Atuagagdliutit - 24.08.1970, Blaðsíða 2
r
aRØNLANDSPOSTEN
Postbox 39, 3900 Godthåb Tlf. 1083 . Postgiro 6 85 70
akissugss. årKigss. Ansvarshavende: Jørgen Fleischer
Annonceekspedition:
Bladforlagene, Dronningens Tværgade 30, København K.
Telefon Minerva 8666
Årsabonnement + porto, Godthåb..................... kr. 56,90
Årsabonnement + porto, Danmark
og øvrige Grønland .............................. kr. 74,80
Løssalgspris ...................................... kr. 2,00
uk. pissartagaKarneK + nagsiunera, Nungme.......... kr. 56,90
uk. pissartagaKarneK + nagsiunera, Danmarkime
Kal.-nunåtalo sivnerane ......................... kr. 74,80
pisiarineKarnerane ................................ kr. 2,00
Trykt i off-set på Sydgrønlands Bogtrykkeri . Godthåb
Trykt i off-set på Sydgrønlands Bogtrykkeri . Godthåb
NQngme sinerissap kujatdliup naKiteriviane off-set-imik naKitat
umiarssuartåsava sikusiumik?
J. F. julip nålernerane umiar-
ssuaK sinerssortaut „Disko“ sikor-
ssuarne Påmiut avatåne ajorsser-
KavoK sapåtip akunera sivnerdlu-
go. ukiune kingugdlerpåne sikor-
ssuit akornutausimaKaut nunav-
ta kujaterpiåne igdloKarfingnut
angalaniarnerme. aussap Kåuma-
taine ardlaleriaKaluta misigissar-
parput Kujatåne igdloKarfingnut
imåtigut angatdlåneK unigtartOK.
sikorssuaKartarnera pitsauneru-
lernaviarsimångilaK ukiune ag-
gersune. ilisimatut sujuligtutigåt
silåinaup nigdlertikiartornera i-
ngerdlåinåsassoK ukiune tugdlig-
ssane 30-ne.
taimaingmat apererKajånångit-
sungilaK: KanoK iliordlune unga-
tå issigalugo iluarsiniarneKarpat
angatdlånikut ajornartorsiutit si-
korssuit pilersitait? — helikopte-
reKarpugut, KularnångilaK akiu-
massoKåsassoK. ilumorporme. he-
likoptereKångitsugpat Kavséria-
Kaluta ajornartortaKajaKaugut.
tingmissartornerdle angatdlåner-
mik tamåkissumik isumagingnig-
sinåungilaK. akisuvatdlåsaKaoK
pissariuvatdlårdlunilo nionrutig-
ssat tingmissartumik agssartu-
savdlugit. ukiut tamaisa sikor-
ssuit angnertusiartuinåsagpata
neriunartoKångilaK tingmissartor-
neK kisimitdlune avKutausinau-
ssok igdloKarfingnut sikorssuar-
nik erKUgaussartunut angatdlå-
nerme.
sikorssuit ima imåinåungitsigi-
lersinåuput igdloKarfit kujatdler-
påt niorKutigssatigut pilersorne-
Karnerat navianartorsiortineKa-
lersinauvdlune. imatume pisso-
KarsinauvoK niorKutigssat Nanor-
talingmut, K’aKortumut Påmiu-
nutdlo pissugssat niorarneKarsi-
nauvdlutik igdloKarfingnut sikor-
ssuit avangnamut angussångiså-
nut.
apuniarnigssåme tauva KanoK?
umiarssuarmik sikusiutivingmik
peKångikåine taimailiornigssaK
ajornakususaKaoK. Kangauneru-
ssok nunavtine umiartornerme i-
luagtitsissumik atorneKarsimåput
umiarssuit Kissussut måtaussamik
Kagdligkat. tåuko ardlåinåtdlunit
sékortumik motoreKarsimångilaK,
taimanime åma maskinat hesti-
kårssuit atugåungingmata. aju-
nårnerit pingitsorneKarsimasinåu-
ngikaluarput. taimåitordle umiar-
ssuit tamåko sikusiutit tupingnåi-
nartumik angatdlatigigsusimåput.
umiarssuit tamåko misigissa-
ligssuit nalivtine åma kingumut
atorneKalerKigsinåungineramik?
umiarssuaK sikusiut taineKartutut
itOK såkortumik motorilik Kular-
nångitsumik angnertumik nåmag-
sissaKarsinauvoK. pilerssårusior-
tut månangåK enrarsautigissaria-
Kalinginerpåt sikusiumik taimåi-
tumik pisåmigssaK. KularnångilaK
sananera akisusaKaoK. — kisimi-
le avKUtigssaoriatdlarpat sikor-
ssuaKartartune imåtigut angat-
dlånerup kångisånginerulernig-
ssånut?
Et ishavsskib?
J. F. I slutningen af juli sad
kystskibet „Disko“ fast i storisen
mere end en uge ud for Frede-
rikshåb. I de seneste år har stor-
isen i meget høj grad generet
kysttrafikken til Grønlands syd-
ligste byer. I sommermånederne
har vi gang på gang oplevet, at
trafikken ad søvejen til Sydgrøn-
lands byer går i stå. Storissitua-
tionen bliver næppe bedre i de
kommende år. Videnskabsmænd
forudsiger, at klimaforværringen
fortsætter i de kommende 30 år.
Derfor er det nærliggende at
spørge: Hvordan vil man på læn-
gere sigt løse det trafikproblem,
som storisen forårsager? — Vi har
helikopterne, vil man måske sva-
re. Det er også rigtigt. Uden heli-
koptere havde vi mange gange
siddet slemt i det. Men flytrafik
er kun en delvis løsning. Det bli-
ver for dyrt og for besværlig med
en godstransport ad luftvejen.
Hvis issituationen forværres år
for år, kan vi ikke gøre os for-
håbninger om, at kystflyvningen
alene fuldtud kan løse trafikken
i de storisramte byer.
Storisen kan blive så slem, at
forsyningen af de sydligste byer
kan komme i fare. Der kan opstå
den situation, at forsyningerne til
Nanortalik, Julianehåb og Frede-
rikshåb må blive omladet i andre
byer, der ligger nord for storisens
rækkevidde.
Hvad sker der så med den vi-
dere transport? Uden et rigtigt
ishavsskib bliver dette problem
meget vanskeligt at løse. Før i ti-
den havde man i Grønlandstrafik-
ken med held betjent sig af soli-
de træskibe, forsynet med ishud.
Ingen af dem havde haft en kraf-
tig motor. Det var også før de
mange hestkræfters tid. Ulykker
undgik man ikke. Men alligevel
klarede de gamle ishavsskibe sig
forbavsende godt.
Kunne man ikke i vore dage
genoplive disse hårdtprøvede
skibstyper? Et ishavsskib af den
nævnte slags forsynet med en
kraftig motor kan sikkert udrette
meget. Er det ikke noget for plan-
læggerne fra nu at tænke på byg-
ning af et ishavsskib? Et sådant
skib bliver sikkert meget dyrt at
lis#-
En salgsbod bygges
af tidligere tb-ramte
„Neriut" (tidligere tuberkulose-
ramtes foreninger) har holdt en
kongres i Godthåb. Foreningerne
fra Godhavn i nord og Julianehåb
i syd var repræsenteret, og fra
Boserups Minde (sammenslutnin-
gen af de tidligere tuberkulose-
ramtes foreninger i Danmark)
deltog Børge Knudsen.
Landsformand Hans Lynge,
Godthåb, der blev afløst af Jakob
Egede, Godthåb, oplyser, at der
er sket en række vedtægtesæn-
dringer. Salgsarbejdet af husflid,
fremstillet af tidligere tuberkulo-
sepatienter, skal reorganiseres.
Hovedbestyrelsens forretningsud-
valg på tre medlemmer har fået
friere hænder til at forestå salget
af husflid. Kongresdeltagerne er
blevet enige om at lade opføre en
silåinarssuarme
GTO-p ugtortainere
Nungme telestationimut atatit-
dlugo GTO måna radiop malingi-
sa silåinarssuarme angnikitdli-
sarneKartarnerata ugtortarneKar-
nigssånut danskit ilisimatusarni-
kut atortugssåinik nutåliaussunik
pilersitaKarsimavoK. radiop mali-
nginik angnikitdlisaineK pissute-
KartarpoK pujoralait taimainga-
jagtutdlo seKinermit uvdlorissa-
nitdlo KingorneKarnerinik. angni-
kitdlisainermut tamatumunga
angnertunerussumik ilisimassa-
KarnigssaK pingåruteKarpoK ra-
diukut atåssuteKarnerup pitså-
ngorsarniarssarinerane ilaussutut.
såkut nutåK — taineKartartoK
riometer — suliarineKarsimavoK
silåinarssuaK pivdlugo misigssui-
ssarfingmit silasiorfigssuarmut
Meteorologisk Institutimut ata-
ssumit, manalo isumaKatigingni-
arneKarpoK sulivfigssuartigut ni-
orKutigssiarineKarnigsså pivdlugo
ilåtigut nunanut avdlanut nior-
KutigineKarnigsså sujunertaralu-
go.
Nungme riometerimit ugtortag-
kat inernere GTO-mit nagsiune-
Kartarumårput silåinarssuaK piv-
dlugo misigssuissarfingmut tai-
måtaordlo Kalåtdlit-nunåne ra-
diofonikut sulinerme atorneKar-
sinaujumårdlutik.
bygge. — Men hvis det nu bliver
den eneste løsning på trafikken i
de storisfyldte farvande?
lille salgsbod i Godthåb. Den gam-
le sygeplejerskebolig, der ligger i
nærheden af byens gamle syge-
hus, benyttes hidtil som salgsbod,
men skal rives ned.
Kongressens deltagere har valgt
sakiagdluteKarsimassut peKati-
gigfisa autdlartitait Nungme a-
tautsimérKåmerput. peKatigigfit
Avangnåne K’eKertarssuarmit
Kujatåne K’aKortoK ilångutdlugo
autdlartitaKarput, Danmarkimilo
sakiagdluteKarsimassut peKatigig-
fisa kåtuvfiånérsoK Børge Knud-
sen åma atautsiméKatauvoK.
kåtuvfingme sujuligtaissoK
Hans Lynge, Nungme najugalik,
Jakob Egedemit, Nungme naju-
galingmit, taorserneKartoK OKar-
poK peKatigigfiup inatsisai ardla-
lingnik avdlånguteKartineKartut.
sakiagdluteKarsimassut sanalu-
gaisa tuniniarneKartarnerat må-
na tikitdlugo tuniniaissarnermit
pitsaunerussumik ingerdlåneKa-
lerniåsangmat kåtuvfingme suju-
lerssuissunut ilaussortat Nungme
najugagdlit pingasussut Kanganit
angnerussumik pisinautitaulerput
tuniniaissarnerup sukanerussu-
mik ingerdlåneKartalernigsså a-
grønlandsrådimut ilaussortatut
Nungrmnermine folketingimut i-
laussortap Knud Hertlingip Ka-
låtdlit-nunånut ministere A. C.
Normann telegramerfigalugo i-
måitunik aperKuteKarfigisimavå
agdlagångordlugo akissagssanik:
„ministerip KanoK tungavigssa-
Kartikumavå KGH-p nungneKar-
nigssånik styrelsesrådip isumaKa-
tigigdlune akerdliunera suna piv-
dlugo sumiginavigsimagine“.
folketingip aussaunerane suli-
ngivfeKarnerane aperKutigine-
Karmat taimalo inatsissartune a-
kineKarsinaunane maligtarissag-
ssat maligdlugit uvdlut 6 Kångi-
utinagit ministerimit agdlagkati-
gut akineKartugssauvoK.
en hovedbestyrelse, der består af
forretningsudvalgets tre medlem-
mer samt to medlemmer fra den
nordlige og to medlemmer fra den
sydlige del af Grønland.
Under kongressen blev en min-
desten for den tidligere landsfor-
mand gennem 10 år Niels Ham-
meken afsløret. Her rettede Ja-
kob Egede en tak for Niels Ham-
mekens indsats for „Neriut“, og
Børge Knudsen bragte en hilsen
fra Danmark.
nguneKarsinauniåsangmat. ataut-
simitut isumaKatigigsimåput a-
ngingikaluamik tuniniaiviussar-
toK nåparsimavitorKap erKånitOK
nåparsimassunik pårssissup ig-
dlugisimasså inguvterneKartug-
ssångorsimavoK.
kåtuvfingme sujulerssuissut ar-
fineK-mardluk KinerneKarput,
Nungme najugagdlit pingasut ki-
salo avangnarpasingnerussume
najugalingnik mardlungnik kuja-
singnerussumilo najugalingnik å-
ma mardlungnik ilaKartineKar-
dlutik.
atautsiminerup nalåne kåtuv-
fingme ukiune Kuline sujuler-
ssuissusimassup Niels Hamme-
kenip iliviata ujaragtå ulérneKar-
poK. katerssunerme Jakob Egede
Niels Hammekenip peKatigigfing-
mik sulissussivdluarsimanera piv-
dlugo KujåssuteKarpoK, Børge
Knudsenivdlo Danmarkime kå-
tuvfingmiut inuvdluarKussutåt o-
Kautigå.
Knud Hertlingip aperKutine i-
matut tungavigssaKartipå:
— KGH-p nungn eKarnigssånik
pilerssårut nålagkersuissut måna
akuerssissutigisimav åt, taimåitu-
migdlo isumaKarpunga pivfig-
ssaulersoK ministerip tamanut
nalunaerutigisagpago styrelses-
rådip isumaKatigigd lune sujuner-
sutigisså sumiginai’amiuk suna
tungaviginerine. mingnerungitsu-
migdlo danskit inussutigssarsior-
nikut kåtuvfeKarferujugssue sty-
relsesrådime ilaussortautitaKar-
mata sordlo måko: Håndværks-
rådet, Industrirådet, Grosserer-
Sociatetet, Provinshandelskam-
meret åma Arbejderbevægelsens
Erhvervsråd il. il.
sakiagdlugsimassut
tuniniaivigtåsassut
ministerimut aperKut
2