Alþýðublaðið - 20.07.1922, Síða 1
1922
fú þýzkalanðl.
Eias or sjá hefir mátt á aím-
akeytum þeim, sem birfc hsía ver
lð hér f bI?.ðiou 'slðustu vikuraar,
Ssefir mikið gengið á í Þýzkalandi
undanfarið.
Það sem rnestu þykir skiíta er
jþað, að fhaldsflokkurinn eða nokk-
ur hluti hans, hefir látið fretitja
morð á ýmsum helstu pólitfskum
znótitöðumönnum sfnum, til þess
á þann hátt að ryðja íhalds eða
aíturhaldisstefnunni braut,
Hváð vilja íhaidsmennirnir
þýzku? Þeir vilja fyrst og fremst
endurreisa keisaraveldið og fá Vi!
bjálm hclm aftur. En hann situr
svo sem kunnugt er i Holiandi,
sfðan hann flúði þangað haustið
1918, þegar byltingin varð í Þýzka
landi.
Þsð væri nú hinn mesti mis-
skilningur að halda að það værl
sú hugsjón, að endurreisa keisr ra-
veldið, sem væri driffjöður aítur
haldsmanna. Þsð sem á bak við
er, eru hagsmunir aðalsins, sem
á sfcórar Iandeignir; hagsmunir
Ihinna fyrri liðsforingja i keisara-
hernum (tala þeirra skiftlr tugum
þúsunda), ea fyrst og fremst hags-
muttir auðvaldsins.
Hyggja stóreignamennirnir að
þeir geti komið betur ár sinni
/yrir borð ef ný bylting fari fram
og keisarinn bæmist til valda aft
ur, og er það vafalaust rétt hjá
þeim. Sannast heflr, að þeir, sem
frömdu morðið á þýzka utanrfkis
ráðherranum, Rathenau, svo og
þeir sem reyndu að myrða jafn
aðarmanninn Scheidemann og rit
höfundinn MEximilian Hzrden,
voru allir úr íhaldsmennaflokkn
um, og heflr þetta komið inn þeirri
skoðun hjá almenningi að fhalds
menn ætli fljótlega að hefja al
'ment blóðbað á jaínaðarmanna-
fotingjum og öðrum stjótnmála-
mönnum er þe.ir haldi séu í vegi
fyrir endurreisn keisarastjórnar í
landinu.
Fimtudaginn 20. júlf.
Mo ð þeasi og morðtilrauair
hafa orðið lil þess að sameina
alla þtjá j&fnaðarmannaflokk&na,
og koma þetm tii þess að gera
sameiginlegar kröfur. Hafa þessir
þ (r flokkar, þýzki jafnaðsrmanna-
flokkurinn (Hægrl jafn&ðzrraenn),
þýzki óhiði jafnaðarmanaaflokk
urinn og þýzki Kommúaist&flokk
urÍMst áður átt í mjög snörputn
deiium sía f miili, en hættas, sem
talin er á því að (haldsmenn ateypi
lýðveldisfyrirkomnlaginu meö by!t
icgu, heflr komið þeirn tii þess
að vinna samaa. Byrjaði sú sam
vinna á því að þeir ásarnt tveim
stærstu verkamannasamböndtmum
gáfu út þau boð, að stöðva slla
vinnu þann 3 júlf kl 1 e. h,
hverju nafni sem nefndist; einnig
járnbrautarlestir og spórvagnar
skyldu stöðvast. En meðan þetta
fór fram, r.kyldi hafln mótmæla
ganga og haldnir götufundir.
Fór þetta alt frsm eins og til
var ætlast; öll vinna hætti um
nokkrá kiukkustuisda bii; búðum
og kaffihúsum var Iokað, og öll
vagnaumferð hætti; ieigubifreiðar
stóðu kyrrar, hvað þá annað.
Ætlað er að 3—4 hundruð þús.
manns hafi tekið þátt f mótmæla
göngunni og báru mörg þúsund
rauðra fána, nokkuð af fánum lýð
veldisins þýzka og fjölda af fán
um er letraðir voru ýmislegum
eggjunarorðum. Á einum stóð:
„Niður með mannaslátrarat^n Hin
denburg*', á öðrum: „Takið vopn
in af íhaidsmönnum, látið verka-
lýðinn fá vopnl*
Mótmælagangan var gengfn um
þann hluta Berlínar sem auðmenn
irnir búa. í göngunni tóku þátt
undir sérstöku merki um 50 dóm
arar úr félaglnu „Republikanischer
Richterbund*, og er það víst í
fyrsta skifti að dómarar taka þátt
i slfkri mótmælagöngu.
Jafnaðarmannaflokkaralr heimta
að gefin séu út sérstök Iög til
verndar lýðveldinu, er gildi minst
tvö ár, og sé í þeim lögð þung
hegning við að agiterá fýrir þvf,
164 tötnbláð
að Þýzkaland verði aftur keisara-
dæini. Lögia eiga að hafa ávæðí
um „hreinsun* stjórnarskrWstof-
snna, dómstóianaa óg Hkisvarð-
iiðsins, þaunig, að úr þessum
atofnumim séu rekuir aiiir konungs-
sinnar. Baaaa skai hermöanum að
bera vopn, nema þann tima, sem
þeir eru á verði, og bsnna ltði-
foringjum úr keisarahernum að
bera, elnkenniabÚBÍng. Settur skal
upp sérstakur dómstóll í Berlfn til
þess að dsema eftir þessum iögum.
Dugi þetta ekki, og haidi í-
haldsmena áfram undirbúninguum
undir byltingu, og ekki sízt ef
þeir reyna hana, getuí feæglega
farið svo, s*ð verkalýðurinn þýzki
verði af fhaldinu beinlínis rekian
út f það, að taka öll völdin í
sfnav hecdur. En verði það, má
tílj a likiegt að kommúnistarnir
þýzku yrðu fljótt mestu ráðandi
þar og Þýzk&land sovjetlýðveldi.
En hvað sem því nú Ifður, má
búast við miklum tfðindum á næst-
unni frá Þýzkalandi.
í gær barst blaðfnu svohljóðandi
frétt, frá atvinnu- og samgöngu-
máiaráðuneytinu hér:
»8tjórnarráðinn heflr horist
tilhynning nm, að norska Stór-
þingið hafl samþykt hækknn
innflntningstolla á ýmsnm land-
búnaðarafnrðum, þar á meðal
á kjoti um 10 aura upp í 25
aura á hrerju kg, og nær sú
tollhækknn einnig til íslenzks
saltkjðts.«
Á þessa hættu var bent hér i
blaðinu, þegar verið var að slaka
til við Spánverja, og hefir hún
ræzt helzt ti! fljótt.
Næturlæknir í nótt (20. júlf)
Gunnl. Efnarsson, Ingólfsstræti 9.
Simi 693