Tíminn - 21.06.1975, Síða 2
2
TÍMINN
Laugardagur 21. júní 1975.
Prófessor Stegmann beitir penslinum af mikilli leikni. Fyrirmyndin
var biskup tslands og ekki tók þaö prófessor Stegmann nema 10
minútur að mála myndina. Tfmamynd: G.E.
Lágmarksverð á hráefni
til mjölvinnslu og bræðslu
Hann er lamaður,
en málar með
munninum
Síldveiðum í
Norðursjó
lýkur á
mánudaginn
gébé Rvík — Búizt er viö að sild-
veiðikvótinn fyllist nú um helgina
og hefur sjávarútvegsráðuneytið
þvi sett veiðibann á sfldveiðar i
Norðursjó frá 23. júni. Magn þaö,
sem veiöa mátti frá áramótum,
var um 4.500 tonn en seinnihluta
vikunnar höfðu slidveiðiskipin Is-
lenzku aflað um fjögur þúsund
tonn, og var búizt við að þau
myndu fylla kvótann um helgina.
Á fimmtudag ákváðu síldarút-
vegsmenn að mæla með þvl við
sjávarútvegsráðuneytið, að þau
6.300 tonn, sem er kvótinn fyrir
fslendinga frá 1. júli og út þetta
ár, verði skipt á miili slidveiði-
skipanna.
Hvernig sú skipting verður, er
ekki ákveðið, sagði Jónas
Haraldsson skrifstofustjóri hjá
Landssambandi isl. útvegsmanna
I gær, en útgerðarmennirnir ráða
þvi sjálfir hvenær þeir veiða það
magn sem þeim er úthlutað. Þá
sagði Jónas, að búizt yrði við að
flest ef ekki öll skipin héldu áfram
veiðunum nú.
Þvi, sem ekki hefur veiðzt af
framangreindum kvóta, 31. októ-
ber n.k., verður svo aftur skipt
upp á milli þeirra skipa, sem enn
verða við veiðar. Sagði Jónas, að
þá gæti verið, að einhver skip-
anna yrði hætt veiðum án þess að
fylla þann kvóta, sem þeim hefði
verið úthlutað og þvi myndi þessi
önnur skipting fara fram.
Þá eru ennþá eftir þrjú þúsund
tonn af sildveiðikvótanum fyrir
vestan fjórðu gráðu, sem ís-
lendingum hefur verið úthlutað,
og geta síldveiðiskipin einnig far-
ið þangað.
gébé Rvík — Yfirnefnd Verðlags-
ráðs sjávarútvegsins ákvað á
fundi I gærdag, lágmarksverð á
fiskbeinum, fisslógi og heiium
fiski til mjöivinnslu frá 1. júnl til
31. desember 1975, ásamt lág-
marksverði á sprælingi og
markrii til bræðsiu.
Þegar selt er frá fiskvinnslu-
stöðvum til fiskimjölsverksmiðja
er hvert kg af fiskbeinum og heil-
um fiski, öðrum en slld, loðnu,
karfa og steinbit kr. 1,65. og hvert
kg. af fiskslógi kr. 0.29. Þegar
heill fiskur er seldur beint frá
fiskiskipum til fiskimjölsverk-
miðja er t.d. hvert kg af karfa á
1,39 og fiskur, annar en slld,
loðna, og steinbltur kr. 0,57. Verð
þetta er uppsegjanlegt með viku
fyrirvara miðað við 1. okt. og slð-
an. Þá er verðið einnig miðað við,
að seljendur skili hráefni I verk-
smiðjuþró.
Verð þetta var ákveðið með at-
kvæðum oddamanns og fulltrúa
kaupenda gegn atkvæðum full-
trúa seljenda. Lágmarksverð á
spærlingi til bræðslu hvert kg, er
kr. 1.- og á makrll kr. 4,60. Verð á
spærlingi var ákveðið með at-
kvæðum oddamanns og fulltrúa
kaupenda gegn atkvæöum full-
trúa seljenda, en verð á makrll
var samþykkt með samhljóða at-
kvæðum allra nefndarmanna.
gébé-Rvik. Prófessor E.
Stegmann, sem er stofnandi sam-
taka fatlaðs fólks, sem leggur
stund á máiaraiist, er nú staddur
hér á landi til að kynna samtökin
og ala nýrra félaga I þau. t þvi
skyni sýndi hann, hvernig hægt er
að máia með munninum, og
málaði á tlu min. mynd af biskupi
tsiands, sr. Sigurbirni Einars-
syni.
Prófessor Stegman var aðeins
þriggja ára, þegar hann lamaðist
algjörlega. Hann fékk þó mátt I
fæturna siðar, en getur ekki og
kemur aldrei til með að geta
notað hendurnar. Honum var þvi
kennt frá barnsaldri að nota
munninn og lærði hann að teikna
og mála í skóla.
Það var árið 1956, sem hann
stofnaði samtök Munn- og fót-
málara. Hann hefur siðan ferðast
mjög viða til að afla peninga og
kynna samtökin, og er Island
þrltugasta landið, sem hann kem-
ur til i þessu skyni.
54 meðlimir eru i samtökunum I
29 löndum, og 82 styrktar-
meðlimir, en samtökin styrkja
gjaman fatlað fólk til menntunar
I listmálun og fer upphæð
styrksins eftir listfengi og fjár-
hagsafkomu nemenda Það er
ekki aðeins munnurinn, sem
þessu fatlaða fólki er kennt að
nota, heldur einnig að nota
fæturna.
Það var ótrúlegt að horfa á
prófessor Stegmann þegar hann
var að mála, hve leikinn hann var
með pensilinn. Kort, sem máluð
eru af meðlimum samtaka hans,
hafa nú verið send aðilum hér
innanlands, ásamt giróseðli, og
getur fólk þar séð hve ótrúlegum
árangri er hægt að ná ef vilji og
geta er fyrir yendi, en með sölu
korta þessara eru nemendur þeir
sem samtökin styðja, kostaðir til
náms.
Brutustinn á
fimm stöðum
— dæmdir í 20 daga
gæziuvarðhald
gébé-RvIk. — Tveir menn hafa
verið úrskuraðir í 20 daga
gæzluvarðhald I Vestmeyjum
grunaðir um að hafa brotizt inn i
fjögur fyrirtæki og eitt ibúðarhús,
einu og sömu nóttina, aðfaranótt
18. júnl. Þeir eru grunaðir um að
hafa veriðundir áhrifum áfengis.
Litið höfðu þeir þó upp úr
krafsinu, eitthvað af tóbaki og
smávegis af peningum, en
skeyttu skapi sinu á húsunum I
staðinri og ollu allverulegum
skemmdum, m.a. brutu upp
nokkrar hurðir.
Mál þetta er nú I rannsókn hjá
lögreglunni i Vestmannaeyjum.
22 söngvarar á tónleikum
Myndinni um Lénharð
breytt áður en hún er
til heiðurs AAaríu AAarkan
seld til útlanda
— plata með Maríu
nýkomin út
Marla sem greifafrúin I
„Figaro”. Glyndebourne. Þessi
mynd birtist I ensku pressunni
undir fyrirsögninni „Iceland Girl
Singer for Glyndebourne”.
tJt er komin hljómplata, þar
sem safnaö er saman nokkru af
þeim söngiögum og óperuarium,
sem hin þjóðkunna söngkona
Marla Markan söng inn á plötur
og segulbönd á árunum 1933-1970.
Sumar af þessum upptökum hafa
aldrei á almennan markað komið
né heyrzt I útvarpi. Að útgáfu
þessarar piötu standa allmargir
vina Marlu, og tilefnið er sjötiu
ára afmæli hennar. Þá verður
einnig efnt til tónieika Mariu til
heiðurs I Austurbæjarblói, þann
25. þ.m. Þar koma fram 22
söngvarar og I hópi þeirra eru
margir helz.tu söngvara okkar.
Varla mun ofmælt, þótt sagt sé,
að Maria eigi að baki einhvern
mesta frægðarferil Islenzkra
söngkvenna. Sjálf hugðist hún
upphafalega leggja stund á
hjúkrun, en umsagnir erlendra
tónlistarmanna um rödd hennar
voru slikar, að hún ákvað að hefja
tónlistarnám, og lauk óperu-
söngvaraprófi eftir fimm ára
nám I Berlin. Fyrstu tónleika slna
hér heima hélt hún 1930, og náði
þá þegar mikilli hylli islenzkra
tónlistarunnenda. Fyrstu árin
Elln Sigurvinsdóttir, Sigurvin Einarsson, Pétur Pétursson og Halldór
Hansenerul hópiþeirra vina Mariu sem standa að útgáfu afmælisplöt-
unnar. Tlmamynd Gunnar.
eftir próf söng hún viða I Þýzka-
landi og á Norðurlöndum. Þá
söng hún um skeið I Englandi, en
réðist eftir það til Astraliu á veg-
um ástralska útvarpsins. Þá var
hún um hrið I Kanada, en sótti að
dvölinni þar lokinni um starf við
Metropólitanóperuna I New York.
Umsækjendur voru sjö hundruð,
en Maria var ein þriggja, sem
ráðin voru að þessari frægu
óperu.
Til Islands flutti Maria alfarið
ásamt fjölskyldu sinni 1955. Hún
hefur sungið ýmis fræg hlutverk
hér heima, en auk þess stofnaði
hún tónskóla og hefur þjálfað
marga unga söngvara. Hún var
sæmd riddarakrossi hinnar Is-
lenzku Fálkaorðu 1940.
Þótt Marla sé nú sjötug, er hún
enn hin ernasta og tekur enn
nemendur I tima. Til gamans má
lika bæta þvi við, að Marla er I
hópi þeirra, sem byrja hvern dag
með sundspretti I laugunum I
Reykjavík.
gébé—Rvik. — Breyta þarf lltils-
háttar og endurbæta sjónvarps-
kvikmyndina frægu Lénharð
fógeta, áður en hún verður seid tii
erlendra sjónvarpsstöðva. Enn
hafa engar endanlegar sölur á
kvikmyndinni farið fram, nema
til Norðurlanda, sem munu öll
taka hana tii sýninga.
Jón Þórarinsson dagskrárstjóri
sjónvarpsins sagði, að íathugun
væri sá möguleiki að bæta inn I
myndina stuttum kafla. Er það
gert I atriðinu fyrst I myndinni,
þegar gamli maðurinn og dreng-
urinn eru að flytja hrlsbaggana.
Þá verður hljóðið mixað upp aft-
ur, þar sem búizt er viö að þurfi
að breyta styrkleika þess á
nokkrum stöðum.
Sú spurning hefur komið upp
hjá fólki, hve há höfundalaunin
verða fyrir handritið að kvik-
myndinni. Jón Þórarinsson sagöi,
að þau væru gerð samkvæmt
samningi Rithöfundasambands-
ins. Slðan fer eftir því hvort
myndin selst mikið, hvað há þau
geta orðið. Það er svo aftur mál
ættingja höfundarins, Einars H.
Kvaran, hvernig höfundalaunum
verður skipt, sagði Jón Þórarins-
son.
Litla
stúlkan
látin
Litla Akureyrarstúlkan, sem
slasaðist alvarlega I bif-
reiðarslysi s.l. föstudag og
legið hefur meðvitundarlaus
á gjörgæzludeild Borgar-
spítalans i Reykjavik, lézt
siðla kvölds á fimmtudag.
Hún hét Snæbjörg Hildur
Snæbjarnardóttir.
ÞJÓÐLEIKHÚSIÐ SÝNIR Á
ÍSAFIRÐI UAA HELGINA
— 40 sýningar utan Reykjavíkur á leikárinu
Þjóðleikhúsið verður núna um
helgina á tsafirði með leikrit
Jökuls Jakobssonar HERBERGI
213, sem sýnt hefur verið I leik-
húsinu i vetur við ágætar undir-
tektir.
Þetta er fimmta leikför Þjóð-
leikhússins út á land á þessu leik-
ári. 1 haust var Brúðuheimili Ib-
sens sýnt viða á Vest- og Aust-
fjörðum og á nokkrum stöðum á
Norðurlandi. 1 febrúar, þegar
þing Norðurlandaráðs stóð i leik-
húsinu, fór leikhópur með þessa
sömu sýningu, HERBERGI 213 til
Austfjarða og var sýnt i Neskaup-
stað og á Egilsstöðum. Samtimis
var annar leikhópur á ferðinni á
Suðurlandi með leikritið Hvernig
er heilsan. Og I marz sýndi hópur
frá leikhúsinu leikritið Inúk
nokkrum sinnum I Vestmanna-
eyjum.
Að sýningunum 2 á Isafirði
meðtöldum, hefur Þjóðleikhúsið
þannig haft um 40 sýningar utan
Reykjavikur á leikárinu. 1 ráði
var að Hvernig er heilsan yrði
sýnd á nokkrum stöðum á
Norðurlandi nú um helgina, en
vegna óviðráðanlegra ástæðana
varð að hætta við þá fyrirætlan.
Aðrar leikferðir geta ekki orðið I
sumar, þar sem 50 manna hópur
fráleikhúsinu er að undirbúa ferð
til Kanada i ágúst, og er hópurinn
boðinn vestur I tilefni 100 ára af-
mælis islenzka landnámsins þar.
Hins vegar verða með haustinu I
leikhúsinu sýningar, sem hægt er
að panta út á land.
Athygli skal vakin á þvi að sýn-
ingar geta ekki orðið viðar á
Vestfjörðum en á Isafirði.
Kristbjörg Kjeld er leikstjóri
HERBERGIS 213, en leikmyndin
er eftir Jón Gunnar Árnason.
Leikendur eru þessir: Gisli Al-
freðsson, Sigriður Þorvaldsdóttir,
Guðbjörg Þorbjarnardóttir, Briet
Héöinsdóttir, Brynja Benedikts-
dóttir og Guðrún Alfreðsdóttir.
HERBERGI 213 var sýnt um 30
sinnum i Þjóðleikhúsinu i vetur.