Atuagagdliutit - 16.02.1983, Qupperneq 25

Isumaliutersuut- Kronik
Kalåtdlit-nunåne
pitdlautit
agdlagtoK: Erling Andresen, ernartussissuserissoK
ukiup kingugdliup ingerdlanerane
Højesteretip aulajangTvfigissagssari-
lersimavai Kalåtdlit-nunane sualugtu-
mik pinerdlugtuliornernut Kalåtdlit-
nunåta landsretiata encartussutai
mardluk. encartussutine tåukunane
mardlungne katitdlugit inuit pingasut
pissutineicarput, Kalåtdlit-nunåtalo
landsretiata aulajanginere atortussug-
ssatut aulajangivfigineKarput. pissu-
titaussune tåukunane pingasune ta-
mane aperKutautineKarpoK Dan-
markime pinerdlugtunik isumaging-
nigfiup inigssTssarfiutåne tarnip nå-
pautainik misigssuissartunit siuler-
ssorneicartume, tåssa inigssTssarfing-
me Herstedvesterime Københavnip
encånguanltume kigdliligåungitsumik
inigssitagssatut encartuneKåsanersut.
Højsteret perngåumik Kalåtdlit-
nunåne ericartussissarnermik inatsit
tungavigalugo encartussissugssau-
vok, taimailivdlunilo åma Danmark-
ime erKartussissuserissut igdlersuissu-
ssartut perngåumik Kalåtdlit-nunane
pitdlaissarnermik najortcutaicartug-
ssautitauvdlutik. uvanga eneartussi-
ssuserissunut taima suliagssaxartunut
åipaussoK nangmineK isumaga ma-
Hgdlugo OKarsinauvunga pitdlaissar-
nermik inatsit tamatigut iluarinartuti-
ngikiga. KavsériaKalune, åmalume
encortumik iluarinartortai inugtut pi-
neKarnigssamut nalencunerussut Ka-
låtdlit-nunåne pinerdlugtuliornermik
inatsime isumaussunut erssiutaussut
Pingårtineruvdlugit encartorneKar-
tarput. uvanga måne pingårtineruv-
dlugit ericartorniarpåka tamatuma i-
lai Kavsit isumaga maligdlugo issor-
nartutut issigiumassåka, siugdliutit-
dlugulo ersserKingnerussutut tainiar-
dlugo encartussutine taineicartune
Højesteretip aulajangTvfigissagsså,
tåssalo kalåtdlit pinerdlugtuliortut
Danmarkime pinerdlugtuliortunut i-
nigssTssarfingne inigssineKarsinaune-
rat.
taimailivdlune pitdlaissarneK sior-
natigut issornartorsiorneicartarérsi-
mavoK. issornartorsiuissarneritdlo
tungavigssaKardluartumik sancumiu-
neKartarmata, kisiåne sule kingune-
Karsimanatik, pissariaKarpoK nangit-
dlugit sancumiutendgtuåsavdlugit.
Herstedvesterime inigssTssarfik tå-
ssauvoK (Kavdlunåt) pinerdlugtulio-
rajungnerpåt inigssineKartarfiat. tåu-
na nakorsamit tarnip nåpautainik ili-
simassaKartumit siulerssorneKarpoK,
kisiåne tamatigortumik tarnikut nå-
pautit katsorsarniarneKartarfiåtut o-
Kautiginetcarsinaunane. tåssane inig-
ssineKartut parnaerussivingnit avdla-
nit avdlaunerutingånginguatsiarpåt.
Kanordlunlt l'tumik kivfåungissu-
sermik plaivfigissauneK (parnaeru-
ssauneK) taima pineKartumut någ-
dliungnartuvoK. pingårtumigdlo kig-
dliligåungitsumik parnaerussagsså-
ngortitauneK sule artornarnerussar-
Pok. tamatumanilo taissariaKarpoK
nalunångerérmat kalåtdlinut sule
sualungnerussumik Herstedvesterime
inigssTssarfingme inigssitauneK artor-
narsiortitsissartOK. tamånalume tu-
pingnångilax
kalåtdlit tåssane inigssineKartut
avdlatut ajornartumik inoicatigTng-
neK, åmalume nunamingne sungiusi-
massamingnit avdlauvdluinartoK, tå-
ssane inuvfigissariaKarpåt. Kavdlunåt
inigssitat inoKatimingnut åtaveKarne-
rulernigssamingnut periarfigssineKar-
tutut OKautigineKarsinaugaluartut
kalåtdlinut tamåna ajornarneroKaoK
Kavdlunåtut OKalugdluarsinaunginer-
tik pissutigalugo isertitsissarfingme i-
noKatinik ilaKarnerme peKatausinau-
ssångingmata.
tamåna issornartorsiorneKartarér-
poK. 1966-imile Herstedvesterime i-
nigssissarfingme nakorsaunermut
tugdlersaussoK Torben Hvam Kalåt-
dlit-nunåne erKartussissarneK pivdlu-
go atuagagssiame agdlagaKarpoK a-
tautsimut issigalugo inigssTssarfing-
mltitauneK kalåtdlit avdlanut naler-
Kiutdlutik artornartorsiuteKarfigine-
rugåt. ilångutdlugulo taivå kalåtdlit i-
nigssTssarfingmititat malungnartumik
avdlaningarnit akulikinerussumik nå-
pautinik, tåssa tinålersornernik ima-
lumt isumarujugtungornernik siviki-
kaluartunik parnaerusimaneKarne-
rup kingunerissainik nåpauteKaler-
sartut.
Kalåtdlit-nunåne landsdommeriu-
simassoK Henning Brøndsted kingu-
singnerpåmik 1981-ime OKauseKarsi-
mavoK Herstedvesterime inigsslssar-
neK isumakulungnartoKartikine. ilå-
ngutdlugulo OKautigå kalåtdlit tåssa-
ne inigssineKartut najugaKarnerat si-
vitsorsinaussartOK, tåssa kalåtdlit tar-
nimikut nåpautimik Danmarkime i-
nigssTssarfingmTtineKarnerme Kavser-
pagssuartigut malungnarsiartuinar-
tarnerat pissutigalugo inoKatiging-
nermut siornatigut atugarisimassa-
mingnut utertikuminaitsungmata. i-
nigssinerit taimatut itut, pingårtumik
isertitsivingne matorKassunltineKar-
nerit Herstedvesterimilo inigssTssar-
fingmTtitaunerit kalåtdlinut agsut ar-
tornartorsiutåuput måtussauvfiuner-
tik sungiusimanånginertigdlo pissuti-
galugit, taimailivdlutigdlo Kalåtdlit-
nunåne pineKautigssissarnernut ino-
Katinit måtussauvfiunatigdlo inugtut
pineKarnigssamut nalencunerussunut
akerdliu vdluinardlutik.
erKartussutit åma nåmagsineKa-
rérsut ilåt pivdlugo tarnip nåpau-
tainik nakorsaunerit ilåta Herstedves-
terime inigssTssarfik encartorsimavå
tåssaussoK »tarnikut ajuleriartorsar-
fik«.
isumaKatigigdlune issornartorsiui-
nerit tamåko taimågdlåt månamut
kingunerisimavåt ikiortigssamik ka-
låtdlisut OKalugsinaussumik Kanigtu-
kut atorfinigtitsissoKarnera. naluna-
K30K tamåna KanoK iluaKutautigisi-
naunersoK. atausTnavingmik iluaKu-
tausinaussoKarpoK, tåunalo tåssau-
vok Danmarkime inigssTssarfingnut
inigssineKarnigssamik aulajangersag-
kap Kalåtdlit-nunåne pinerdlugtulior-
nermik inatsime pérneKarnigsså. ait-
såtdle tamåna pisinauvoK Kalåtdit-
nunåne nutånik ingissTviliortoKarne-
ratigut sualugtumik pinerdlugtulior-
tarnertik pivdlugo erKartussanut ini-
gititaussugssanik, pissariaKarpordlo
inigsstssarfigssaK taima itOK pissaria-
Kartumik atorsinåussuseKåsassoK.
issornartutitavtut avdlatut encarto-
rumassara — Kularnångitsumik isu-
maKatauvfigingineKartorujugssu-
ssugssax — tåssauvoK pitdlainermik
suliagssane igdlersorteKartarneK. ig-
dlersortaunigssamut taimågdlåt piu-
massarineKarpoK igdlersortaussug-
ssaK tusåmanerdlungneKartunanilo
21-nik ukioKalerérsimassusassoK.
KularnångilaK igdlersortaussugssa-
tut torKarneKartut ilarpagssue piko-
rigsussut suliagssissutigineKartunig-
dlo suliaringnigdluarnigssamik misi-
gissuseKartut. taimåikaluardlutigdle
soruname avdlatut ajornartumik a-
migautigissarunarpåt inatsisit najor-
Kutaralugit pitdlainerme suliagssat
suliarinigssånik nåmagtumik ilisima-
ssaKarneK. tamåna Kavsitigut igdler-
sugagssångortitanut ajoKutauginaru-
jugssuarsinauvoK.
årKigssussineK månåkutut itOK
1979-ime Kalåtdlit-nunåne inatsissar-
tut Kalåtdlit-nunåne erKartussissar-
nerntik siunigssamut tungatitdlugo o-
Kaluseringningneråne ilånguneKarsi-
mavoK. taimane kigsautiginartutine-
KångilaK erKartussissuserissut iliniar-
simassut (juristit) angnertunerussu-
mik kredsretine atorneKartarnigssåt.
tåukunane erKartussissut ingmikut i-
liniagaKarsimassunginamik iliniaga-
Karsimassunit (advokatinit) »naKisi-
maneKaratarnigssåt« isumakulutigi-
neKarmat tupigissariaKångilaK. ilå-
ngutdlugulo OKautigineKarpoK er-
Kartussutip nangineKartarfiane nå-
magtumik periarfigssaKarmat inatsi-
sit tungavigalugit erKortumik aulaja-
nginigssamut.
ilumorporme Kalåtdlit-nunåta
landsretia juristimik siuligtaissoKar-
mat tåssanilo unerdlussissartutitat ju-
ristiussardlutik. kisiåne encortumik
aulajangineK aitsåt KularnauteKå-
ngitsugssauvoK uncrdlutigineKartoK
juristimik misiligtagaKardluarsima-
ssumik igdlersorteKartitaugpat. uva-
nga isumaKarpunga pitdlainermik
suliagssat siulTne erKartorneKartut su-
liarineråne taimåitariaKarnera ersser-
sitdluarneKarsimassoK. erKartussat i-
låta atautsip pineKautigssinera kreds-
retime landsretimilo namaginångitsu-
mik suliarineKarsimavoK. pineKar-
toK tåuna tigussaoncårnersimåinar-
dlune sualugtumik pinerdlugtuliorsi-
massutut pasineKautiminik navsuer-
simavoK. erKartussissuserissumik ju-
ristiussumik igdlersuissoKartitaussu-
gune taimaUiornaviangikaluarpoK!
erKarsardluånginikut aitsåt imailinar-
dlune navsuerneK ugpernartutut tigu-
neKarsinaussarpoK. pinerdlugtulior-
neK — åmåtaoK sualugtumik piner-
dlugtuliorneK — imaKa Kavsitigut tå-
ssausinaussarpoK påtsivérutornikut
KanoK iliornerit kingornamut agdlåt
påsineKarpiarsinåungitsut kinguneri-
sa ilåtut pilersimassoK. tamåna Kav-
sTtigut pissuteKarsinauvoK pinerdlug-
tuliortut iliornermik nalåne aulakor-
nerånik, kamagtorujugssuarnerånik
avdlanigdlo. KanorpiaK pissoKarsi-
manera påsivdluarneKarsinaugaluar-
patdlunTt KularnauteKarsinauvoK pi-
nerdlugtuliorneK sutineKåsassoK.
sordlo tåssautitariaKarpa »tOKUtsi-
neK«, imalunit »perssugtaineK toKU-
mik kinguneKartOK?«
tupigissagssåungilax igdlersuissuti-
tat juristitut iiiniagaKångitsut misilig-
tagaKångitsutdlo aperKutit taima itut
nagdliukångata unerdlussissutitau-
ssok juristiussoK pitdlaissarnermig-
dlo tungassutigut ingmikut iliniarsi-
massussoK sapingisamik erKorneru-
ssumik aulajangissutausinaugaluar-
tunik akerdlilersinaussångikångå-
ssuk.
manåkut isumåungilaK kredsretine
suliagssane juristit atorneKarnigssåt.
kisiåne pingitsorane pissariaKartuti-
neKartariaKarpoK sapingisamik piar-
tumik erKartussissuserissut (advoka-
tit) pitdlainermik suliagssat ilunger-
sornartut landsretime suliarineråne a-
torneKarsinautitaulernigssåt. årKig-
ssussineK månåkutut itOK nalivtine
erKartussissautsine atorsinåungilaK.
1979-ime Kalåtdlit-nunåne inatsi-
ssartut atautsimTneråne Siumukor-
miut OKalugtuata månåkussumik år-
Kigssussinermut igdlersutigalugo pi-
ngåruteKartorujugssuaK OKautigå,
tåssa igdlersuissutitap igdlersugagssa-
me oKausé påsisimavdlugitdlo atorsi-
naussariaKarai.
soruname taimåisinaugpat tamåna
pitsaunerpåusagaluarpoK. kisiåne å-
ma igdluatungåtigut tamatuma pi-
ngåruteKarnera ingassåuneKartaria-
KångilaK. taimåitOKarnigssånut tu-
ngatitdlugo erKarsautigineKarKårta-
riaKarpoK kalåtdlit OKausTnik pigi-
nauneK inatsisinut tungassunik ilisi-
massaKarnermit pingårnerutitaria-
KarnersoK. tauvalo åma erKarsautigi-
ssariaKarpoK igdlersuissut Kavdlunå-
jussut uvdluinarne suliamingne suli-
ssussaKartarmata OKausé påsisinåu-
ngisamingnik, tamånalo ajornartor-
siutaorujugssuångitsoK.
erKartussissuserissut kalåtdlisut o-
Kalugsinaussut Kalåtdlit-nunåne nå-
magtumik amerdlåssuseKalernigssåta
tungånut Kalåtdlit-nunåne eiKartu-
ssissarnermik inatsit avdlånguteKarti-
tariaKarpoK Kalåtdlit-nunåta lands-
retiane pitdlainermik suliagssat ilu-
ngersornartut suliarineråne erKartu-
ssissuserissut Kavdlunåjussut igdler-
suissutut atorneKarnigssåt pisinauler-
sitdlugo, tamåna pissariaKarmat pi-
ngårtumik unerdlussissumit parnae-
russaunigssaK piumassarineKartitdlu-
go.
tamåna Kalatdlit-nunåne eiKartu-
ssissoKarnermut akitsorsautaussug-
ssaugaluarpoK. kisiåne erKaimassa-
riaKarpoK sut tamarmik akeKarnta-
ta. erKartussinermilo Kalåtdlit-nunå-
miut nåpertuivdluarnerussumik pine-
Karsinaunerat akigssamit pingårneru-
titariaKarpoK. „ , ,
Erling Andresen
Atuagagdliut
atuagagssiauvoK
angerdlarsimavfingne
tamangajangne
atuarneKartartOK
neicerorut
ATUAGAQDLIUTIT
25