Tíminn - 04.06.1975, Page 1

FELL
S.F.
Egils-
stööum
Sími
97-1179
Slöngur
og tengi
Heildsala
Smásala
123. tbl. — Miðvikudagur 4. júni 1975 — 59. árgangur.
TARPAULIN
RISSKEMMUR
HF HÖRÐVR GUNNARSSON
SKÚLATÚNI 6 - SÍMI (91)19460'
90% félaaa í ASÍ
fara í verkfall
ef ekki semst
fyrir 11. júní
Einn af starfsmönnum Veiöimálastofnunar, Ólafur, er hér aö setja
laxaseiðin i fötu, en hann tók þau úr iaxagildrunni, sm er lengst til
hægri á myndinni. Sjálf laxagiidran sést greinilega ofar I Elliöaá.
BH-Reykjavik. — 77 aðildarfélög
innan ASÍ hafa tilkynnt skrifstofu
Alþýðusambandsins um verk-
fallsboðun frá og með 11. júni
n.k., og að sögn Ólafs Hannibals
sonar, skrifstofustjóra ASÍ, munu
ekki öll kurl komin til grafar i
þeim efnum, en hann taldi, að 10
aðildarfélög ASÍ á Austfjörðum
myndu vera búin að ganga frá
verkfallsboðun, þótt skrifstofu
ASÍ væri ekki um það kunnugt
enn, auk tilkynninga, sem
væntanlega væru á leiðinni. En
meðal þeirra félaga, sem tilkynnt
höfðu verkfallsboðunina i gær eru
mörg stærstu og sterkustu félög-
in, og taldi ólafur ekki óliklegt, aö
I þessum félögum væri eitthvaö
yfir 90% af samanlagðri meö-
limatölu aðildarfélaga ASÍ.
Félögin, sem boðað hafa til
verkfalls frá og með 11. júni, eru
þessi:
ASB, félag afgreiðslustúlkna i
brauð- og mjólkurbúðum.
Iðja, félag verksmiðjufólks i
Reykjavik.
Nót, sveinafélag netagerðar-
manna.
Starfsstúlknafélagið Sókn.
Bifreiðastjórafélagið Keilir,
Keflavik.
Verkamannafélagið Ársæll, Hofs-
ósi.
Bilstjórafélag Akureyrar.
Verkalýðsfélag Húsavikur.
ökuþór, Selfossi.
Verkakvennafélagið Framsókn,
R.
Verkamannafélagið Dagsbrún,
R.
Verkamannafélagið Hlif, Hafn.
Verkalýðsfélag Akraness.
Sveinafélag skipasmiða.
Sveinafélag málmiðnaðarmanna,
Akranesi.
Iðnsveinafélag Mýrasýslu,
Járniðnaðarmannafélag Árnes-
sýslu.
Félag isl. rafvirkja.
Félag isl. linumanna.
Rafvirkjafélag Akureyrar.
Félag rafiðnaðarmanna á Suður-
landi.
Sveinafélag'tfúsgagnasmiða.
Trésmiðafélag Reykjavikur.
Trésmiðafélag Akureyrar.
Félag Byggingariðnaðarmanna,
Vestmannaeyjum.
Deild byggingariðnaðarmanna,
Rangárvallasýslu.
Félag byggingariðnaðarmanna,
Arnessýslu.
Verkalýðsfélag Borgarness.
Verkalýðsfélagið Vaka Sigl.
Verkalýðsfélagið Eining, Akur-
eyri.
Verkal,- og sjómannafélagið
Bjarmi, Stokkseyri.
Verkamannafélagið Báran,
Eyrarbakka.
Verkalýðsfél. Þór, Selfossi.
Verkalýðsfél. Hveragerðis og ná-
grennis.
Verzlunarmannafélag Reykja-
vikur.
Borgar-
Árnes-
Verzlunarmannafélag
ness.
Verzlunarmannafélag
sýslu, Selfossi.
Félag bifreiðasmiða.
Félag bifvélavirkja.
Félag bilamálara.
Félag járniðnaðarmanna.
Mjólkurfræðingafélag íslands
Verkakvennafélagið Framtiðin,
Hafnarfirði.
Verkalýðsfélag Þórshafnar og
Verkalýðsfélagið Vikingur i Mýr-
dal hafa einnig heimild, en hafa
ekki boðað til verkfalls enn.
Þá hefur Landssamband vöru-
bifreiðarstjóra boðað til
samúðarverkfalls, sem tekur
gildi 11. júni nk. hjá hverju vöru-
bifreiðastjórafélagi fyrir sig um
leið og verkfall hefst hjá verka-
lýðsfélaginu á staðnum.
Ólafur Hannibalsson gat þess
sérstaklega, að vel gætu fleiri
félög hafa boðað til verkfalls, þótt
skrifstofu ASI væri ekki enn
kunnugt um það, þar eð aðeins er
skylt að boða verkfall til vinnu-
veitenda og sáttasemjara, en ekki
ASI.
Loks er að geta þess, að um leið
og verkfallsboðunin var sam-
þykkt i félögunum, voru einnig i
mörgum þeirra samþykktar
harðorðar vitur á rikisvaldið fyrir
setningu bráðabirgðalaganna og
varað við slikum árásum
verkalýðshreyfinguna,
komizt er að orði.
á
og
Islendingarnir í AAarokkó:
Dæmdir í 170 þúsund kr.
fjársekt hvor
FB-Reykjavik. Utanrikisráðu-
neytinu höfðu i gær borizt
upplýsingar þess efnis, að tveir
ungir tslendingar sem teknir voru
mcö hass I Marokkó, heföu veriö
dæmdir hvor um sig til þess að
greiða I sekt 4000 dirhams, sem er
gjaldmiðill i Marokko. Eitt
dirhams er sama og 1.10 franskur
franki. Þetta mun þvi jafngilda
um 170 þúsund krónum.
Utanrikisráðuneytinu bárust
fyrst fréttir af máli þessara
tveggja tslendinga, sem munu
vera um tvitugt, fyrir rúmri viku.
Höfðu þeir þá verið teknir fastir
og settir i fangelsi i Marrakech.
Sænska og danska sendiráðið i
Marokko hefur fylgzt með máli
piltanna, þar sem samningur er i
gildi milli Norðurlandanna um
það, að lendi þegnar einhvers
landsins i vandræðum, og ekki sé
sendiráð þess lands á staðnum,
taki það sendiráð, sem fyrir er, aö
sér að fylgjast með máli fólksins,
og gæta hagsmuna þess.
I fréttunum af máli piltanna,
sem bárust hingað i gær, var
sagt, að danska sendiráðið reyndi
nú að fá sektina lækkaða niður i
600 dirhams, sem mun vera
nokkuð innan við þrjátiu þúsund
krónur. Ef ekki kemur til greiðslu
þessa fjár, mun fangelsisdómur
koma i staðinn.
Piltarnir hafa verið i fangelsi i
Marrakech eins og fyrr segir.
Fangelsi i Marokkó munu ekki
vera nútimaleg, en þó mun þar
hvorki vera rottugangur né sér-
stakur óþrifnaður, eftir þvi sem
sagt er.
II
Ný tækni í
laxamerkingu:
Laxaseiðin
„skotin
gébé Rvik — Veiðiinálastofnunin
er með ýmsar nýjungar á döfinni
i sumar, og þar á meðal má nefna
nýja tækni til aö merkja lax.
Þetta eru litlar segulmagnaöar
málmagnir, sem „skotið” er meö
sérstökum útbúnaöi, i trjónu
laxanna. Er þvi enginn hætta á aö
merkin týnist, eins og oft vildi
koma fyrir með aöferöinni sem
notuð var áður.
Þór Guðjónsson veiðimálastjóri
sagöi i viðtali við Timann að
Veiðimálastofnunin hefði fengið
styrk frá þróunarsjóði Sameinuðu
þjóðanna að upphæð um fimmtán
milljónir isl. kr., sem greiðist á
þremur árum. Fjárhæð þessari á
aö verja til rannsókna og könn-
unar á stofnstærð á lax og silungi
i vötnum og ám á landinu. Einnig
til rannsókna á hvernig bezt megi
nýta fiskeldi i þjónustu fisk-
ræktar. Sagði Þór að oft væri
ruglað saman þessum tveim
orðum fiskeldi og fiskrækt. Fisk-
eldi er uppeldi seiða i eldi-
stöövum, en fiskrækt fer fram i
ám og vötnum.
— Byrjað var að nota nýja
merkingartækið sl. sumar, sagði
Þór, en á si'ðastliðnu vori voru
merkt 26 þúsund laxa-seiði, að
visu ekki eingöngu með nýja
tækinu, heldur einnig með gömlu
aðferðinni — Gamla aðferðin er
þannig, að plastþynna var fest
viö bakugga laxins. Vildi oft til að
merki þessi týndust og eru þvi
endurheimtur á laxi algjörar
lágmarkstölur, en með þessari
nýju aðferð gjörbreytst öll að-
staða til að fylgjast með laxinum.
Nú er t.d. verið að gera
samanburðarrannsóknir á villi-
seiðum og aliseiðum. Viss fjöldi
aliseiða úr laxeldistöðinni i
Kollafirði og sami fjöldi
villiseiða, sem tekin eru i Elliða-
ám, eru öll merkt á sama hátt
með nýja merkingatækinu og
verður síðan sleppt i Elliðaárnar.
Tveggja ára gömul laxaseiði,
sem verða merkt meö hinni nýju
skotaðferð. Timamyndir: Róbert.
Seiðin eru tveggja ára gömul og
verður nú hægt að fylgjast með
þvíhvor hópurinn stendur sig bet-
ur í sjó, og hvernig endurheimtur
verða.
Hin nýja merkingavél er
bandarisk, og er bandarískur
sérfræðingur hér á landi til að
vinna að þessum rannsóknum,
auk Islendinga. Bandariski sér-
fræðingurinn sem hér er, er sá
sami og fann upp vélina, svo betri
kennara er varla hægt að óska
sér.
Merkingarnar fara þannig
fram, að skotið er litlum málm-
ögnum, svokölluðum örmerkjum,
I trjónu seiðanna, þau siðan sett i
þar til gerða vél, sem segul-
magnar málminn. Málmurinn er
með mismunandi táknum, t.d.
eru til 225 kvótar, en aðeins einn
kvóta þarf til að merkja hvern
hóp seiða. Er siðan hægt að sjá i
smásjá hvenær laxinn hefur verið
merktur. Þá er veiðiugginn
einnig skorinn af, svo hægt se' að
sjá að laxinn sé merktur, þvi að
sjálfsögðu sést segulmagnaða
málmögnin ekki.
Til að flýta fyrir og til þess að
ekki þurfi að leita að
málmögninni i hverjum lax, þá er
hægt að setja laxinn i sérstakt
greiningartæki, sem gefur frá sér
hljóð ef laxinn er merktur. Seiðin
hljóta mismunandi meðferð i
uppeldinu, en með þvi að merkja
hvern hóp fyrir sig, er hægt að
fylgjast með hvaða meðferð
hentar bezt.
— 1 ár er áætlað að merkja
fimmtiu þúsund laxaseiði, sagði
Þór, og er þvi verki að mestu
lokið.
Ríkisverksmiðjudeilan:
SAMKOMULAG UM ÝMIS ATRIÐI
BH-Reykjavik.
Þegar blaðið fór i prentun um
11 leytið i gær stóöu enn yfir hjá
sáttascmjara tveir inikilvægir
samningafundir.
Logi Einarsson sáttasemjari
sat þá á fundi með samninga-
nefndinni i rikisverksmiðju-
deilunni og Torfi Hjartarson
rikissáttasemjari á fundi með
fulltrúum i togaradeilunni. Enda
þótt Logi Einarsson sáttasemjari
vildi ekki á þvi stigi málsins
fullyrða neitt um endanleg úrslit i
rikisverksmiðjudeilunni, var ljóst
að þá hafði náðst samkomulag
um ýmis atriði, þó ekki sjálft
kaupgjaldið. Gerði Logi ráð fyrir
þvi að fundur stæði fram eftir
nóttu.
— í gær þótti
mönnum ýmis merki þess, aö
vinnudeilan í ríkisverksmiöjun-
um væri aö leysast. En þá geröist
þaö meöal annars, aö heimilað
var aö lesta flóabátinn Baldur,
sem gengur vestur um land, meö
áburö frá Aburðarverksmiöjunni.
Lestun hefði hafizt i gær, en þá
stóð á heimild Vélstjórafélagsins
vegna samúðarverkfalls vél-
stjóra á kaupskipaflotanum.
Þessi heimild fékkst siðdegis i
gær. og mun þvi ekkert til fyrir-
stöðu, að lestun Baldurs hefjist
með morgninum.