Tíminn - 12.04.1975, Blaðsíða 4
4
TÍMINN
Laugardagur 12. apríl 1975.
|||||| W
llil
H
lliTnlHTn
1
\
s
Kd
Helen — nútímakona
Enginn, sem fylgist með sjón-
varpsþáttunum um nútimakon-
una Helen, kemst hjá þvi að
velta dálitið vöngum yfir hjóna-
bandinu, — annað hvort sinu
eigin, eða almennt. Og þar með
hefur Richard Bates, upphafs-
maöur þáttanna og framleið-
andi, náð takmarki sinu, að
minnsta kosti að töluverðu leyti.
— Ég vonaðist til þess að Helen
gæti sýnt konum, sem ekki eru
ánægðar i hjónabandi, fram á
að þær gætu losað sig úr þvi og
staöiö á eigin fótum, segir
Bates. Ég vonaði einnig, að
þeim konum, sem ekki væru
jafn illa settar, en óánægðar þó,
gætu þættirnir um Helen orðið
umhugsunarefni, og jafnvel
stuölað að þvi, að þær gerðu sér
grein fyrir vandamálunum i
tima, og gætu bjargað þvi, sem
bjargað yrði.
Bates er ánægður með undir-
tektimar og kveðst þess full-
viss, að þættirnir hafi haft mikil
áhrif á þankagang manna.
Helen hefur lengi verið honum
hugleikin. Arið 1968 stjórnaði
hann töku þátta um nútima-
manninn, og þess vegna fannst
honum ekkert sjálfsagðara en
að næst yrði fjallað um konuna.
Forráðamenn sjónvarpsstöðva
voru ekki á sama máli, og þvi
tók það hann mörg ár að koma
Helen á framfæri. Nú er hann
hinn ánægðasti yfir þeirri fram-
vindu mála. — Það eykur aðeins
gildi þáttanna, segir hann. Fólk
horfir áreiðanlega á þá með allt
öðrum augum en það hefði gert
fyrir fimm til sex árum. Og
ástæðurnar eru fleiri: Sjálfur
hef ég öðlazt miklu meiri
reynslu, ensku hjónaskilnaðar-
lögin hafa breytzt á þessum
tima, þannig að þættirnir eiga
nú enn meira erindi til fólks,
sem er i skilnaðarþönkum, og
þar að auki hafa leikhúsin og
sjónvarpið opnazt meira, þau
taka orðið ákveðnari afstöðu og
eru raunsærri, bæði að formi til
og innihaldi.
Þegar að upptöku þáttanna
kom, krafðist Bates þess, að all-
ir textahöfundar og leiðbeinend-
ur væru giftir. Það taldi hann
vera meginforsendu þess, að
þeir gætu gert sér grein fyrir
hugsanagangi og tilfinningum
Helenar. Það urðu honum
reyndar sár vonbrigði, að ekki
fengust nema tveir kvenkyns
textahöfundar. Að visu buðu
fleiri sig fram, en þær stóðust
ekki þær kröfur, sem Bates
gerði til þeirra. Konurnar tvær,
sem valdar voru, skrifuðu fjóra
af þáttunum þrettán, en afgang-
inn skrifuðu fjórir karlmenn.
Sjálfur er Bates hamingju-
samlega giftur, og það sama er
að segja um Alison Fiske, sem
leikur Helen, og Martin Shaw,
sem leikur Frank.
— Við litum öll á gerð þessara
þátta sem annað og meira en
venjulega vinnu, segir Alison
Fjske. 011 vandamál Helenar og
Franks voru skoðuð niður i kjöl-
inn, og ekkert okkar komst hjá
þvl að beita talsverðri sjálfs-
gagnrýni. Vandamálin varð að
leysa, og það var ekki um neina
allsherjarlausn að ræða. Fyrir
mig var þetta til dæmis svo
mikið andlegt og likamlegt
álag, að skömmu áður en upp-
töku þáttanna lauk, missti ég
fóstur. — Helen er miðpunktur-
inn, það veltur allt á henni, svo
að mér fannst mikil ábyrgð
hvila á mér.
— Við bjuggum okkur undir
þau viðbrögð, að kvenfólk tæki
málstað Helenar, en karlmenn-
irnir stæðu með Frank, segir
Bates. Sú varð sem betur fer
ekki raunin, að minnsta kosti
ekki i Englandi. Mörgum kon-
um finnst Helen leiðinleg og full
sjálfsmeðaumkunar og skilja
ekkert i Frank, að hafa ekki los-
að sig við hana fyrir löngu.
Martin Shaw hafði reiknað með
ótal skammabréfum, en i þess
stað hefur hann eingöngu fengið
bréf frá konum, sem segjast
skilja hann svo mæta vel og
vilja gjama eignast mynd af
honum.
— Það var óskaplega erfitt að
leika Frank, segir hann. Fyrst
og fremst vegna þess hvað við
erum ólíkir. Ég fyrirlit karl-
menn, sem brynja sig karl-
mennsku til þess að dylja,
hversu veikgeðja þeir eru. Þeg-
ar atburðarásin verður of hröð
fyrir Frank, gripur hann til lyg-
innar, I stað þess að reyna að
leysa vandamálin.
— Konur eru sterkara kynið á
flestum sviðum, segir Richard
Bates. Ef þær aðeins hefðu vilj-
ann, gætu flestar þeirra náð
sama árangri og Helen. Það er
lika staðreynd, að i flestum til-
vikum eru konur sterkari, en
karlmenn, tilfinningalega séð,
og eru fljótari að ná sér eftir
hjónaskilnað.
Fljótt á litið virðist hjóna-
bandið fullkomlega eðlilegt,
mannlegt samband, heldur
hann áfram. — En við nánari at-
hugun kemur i ljós, að það er
ónáttúrlegasta og ómanneskju-
legasta lifsform, sem hægt er að
hugsa sér. Mér finnst það að
minnsta kosti nálgast krafta-
verk, að hjónaskilnaðir skuli þó
ekki vera tiðari en raun ber
vitni.
Drykkjusýki
og afleiðingar
hennar
9 milljónir Bandarikjamanna
eru drykkjusjúklingar eða of-
drykkjumenn. Drykkja eykst,
en neyzla annarra vfmuefna
minnkar. Drykkjusýki er nú
meira vandamál í Bandarikjun-
um en aðrir sjúkdómar, að und-
anskildu krabbameini og
hjarta- og æðasjúkdómum.
Gera má ráð fyrir að drykkju-
sýki stytti æviskeiðið um 10-12
ár. Rúmur helmingur þeirra 55
þúsund Bandarikjamanna, sem
bana biða i umferðarslysum ár
hvert, deyr i slysum, þar sem
áfengi kemur við sögu. Hjóna-
skilnaðir eru miklu algengari
meðal fólks, sem neytir áfengis
i óhófi, en annarra. Bandariskur
iðnaður tapar, að álitið er, 12
milljörðum dala á ári vegna
áfengisneyzlu starfsmanna.
DENNI
DÆMALAUSI
Auðvitað safna þeir hálskirtl-
um, þeir vilja bara ekki segja
þér það.