Alþýðublaðið - 08.07.1922, Blaðsíða 2

a
ALI»f Ð0BL AÐÍÐ
Efohverjum kann að hafa kom
ið það til hugar, að þar sem úfc
gerðarmenn utðu fyrir þessum
eftirsótfcu vildarkjörum á ko tnað
fjöldans, þá mundí almenningur,
verkaiýðurinn, sem vinnur að því
að gera fiskinn að iramleiðsluvöru,
njóta góðs af.
Nei, — það var ekki meining
in. Þegar gróðinn er ekki nógu
viss fyrir þá fáu menn, sem hafa
framieiðslutækin undir höndum,
þá eru þau stoppuð. En framleið
endurnir, vinnulýðurinn gengur
tómhentur f landi og horfir á vald
þeirra er hirt hafa arðinn zf vinnu
ainni.
Engum réttfýnuun manni getur
dulist að hér þarf umbóta við
öil þjóðin á f sameiningu að hafa
arðinn af starfi sfnu
En allir er það vilja, skipa sér
undir Iista jafnaðarmanna við Iands
kjörið f dag. Og þá er unnið um
leið sð því, að Island verði fyrir
alla Islendinga. M. G. D.
funðnr i íangarnesi.
Sjúklingar og starfsfólk á Lauga
nesspitala höiðu óskað þess, að
frambjóðendur til landskjörsins
kæmu þangað og létu þeirn f Ijósi
stefsaur sfnar í Iandsmálum.
Voru þar mættir frá A listsnum
Þorv. Þorvarðsson og Ó1 Friðriks-
son. Frá B-lista þcir Jóuas írá
Hriflu og Tryggvi Þórhallsson rit
atjóri, F/á C lista þær Xaga Lára
Lárusdótíir, Ingibjörg Bjarnason
og frú Kristín Símonarson, og Jón
Magnússon frá Dlista; frá E Hsta
var enginn. Fundarstjóri var, fyrir
tilmæli, Sig. Kr. Pétursson, og
óskaði hann þess, að umræður
yrðu hóglegar — og að eins um
stefnur frambjóðenda —. Ræður
fóru eftir stafrófsröð listanna, og
fékk hver 15 mfnútur til umráða.
Fyrst mælti Ólafur Friðriksson og
lýsti höfuðatriðum jatnaðaratefn
unnar f fáum en skýrum dráttum;
datt mér þá f hug, hvað mikið
góður ræðumaður getur sagt á
skömmum tfma, þegar þekking og
styrkur vilji eru samfara. Þorvarð
ur lýsti fylgi sfnu við bannmálið
og jafnaðarstefnuna með ákveðnum
og skýrum dráttum. Jónas og
Tryggvi töluðu um samvinnu-
stefnu, sem þeir ætluðu að fleiga
upp á milli harð-andstæðinganna
— jafnaðarmanna og Moígunbl -
liðsina. Konur höfðu fátt nýtt,
aðallega útdrátt úr stefnuskrá A1
þýðuðokksins, og hepni var þeim
að stefnuskráin er mjög útbreidd
og létt að finna sér þar ifosninga
beytu Benti ein ræðukona á, að
allar væru þær ógiftar og ættu
létt og þægileg heimili óg mjög
heimangengt tii sfjórnmála-anna,
þær ættu sig sjálfar og fengjust
ekki keyptar (en geflns?). Enn
fremur væru þær alveg ópólitfskar.
Ræða Jóns Magnússonar fanst mér
afarlöng, þó talaði hann. ekki
lengur en aðrir, fjarri því, Aðal
þráðurinn voru orðin: .Vant geri
þér mér nú." Þannig komst hinn
aldni stjórnmálagarpur að orði,
þegar um stefnuskrá var að ræða,
Meginatriði hennar hefði verið
innifaiið f sambandsmálinu við
Dani, það væri nú búið, nú væri
hann íhaldssinni — eða haiiaðist
að þeirri stefau Að loknum um
ræðum þakkaði fundarstjóri mönn
um komu sína þaugað. Má óhætt
fullyrða, að kngt sé síðan að
stjórnmálafundur hafi verið haldinn
á Laugarnesi.
Fundarmaður.
Samsæri gep aljifðisi.
Alþýðan er það, sem hcfir rétt
inn til að stjórna landinu. Hún er
það, sem sendir þingmennina inn
í þingið sem fulltrúa sína, af þvf
að þaö er hún, sem stjórnin hvflir
á að iögum. Þess vegna eiga þing
menn Ifka að láta hagnmuni hennar
og áhugamál sitja í fyrirrúmí fyrir
hagsmunum sínum og áhugamál-
um, og alþýðan á að ganga rfkt
eftlr þvf, að þingmenn geri skyldu
sfna ( þessu efni. Og alþýðan má
aldrei kjósa neinn mann á þing,
sém hefir brugðist henui, — sem
hefir látið sfna eigin hagsmuni
sitja f fyrirrúmi fyrir hagsmunum
alþýðunnar f heild sinni.
Og nú er tækifæri (yrir alþýðu
til að sýna, að hún .vilji fram-
fylgja þessffl, og nú er jafnframt
gild ástæða til að sýna það, þvf
að aldrei hafa þingmenn jafn
gcypilega svikið alþýðu Islands
sem nú á þinginu í vetur, er þeir
gerðu undanþáguna á bannlögun-
um, vitandi það, að samkvæcnt.
allri lagavenju mátti ekki afnema
þau að neinu leyti án undangengis
þjóðarítkvæðis.
Og tii þess að kóróna svikin
gera þeir samsæri sfc á miUi til
þess *ð engum einstökum yrði
utn kent, — til þess að kjósend-
ur gætu ekki haft hendur f hári
upphafsmannanna, og í þessu sam»
særi tóku þátt allir þingmentiirair
neoia einn, þingmaður Alþýðu ■
flokksins, Jón Baldvinsson.
Sá, sem fyrir þessu samsærf.
gekst, var séra Magnús Jónsson,
kennari í. guðfiæðadeild háskólans
og alþingismaður, höfundur við-
skiítamálanefndarálitslns fræga —
Hann var koiinn hér i fyrra aem
stjórnarandstæðingur og bann-
maður, en þcgar á þing kona,,
gleymdi hann öliu nemá þvf, að
hann er útgerðarmaður. Ogafþvf
að hann óttaðist refsing alþýð*
unnar, vann hann það til að geta
skotið sér f skáikaskjói bak við
hina þingmennina, að lýsa yfir þvi
fyrir fylgísmenn Jóas Magnússonar,
að af hans hálfu hefði ait verið
gert, sem unt var, til þess að af-
stýra vandræðunum í Spánarmál-
inu, og upp á þá yftrlýsiagu íeng-
ust þeir til að hylma yfir svik
hans við kjósendurna, og þannig
er hún til komin.
Það er ekki að furða, þótt íylgis-
menn D listans séu hreyknir, og
þá niega E lista-mennirnir vera
upp með sér ekki siður, þvf að
af þeirra sjálfstæðis sauðahúsi er
Magnús. Þeim listum báðum fylgja
þannig menn, sem gerst hafa sam-
sekir um svik við kjósendur sina,
og samsæri gegn þeim.
En f dag er skuldadagurinn og
eg skal muna. Svikinn,
Jón yíIÍ fá syndakYittunl.
A fundi á Akranesi sagði Jón
á D , að hann vildi fá synda-
kvittun hjá þjóðinni fyrir verk sfn
f Spánarmálinu. Hann sagðist hafa
íengið hana hjá þinginn. Aliir vita,
að það gaf honum lausn frá að
vera ráðhcrra.
Mundu kjósendur ekki vilja gefa
honum frf frá þinginu lika? Það
væri viðeigandi kvittun, X.