Tíminn - 25.07.1975, Blaðsíða 7

Föstudagur 25. júli 1975.
TÍMINN
7
Útgefandi Framsóknarflokkurinn.
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason. Ritstjórar:
l>órarinn Þórarinsson (ábm.) og Jón Helgason. Rit-
stjórnarfulltrúi: Freysteinn Jóhannsson. Fréttastjóri:
Helgi H. Jónsson. Auglýsingastjóri: Steingrimur Gisla-
son. Ritstjórnarskrifstofur I Edduhúsinu við Lindargötu,
simar 18300 — 18306. Skrifstofur I Aðalstræti 7, sími 26500
— afgreiðslusimi 12323 — auglýsingasimi 19523. Verð I
lausasölu kr. 40.00. Áskriftargjald kr. 700.00 á mánuði.
Blaðaprent h.f.
Norsk rödd um
landbúnað
Hinn 16. þ.m. birtist forustugrein um land-
búnaðarmál i málgagni norska Verkamanna-
flokksins, sem er jafnframt aðalmálgagn nú-
verandi rikisstjómar Noregs. Greinin er
skrifuð i tilefni af þvi, að norskur landbúnaður
hefur i vor og sumar orðið fyrir allþungum
búsifjum af völdum náttúrunnar. í Suður-
Noregi hafa verið miklir þurrkar og heitt i
veðri og það dregið úr gróðri. í Norður-Noregi
hefur hins vegar verið kalt og rigningasamt og
það hamlað gróðri þar. Svo alvarlegt áfall er
þetta þegar orðið fyrir landbúnaðinn, að rikis-
stjórnin hefur ákveðið að veita honum sér-
stakan stuðning.
1 tilefni af þessu, rifjar Arbeiderbladet það
upp, að erfitt sé að stunda landbúnað i Noregi.
Það megi raunar heita ógerlegt, án þess að
veruleg opinber aðstoð komi til sögunnar. Þess
vegna hafa verið gerðar margháttaðar opin-
berar ráðstafanir til að tryggja stöðu land-
búnaðarins og eflingu hans. Slikt sé þó ekki
gert eingöngu i þágu hans, heldur þjóðarinnar
allrar, þvi að Norðmönnum sé mikilvægt að
vera sem mest sjálfbjarga á þessu sviði.
Arbeiderbladet segir i framhaldi af þessu, að
stundum heyrist einstakar raddir um að þetta
sé ekki hyggileg stefna, heldur beri að flytja
inn erlendar landbúnaðarafurðir, sem séu
ódýrari. Það væri mjög óskynsamlegt að
hverfa að þessu ráði, segir Arbeiderbladet.
Hversu iðnvætt og háþróað sem þjóðfélagið
verður, og hversu viðtæk og auðveld sem
heimsverzlun með landbúnaðarvörur verður,
er það þjóðunum nauðsyn að styðjast við eigin
landbúnað. Þetta gildi ekki sizt um Noreg og
þetta stafi ekki af þeim gamla hugsunarhætti,
að þjóðin þurfi að vera sjálfbjarga af
hernaðarlegum ástæðum.
Arbeiderbladet vikur svo að lokum að þeim
aðgerðum, sem ráðgerðar eru vegna þurrk-
anna i Suður-Noregi og rigninganna i Norður-
Noregi að undanförnu. Þær verði gerðar i sam-
ráði milli rikisvaldsins og samtaka bænda. 1
sveitarstjórnarkosningunum i Noregi.sem fara
fram i haustmunu sennilega einhverjir reyna
að telja Verkamannaflokkinn andvigan land-
búnaðinum. Reynslan sýni annað og af þvi beri
að dæma flokkinn.
Þessi grein i málgagni norska Verkamanna-
flokksins mætti vera nokkurt umhugsunarefni
fyrir þá menn hérlendis, sem telja sig vera
skoðanabræður norskra jafnaðarmanna, en
fylgja þó á mörgum sviðum allt annarri stefnu
og þó einkum i landbúnaðarmálum.
Bæði Norðmenn og Sviar stefna nú mark-
visst að þvi að verða sem mest sjálfbjarga á
sviði landbúnaðarvaranna, þótt þeir gætu um
sinn flutt innódýrar landbúnaðarvörur, t.d. frá
Danmörku. Þeim er ljóst, að landbúnaðurinn
er ekki aðeins nauðsynlegur þáttur i fjölþættu
efnahagslifi, heldur eigi landbúnaðarvörur
eftir að hækka i verði og verða takmarkaðar,
þegar sá timi kemur, að fátæku þjóðirnar kom-
ast i þau efni að þurfa ekki að svelta lengur. Sá
timi kemur vonandi, sem fyrst. En þá yrðu þær
þjóðir illa staddar, sem áður hefðu veikt land-
búnað sinn eða lagt hann niður að mestu, eins
og stundum er krafizt hér. þ.þ.
ERLENT YFIRLIT
Skammsýn stefna
ísraelsstjórnar
Vill ekki taka í framrétta hönd Sadats
Sadat ræðir við konu
SA ATBURÐUR gerðist ný-
lega á fundi 40 rikja MU-
hameðstrúarmanna, að sam-
þykkt var einróma tillaga frá
Sýrlandi um að svipta Israel
rétti til setu á næsta þingi
Sameinuðu þjóðanna sökum
þess hve Israel hefði frá önd-
verðu tekið litið tillit til sam-
þykkta allsherjarþingsins.
Hér er ekki um beinan brott-
rekstur að ræða úr Sameinuðu
þjóðunum, heldur sviptingu á
rétti til þingsetu á einu þingi.
Reglur Sameinuðu þjóðanna
heimila slika refsiaðgerð,
þegar viðkomandi þjóð er tal-
in hafa gerzt brotleg við sam-
tökin, og ihuguðu Bandarikin
eitt sinn að beita Rússa þess-
ari refsíngu, þegar þeir neit-
uðu að taka þátt i kostnaði
vegna aðgerða S.b. i Kongó. 1
fyrra var slikri refsiaðgerð
beitt gegn Suður-Afriku.
bÓTT benda megi á, að Suð-
ur-Afrika og Israel hafi meira
en önnur riki haft árlegar
ályktanir S.b. að engu, (Suð-
ur-Afrika varðandi kynþátta-
málin og Israel varðandi mál-
efni Palestinumanna),
réttlætir það ekki slika refs-
ingu. bess er nefnilega að
gæta að ályktanir allsherjar-
þingsins eru ekki bindandi
fyrir þátttökurikin, heldur að-
eins ráðgefandi. Til þess að
geta haldið umræðum og
samningaumleitunum áfram
er áreiðanlega betra að hafa
viðkomandi rikin innan sam-
takanna en utan þeirra. bvi
kemur vonandi ekki til þess,
að Israel verði svipt þingsetu
á næsta allsherjarþingi S.b.
Riki Múhameðstrúarmanna
reyna vonandi ekki til þess að
knýja þessa ályktun fram, en
fullvíst er talið, að þau gætu
fengið hana samþykkta, ef
þau legðu kapp á það. Svo
mögnuð og vaxandi er and-
staðan i heiminum gegn þeirri
yfirgangsstefnu, sem tsrael
hefur fylgt siðan i júni-
styrjöldinni 1967. bessi and-
staða hefur enn vaxið sökum
þess, að það er ljóst, að ísrael
getur nú átt þess kost að
semja við Arabarikin i áföng-
um, ef þau fara að ráðum
Kissingers utanrikisráðherra
Bandarikjanna. Fyrsti áfangi
yrði sá, að ísrael flytti her
sinn meira til baka á Sinai-
skaga. bað myndi bæta skil-
yrðin til áframhaldandi sam-
komulags milli þeirra og
Egypta og siðar kæmi röðin að
Sýrlandi og Jordan og
Palestinumönnum. Takmark-
ið væri, að tsrael léti af hendi
öll herteknu svæðin, sem það
lagði undir sig i styrjöldinni
1967, en fengi I staðinn viður-
kenningu Arabarikjanna á
sjálfstæði sinu og skuldbind-
ingu Sameinuðu þjóðanna og
stórveldanna um að verja
landamæri þess.
ISRAELSMENN hafa nú
fyrir atbeina Kissingers
ótvirætt tækifæri til þess að ná
eins hagstæðum samningum
og þeir geta með nokkurri
sanngirni gert sér vonir um.
Sadat forseti er tvimælalaust
reiðubúinn til samninga á
þessum grundvelli, studdur af
Saudi-Arabiu og fleiri Araba-
rikjanna. Vafalltið myndu
Sýrlendingar semja á eftir, ef
þeir fengju Golanhæðir.
Palestinumenn myndu einnig
vera reiðubúnir til samninga,
ef þeir fengju yfirráð yfir her-
tekna svæðinu á austurbakka
Jordansárinnar. Eðlilegt
væri, að sá hluti Jerúsalem
sem áður heyrði undir Jordan,
hlyti alþjóðlega stjórn. Ljóst
virðist með öllu, að ekki stend-
ur lengur á Aröbum að viður-
kenna israel, ef það skilar
þannig herfanginu frá 1967, og
stórveldin eru reiðubúin til að
taka ábyrgð á landamærum
þess.
bað væri mikil skammsýni
af israelsmönnum að hafna
þessari lausn. Sadat forseti er
sennilega það traustur i sessi
nú, að hann gæti staðið að slík-
um samningum og fengið aðra
leiðtoga Araba til liðs við s'g.
Ef israelsstjórn hafnar þvi að
taka i framrétta hönd hans,
gæti staða hans fljótlega
veikzt og hann annað hvort
neyðzt til að taka upp ósáttfús-
ari stefnu eða láta af völdum.
Eftir það væru litlar horfur á
samkomulagi milli Araba og
israelsmanna. Staða ísraels-
manna er þannig, að óliklegt
er að staða þeirra geti styrkzt
frá þvi, sem nú er. A þeim
hvila nú meiri fjárhagslegar
byrðar en liklegt er að þeir
geti risið undir til frambúðar.
beir verða þá að treysta á
framlag frá Gyðingum i
Bandarikjunum og aðstoð
Bandarikjanna. Hvort tveggja
gæti meira eða minna brugð-
izt. Hins vegar er líklegt að
oliuauður Araba yrði notaður
til að efla vigbúnað þeirra og
þeir gætu þvi brátt orðið of-
jarlar tsraelsmanna á
hernaðarsviðinu. Eina von
Israelsmanna undir þeim
kringumstæðum væri sú, að
Frakklandsforseta.
Bandarikin kæmu þeim til
hjálpar og drægjust þar inn i
álika hernaðarátök og i Viet-
nam. bau gætu jafnvel orðið
viðtækari, þvi að erfitt gæti
orðið fyrir Rússa að sitja hjá,
ef Bandarikin færu að þjarma
að Aröbum. Ef til vill þyrftu
Arabar ekki á hjálp Rússa að
halda, þvi að sennilega kæmu
Múhameðstrúarmenn, eins og
Tyrkir og Persar þeim til að-
stoðar, og endalokin gætu orð-
ið svipuð hjá Bandarikja-
mönnum og I Vietnam. Senni-
lega myndi það valda miklum
deilum I Bandarikjunum,
hvort Bandarikjamenn ættu
nokkuð að blanda sér i styrjöld
milli Israelsmanna og Araba.
begar þetta er haft i huga
verður það óneitanlega að
teljast mikil skammsýni af
Israelsmönnum, að vilja ekki
nota það tækifæri til samn-
inga, sem þeim býðst nú. Með-
al almennings i Israel mun
þeirri stefnu lika vaxa fylgi,
að nota eigi tækifæri til
samninga. En meðal margra
áhrifamanna virðist sú stefna
eiga mikið fylgi, að draga eigi
samninga á langinn og knýja
þá Kissinger og Ford til að
ganga erinda Israels meira en
þeim er fært eða þeim finnst
rétt. Vegna hinna ósáttfúsu
ísraelsmanna getur verið
allra veðra von i Austurlönd-
um nær. bess vegna er hægt
að skilja þær orsakir, sem
réðu áðurnefndri ályktun
Múhameðstrúarrikjanna, þótt
ekki sé æskilegt, að hún komi
til framkvæmda.
Þ.Þ.