Tíminn - 30.07.1975, Blaðsíða 2

2
TÍMINN
Miövikudagur 30. júlí 1975.
Fjör og kátina á æfingu hjá Kanadaförum Þjóödansafélagsins.
íslenzk örnefni í
byggðum Vestur-
Islendinga skrásett
Samvinna hefur tekizt milli ör-
nefnastofnunar Þjóðminjasafns
og Manitóbaháskóla um söfnun
islenzkra örnefna I byggftum
Vestur-lslendinga.
Kanadiskur stúdent af islenzk-
um ættum, Nelson Gerrard frá
Manitóba, sem veriö hefur hér á
landi undanfarin tvö ár við is-
lenzku nám, vinnur nú á vegum
örnefnastofnunar aðskráninguis-
lenzkra örnefna i Vesturheimi,
sem getið er i vestur-islenzkum
ritum hér i Landsbókasafni.
Hefúr hann þegar skráð nokkur
hundruð örnefni ásamt upplýs-
ingum um tilefni nafngiftanna,
þar sem þær eru tiltækar. Siðar á
þessu sumri mun Nelson Gerrard
fara til Kanada, ferðast um
byggðir Vestur-lslendinga, safna
þar örnefnum og staðsetja þau á
nákvæma uppdrætti. Hefur Mani-
tóbaháskóli veitt 1500 dala styrk
til þess verks fyrir meðalgöngu
Haralds Bessasonar prófessórs i
Winnipeg. Þess má geta til fróð-
leiks, að Nelson Gerrard er i
móðurætt fjórði maður frá
Tómasi Jónassyni frá Bakkaseli I
öxnadal, bróður Sigtryggs Jónas-
sonar fylkisþingmanns i Mani-
tóba og eins helzta forvigismanns
Vestur-íslendinga um langt skeiö.
Annasamir sólarhrmgar hjá
Þjóðdansafélagi Reykjavíkur
ÁFRAM VERÐUR
REYNT AÐ GEFA
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ÚT SEM ALMENNT
FRÉTTADAGBLAÐ
UNDANFARNA daga hafa félag-
ar Þjóðdansafélags Reykjavikur
átt mjög annrikt. Nýlokið er nor-
rænu þjóðdansamóti, sem stóð frá
19. júli til 27. júli. Þar voru meðal
Stefnt að áfengis-
lausri verzlunar-
mannahelgi
í Húnaveri
gébé Rvik — Að venju veröur
mikið um að vera i Húnaveri um
verzlunarmannahelgina og er bú-
izt við fjölda manns. Þrir dans-
leikir verða haldnir, og leika hinir
vinsælu Gautar frá Siglufirði
fyrir dansinum. Stefnt er að þvi
að halda áfengislausa verzlunar-
mannahelgi i Húnaveri i ár. Á
sunnudaginn veröur haldin
skemmtun um miðjan daginn og
þar verður m.a. Ómar Ragnars-
son með glens og gaman, auk
fleiri skemmtikrafta.
Undanfarin ár hefur veriö mjög
fjölmennt i Húnaveri og er fast-
lega búizt við,að svo verði einnig
nú.
Prímusarmessa
á Snæfellsnesi
um næstu helgi
Um verzlunarmannahelgina
veröur hin svonefnda Primusar-
messa haldin að Arnarstapa á
Snæfellsnesi, eins og tvö undan-
farin ár. Eins og áður mun hljóm-
sveitin Brimkló leika fyrir dansi
föstudags-, laugardags- og sunnu-
dagskvöld, en þar að auki mun
hljómsveitin Change skemmta
með Klónni á sunnudagskvöldið.
Miklar endurbætur hafa átt sér
stað á svæðinu við Arnarstapa og
er þar nú góð aðstaða til að taka á
móti miklum fjölda fólks. Hægt
verður að fá allar veitingar á
staðnum, búið er að girða af
tjaldstæði og salernisaðstaða hef-
ur verið mjög bætt. Auk þess hafa
verið gerðar endurbætur á sam-
komuhúsinu við Arnarstapa, svo
að nú rúmar það fleira fólk en
áður.
Vonandi verður umgengni fólks
betri en i fyrra, en þá var staöur-
inn hörmulega leikinn eftir verzl-
unarmannahelgina og allt atað i
rusli og flöskubrotum.
þátttakenda um 300erlendir gest-
ir frá hinum Norðurlöndunum.
Þeir ferðuðust um landið i þrem
hópum dagana 23.-26. júli og voru
mjög ánægðir með Islandsferðina
i heild. Ungmennafélag Islands
sá að mestu um skipulagningu á
nóttökum og sýningum úti á
landi, en framkvæmd mótsins hér
i Reykjavik hvildi að mestu leyti
á herðum félaga Þjóðdansafé-
lagsins.
Þá hefur um tyttugu og fimm
manna hópur frá félaginu æft
söng og dansa fyrir ferð til
Kanada, þar sem hann meðal
annars tekur þátt i hátiðahöldun-
um á Gimli. Sigriður Valgeirs-
dóttir, hefur oft sýnt dansa og
stjórnar sýningunni. Efnt var til
sýningar i Þjóðleikhúsinu sl.
þriðjudagskvöld. Flestir erlendu
gestir norræna þjóðdansamóts-
ins komu á þá sýningu, en hún
hlaut ágætar undirtektir áhorf-
enda. tslenzki danshópurinn
heldur utan 31. júli að morgni.
Hættuminni
sígarettur
i sjónmáli
Það er ef til vill ekki svo
langt i það, að sigarettur úr
gervitóbaki komi á markað-
inn, en þær eiga að útiloka þá
möguleika á heilsutjóni, sem
eru tóbakinu samfara.
Nýlega lagði brezk nefnd
— Óháða visindanefndin,
fram skýrslu sina um fram-
leiðslu á gervitóbaki, en
nefnd þessi rannsakar
reykingar og áhrif þeirra á
heilsu fólks. 1 skýrslunni
voru settar reglur um itar-
legar rannsóknir ýmissa
efna, áður en þau verða tekin
til framleiðslu fyrir almenn-
an markað.
Ýms tóbaksfyrirtæki, sem
hafa fylgzt með störfum
nefndarinnar, hafa þegar
hafið rannsóknir á efnum,
sem hugsanlega mætti nota
til framleiðslu á gervitóbaki,
svo þess er ef til vill ekki
langtað biða, að þessar nýju
sigarettur liti dagsins ljós.
Laugardaginn 2. ágúst veröur
sýnt á Gimli, en Þjóðleikhúsið
verður einnig með dagskráratriði
þann sama dag. Sunnudaginn 3.
ágúst verður Þjóðdansafélagið
með tveggja stunda dagskrá um
kvoldið. En mánudaginn 4. ágúst
er sýnt styttra prógram, ca. 30
min.
Að loknum hátiðahöldunum á
Gimli verður haldið til nágranna-
byggðanna Riverton, Árborg og
sýnt þar. Þá eru ákveðnar sýn-
ingará Gimli þann 8. ágúst, Bald-
ur þann 9. ágúst og i Winnipeg
þann 10. til 15. ágúst. En þar
stendurþávfir svokölluð „Folklo-
rama week” eða þjóðháttavika. 1
þeirri hátið eru þátttakendur frá
fjölmörgum löndum, sem sýna
daglega ýmis þjóðleg atriði frá
hverju landi. I Winnipeg búa
nokkrir félaganna i St. Stephen’s
Lutheran Church, en hinir búa á
einkaheimilum þar i nágrenninu.
Flestir þátttakenda koma heim
aftur þann 22. ágúst.
Föstudaginn 31. júll heldur héft-
an vestur um haf fyrsti leikhópur
frá Þjóftleikhúsinu til sýninga i
islendingabyggftum í Kanada og i
Bandarikjunum. Þessi för er far-
in fyrir frumkvæfti Þjóftræknisfé-
laganna hér og vestra, enda liftur
i hátiftahöldunum i tilefni 100 ára
afmæiis fyrstu íslendingabyggft-
arinnar á Nýja islandi. Rikis-
stjórn islands hefur lagt styrk til
þessarar ferftar. Menntamála-
ráftherra, Vilhjáimur Hjálmars-
son, og kona hans og Þjóftleikhús-
stjóri Sveinn Einarsson og kona
hans verfta meft i förinni.
Dagskrá sú, sem hópurinn flyt-
ur, er allfjölbreytt, og verður þar
leitazt við að rifja upp sameigin-
legan menningararf íslendinga
báöum megin hafs, eins og leik-
skáldin, ljóðskáldin og tónskáldin
hafa séð hann. Þarna verða flutt
FJ—Reykjavik. „Eftir nákvæm-
ar athuganir á ýmsum rekstrar-
formum, varð það ofan á að halda
áfram með útgáfu blaðsins, eins
og hún hefur verið og reyna að
styrkja blaðið, sem almennt
fréttablað,” sagði Sighvatur
Björgvinsson, ritstjóri Alþýðu-
blaðsins, i viðtali við Timann i
gær, en Alþýðublaðið mun hefja
göngu sina á ný um helgina, að
sögn Sighvatar.
Eins og Timinn skýrði frá fyrir
nokkru var það boðað i félags-
bréfi Alþýðuflokksins, að senni-
lega yrði hætt að gefa Alþýðu-
brot úr nokkrum leikritum, sem
lýsa að einhverju sögu og lifshátt-
um þjóðarinnar fyrr á öldum, Is-
landsklukku Halldórs Laxness,
Jóni Arasyni og Skugga-Sveini
eftir Matthias Jochumsson, Pilti
og stúlku eftir þá frændur Jón og
Emil Thoroddsen og loks úr
Gullna hliðinu eftir Davið
Stefánsson. Þá veröa lesin ljóð og
sungin, úr Völuspá, Lilju og þjóð-
kvæðum jafnt og verk yngri höf-
unda. Það er Gunnar Eyjólfsson,
sem hefur tekið saman þessa
dagskrá og er hann jafnframt
leikstjóri og kemur fram sem þul-
ur og flytur skýringar á ensku,
sem tengja saman atriðin.
Auk Gunnars koma eftirtaldir
leikarar fram i þessari dagskrá:
Baldvin Halldórsson, Bessi
Bjarnason, Guðbjörg Þor-
bjarnardóttir, Guðrún Stephen-
sen, Gisli Alfreðsson, Herdis Þor-
blaðið út sem almennt fréttablað
og þess i stað farið yfir i pólitiskt
flokksblað. Við nánari athugun
hefur sá kostur þó ekki orðið ofan
á.
Starfslið blaðsins verður að
sögn Sighvatar að stofni til það
sama og verið hefur. Þá hefur
blaðið keypt Reuter og munu
erlendar fréttir verða teknar á ný
upp i blaðið.
Alþýðuflokkurinn mun hafa lof-
að blaðinu að leggja þvi til 1000
nýja áskrifendur og er þetta heit
grundvallarforsenda þess að út-
gáfu blaðsins verði haldið áfram i
formi almenns fréttablaðs.
valdsdóttir, Klemens Jónsson,
Margrét Guðmundsdóttir Róbert
Arnfinnsson, Rúrik Haraldsson,
Þóra Friðriksdóttir og Valur
Gislason. Þá taka þátt i ferðinni
30 söngmenn úr Þjóðleikhúskórn-
um, sem flytja mikið af efni dag-
skrárinnar, og siðan gert ráð
fyrir, að kórinn komi eitthvað
fram, eins og einstakir leikarar.
Orðað hefur verið við hópinn, að
hann verði viðstaddur, þegar
heimili Stephans G. Stephansson-
ar i Markerville verður friðlýst,
og að hann komi fram við það
tækifæri. Annars verður fyrsta
sýningin á Gimli á aðalhátiða-
höldunum og verður þá dagskráin
flutt tvisvar. Siðan verða sýning-
ar i Wyniard i Vatnabyggðum
Saskatchewan. i Red Deer i
Alberta-fylki, i Vancouver og
Seattle. Hópurinn er væntanlegur
aftur að morgni 22. ágústs.
Sameiginlegur menningararfur
íslendinga austan hafs og vestan
— verður rauði þráðurinn í fyrstu leikför
Þjóðleikhússins til íslendingabyggða í Vesturheimi
IDNVAL
byggingaþjónusta
BOLHOLTI 4
. (y I ■. ' • • : '' • • r-i
8-31-55 vfill
ÍT8-33-54 ÍÉI®