Tíminn - 29.05.1975, Page 1
aldek
TARPAULIN
RISSKEMMUR
Stjórnlokar
Olíudælur
Olíudrif
HF HORÐUR GUNNARSSON
SK:tji„-AÍÍ,'JNI-i >’ "SÍMI .‘jjsnafi-' '
118. tbl.—Fimmtudagur 29. mail975—59. árgangur
Landvélarhf
VAXANDI HÓPUR HEIMILIS-
LEYSINGJA Á ÖLLUM ALDRI
FÆR INNI í FANGAKLEFA
Gsal-Reykjavik — Tuttugu ein-
staklingar gistu að meðaltali
tvisvar sinnum i viku í fanga-
geymslum lögregiunnar á siðasta
ári, en þá voru gistingar i fanga-
geymsium 10.145.
— Þetta eru vesalingar sem
hvergi eiga höfði sinu að halla.
Þeir ættu ekki að vera hjá okkur,
heldur miklu fremur á sjúkrahús-
um, sagði Bjarki Eliasson yfir-
lögregluþjónn. — Þetta eru menn
sem raunar enginn vill kannast
Norð-austur Atlantshafsnefndin:
Síldveiðikvótinn
stórminnkaður
gébé Rvik — Heildarkvótinn fyrir
sildveiði i Norðursjó verður
minnkaður um nær helming frá
þvi sem var á siðastliðnu ári,
jafnframt lengist timabilið sem
kvótinn gildir eða frá 12 mánuð-
um áður, i 18 mánuði nú. Meiri-
hluti fulltrúa var fylgjandi þessu
á Norð-austur Atlantshafsnefnd-
arfundinum i London, sem nú hef-
ur staðið i eina viku. Talsmaður
nefndarinnár sagði i gær, að þrjú
lönd hefðu greitt atkvæði á móti
tillögu þessari, en Noregur sat
hjá. Ekki var vitað í gærkvöldi
hvaða lönd voru á móti. Ákvörðun
þessi verður endanleg, ef ekki eitt
af löndunum þremur sendir form-
leg mótmæli og verður þá málið
tekið upp að nýju á næsta fundi
Norð-austur Atlantshafsnefndar-
innar sem haldinn verður i
Madrid i nóvember.
Þá mælti nefndin með þvi að al-
gjört bann verði sett við veiðum á
sild til iðnaðar, jafnframt þvi að
stærri möskvastærð neta verði
notuð til sildveiðar til
verndar slldarstofninum.
Heildarkvótinn fyrir sildveiði i
Norðursjó frá 1. júli ’74 til 1. júli
’75 er 500.000 tonn, en meirihluti
fundarmanna á nefndarfundinum
var fylgjandi þvi, eins og áður
segir, að hann verði minnkaður
niður i 254.000 tonn og veiðist á 18
mánuðum i stað 12 áður. í siðasta
kvóta var tslandi úthlutað ca
33.500 tonnum af sild.
Þá var kvótinn fyrir sildveiðar
á svæðunum vestur af Skotlandi
minnkaður frá 205.000 tonnum,
eða eins og hann er nú, niður i
85.000 tonn á ári, sem úthlutað
verður Bretlandseyjum.
Fundi Norð-austur Atlantshafs-
nefndarinnar átti að ljúka i gær,
en fundinn sóttu fulltrúar frá
fimmtán löndum. Formaður is-
lenzku sendinefndarinnar var
Már Elisson fiskimálastjóri, en
alls fóru sex islenzkir fulltrúar.
Engin ákvörðun var tekin um
nýjan kvóta við ýsuveiðum i
Norðursjó og kvóti um flatfisk-
veiðar verður sá sami eða 12.500
tonn. Kolakvótinn var minnkaður
úr 126.000 tonnum niður i 100.000
tn. Talsmaður nefndarinnar sagði
i gær, að opinberar yfirlýsingar,
um niðurstöður Norð-austur
Atlantshafsnefndarinnar, væri að
vænta i dag.
við og I mörgum tilfellum leita
þeir hreinlega til okkar um gist-
ingu. Þá eru þeir teknir þar sem
fólk er að kvarta undan þeim.
— Fangageymslurnar eru þvi
orðnar heimili þeirra að nokkru
leyti.
— Já, það má segja það. Ef
þeir eru ekki hjá okkur eru þeir i
gistiskýlinu i Þingholtsstræti, en
þar fá þeir að vera, ef þeir eru ó-
drukknir. Þessir menn hafa eng-
an samastað eða heimili, svo ein-
hvers staðar verða vondir að
vera.
Aldurshópurinn 12—20 ára átti
11% fjölda gistinga i fanga-
geymslunum á siðasta ári, og
sagði Bjarki að gistingar þessa
aldurshóps hefðu þvi miður farið
vaxandi á siðustu árum.
Börn á aldrinum 12—14 ára
gistu fangageymslur 11 sinnum.
15 ára unglingar 46 sinnum og 16
ára 160 sinnum.
— Þetta er stórt vandamál,
sagði Bjarki. Upptökuheimilið i
Kópavogi á að taka við þessum
krökkum, en þeir hafa gefist upp
á sumum þeirra. 1 öðrum tilfell-
um hafa heimilin gefist upp á
börnunum og foreldrar hafa beðið
okkur að hafa börnin i vörzlu um
tima. Það er þvi af illri nauðsyn,
að lögreglan tekur þetta að sér.
Bjarki sagði, að hvað verst i
þessu tilliti væri það, að ekki væri
hægt að treysta foreldrunum til
að taka við afkvæmum sínum.
,,En það vill þvi miður bregða oft
við að ástandið er ekkert betra
hjá foreldrunum”.
10 óra
draumur
Leeds
varð að
engu
í París
©
1
%
af uppskerunni
tapast hvern
óburðarlausan dag
SJ-Reykjavik. - Til stórkostlegra
vandræða horfir hjá bændum á
Suðurlandi og Suðvesturlandi
sunnanverðu vegna áburðar-
VERÐUR SKREFIÐ YFIR I
ÁKÆRURÉTTARFAR STIGIÐ
TIL FULLS HÉR Á LANDI?
Gsal-Reykjavlk. — Það sem eink-
um snýr að þessari nefnd i sam-
bandi við opinberu málin, er
spurningin um það, hvort við eig-
um að halda áfram að hafa hér á
landi svokallað rannsóknar-
réttarfar — sem verið hefur við
lýði á annað hundrað ár — eða
taka upp svokallað ákæruréttar-
far, sem er t.d. annarsstaðar á
Norðurlöndunum, og tekið hefur
verið hér upp að nokkru leyti.
Þannig fórust orð Birni
Sveinbjörnssyni, hæstaréttarlög-
manni, formanni nefndar, sem nú
athugar hina ýmsu þætti dóms-
málanna.
Að sögn Björns er munurinn á
þessu tvennu einkum sá, að þar
sem rannsóknarréttarfar rikir,
hefst rannsóknardóm arinn
sjálfur handa um rannsókn mála,
rannsakar þau og dæmir siðan i
þeim sjálfur. 1 ákæruréttarfar-
inu, felst það, að rannsókn mál-
anna er i höndum rannsóknarlög-
reglu, og þegar mál eru upplýst,
eða þvi sem næst upplýst, eru
vitni leidd fram fyrir sérstakan
dómara, þar sem þau staðfesta
framburð sinn. Dómari i ákæru-
réttarfari kemur þvi hvergi
nærri rannsókn málanna, né hef-
ur afskipti af framhaldsrann-
sókn. Það er i höndum sak-
sóknara.
— Dómarinn er þarna hlutlaus
aðili, en samkvæmt okkar rann-
sóknarréttarfari á dómarinn að
gæta hagsmuna ákæruvaldsins,
og hann á einnig að sjá um að
réttur sakborningsins sé ekki
fyrir borð borinn. Siðan á hann að
kveða upp hlutlausan dóm.
Bjöm sagði, að þetta hefði gef-
izt ágætlega, a.m.k. væriekki vit-
að til þess að menn hefðu orðið
fyrir réttarspjöllum. — En það er
sama, — þetta er kannski það
fyrsta, sem manni kemur i hug,
þegar athugaðar eru breytingar á
meðferð opinberra mála, hvort
æskilegt sé að stiga skrefið til
fulls yfir i ákæruréttarfar úr
rannsóknarréttarfarinu gamla.
Það voru að visu stigin stór skref i
þessa átt árið 1951, með nýjum
lögum um opinber mál, og siðan
tiu árum slðar, þegar saksókn-
araembættið var stofnað.
skorts. t Árnessýslu er annar
hver bær áburðarlaus, og á
Suðurlandi i heild vantar um 50%
af þeim áburði, sem bændur
höfðu beðið um.
Orsakir þessa eru þær, að á-
burðarverð var seint ákveðið, sið-
an voru þungatakmarkanir á veg-
um, sem hömluðu flutningum, og
loks skall á verkfallið i Áburðar-
verksmiðjunni.
— Þetta er mjög bagalegt,
sagði Guðmundur Stefánsson hjá
Búnaðarsambandi Suðurlands á
Selfossi. — Sumarið er venjulega
aðeins 100 sprettudagar, og við
töpum 1% af uppskerunni fyrir
hvem dag sem fellur úr, án þess
að borið hafi verið á.
Astandið er sennilega verst I
Mannfæð er
meainorsök
seinaaanas
dómsmálanna
» O
Árnessýslu. Þungatakmarkanir
voru minni i Rangárvallasýslu og
Skaftafellssýslum, en þó vantar
mikinn áburð þar, og sumir
bændur hafa enn engan áburð
fengið. Kaupfélagið á Hvolsvelli
var tiltölulega vel birgt, og hafa
bændur leitað þangað, sem áður
hafa keypt sinn áburð beint frá
verksmiðju.
Það sem glatast með þessu
móti er tekið af kaupi bóndans,
sagði Guðmundur Stefánsson, og
með verkfalli i mánuð eru 30%
uppskerunnar farin og megin-
hlutinn af kaupi bóndans, en
rekstrarkostnaður bús er áætlað-
ur 58% á móti42% i kaup bóndans.
í Þykkvabænum fara að verða
vandræði, ef lengur dregst að
eitthvað rætist úr i áburðarmál-
um. Að sögn Magnúsar Sigurlás-
sonar að Eyrarlandi eru Þykkbæ-
ingar að ljúka við að setja niður i
garða, og hafi áður verið borið á
þá að mestu leyti. Hins vegar
vantar bændur i Þykkvabæ alveg
áburð á tún sin.
— Ef ekki rætist úr þessu fljót-
lega, verður ekkert borið á i
sumar, sagði Magnús á Eyrar-
landi.
Til tals hefur komið að sunn-
lenzkir bændur færu I mótmæla-
ferð á dráttarvélum sinum og
áburðardreifurum til Reykjavik-
ur að bera fram mótmæli sin við
rikisvaldið og verkalýðsforyst-
una.