Tíminn - 24.05.1975, Blaðsíða 16

fornado
þeytidreifarinn
goð vinnslubreidd
nákvæmar stillingar
einnig fyrir sáningu
Guöbjörn Guöjónsson
Heildverzlun Siöumúla 22
Simar 85694 & 85295
\

------<T7-------n
GBÐI
fyrir góöun mai
^ ^ KJÖTIÐNAÐARSTÖÐ SAMBANDSINS ,
.. -- - ' '
Ford Bandaríkjaforseti:
ÆTLUM OKKUR AÐ STANDA
VIÐ ALLAR OKKAR SKULD-
BINDINGAR OKKAR
— en það, sem gerðist í Víetnam, kemur ekki fyrir aftur
NTB/Reuter-Washington. Gerald
Ford Kandarikjaforseti sagöi i
gær, aö höfuötilgangur leiðtoga-
fundar Atlantshafsbandaiagsins i
næstu viku væri að gefa Banda-
rikjainönnum tækifæri til að fuli-
vissa aðrar aöildarþjóðir NATO
um fullan stuðning. Hann kvaðst
álita, að „Mayaguez-málið” hefði
aukið álit forsetaembættisins i
augum þings og þjóöar.
Ford lét svo um mælt i viðtali,
er fjórir evrópskir fréttamenn
áttu við hann i Hvita húsinu i gær.
Hann sagðist álita, að Banda-
rikjaþing sýndi sér meiri trúnað i
framtlðinni og blandaði sér ekki
eins I utanrikismál og gerzt hefði
aö undanförnu.
Ford sagði, að upp frá þessu
ætluðu Bandari'kjamenn að
standa við skuldbindingar sinar,
hvar sem væri i heiminum. —
Þaö, sem gerðist i Vietnam, á
ekki eftir að koma fyrir aftur,
bætti hann við.
Aöspurður kvaðst forsetinn
ekki telja, að vesturveldin væru
áhrifaminni nú en áður — hins
vegar lét hann i ljós áhyggjur
vegna stjórnmálaþróunarinnar i
Portúgal: Aukin völd kommún-
ista i landinu gætu leitt til þess, að
þaö sliti með öllu sambandinu viö
NATO. Hann harmaði og, að úr-
slit kosninganna, er fram fóru I
april s.l., hefðu ekki haft meiri
áhrif en raun bæri vitni.
Þá sagðist Ford staðráðinn i að
bæta sambúðina við Sovétrikin og
taldi, að Bandarikjamenn hefðu
ekki borið skarðan hlut frá borði I
skiptum sinum við Sovétmenn.
Fundur landvarnaróðherra NATO:
Ford: Telur sig hafa styrkt stöðu sfna hjá þingi og þjóð.
Evrópskir róðherrar vilja
engin tengsl við Spán
NTB/Reuter-Brussel. Land- hafsbandalaginu, lögðust yfirleitt hátt — sömuleiðis, að NATO
varnaráðherrar þcirra Evrópu- eindregið gegn þvi, að Spánn kæmi sér upp eftirlits- eða her-
rikja, er aðild eiga að Atlants- tengdist bandalaginu á nokkurn stöðvum i Suður-Afriku.
Sem kunnugt er sitja land-
varnaráðherrar NATO þessa
dagana á fundi i aðalstöðvum
bandalagsins i Brussel. James
Schlesinger, landvarnaráðherra
Bandarikjanna, reyndi I gær
árangurslaust að sannfæra
evrópska starfsbræður sina um
nauðsyn þess að tengja Spán
NATO I herfræðilegu tilliti. Eftir
alllangar umræður var samþykkt
að taka upp i álitsgerð fundarins,
að vamarsamstarf Bandarikj-
anna við Spán yrði haldið utan vé-
banda NATO.
Þau ummæli Hank Vredeling,
landvarnaráðherra Hollands, er
hann viðhafði i viðtali við frétta-
menn i gær, hafa að vonum vakið
mikla athygli og magnað and-
rúmsloft á ráðherrafundinum
nokkurri spennu. Vredeling upp-
lýsti, að til greina kæmi að setja
upp eftirlitsstöð i Suður-Afriku á
vegum NATO til að fylgjast með
ferðum sovézkra herskipa um
Indlandshaf og Suður-Atlantshaf.
Ráðherrann sagði — að kæmi til
þess — yrði aðild Hollands að
bandalaginu tekin til endur-
skoðunar.
Tyrkir reyna allt, hvcð
þeir geta til að nó som-
komulagi í Kýpurdeilunni
Enn geisa blóðugir
bardagar í Beirut
NTB/Reuter—Beirut. Til
átaka kom á ný milli falan-
gista og skæruliða Palestinu-
araba i Beirut i gær, þrátt
fyrir samkomulag deiluaðila
um vopnahlé. Aö sögn UPl-
fréttastofunnar hafa 30 manns
fallið i átökum þeim, er nú
hafa staðið nær látlaust i fjóra
daga, og næstum 150 særzt.
! fyrradag bárust fréttir af
þvi, að tekizt hefði að miðla
málum, m.a. fyrir milligöngu
arabiskra sendimanna i
Beirut. Þessi málamiðlun
viröist þó ekki halda i raun og
kennir hvor aðilinn hinum um
aö rjúfa vopnahléssamkomu-
lagið.
1 gær var bæði skipzt á skot-
um og sprengjum varpað,
enda steig svartur reykmökk-
ur upp frá þeim tveim út-
hverfum, þar sem til harð-
astra átaka kom.
Það, sem gerir ástandið i
Libanon enn alvarlegra er, að
engin starfhæf rikisstjórn sit-
ur aö völdum i landinu eftir að
Raschid Al-Solh baðst lausnar
fyrir sig og ráðuneyti sitt.
Suleiman Franjieh forseti
lauk Idag viðræðum sinum við
stjórnmálaleiðtoga um hugs-
anlega stjórnarmyndun og er
búizt við, að hann feli ein-
hverjum þeirra að reyna að
mynda nýja stjórn I dag.
StÐUSTU FRETTIR:
í gær fól forsetinn Nureddin
Rifai að sitja i forsæti nýrrar
herforingjastjórnar i landinu.
Myndun herforingjastjórnar
fylgir að sjálfsögðu I kjölfar
átakanna i Beirut.
Reuter-Ankara. Henry Kissinger,
utanríkisráðherra Bandarikj-
anna, hefur að undanförnu rætt
við tyrkneska ráðamenn I An-
kara, höfuöborg Tyrklands. Að
viðræðunum loknum lýsti
Kissinger yfir, að Tyrkir væru
staöráönir I að gera sitt bezla til aí
ná samkomulagi i Kýpurdeilunni.
Kissinger kom til Ankara fyrir
þrem dögum og virðist aðaltil-
gangur hans hafa verið að eiga
viðræður við tyrkneska leiðtoga
um hugsanlega lausn á Kýpur-.
deilunni, og um leið bann Banda-
rikjanna á sölu vopna til Tyrk-
lands. Fréttaskýrendur telja, að
bandariski utanrikisráðherrann
hafi lagt mjög fast að Tyrkjum að
semja.
t næstu viku verður sem kunn-
ugt er haldinn leiðtogafundur At-
lantshafsbandalagsins I Briissel.
I tengslum við þann fund er
áformaður fundur Geralds Ford
Bandarikjaforseta með forsætis-
ráöherrum Grikklands og Tyrk-
lands til að reyna að flýta fyrir
lausn Kýpurdeilunnar.
Kissinger ræddi i gærmorgun
við þá Suleymna Demirel for-
sætisráðherra og Sabri Caglayan-
gil utanrfkisráðherra, en siðdegis
hitti hann svo að máli Bulent Ece-
vit, fyrrum forsætisráðherra —
manninn, er skipaði tyrkneskum
hersveitum að stiga á land á Kýp-
ur I fyrrasumar.
Að þessum viðræðum loknum
sagði Kissinger við fréttamenn:
— Ég held, að Tyrkir reyni nú
allt, hvað þeir geta til að ná sam-
komulagi. Og hann bætti við
stuttu siðar: — Ég álit, að góðir
möguleikar séu á árangri i samn ■
ingaviðræðum Grikkja og Tyrkja,
er búa á Kýpur. (Þær viðræður
hófust fyrr i þessum mánuði i Vin
og verður fram haldið i byrjun
júni á sama stað.)
Bandarikjaþing ákvað sem
kunnugt er að stöðva alla vopna-
sölu til Tyrklands, meðan ekki
bólaði á samkomulagi I Kýpur-
deilunni. Tyrklandsstjórn brást
aö vonum illa við þeirri ákvörðun
og hefur hótað að leggja niður
nokkrar herstöðvar Bandarikja-
manna i landinu, nema vopna-
sölubanninu verði aflétt. Frétta-
skýrendur álita, að bannið verði
brátt fellt niður, enda má segja,
að forsenda þess sé — a.m.k. að
einhverju leyti — brostin.
Kissinger hélt i gær frá Ankara
áleiðis til Washington, en hafði á
leiðinni stutta viðdvöl i Madrid,
þar sem hann ræddi við spænska
ráöamenn.
Sovétmenn tvöföld
uðu tekjur sínar af
olíuútflutningi 1974
Viðskipti Sovétríkjanna við V-Evrópu
jukust mun meira en
þeirra við A-Evrópu
Reuter-Moskvu. Sovétmenn tvö-
földuðu næstum tekjur sinar af
útflutningi á hráoliu til annarra
rikja á siðasta ári — þrátt fyrir þá
staðreynd, að magn útfluttrar
oliu væri nokkru minna en árið
áður.
Þetta kemur fram i opinberum
viðskiptaskýrslum, er birtar voru
I gær. Þessar upplýsingar leiða i
ljós — eins og reyndar ætti að
vera okkur íslendingum kunnugt
— að Sovétrikin hafa ekki farið
varhluta af þeirri hækkun, er átt
hefur sér stað á olíuverði á sið-
ustu tveim árum. Sovétmenn
viðskipti
selja þá grönnum sinum f Austur-
Evrópu oliu á lægra verði en
heimsmarkaðsverði.
A viðskiptaskýrslunum sést, að
tekjur Sovétrikjanna af oliuút-
flutningi hafa numið 9.8% af
gjaldeyristekjum þeirra á siðasta
ári. Alls námu tekjur af oliuút-
flutningi 39,6 milljörðum rúbla
(þ.e. á að gizka 8500 milljörðum
isl. króna).
Af sömu skýrslum verður ráðið,
að viðskipti Sovétrikjanna við
Vestur-Evrópuriki, jukust á árinu
1974 um næstum 50% (i rúblutölu)
meðan þau jukust aðeins um 12-
13% við riki I Austur-Evrópu.
HAILE SELASSIE ER
ALVARLEGA SJÚKUR
leiðtogi ætti við vanheilsu að
striða og þyrfti nauðsynlega að
gangast undir uppskurð.
Haile Selassie var tekinn hönd-
um i september s.l. og hefur setið
I haldi siðan. Hann er 82 ára að
aldri, og hefur að sögn sætt
slæmri meðferð.
Reuter-London. Liflæknir Haile
Selassie, fyrrum Eþiópiukeisara,
sagöi f gær, að hinn aldni þjóðar-
Haile Selassie
S-Afríkubúar
fá sjónvarp
Reuter—Jóhannesarborg.
Suður-Afrika hefur til þessa
verið eina rikið I hópi svo-
nefndra menningarrikja, er
ekki hefur haft sjónvarp.
Þetta stendur nú ,,til bóta”,
þvi mú er afráðið að reglulegar
útsendingar hefjist i landinu
á næsta ári.
Ástæðan fyrir þvi, að Suður-
Afrikubúar hafa ekki fengið að
horfa á sjónvarp er sú, að þar
til fyrir fáum árum var Suður-
Afrikustjórn andvig öllum
sjónvarpsrekstri I landinu —
taldi slikt bæði siðspillandi og
óþarfa fjáraustur. En nú hefur
ráðherrum snúizt hugur, og i
byrjun þessa mánaðar hópuð-
ust tugþúsundir manna um-
hverfis sjónvarpstæki i
verzlunum i Jóhannesarborg
og viðar og horfðu á fyrstu
tilraunaútsendingar suður-
afrisks sjónvarps.