Tíminn - 10.07.1975, Side 1
TARPAULIN
RISSKEMMUR
Landvélar hf
153. tbl. — Fimmtudagur 10. júli 1975 — 59. árgangur.
HF HORÐUR GUNNARSSON
SKULATÚNI 6 - SIMI (91)19460
Ágæt selveiði:
FÁ BÆNDUR TÍU
ÞÚSUND KRÓNUR
FYRIR SKINNIÐ?
SJ-Reykjavík. Selveiöi mun hafa
verið góð hérlendis i sumar og
betri en I fyrra, sem þó var gott
meðalár, og veiddust þá um 6000
selkópar.
Jón Benediktsson á Höfnum á
Skaga sagði í gær, að selveiðin
hefði verið góö hjá sér. Oddur
Kristjánsson hjá Sambandi is-
lenzkra samvinnufélaga sagði að
veiðin hefði verið mjög góð við
Húnaflóa og i Vestur-Skaftafells-
sýslu. Selveiði er einnig við
Breiðafjörð, i Austur-Skaftafells-
sýslu, á Fljótsdalshéraði, i öræf-
um og á Meðallandi.
í fyrra seldi Samband islenzkra
samvinnufélaga úr landi um 5000
selskinn, og Þóroddur Jónsson
mun hafa selt tæpt þúsund. Verð-
ið til bænda var þá um 6000 kr.
fyrir 1. flokks skinn, og þótti gott.
Framhald af 15. siðu.
ins mjög viðtæk athugun á
atriðum sem varða söluskatt og
innskil hans, með sérstöku tilliti
til þess hvernig undanþágur frá
honum eru framkvæmdar. Að
sögn skattrannsóknarstjóra,
Ölafs Nilssonar, eru athuganir
af þessu tagi árlegur viðburður
hjá embætti hans, en i ár öllu
viðtækari og lögð meiri áherzla
á þær en endranær, vegna
breytinga þeirra og hækkana,
sem orðið hafa á söluskatti
undanfarin misseri.
Athuganir þessar munu,
meðal annars, taka til þess
hvernig undanþáguákvæði i
H.V. Reykjavik. Um þessar reglugeröum um söluskatt eru
mundir er að hefjast á vegum framkvæmd i bókhaldi fyrir-
skattrannsóknastjóraembættis- tækja og einstaklinga.
SKIL A SÓLU-
SKATTl TEKIN
m
NÁKVÆAARAR
ATHUGUNAR
Gunnarsholt stærsta
bú með 2.659 ærgildi
Guðni Kristinsson í 5Karoi a
stærsta bú einstakra bændahér
— Flest stórbýli í Árnessýslu
Skarð á Landi.
SJ-Reykjavik Fardagaárið 1973-
1974 var 91 bú á landinu með yfir
1000 ærgildi. Bú á landinu eru alls
um 4800. 1971-1972 voru bú með
VELTIR HF. SELUR AN
SAMÞYKKIS VERÐLAGS-
YFIRVALDA FYRIR VERÐ-
ÚTREIKNINGUM SÍNUM
H.V. Reykjavik Siðustu sjö mán-
uði hefur bifreiða- og varahluta-
umboðsverzlunin Veltir h.f. ekki
fengið samþykki verðlagseftirlits
og verðlagsstjóra fyrir verðút-
reikningum þeim á bifreiðum og
varahlutum, sem fyrirtækið hefur
notað I viðskiptum sfnum. Hefur
fyrirtækinu verið gert að leiðrétta
útreikninga sina og skila þeim
leiðréttum til verðlagsstjóra, en
fyrirmælum þeim hefur ekki
veriö sinnt af hálfu þess. Sala
fyrirtækisins á bifreiðum og
varahlutum hefur þvi farið fram
samkvæmt ósamþykktum út-
reikningum frá þvi fyrir siðustu
áramót.
Algengt mun vera, að fyrir-
tækjum sé gert að leiðrétta verð-
útreikninga sina og til þess gefinn
stuttur frestur, en venjan mun
vera sú, að hafi kröfum um leið-
réttingu ekki verið sinnt innan
þriggja til fjögurra mánaða, leiði
það til kæru á hendur fyrirtækinu.
Á siðast liðnu ári breytti Veltir
h.f. nokkuð kerfi þvi, sem verð á
söluvöru þess er reiknað út sam-
kvæmt. Meðal annars tók fyrir-
tækið þá upp álagningu geymslu-
gjalds, samkvæmt FOB-verði
vörunnar, i stað þess að reikna
það miðað við þyngd hennar, svo
sem verðlagsreglur mæla fyrir
um. Verðlagseftirlit hefur ekki
viljað samþykkja þessa breyt-
ingu, þar sem geymslugjöld þau,
sem innflutningsfyrirtæki greiða
skipa-og flugfélögum, miðast við
þyngd vöru, og er þvi álagning
miðuð við verðmæti vörunnar
álitin framkalla skekkju I verð-
lagningu hennar, þannig að sölu-
verðhennar verður oft meira en
heimilt er.
Samkvæmt upplýsingum Veltis
h.f. jafnar þetta sig upp með þvi,
að verð annarrar vöru lækkar
u.þ.b. sem nemur hækkun ann-
arrar söluvöru fyrirtækisins.
Kemur þvi I sama stað niður fyrir
fyrirtækið, hvor hátturinn er á
hafður, en þeir kaupendur vöru
frá Velti h.f., sem keypt hafa bif-
reiðar, eða aðra þá vöru, sem
verðmæt er miðað við þyngd,
hafa greitt fyrir hana hærra verð
en heimilt er.
Samkvæmt upplýsingum, sem
Tlminn hefur aflað sér, munar
þar þúsundum króna á hverja bif-
reið, jafnvel tiu til fimmtán þús-
undum, sem fyrirtækinu yrði
væntanlega gert að endurgreiða,
fáist ekki samþykki fyrir út-
reikningum þess.
Hefur Veltir h.f. reiknað
geymslugjald sem prósentu af
FOB-verði vörunnar, eitt prósent
af varahlutum, en ailt niður i
hálft prósent af bifreiðum. Um
tima mun fyrirtækið þó hafa
reiknað eitt prósent af FOB-verði
allrar vöru.
yfirlOOOærgildi hins vegar aðeins
43, svo augljóst virðist að bændur
séu mjög að auka bústofn sinn.
Stærsta bú á landinu er Gunnars-
holt á Rangárvöllum, sem er i
eigu Landgræðslu rikisins — með
2.659 ærgildi. Næst kemur fclags-
búið að Egilsstöðum i S.-Múla-
sýslu með 2.558 ærgildi. Þar búa
Sveinn Jónsson og tveir synir
hans. Þriðja stærsta búið er
Laugardælir I Árnessýslu, eign
Búnaðarsambands Suðurlands,
með 2.445 ærgildi. Tvibýliö Norð-
tunga I Mýrasýslu er i fjóröa sæti
með 2.089 ærgildi. Þar búa
Magnús Kristjánsson og Skúii
Hákonarson. Skarð i Landi i
Rangárvallasýslu er fimmta
stærsta búið með 2.060 ærgildi, og
er Guðni Kristinsson i Skarði sá
bóndi á landinu, sem á stærstan
bústofn, þar sem hin búin eru ekki
i eign eins bónda. Fleiri bú en
þessi fiinm eru ekki með yfir 2000
ærgildi.
Heimild að þessari röðun búa er
Jarðaskrá Landnáms rikisins
fardagaárið 1973-1974. Hross,
svin, geitur, hænsn, gæsir og
endur eru ekki meötalin, þegar
búin eru metin. Kýr er talin 20 ær-
gildi, geldneyti 10 ærgildi.
Þess skal getið, aö meðalbú
hefur verið talið 400 ærgildi.
Fardagaárið 1971-1972 voru
færri bú yfir 2000 ærgildi, eöa
þrjú. Þá voru Laugardælir
stærsta búið (2.781), þá Egils-
staðir (2.320) og Gunnarsholt
þriðja (2.170).
Aðurnefnd 91 stórbú eru i tiu
sýslum landsins, en i þrettán
sýslum eru engin bú með yfir 1000
ærgildi.
21 stórbú er i Arnessýslu, 19
stórbú eru I Eyjafjaröarsýslu, 17 i
Rangárvallasýslu, 11 i Borgar-
fjarðarsýslu, 7 i Mýrasýslu, 7 i S.
Þing., 3 i A.-Hún, 3 i V.-Skaft., 2 I
S.-Múl, og 1 i Skagafjarðarsýslu.
45 af þessum 91 stærstu búum
eru einbýli, á 41 búi er tvibýli
eða félagsbú, 5 bú eru i eigu rikis-
ins og búnaðarsambanda.
Námsmenn og starfsmenn
tíunda íbúðir sínar, er i
enginn braskari eni nþc r 3
H.V. Reykjavik. Viðbrögð við til-
kynningu viðskipt'aráðuneytis og
Seðlabankans um að Islending-
um, sem eiga fasteignir erlendis,
gefist frestur fram til 1. ágúst
næstkomandi til þess að tilkynna
réttum yfirvöldum viðkomandi
eignir, hafa fram til þessa verið
fremur dræm. Nokkuð hefur
veriö um að aðilar hafi haft
samband við gjaldeyriseftirlitið
og skýrt óformlega frá þvi, að
þeir eigi eignir erlendis, en form-
legar tilkynningar hafa enn ekki
borizt nema i mjög litlum mæli.
Þeir aðilar, sem skýrt hafa frá
eignum sinum, eru i flestum til-
vikum menn, sem starfað hafa
erlendis eða dvalið þar við nám,
en þeir aðilar, sem yfirvöld hafa
grunsemdir um, að hafi fest kaup
á fasteignum á ólögmætan hátt,
hafa engir tilkynnt eignir sinar
enn.
Rannsókn á þeim upplýsingum,
sem yfirvöldum hafa borizt um
ólöglegar eignir Islendinga er-
lendis, liggur að mestu niðri um
þessar mundir, en þegar tilkynn-
ingafresturinn rennur út þann 1.
ágúst, hefst hún aftur af fullum
krafti.
Eignir þær, sem formlegar og
óformlegar tilkynningar hafa
borizt um, eru flestar á Norður-
•löndum, en mjög litið hefur borizt
af tilkynningum um fasteignir á
Spáni eða i öðrum sólarlöndum.