Tíminn - 11.05.1975, Page 12
12
TÍMINN
Sunnudagur 11. mai 1975.
Útilegumaður
i
malargryf ju
— geymir
harðan
hatt í
kæliskóp
af sorp-
haugunum
Munnharpan þanin.
jíS&f.
Gott er aö vera vel búinn, þvi aðekki er upphitun I greninu I malargryfjunni
i FIMM ÁR hefur Rudolf Jöns-
son, sem flestir kalla Túborg,
veriö einbúi. Hann hefur grafiö
sér greni I malargryfju viö Rude,
skammt fyrir sunnan Árósa, og
þar á hann heimili sitt meö villi-
kettinum Pésa, sem bægir mús-
um og rottum frá vistarveru
þeirra félaga.
Rudolf Jönsson er ekki neinn
hversdagsmaöur, sem bognaö
hefur undan þvi álagi, sem þjóö-
félagshættirnir urðu honum.
Hann er ekki venjulegur flæking-
ur og útilegumaður, sem oröinn
er aö glerbroti á sorphaugi mann-
félagsins. Hann er vingjarnlegur
og gamansamur maður — og á aö
baki næsta sögulegt lif.
— Ég fæddist á Sjálandi 2.
september 1888, segir hann þeim,
sem spyr, og þess vegna er ég
orðinn 86 ára, þakka ykkur fyrir.
Og upp á þaö vil ég fá mér brjóst-
birtu.
Brjóstbirtuna drekkur hann af
stút úr flösku, sem i er spritt, ætl-
að til þess aö fægja glerrúöur.
Síöan skolar hann hálsinn með
Tuborg-öli.
— Ég byrjaði að læra smiðar
áriö 1909, heldur hann áfram, en
þaö var nú vinna, sem mér féll
ekki. Mér likaði lifið betur, þegar
ég var i hernum árin 1913—1918.
Ég var sendur til Padborgar og
Flensborgar, segir hann, án þess
aö gefa skýringu á þvi, hvernig
þaö gerðist. Ég kunni vel við
Þjóðverjana. Ich spreche sehr
gut deutch — o-já-já. En ég komst
ekki nema einu sinni i bardaga.
Ég vildi ekki heldur skjóta á
Þjóöverja, og þess vegna lét ég
skotin fara upp i loftið.
Eftir heimsstyrjöldina var ég
fimm ár i útlendingahersveitinni
frönsku. Þar var ég notaður til
margs — einu sinni var ég sendur
á vettvang, þegar uppreisnar-
menn voru farnir að skjóta á kon-
ur og börn. Nei — maður vissi
ekki alltaf, hvað á sig stóð veðrið
innan um þessa Araba.
Kannski sat maður að kvöldlagi
i veitingastofu og lapti i sig vin,
og allt i einu fóru kúlurnar að
hvina i kringum mann. Margir
okkar voru drepnir i Afriku og
komu aldrei heim aftur, og sumir
veiktust og dóu úr malaríu.
Seinast fékk ég nóg af þessu —
fjölkvænið freistaði min ekki einu
sinni til þess að vera lengur. Ég
hafði heldur aldrei nema eina i
einu — bót I máli, að þaö var
sjaldnast sú sama til langframa.
Rudolf Jönsson fráfældist ekki
heilagt ektastand. Hann er með
hörundsflúr á handleggjum, og á
annan þeirra er letrað nafn konu
hans, Erna. Þessa likamsskreyt-
,ingu lét hann gera, er hann sigldi
eitt sinn um heimshöfin. Og nú er
Erna fallin i valinn — bölvaður
krabbinn drap hana.
— Jú-jú — við áttum
heima i Hundested, segir hann,
og þetta var ljómandi notalegt
heimili. Þá var ég á fiskibát um
tima. Þegar Erna var dáin,
keypti ég hús i Gjerrild á Jót-
landi, en þegar til kom, kunni ég
ekki við að eiga hús kvenmanns-
laus. Ég fór að ferðast milli góð-
búanna, og seinast tök ég það
fyrir að brýna hnifa og skæri hjá
fólki, þar sem ég kom. Húsið mitt
leigöi ég nunnum frá Djurslandi
— fyrirtaks manneskjum. Maður
gat bölvað lyst sina átölulaust.
Þær sögðu, að blótsyrði væru
bara aðskotaorð, sem þær heyrðu
alls ekki.
Rudolf reytti talsvert saman
við að brýna hnifa og skæri. En
svo þreyttist hann á þessu amstri.
— Það var kalt á þjóðvegunum
i haustmyrkri, segir hann. og
seildist I næstu andrá eftir munn-
hörpu, sem hann er með inni á
sér. Þessa munnhörpu gaf honum
kunningi hans, sem ekki náði
sjálfur úr henni lagi. Og nú fer
hann að spila gamlan sjómanna-
vals. Hann er hreykinn yfir þvi,
að honum fatast ekki — og munn
harpan hans hefur oft fært honum
skilding, þegar hann dregur hana
upp i veitingakránum i grennd-
inni. Þar sem hann tyllir lika
stundum niður og leikur á banjó.