,
þ.e.a.s. ef ekki verður jafntefli,
og keppir við Pétur Gaut eða
Þórð Jóhannsson, eftir þvl hvor
þeirra veröur hlutskarpari á
sunnudagskvöld.
Pétur Gautur hefur nú þegar
svarað spumingum um 24 lönd i
þættinum, þar af 12, sem hann
hefur sjálfur valið. Hann er
kennari við Gagnfræðaskólann I
Keflavik og kennir þar landa-
fræði, sögu, og raunar margar
fleiri greinar.
— Ég veit það nú ekki, sagði
Pétur Gautur, þegar við spurð-
um hann, hvort hann hefði sér-
staklega mikinn áhuga á landa-
fræði. — Keppnin hefur eigin-
lega meira snúizt um sögu land-
anna. Þetta hefur verið svona
blandað.
Pétur Gautur hefur áður tekið
þátt I spurningakeppni i útvarp-
inu. Hann var I sveit Siglfirð-
inga, sem sigraöi fyrir allmörg-
um árum I Kaupstaöirnir
keppa, og vakti þá athygli fyrir
aö muna ótrúlegustu atriði upp
á hár.
— Ertu metnaðargjarn?
spuröum við Pétur Gaut
Kristjánsson.
— Þvl er erfitt að svara, en
það er farið að taka mjög á
taugarnar að koma fram I
hverjum þættinum af öðrum
vikulega, — mér er víst fariö að
finnast ég verði að standa mig.
En nú fær Pétur fri i a.m.k.
eina viku til að safna kröftum
fyrirlokaátökin, þ.e.a.s. ef hann
vinnur Þórð núna á sunnudags-
kvöldið.
SJ