Tíminn - 13.04.1975, Blaðsíða 6
6
TÍMINN
Sunnudagur 13. aprll 1975.
Athafnasvæfti Vestmannaeyinga i þúsund ár.
Ingólfur Davíðsson:
Byggt og búið í
gamla daga
LXIX
Athafnasvæði Vest-
mannaeyinga i þúsund
ár
Nausthamarsbryggja heitir
ein af stóru bryggjunum i Vest-
mannaeyjum. Hún er austust af
bryggjunum þrem, Friðhafnar-
bryggju (innst), Básaskers-
bryggju og Nausthamars-
bryggju. Þessi bryggja dregur
nafn af hraunhamri, sem þarna
skagaði fram i voginn, Naust-
hamri, en hann dró nafn af
lendingarstað Vestmannaeyja-
skipanna gömlu, sem sett voru
daglega i naustin (Hrófin) vest-
an við Nausthamarinn. Þessi
lendingarstaður Vestmannaey-
inga var kallaður Lækurinn, af
þvi að nokkrir lækir seytluðu
þarna undan hraunjaðrinum á
fjöru. Það var sjór,sem flætt
hafði inn undir hraunið á
flóðinu. — Allur fiskur var
seilaður sökum útfiris. Siðan
var honum skipt eftir föstum
reglum milli skipshafnarmanna
og skipsins. — Leifar af gömlu
Miðbúðarbryggjunni sjást til
hægri á myndinni.
Danskt verzlunarskip liggur á
,,Botninum”. — Myndin mun
tekin um aldamótin siðustu.
Nokkur hluti kauptúns-
ins á Heimaey á árun-
um 1876-1880.
Mynd þessi mun upphaflega
skorin út i tré. Hún birtist i
dönsku blaði á siðari hluta 19.
aldarinnar. Fremst á myndinni
er „Verzhúsið” með þrem sex-
rúðnagluggum á suðurhliö. Það
var jafnframt sjúkraskýli.
Lengst til hægri á myndinni
sjást „hjallar” og krær. Danski
fáninn blaktir á stöng yfir
dönsku verzlunarhúsunum á
Tanganum, Lúliushaabverzlun-
inni. Húsið með suður- og
norðurkvist og sexrúðnaglugga
á stafni er Nýborg, byggt 1876.
Það stendur enn. Húsin til hægri
með fjórum stöfum gegnt suðri
er Fögruvellir (tómthús). Fleiri
gömul tómthús verða greind á
myndinni, svo sem Litlibær,
Sjólyst, Landlyst og Landakot.
(Sjá Blik 1959, bls. 75).
Skautsigling
Þessa mynd teiknaði
Sæmundur Hólm árið 1776.
„Skautsigling” heitir hún á máli
iistamannsins. Sú skýring fylgdi
mynd þessari, að hér væru
Vestmannaeyjasjómenn á sigl-
ingu.
Við verzlunarhús
Bryde i Vik
Árið 1895 lét danski einokun-
arkaupmaðurinn i Vestmanna-
eyjum, J.P.T. Bryde, rifa til
grunna flest verzlunarhús Godt-
haabsverzlunarinnar i Vest-
mannaeyjum, sem hann keypti
1889. Timbrið úr verzlunarhús-
unum lét hann flytja austur i
Vik i Mýrdal og byggði þar stórt
verzlunarhús, sem hér sést á
myndinni. Nokkrum árum áður
hóf hann verzlunarrekstur i Vik,
að ósk bænda i Skaftafellssýslu.
Yfirsmiður við byggingu þessa
var Sveinn Jónsson á Sveins-
stöðum i Eyjum, faðir Sveins
hins yngra, forstjóra i Völundi i
Reykjavik. Skyldu þeir vera að
leggja upp i skemmtiferð, karl-
amir?
Vestmannaeyjar
Til samanburðar er birt kort
G.I. Johnsens af Vestmannaeyj-
um skömmu eftir aldamótin
1900. Hinar myndirnar og
skýringarnar eru fengnar hjá
Bliki, ársriti Vestmannaeyja.
Skautsigling
Vift verzlunarhús Bryde I Vik.
A Heimaey 1876-1880.
Vestmannaeyjar (Heimaklettur)