Atuagagdliutit - 03.04.1970, Blaðsíða 23

, r / ■#
L • tr S
Pamiagdluk sept. 1853. Rinks Kortsamling nr. 63. Det Kongelige Bibliotek.
Pamiagdluk sept. 1853. Rinkip nunap åssinginik katerssugainit nr. 63, kungip
atuagausivigssuane torkortarineicartoK.
sårneKarsimåput OKalugfeKarfiup
erKånut nunagsserkuvdlugit, tai-
mailivdlunilo nunakarférarpag-
ssuit inuerunekarsimåput. katå-
ngutigingniat ilerKorisimavåt
kuissatik Agdluitsumitiniartar-
dlugit nåkutiginiåsagamikik na-
lussunermut uterssårkunagit. a-
jokersuiartortitat tikingikatdlar-
mata inuit siamaseKalutik nuna-
Karférarpagssuarne najugakarsi-
måput, nunaKarférKat ilåne a-
tausinarmik mardluinarnigdlunit
igdloKartarsimavdlutik ilakuta-
ringnit ardlalingnit najornekar-
tunik. piniagagssat pissutigalugit
inuit siamasigdlutik najugakarsi-
måput, nunakarfik inokarpatdlå-
lerångat piniagagssat akugdlar-
tarmata.
kavdlunåt tungånit pingitsorti-
niarnekarsimavok inuit niuverto-
karfingnut nunasiortornigssåt. a-
jokersuinek isumagalugo ajokig-
ssanik iliniartitsissokarpok nuna-
karférkatdlo ajokilersornekardlu-
tik.
taimane K’akortup inuisa 150
angumångilait, Agdluitsumile ar-
dlalingnik igdluliortokarsimavok
inuisalo 600 sivnersimagaluar-
pait, tåssa Agdluitsok Kalåtdlit-
nunåne inokarnerpaulersimaga-
luardlune. taimaingmat piniartut
ungasigsumut kajartortariakar-
tarsimåput ilånikutdlume angi-
lugtortarsimavdlutik inuit amer-
dlavatdlårnerat pissutigalugo Ag-
dluitsup erkåne piniagagssailatsi-
narsimangmat. upernåkutdle ag-
dluitsormiut ilarpagssue autdlår-
tarsimåput kekertanut nunakar-
fiup avatånitunut tupertiterdlu-
tik natserssuarniardlutik.
tyskitdie ajokersuiartortitat
kavdlunånit pissortanit kimigiser-
figinekardlutik Agdluitsup erkå-
ne asimiokarférkat mardluk ata-
tisimavait, tåssa Akuliarusek å-
ma Inugsuk, måna Agdluitsup-
påta inigissåmtok. 1930-p mig-
ssåne nålagak Holbøll sukang-
nernerussumik iliusekalerpok
taimalo avdlanut nugtertorpag-
ssuakalerpok, måssa tamåna ty-
skit ajokersuiartortitat mamarl-
ngikaluakigåt. asimiokarférkat
kingumut inersornekarput, ukior-
pålugssuitdle kångiungmata ki-
ngumut pissariakalersimavdlune
inuit ekiternekarkingnigssåt.
Narssame kujatdlerme ajoker-
suiartortitat åma inuit Okalug-
fekarfingmut ekitertilerpait, tai-
måikaluartordle Narssak kujat-
dlek 1830-p sujuningua tungavi-
lernekarnermisut inokartigilingi-
såinarpok.
inuit siåmarternigssåt norkåi-
ssutigalugo niuvertorusekarfing-
nik kavsinik pilersitsissokarpok
Kavdlunånik niuvertorusilerne-
kartunik. tamåko ilagåt Agdluit-
sup-på, Agdluitsup erkånltok,
Ikigait åma Pamiagdluk imalunit
Ilua, nunap isuata erkånguani-
tok.
tåukunane angnertumik euro-
pamiut pissusiånik suniniartokå-
ngilak. taimågdlåt piniarnek nu-
tångorsarnekarpok autdlaisit atu-
lersinekardlutik. inuit pisisinau-
lerput europamiut atissagssautåi-
nik, taimåikaluartordle amerdla-
nertigut inuit kalåtdlisut amernik
atissakåinarput. arnatdle åssuar-
niarångamik europamiut niorkii-
tigssautait silikit, sapångat kag-
dlitdlo atortalerpait, taimalo pi-
lersinekarput arnat kalåtdlisue,
arnat atissatokait åmit europa-
miut niorkutigssautåinik atortu-
lersugkat. kåinat umiatdlo ilusait
avdlångungångitdlat, taimågdlåt
kåinat autdlaisinut portalerne-
kardlutik. sivitsormat igdlut eu-
ropamiut pinik amerdlanerussu-
nik atortokalerput igdlutdlo
mingnerussungordlugit sanane-
kartalerdlutik. igdlorujugssuit i-
lakutarit ardlarit inigissait taor-
sernekarput ilakutarit atautsit
najugarissåinik ivssunik karmag-
kanik. igdlut nutåt igait ilordlit
kissulernekartalerput, igalåt iga-
lågssiat atugaulerput taimatutdlo
kissarssutit. åma igdlut ilåne
matulernekartalerput torssut ta-
kisut atorungnaerdlugit, taimåi-
kaluartordle kalåtdlit kangånit-
dle igdluliortausiat angnertune-
russutigut åtånekåinardlune.
okartokarsinauvok inuit ator-
torissait ilåtigut avdlångortut eu-
ropamiut niorkutåinik sunerne-
karnek pissutigalugo. åmåtaordle
inunek avdlångokaok pisiniar-
fingmiunik niuverniarsinaulerne-
rup kingunerissånik. anersåkut i-
nunek åma avdlångordluinarpok
kristumiussutsip erkunekarnera-
tigut. ugperissarsiornek nutå-
ngordluinarpok nalussunermilo
ilerkutorkat sarkumilårungnaer-
dlutik, sivitsormatdlo pingårtu-
mik niuvertokarfingne ajokersui-
ssokarfingnilo inuit tamarmik a-
tuarsinaulerput. tamånalume t.u-
pingnångitsorunångilak erkarsau-
tigilerdlugo tamatuma nalåne
Europame nunane inugpagssua-
kartok atuarsinåungitsunik ag-
dlagsinåungitsunigdlo. europa-
miut kulturiånut ikårsårnek so-
runame åssigingitsorpagssuarnik
erkartugagssakaraluarpok månile
pingårnerussuinait tainekarput.
Narssak kujatdlerme ajokersui-
ssokarfekalermat 1824-me, tai-
mane nunap isuata erkåne inuit
tamarmik kuisimångitsuput, u-
kiorpagssungitsutdle ingerdlane-
råne tamarmik kuinekarput eu-
ropamiutdlo kulturiånit sunivfi-
ginekalerdlutik.
ukiut tamaisa tunumiut tåku-
tarput niuverniardlutik, ajoker-
suiartortitatdlo ilungersortarput
tunumiut tikeråt Narssak kujat-
dlermut nunasitiniardlugit kri-
stumiussusermik ajokcrsornekar-
niåsangmata kingornalo kuine-
karniåsangmata. niuvertoruse-
karfik Pamiagdluk kekertap tai-
ma atigdlup kujåmut isuane, nu-
nap isuata avangnånguane piler-
sinekarmat 1948-me, niuvertorut-
sisut ajokitutdlo atorfinigtine-
karpok „akussak" Jakob Lund,
Danmarkime iliniarsimassok. tåu-
ssuma suliagssarå kavdlunånut
atassunik ilagékalersitsinigssak
kuiserdlåtdlo tamåkerdlutik ka-
tångutigingnianut ilaussortångu-
nginigssåt. K’akortumile okalug-
fiup atuagarssuine inussut toku-
ssutdlo agdlagtornekarfine taine-
karpok tamåne ukiune tugdliu-
ssune ikigtuinait kuinekarsima-
ssut. katångutigingniat kånger-
niussinerat kavdlunåt akiornek
sapersimagunarpåt, katånguti-
gingniatdlume åma K’akortume
okalugfiliorsimåput.
Katångutigingniat åmale Kav-
dlunåt pissortat pilerssårutigi-
ssarsimavåt ajokersuiartortita-
karfiliornigssak imalunit niuver-
torusekarfiliornigssak Tunup si-
neriåne nunap isuata avangnå-
nguane, tamånale aitsåt piviussu-
ngorpok 1894-ime niuvertarfekar-
fik Itivdlek pilersinekarmat nu-
nap isuata kekertåne. tamatuma
migssåne Tunup kujasingneru-
ssortåne kuisimångitsut tamåki-
ngajagdlutik nusimåput nunap
isuata erkånut nunakarférarpag-
ssuit najugaralugit. ukiune tug-
dliussune Umivingmit Tingmiar-
miunitdlo kingulerutut nunagssi-
put Narssak kujatdliup ajoker-
suiartortitakarfiane. tåuko ilagåt
Autdlårutå kuisikame atekaler-
sok Kristian Poulsen, Knud Ras-
piussenip atuagkiamine erkartor-
tarsimasså. angut tåuna inusug-
katdlarame angåkusimavok, iler-
kutorkanutdlo tungassunik soku-
tiginartorpagssuarnik ilisimatut
tusagagssisinausimavdlugit.
ukiut 1800 ingerdlaneråne u-
kiut tamaisa tunumiut Kitånut
tikerårtarsimåput, aussåkutdlu-
me tunumiut nujékåt nunap isua-
ta erkåne sujumugagssaujuartar-
simåput. kuisimassuleraluardlu-
tik ilerkutorkatik pissusitorkatig-
dlo åtatinartarsimavait, tamånalo
kingunekarsimavok asimiokar-
fingne nunap isuata erkarpiåni-
tune nalerput anguvdlugo agdlåt
kuisimångitsut ilerkue atugausi-
mangmata tunumiunigdlo aku-
ssåungitsunik nugtertokartuarne-
nalunaekutanik iluarsainek
pitsaunerpåk.
pilertornerpåmik tuniussissar-
tok. iluarsagkat tamarmik ku-
larnavérkusigkat.
1. kl. urreparation.
Ekspres levering.
Garanti på alle reparationer.
TIK-TAK
Kirkegade 18
6700 Esbjerg Danmark.
SPAR PENGE
køb brugte bøger. Alt indenfor
kriminal- og cowboybøger,
sendes overalt, mindste salg
kr. 25,00. Ved køb for kr. 50,00
og forudbetaling, sendes bø-
gerne portofrit.
TJEN PENGE!
Købes: kobbermønter og grøn-
landske mønter. Pris 3x på-
lydende. Send hvad De har
af mønter og De vil straks
få tilsendt pengene.
K. Hansen,
Boks 6, 7000 Fredericia
ra pissutigalugo tarkavanerpia-
miut issikue kalaviuneruvdlutik.
nunap isuata erkå ajokersuiartor-
titsivigtut issiginekarsimavok
1901 tikitdlugo.
ukiutdlé 1900 ingerdlaneråne
europamiunit sunernekarnek pi-
morutdlugo malungniupok. uv-
dlumikut taimågdlåt amiåkuput
piniartutut kulturitorkap ilamini-
ngue kuisimångitsututdlo erkar-
sartarnek ilerkutdlugo malungna-
rungnaerdluinartut okautigine-
karsinaulerput.
Pamiagdluk sept. 1853. (H. Rink: Grønland II, 1857) Den europæiske bygning til
venstre er spækhuset. Den til højre er udliggerens bolig med butik på loftet.
Det lille hus ved siden er „Josephs forbedrede grønlandske Huus.“ Det store
grønlandske hus i forgrunden har kakkelovn, hvilket også er tilfældet med et
af jordhusene på skråningen, der endog har to. Her bor Jephta og Zacharias
med deres familier.
Pamiagdluk, sept. 1853. (H. J. Rinkip atuagkiånit: Grønland 11, 1857). igdlo Ka-
lialik såmerdleK tåssa orssivik. talerpigdliuvoK niuvertorutsip igdlua Kalia niu-
vertarfiussoK. igdlo mikissoK sanianitOK oKausertaKarpok: Josephip igdlua eu-
ropamiutungorsagaK1'. kalåtdlit igdlorujugssuat åssip KerKanitoK kissarssute-
KarpoK. igdluinas kugssangajåmitoK åma kissarssuteKarpoK agdlame mardlung-
nik. tåssane najugaKarput Jephta åma Zacharias ilanutaitdlo.
HOLBÆK SKIBS- & BÅDEBYGGERI
HOLBÆK
umiatsialiorfik umiatsialiorfigdlo
employment
23 year-old american desires any type of employment in ex-
change for room and board. Will do labor, can iteach many sub-
jects. Desire northwest coast of Greenland if possible.
Piease write: Paul Margel, 5309 S. Greenwood Chicago, Illinois
60615, USA.
Skal der
være
fest
så skriv
til os!
Leverandør til
Set. Georgs Gilderne.
Skriv efter brochure!
Ballin & Co.
FIRMAET ER GENÅBNET!!!
niuvertarfik angmarkigpok!
Vi kan levere alt til:
„FORENINGSFESTER".
De kan købe næsten, hvad
De har lyst til.
F. eks. har vi alle slags varer til
TOMBOLA. — Der kan bestilles
efter vore specielle tombolalister.
Varer til: LYKKEHJUL — SKY-
DEBANE — RINGSPIL — PILE-
KAST og FISKEDAM.
Endvidere kan vi levere ANDE-
SPIL samt LEGETØJ til juletræs-
fester.
Skal De have bazar i vinter?
Bestil varerne itil bazaren i god tid.
For foreninger afregning efter festen
BADSTUESTRÆDE 15
1209 KØBENHAVN K.
23