Tíminn - 07.06.1975, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
Laugardagur 7. júni 1975
Erlendur Einarsson, forstjóri SÍS:
KAUPFÉLÖGIN í STRJÁLBÝLINU
HAFA EKKI ÞANN REKSTRAR-
GRUNDVÖLL SEM ÞARF TIL ÞESS
AÐ VEITA NAUÐSYNLEGA ÞJÓNUSTU
Gerið skil í
happdrættinu
Dregið hefur verið i happdrætti
Framsóknarflokksins, og var
dregið úr öllum útsendum mið-
um.
Vinningsnúmerin hafa verið
innsigluð á skrifstofu borgar-
fógeta og verða birt í Timanum
20. júni n.k. Allmargir eiga enn
eftir að gera skil fyrir heimsenda
miöa og eru þeir eindregið hvattir
til að gera það næstu daga á skrif-
stofu Framsóknarflokksins,
Rauðarárstig 18 eða i afgreiðslu
Timans, Aðalstræti 7. Verður
tekið á móti skilum á venjulegum
skrifstofuti'ma. Pósthús og
bankar taka einnig á móti
greiðslu ó póstgiróreikning
happdrættisins 3444.
Elnvígin hefjast
Gsal-Reykjavik. — Úrslita-
keppni i landsliðs- og mcistara-
flokki i skák hefur verið ókveðin
og mun fyrsta umfcrö hel'jast
laugardaginn 7. júni kl. 14.
Keppendur hafa verið boðaðir
til að draga um töfluröð föstu-
daginn 6. júni kl. 18. Eins og
kunnugt er urðu fjórir
skákmenn efstir og jafnir i
landsliösflokki á islandsþinginu
i vor, en þeir eru, Július
Friðjónsson, Margeir Péturs-
son, Björn Þorsteinsson og
Haukur Angantýsson.
Teflt verður i skákheimilinu
við Grensásveg.
i
ASK-Reykjavik. 1 nýútkomnu
dreifibréfi Félags islenzkra fisk-
mjölsframleiðenda er grein eftir
Svein Benediktsson. 1 henni
greinir Sveinn frá söluhorfum á
mjöli og lýsi. Þær eru nú taldar
mjög slæmar og hafa til dæmis
Perúmenn selt próteineininguna
á 3.38 dollara.
Hinsvegar eru hverfandi litlar
birgöir til af mjöli I landinu. Eftir
þvi sem næst verður komizt eru
nú óseldar birgöir af loðnumjöli
innan við eitt þúsund tonn og
einnig hverfandi litlar óseldar
birgðir af þorskmjöli og öðru fisk-
mjöli i landinu.
Þá segir ennfremur I dreifi-
bréfinu aö yfirfljótandi birgðir af
JG—Bifröst. — Ef kaupfélögin i
landinu eru tekin sem ein heild,
þá voru þau rekin með um 50
milljón króna halla á siðasta
ári. Þetta er mjög alvarlegur
hlutur í jafn miklu veltiári og
árið 1974 var, sagði Erlendur
Einarsson, forstjóri StS i viðtali
við Timann, en það fór fram í
fundarhléi á 73. aðalfundi StS að
Bifröst á fimmtudag.
— Það liggur einnig fyrir,
hélt Erlendur áfram, að aðstaða
kaupfélaganna til rekstrar er
mjög misjöfn. Segja má, að
kaupfélögin i strjálbýlinu hafi
ekki rekstrargrundvöll, ef þau
eiga að veita einhverja lág-
marks þjónustu við félagsmenn.
— Segja má.að þetta sé þó
ekki sérislenzkt vandamál, þvi
að sama er uppi á teningnum
t.d. i Noregi og Sviþjóð, en i
þeim löndum eru opinberir aðil-
ar nú að leita ráða til þess að
unnt sé að halda uppi viðunandi
ASK-Reykjavík. 1 spá er Fram-
kvæmdastofnunin hefur verið að
vinna að kemur fram að sú ibúða-
byggingaalda, sem gengið hefur
yfir landið siðustu árin, muni ekki
minnka næsta áratuginn. Fram
proteini muni verða fyrir hendi á
næstu mánuðum og óttast sé frek-
ara verðfall á mörkuðum.
Góð uppskera i Brasiliu og góð-
ar horfur á sojabauna uppskeru i
Bandarikjunum bendir einmitt til
verzlunarþjónustu i strjálbýlum
landshlutum.
— Þetta er þó sér i lagi baga-
legt hér á landi, þar sem
kaupfélögin hafa meira umfang
og eru ekki aðeins aðilar, sem
dreifa vörum, heldur eru og
burðarásar i héraði.
Sambandiö og verkföllin
— Var nokkuð rætt um at-
vinnuástandið og hinar iskyggi-
legu horfur i atvinnumálum og
verkföll sem virðast vera fram-
undan?
— Það hefur ekki verið rætt,
enda ekki beinlinis á dagskrá
aðalfundar. Samvinnuhreyfing-
in hefur sérstakt vinnumála-
samband, sem annast
samningagerðir fyrir sam-
vinnufélögin. Allir hljóta að sjá
að kaupfélögin búa við slæman
hag og geta þvi i raun og veru
ekki boðið mikið. Við höfum
ágæta samvinnu við verkalýðs-
til ársins 1985 er talin þörf á
svipaðri ibúðafjölgun og verið
hefur.
t spánni er gengið úr frá þvi að
Ibúöafjöldinn hafi verið 57.500 i
árslok 1973 og þörf in næstu 12 árin
þess. Góður afli Perúmanna leiðir
og til vaxandi framboðs frá þeim.
Hið eina sem getur að einhverju
leyti vegið á móti framkomnum
atriðum er, að neyzla á fóðurvör-
um er farin aftur að vaxa.
hreyfinguna i flestum málum og
munum skoða málin á raunhæf-
an hátt. Samvinnuhreyfingin
hefur talið það skyldu sina að
bera sáttarorð á milli eftir beztu
getu og munum við halda þvi
áfram, sem endranær.
Jakob Frímannsson
— Ég vil svo drepa á þá
ákvörðun Jakobs Frimannsson-
ar sem hann tilkynnti i lok ræðu
sinnar hér áðan, að hann kysi nú
að hætta formennsku i Sam-
bandsstjórn og myndi þvi ekki
gefa kost á sér til endurkjörs.
Jakob Frimannsson hefur
unnið fyrir samvinnuhreyfing-
una i meira en hálfa öld, eða i 57
ár, fyrst sem verzlunarmaður i
kaupfélagi, siðan sem kaup-
félagsstjóri i stærsta kaupfélagi
landsins KEA á Akureyri og sið-
an i stjórn Sambandsins. Hann
hefur unnið ómetanlegt starf
fyrir samvinnuhreyfinguna i
landinu.
32 þúsund ibúðir til viðbótar þvi
semfyrir er. Yrði þvi um að ræða
2500 til 2700 nýjar ibúðir á ári.
Á þessum rúma áratug eru
mjög fjölmennir árgangar fólks á
þeim aldri er það stofnar til
heimilis. Einnig hefur það færzt i
vöxt að einhleypingar búi i eigin
húsnæði. íbúðaeign þess hóps var
um 4-5% 1950, en nú munu 35 af
hundraði einhleypinga búa i eigin
ibúðum.
Óhætt mun að fullyrða að um
miðjan siðasta áratug hafi kröfur
fólks um bætt húsnæði og um leið
aukna ibúðaþörf aukizt að mun,
en eðlilega hlýtur eftirspurnin að
vera á hverjum tima mjög háð
efnahagsástandi og hagsveiflum.
Hjá áætlunardeild Fram-
kvæmdastofnunarinnar hefur
verið unnið að undirbúningi
Ibúðabyggingaráætlunar fyrir
landið I heild og einstakra lands-
hluta. Sú spá um íbúðaþörf, sem
vitnað hefur verið til hér að fram-
an, er grundvallaratriði þessa
verks, og er nú til athugunar hjá
stjórn Framkvæmdastofnunar-
innar, félagsmálaráðuneytinu og
húsnæðismálastjórn.
Þá hefur einnig verið gerð at-
hugun á samhengi þjóðartekna og
Ibúðabygginga. Virðist svo sem
þjóðin hafi efni á að byggja 2500-
2700 Ibúöir á ári, ef gert er ráð
fyrir áframhaldandi hagþróun I
svipuðu mæli og verið hefur, en
gera má ráð fyrir tilhneigingu til
afturkipps, þegar almennur sam-
dráttur veröur.
Þegar spá þessi er fullbúin er
stefnt að gerð opinberrar fram-
kvæmdaáætlunar um ibúðabygg-
ingar sem miðast við næsta ára-
tug.
78% af
byggingaþörf
Norðlendinga
tókst
að full-
nægja 1974
ASK-Reykjavik. 1974 var áætluð
byggingaþörf i Norðurlandi 312
Ibúðir, en aðeins tókst að ljúka 244
ibúðum eða 78% af byggingaþörf-
inni. Til þess að endar næðu sam-
an vantaði- 68 ibúðir.. Áætluð
byggingaþörf fyrir 1975 var 316
ibúðir, en reiknað með að full-
gerðar verði 298 ibúðir eða 94,3%.
Það verða þvi um 86 Ibúðir sem
vinna þarf upp á árinu 1976.
tJtlit er hinsvegar fyrir að mjög
dragi úr húsbyggingum á þessu
ári og ekki hafin bygging nægjan-
legs fjölda ibúða. Það hlýtur þvi
að verða mjög óæskilegt að bygg-
ingmikils fjölda ibúða flytjist yfir
á árið 1976. Álag á iðnaðinn verð-
ur langt umfram það er eðlilegt
má teljast.
1 könnun er Fjórðungssamband
Norðlendinga lét gera um áætlað-
ar byggingar á árinu 1975 og 1976
verða fullgerðar ibúðir áranna
1974 — 76 alls 836, en voru áætlað-
ar samkvæmt könnun 933. Er það
97 íbúðum of litið. Það verður þvi
einungis byggt um það bil 89.6%
af ibúðaþörfinni á þessum þrem-
ur árum.
Það verður að teljast athyglis-
vert i sambandi við byggingar á
Norðurlandi, að verktakar og
byggingameistarar hafa undan-
farið verið að minnka ibúðir sin-
ar. Einnig er það Iskyggilegt að
meðaltals byggingatimi er allt að
þremur árum og er heldur vax-
andi.
Jenna
formaður
Aðalfundur Félags islenzkra rit-
höfunda var haldinn I Tjarnarbúð
siðastliðinn fimmtudag.
Jenna Jensdóttir var kosin for-
maður félagsins en ritari Gisli J.
Astþórsson og gjaldkeri Sveinn
Sæmundsson.
Meðstjórnendur voru kjörnir
þeir Ragnar Þorsteinsson og Þor-
steinn Thorarensen, og til vara
Indriði Indriðason og Jón Björns-
son.
Jakob Jónasson og Gunnar Dal
voru endurkosnir endurskoðend-
ur.
Jónas Guðmundsson, fráfar-
andi formaður Félags islenzkra
rithöfunda, baðst eindregið undan
endurkosningu.
1281 ATVINNULAUS A LANDINU
þar af 1128 í Reykjavík
FB-Reykjavík. A skrá um at-
vinnuleysingja, miðað við 31.
mai s.l., kemur fram, að
heildartala atvinnulausra i
landinu var þá 1281, en
mánuðinum áður voru atvinnu-
lausir einungis 594. Atvinnu-
lausir I kaupstöðum landsins
voru 1128 manns, þar af flestir I
Reykjavik, 653. Þar voru at-
vinnulausir karlar: verkamenn
og sjómenn 173, iðnaðarmenn
10, aðrir 52. Atvinnulausar kon-
ur voru 418: verkakonur og iðn-
verkakonur 393 og aðrar konur
25. Mest atvinnuleysi utan
Reykjavikur var á Akureyri,
þar sem samtals voru 186 at-
vinnulausir, og þarnæst á Akra-
nesi, 143.
1 kauptúnum voru 27 atvinnu
lausir, þar af 16 talsins
Stykkishólmi. t öðrum kauptún
um voru atvinnulausir 126
Flestir voru atvinnulausir
Hólmavik, 31, þá á Þórshöfn, 25
20 i Hrfsey og þaðan af færri
annars staðar.
Verð á lýsi oa fiski-
mjöli lækkar áfram
Þörf fyrir 32 þúsund
íbúðir næsta áratug