Alþýðublaðið - 21.07.1922, Qupperneq 1
1922
Eru togarahásetar ómagar?
í gssir gcrir Morgunblaðið
greinar þær um þjóðnýtingu,
sem bii-st hafa bér f blað
inu, undanfama daga, að ura
tahefui. Kemst blaðið að þeirri
niðurstöðu, að það sem Alþbl.
krefjist sé ,að togaraútgerðin verði
gerð að ómaga á framfærslu ann•
ara atvinnugreina landsins, eða
mð togarah&setarnir, þar & meðal
mikill flokkur ungra og kraustra
manna, sem kalla má að allir
vegir siu fœrir, verði gerðir að
landssjóðsómógum «.
Morgcnblaðið hefir aldrei kall
að þá „landssjóðsómaga* sem
fram að þcssari stundu eru iaun-
aðir af hinu opinbera.
Hvernig stendur þá á því, að
|>vf finst togarahásetarnir verði að
„ówögum" Iandssjóðs, ef togar-
arnir vðrði gerðir að þjóðareign?
7í»að verður skiljanlegt þegar það
er athugað, að Morgnnblaðið er
málpípa auðvaldsins og að það
eru fyrst og fremst togaraútgerð
armenn, sem halda því uppi fjár
hagslega
Það er þvf skoðun útgerðar
■manna, sem kemur fram í Morg
unblaðinu, En þeim finst það vera
ýeir sem framleiði auðæfin, sem
fást fyrir togarana. Þeim finst að
togarahásetarnir (og allir sem eru
f vinnu hjá þeim) lifa á sér. Þeir,
— útgerðarmenn, — eru í eigin
augum uppspretta auðæfanna, eða
telja sér sjálfir trú um að þeir séu
það. Og fáfróðasti hlutinn af.al-
menningi trúir því líka, að þeir séu
það. Atvinnurekendurnir »veita«
átvinnuna eða »sk?ffa« hana, á
IReykjavikurmáli. Verkamaðurinn
eða sjómaðurinn þarf að vinna til
þess að geta lifað. Sjálfur á hann
ekki framleiðslutæki, Hann verð
ur þvf að fara ti! þeirra, sem eiga
þau, — atvinnurekendanna, — til
þess að bjóða vinnu s(na. Og
hann verður máske að ganga
milii margra atvinnurekenda áðnr
Föstudaginn 21. júif.
en Isasn finnur einhvern sem vill
nýta það að hann pæii íyrir hann.
Atvinnurefeandinn sem tekur mann
inn í vinntr, þykist svo hafa fram
ið góðverk á honum, og ef vertea-
maðurinn er einn af þeim, sem
etefei ern éru vafeiuðir tíi stéttar
œeðvitundar, þá er ekki frítt við
að honum finnist það líka.
En er það þá atviunurekandinn
(togsraeigandinn), sem framieiðir
auðiaa? Nei, þið er vinnan, sera
framleiðir hann. og hún ein En
þeir sem vinna fá ekki nema nokk
urn hluta af þvf, sem þeir fram
leiða, af þvf það er ekki þjóðfé
lagið sem á framlelðslutækin, held
ur einstakir tnenn, og það tiltölu-
lega fáir. Við jafnaðarmenn, sem
viljum þjóðnýtingu, viljum að tog
erárnir verði eign þjóðarinnar,
svo almenningur hafi ágóðann af
striti sfnu, en ágóðinn renni ekki
eins og nú, f vasa fámennrar auð
mannastéttar.
Ef það væri rétt skoðun að
togarahásetarnir séu ómagar á tog-
aráútgerðinni nú, þá væri það
lfka rétt, sem Morgunblaðið held
ur fram, að háaetarnir verði lands-
sjóðsómagar, við það að togar-
arnir verði þjóðareign. Eu það er
eins með röksemdafærslu Morg-
unblaðsins eins og mannsins, sem
sagðist vera kominn f beinann
karllegg af Skarphéðni NJálssyni;
það strandar bara á þvf að Skarp
héðinn átti ekki neinn soninn,
Durgur.
jftitnæli oj áskorauir
Ungtemplara.
t,
Fundur í nnglingast. .Unnur"
nr. 38, haldinn á ÞingvöIIum 16.
júlí 1922, mótmælif þeirri breyt
ingu, sem Alþingi gerði á bann
lögum fslands, og skorar á rfkis-
stjórn, að hindra innflutning áfengis
svo mjög, sem henni er fært og
165 tölubtað
fy.drsk'pa, að ekki sé selt áfengi,
nema sð ssrnþykki sýdu eða bæjar-
sijórnar.
II.
Enn fremur skorar st. „Unnur"
nr 38 á Alþingi, að veita fé til
útbreiðslu og starfsemi unglinga-
reglunnar af þvf, að hætta er á þvf,
að ungHngar ieggist f óreglu og
skorar á það að fyrirskipa, að f
baruatikólum séu ksnd bindindis-
fræði.
in
St. „Unnur" nr. 38 skorsr i
framkvæmdarnefnd stórstúku fs-
lands, að vinna ötuilegss að þvf,
að við fáum sem fyrst fuilkoxnin
bannlög.
Laufey Einarsd. K. R. Mattkíass.
ritari. æ, t.
M. V. Jóhannesson
gæzlum.
Tillögur þessar voru samþyktar
f einu hljóðf, að viðstöddum 72
fundarmönnum. L. E.
m
Morgunblaðið segir í gær:
„AUur hugsunarháttur manna
þyrfti að gerbreytast frá þvi sem
nú er, til þess að þjóðnýting at-
vinnufýrirtækja alment gæti komið
f stað einstaklingafyrirtækjanna."
Hvað meinar blaðið með þessu?
Auðvitað ekki neitt. Þetta er sagt
út f loftið, af þvf það vantar
frambærileg rök móti því, að gera
togarana að þjóðareign.
Heldur Morgunblaðið að togara-
hásetarnir vinni rösklegar við flatn-
ingsborðið við þá tilhugsun, að
það séu þeir Signrjón Pétursaon,
Iijalti Jónsson eða Jón Magnússon,
sem eigi að fylla vasa sína með
arðinsm af striti þéirra, heldur en
þeir gerðu ef almenningur og þar
með þeir sjálfir ættu gtóðann?
hugsunarháttnr.