Alþýðublaðið - 30.07.1922, Page 1

Alþýðublaðið
€9-efið út af Alþýðuflokknum

Mánudagina 30 Júlí,
173 tölnbltð
Uffl Iraœldðilua.
I
Ait opinbert Hf œanna, svo og
EÍœesn ve'Iíðau, byggist á íram-
Mðslunm. Sumir myndu viljaisegja,
að alt sé undir þvf koæið, að
mennirnir séu góðlr, en siikt er
að eins frambæ: ilegt á bsrnaguðs
þjó iustum og vakningasatnkomum,
þar sem ekki eru vegln oið og
staShæfingar, en að eins lögð á
Ihetzla á hugsunina mu annað og
betra líf, og hvernig það veríi
öðlast.
Sú var tíðin, að þúsundir —
héilar þjóðir börðmt um deilu
atriði, svo nem, hvert brauðið og
vínið i sakrameatinu breyttist i
Jhold og blóð eða hvert það ætti
að eins að tákna Hkama Krists
og blóð o. s. frv. Þessir timar eru
nú iöngu liðnir hjá, enda litt sæm
andi „siðuðum* mönnum. Þá álitu
menn (sumir jafnvel enn þá, en
það eru að eins örfáir ofstækis-
menn), að rétt skoðun á eiiifðar
máiunum væri undirstaða alls. —
Þrátt fyrir þá opinberu skoðun,
sem barin var inn í fólkið af
kirkjunni, má þó lesa f gegnum
Ifnur sögunnar, að tómur magi vóg
ærið þungt á móti hugsuninni um
eiiíía lifið. — Fátækt og alt sem
henni fylgir, stöðugt hungur,
eytndar* og vesaldóms tilfinning,
samfara likamlegri hrörnun og
skortur ails þess, sem setur þægi
Jegan biæ á lífið, hreinlæti, ment
uq, skemtanir, útivist ó. s. frv.
hiaut að veikja trú almennings á
ioforð presta og prédikara.
Með aukinni þekkingu á náttúru-
fræði, hrundu eðlilega um koll
margar af kenningum miðalda-
kírkjuanar, enda voru sumar þeirra
næsta fáránlegar, t d. að sólin
snérist kringum jörðina, sköpunar-
sagan og atsnað slíkt. — Allar
þessar vísinda niðurstöður sigu úr
hæðum vfsindamannanna niður tii
íólkjins, enda þótt kirkjan hafi í
lengstu lög reynt að jpyrna á móti.
En máttur hennar er ú fallanda
fæti — hrynur rneð tímaaum til
grunna.
Ait þetta hefir stuðlað að þvf,
að augu aimettniags. haf& opnast
fyrir mikilvsegi framleiðsiuanar.
Mena hafa t. d. tekið efíir þwí,
að rénun franileiðslunsar hefir í iör
með sér aukna eymd og sturlun.
Þetta seœ hér er sagt, gildir ekki
að efns um hinn kristna heim.
MáUur trúsrbragðamta er aUtaðar
minkandi. Hin&r hiægiiegu kthtni
boðsferðir eru ekki teljandi með.
Eg hefi t. d átt tal við tvo há-
mentaða Iodverja, Achauya og
Scheífik um þetta mái, og spurt
þá um álit þeirra á afatöðu þess
f Vestur tndlandi Eins og mörg
um er kunnugt, hefir stéttaskipun
þar verið afar áhrifamikil meðal
Brahma trúarmanna. Hún hefir ver-
ið til mikils erfiðisauka fyrir itm
rás menningarinnar. Það var trú
mfn áður en eg átti tal við ofan
greinda menn, að menningin myndi
seint geta ráðið niðurlögum trúar-
ofstækisins þar, en eftlr þvf, sem
Achauya hefir sagt mér (hann var
upprunaiega B:ahma trúarmaðui),
er vald trúarinnar þar eystra að
hverfa. Alþýða manna finnur til
hungurs og skorts þar eins og f
Vesturlöndum. Sheffik, seoa var
Mohammeðs trúarmaður var að öllu
Ieyti samdóma lauda sfnum. —
ÖJIum Hindúum, sem eg hefi hitt,
hefir borið saman um þetta.
.Rósemi og undirgefni almúgans
í Istdlandi er að eias til í bókum
Vesturlandamanna*, sagði mér há
mentaður Hindúi, Verendianath
Chattopadhaya form. indversku
þjóðnefndarinnar, sem var laod
flótta f Stockhólmi.
Lfklega hefi eg eytt of miklu
rúmi í það, að taia um kirkju og
trúarbrögð, en ekki veitir af, nóg
er hjátrúin. — Eg enda þá þenna
kafla með því, sem eg byrjaði
hann, sem sé að íramleiðslan sé
undirstaða almecnrar velmeguaar.
(Frh.)
Hendrik J. S Ottosson.
IttllllllllBllillBllBlllllIIHlllllBlHIIÍIllliillEHEimilHllElianBIIPI
Bears’
E1 e p h a n í
V (FiIIinn)
er n&fa á nýkomnum ciga
rettum, Þær verða á hvcrs
taaons vörum eftlr sokkra
daga. Öviðjaínanlega ódýrar.
Lltið i gluggann í Pósthús
stræti 9. Kaupið ekki 'neiri
ar cigarettur iyr en þér
hafið reynt þær.
Kaupfélagið.
IBHBIIHIBHBIIBHBIIBIIBHBHBIIBIIBIIBIIBIIBIIttHttlllllBIIBIIBHBIini
Óhsjtlegur gróði.
Merkilegt má hcita, að auðvaids
blöðin skulu ekki minnast einu
orði á hinn óhæfilega gróða, sem
bankarnir hafa.
Það er óhæfilegur gróði, og
með öliu ósæmiiegt, að á sanm
tíma og alt atvinnulfí þjóðarinnar
Hggur í dái, þi skulu bankarnir
græða miljónir króna.
Hvernig geta nú bankarnir iar-
ið að þvf að moka inn pening-
unum, f sama mund og alt við-
skiftailfið er lamað af fjáikreppu ?
Það geta þeir aðeins með þvf að
hafa rentuna okurháa; aðeins eneð
þvf að græða óhæfilega mikið á
gengismismun.
Hvað er rentan núna f útlönd-
um? Hún var í Bank of England
sett niður f 3°/o þann 12 júlí.
Reyndar er hann altaf langlægst-
ur, en það má núna líka öliu
ejiusss, borið saman við þær óhæfi
legu rentur, sem bankarnir taka
nú og hafa tekið undanfarin ár.
Atvinnurekendurnir hafa eiausð
þegar um það er að ræða, að
reyna að lækka kaupið, en hvar