Fréttablaðið - 06.08.2005, Blaðsíða 47
„Ef ég á að vera með trausta
veðurspá get ég lofað því að
aðalstuðið verður á Nasa í
kvöld,“ segir Páll Óskar Hjálm-
týsson en hann lofar Gay Pride-
stuði um allan bæ langt fram
eftir nóttu. Sjálfur þeytir hann
skífum og stjórnar stuðinu á
Nasa ásamt fríðu föruneyti.
„Neo-rafpönkarinn Namosh frá
Berlín er eitt af númerum
kvöldsins en hann er ágætis vin-
ur Peaches og tónlistin hans er
eftir því. Svo stígur Eva María,
aðalsöngkona All Star-hópsins, á
svið. Hún er mjög flott söng-
kona og svo skemmtilega vill til
að hún er lesbísk,“ segir Palli en
Gay Pride-lagið 2005 fær einnig
að hljóma á Nasa í kvöld. „Arnar
Þór syngur lagið Pride, sem er
búið að vera í spilun í útvarpinu
upp á síðkastið, en hann samdi
lagið ásamt Vigni í Írafári og
Þorvaldi Bjarna.“
Síðast en ekki síst kemur Páll
Óskar til með að láta ljós sitt
skína. „Ég stekk út úr diskóbúr-
inu til að taka nokkur létt lög.
Eitt nýtt í bland við eldri hitt-
ara. Ég get best trúað því að ég
fari ekki heim fyrr en um sex
leytið um morguninn. Þá ætla ég
að reyna að sofna því mig lang-
ar svo á fótboltaleikinn á KR-
vellinum á sunnudaginn. Hann
hefst klukkan þrjú og þar keppa
amerískir fótboltahommar við
íslenskar lesbíur,“ segir Palli,
sem á erfitt með að gera upp við
sig hvort liðið hann eigi að
styðja. „Þetta er meira til gam-
ans gert en er ekki bara best að
strákarnir haldi með strákunum
og stelpurnar með stelpunum?“
Gay Pride-gleðin verður víða
um bæinn í kvöld og auk Nasa
verða dansleikir á Nelly’s og
Pravda. Nasa opnar klukkan ell-
efu og miðaverð er þúsund krón-
ur. Hægt er að nálgast miða í
dag og í kvöld við innganginn.
30 6. ágúst 2005 LAUGARDAGUR
Hin árlega gleðigangaHinsegin daga fer fram ídag þegar fríður hópur
fólks fer í fylkingu á pallbílum,
trébílum, jarðýtum og alls kyns
öðrum farartækjum frá Hlemmi
klukkan 15 og niður Laugaveginn.
Gangan er hápunktur Hinsegin
daga, Gay Pride, sem nú eru
haldnir í Reykjavík í sjöunda sinn.
Þátttakendur göngunnar skiptast
í 28 hópa sem verða með fjöl-
skrúðug atriði meðan á göngunni
stendur.
Fleiri þátttakendur en áður
Heimir Már Pétursson er einn
skipuleggjenda hátíðarinnar og
segir hann að fleiri atriði verði í
gleðigöngunni miklu en síðustu ár
auk þess sem hátíðin Hinsegin
dagar standi nú yfir í fjóra daga
en hafi áður staðið í tvo daga.
Heimir vill þó lítið segja um ein-
stök atriði göngunnar:
„Fólkið sem tekur þátt í göng-
unni vill ekki gefa of mikið upp
um hvað það muni gera meðan á
göngunni stendur því það vill
koma á óvart. Ég ætla sko ekki að
hætta á það að fá fullt af brjáluð-
um prinsum og prinsessum upp á
móti mér fyrir að hafa sagt of
mikið frá einstökum atriðum
göngunnar.“
Heimir vill þó upplýsa að hóp-
ur ungra samkynhneigðra ein-
staklinga sem taki þátt í göngunni
sé alltaf að stækka og eins sé hóp-
ur samkynhneigðra foreldra
nokkuð stór í ár en í þeim hópi eru
konur sem hafa farið í glasa-
frjóvgun í Danmörku eða frjóvg-
að sig sjálfar heima við.
Eins tekur þátt í fyrsta sinn
hópur samkynhneigðs fólks frá
Austurlandi sem kallar sig Aust-
urlandsorminn en á síðustu árum
hefur það færst í vöxt að hópar af
landsbyggðinni taki þátt í göng-
unni en hópur frá Norðurlandi
hefur tekið þátt frá byrjun og eins
hefur hópur samkynhneigðs fólks
frá Vestfjörðum verið með atriði.
Dagurinn til að koma út skápnum
„Í dag er gott tækifæri til þess að
drífa sig út úr skápnum því í dag
er haldin hátíð þar sem 40 til 50
þúsund andlit verða brosandi
saman í miðbænum,“ segir Katrín
Jónsdóttir, annar af göngustjórun-
um sem fara fyrir gleðigöngunni í
ár.
„Ég verð í æpandi gulu um-
ferðarvesti sem stendur á: Göngu-
stýra Gay Pride, til að fólk viti af
hverju ég er að troðast þetta og
ryðjast.“ Guðbjörg Ottósdóttir er
hin göngustýra gleðigöngunnar
og er þetta í þriðja sinn sem þær
stöllur leiða gönguna. „Við Guð-
björg ákváðum það að við erum
ekki leikstjórar, fólk ákveður
sjálft í hvernig búningum það er í
göngunni en auðvitað er það innan
ákveðinna marka því við viljum
ekki að fólk sé kviknakið eins og
tíðkast mikið í Bandaríkjunum og
þykir voða kúl,“ segir Katrín.
Skemmtidagskrá á Lækjartorgi
Í lok göngunnar verður svo
skemmtidagskrá á Lækjartorgi
sem reiknað er með að hefjist um
hálffimmleytið. Þar munu koma
fram meðal annarra Páll Óskar
Hjálmtýsson sem flytur nýtt efni,
Arnar Þór syngur nýtt lag sem
heitir Pride og Þórunn Lárusdótt-
ir, Magnús Jónsson og fleiri
söngvarar úr Kabarett troða upp.
Í kvöld verða svo Gay Pride
dansleikir á þremur stöðum, á
NASA, Pravda og Nelly’s.
Gay Pride stu› fram eftir nóttu
PÁLL ÓSKAR Páll skemmtir á Nasa þar til sex í fyrramálið en mætir ferskur á fótboltaleik
amerískra homma og íslenskra lesbía á KR-vellinum á morgun.
FR
ÉT
TA
B
LA
Ð
IÐ
/V
AL
LI
Gle›iganga Gay Pride í Reykjavík í dag
Mikill gle›idagur er í Reykjavík í dag flegar Hinsegin
dagar ná hámarki me› litskrú›ugri og fjölmennri
gle›igöngu samkynhneig›ra frá Hlemmi og ni›ur
Laugaveginn. fia› má flví búast vi› brjála›ri stemn-
ingu í mi›bænum í dag.
Átímum þar sem forræðis-hyggja er bannorð ogfrjálsræði lofað upp til
skýjanna skýtur því skemmtilega
skökku við að forvarnir eru í
tísku. Ekkert hefur enn spurst til
ógleðitíðinda um nauðganir eða
umferðarslys um verslunar-
mannahelgina og gæti góð hegð-
un landsmanna ef til vill verið af-
rakstur einstaklega vel heppn-
aðrar forvarnarvinnu.
Það er því engin ástæða til að
slá slöku við og hugsjónafólk fer
nú af stað með umfangsmestu
smokkadreifingu Íslandssögunn-
ar. Átakinu „Notum smokkinn“
verður hrundið af stað í dag í lit-
skrúðugri Gay Pride göngu. Sam-
tökin ‘78 eiga frumkvæði að átak-
inu en að verkefninu koma Land-
læknisembættið, Alnæmissam-
tökin, FSS og Skjár einn.
Unga kynslóðin missti af
alnæmisumræðunni
„Á 10. áratugnum smituðust fleiri
gagnkynhneigðir en samkyn-
hneigðir af alnæmi en nú virðist
þróunin aftur vera að snúast við,“
segir Ásta Ósk Hlöðversdóttir,
formaður FSS, félag samkyn-
hneigðra, tvíkynhneigðra og kyn-
skiptra (transgender) stúdenta
en heilsuhópur FSS tekur þátt í
smokkaátakinu. „Kæruleysi í
notkun smokksins er alfarið
kennt um þessa þróun og til að
leggja okkar af mörkum stofnaði
FSS sérstakan heilsuhóp sem
lætur sig kynheilbrigði samkyn-
hneigðra miklu varða. Við fögn-
uðum því mjög þegar Samtökin
‘78 buðu okkur að taka þátt í
smokkaátakinu og vonum að
átakið fái fólk raunverulega til að
muna eftir mikilvægi þess að
stunda öruggara kynlíf.“
Ásta Ósk segir að ákveðið and-
varaleysi hafi ríkt um alnæmi
meðal samkynhneigðra að undan-
förnu. „Kæruleysi meðal sam-
kynhneigðra karlmanna er orðið
áhyggjuefni. Sumir segjast alls
ekki vilja nota smokkinn en
þeirri ákvörðun fylgir neikvæður
þrýstingur á þá sem vilja reyna
að stunda öruggara kynlíf.
Smokkurinn getur dregið úr lík-
um á og jafnvel hindrað HIV-smit
svo fólk sem er á lausu, stundar
framhjáhald eða er í opnum sam-
böndum, ætti að hafa það að lög-
máli að stunda ekki skyndikynni
án smokksins.“
Ásta segir mikilvægt að um-
ræðunni sé haldið á lofti. „Sú
kynslóð sem nú kemur út úr
skápnum var ófædd þegar öll
umræðan um HIV fór fram á 9.
áratugnum. Það er mikilvægt að
sofna ekki á verðinum því þó að
lyfin geri nú fólki kleift að lifa
með sjúkdómnum má ekki
gleyma því að HIV-smit er ennþá
hættulegt. Það vill enginn þurfa
að taka inn sterk lyf á hverjum
degi og allt kerfið getur farið úr
skorðum ef lyfjainntaka gleym-
ist. Einnig eru alltaf að koma
fram ný og ný afbrigði veirunnar
sem geta jafnvel verið ónæm
fyrir lyfjunum.“
Aukið nýsmit homma
Á heimasíðu Alnæmissamtak-
anna á Íslandi, www.aids.is, má
fylgjast með útbreiðslu sjúk-
dómsins hér á landi árin 1983-
2003. Árið 1983 smitaðist einn
karlmaður af alnæmi en enginn
hafði þá dáið úr sjúkdómnum.
Árið 2003 smituðust sex karlar og
fjórar konur af alnæmi og tölur
frá sama ári sýndu að þrjátíu og
fimm einstaklingar hafa látist
hérlendis af völdum sjúkdóms-
ins. Það er því ekki að tilefnis-
lausu að smokkaátakinu „Notum
smokkinn“ er hrint úr vör.
„Við höfum fengið slæmar
fregnir af auknu nýsmiti homma
á Norðurlöndum. Á einu ári hefur
orðið meira en 50% aukning á
HIV-smiti í Noregi og við fáum
líka skelfilegar fregnir frá Dan-
mörku. Þar sem vitað mál er að
það eru mikil samskipti milli
Dana og Íslendinga er nauðsyn-
legt að Íslendingar viti hvernig
málin standa á Norðurlöndun-
um,“ segir Ásta. „FSS er í góðu
samstarfi við svipuð félög í Dan-
mörku og íslenska „gay-senan“ er
í miklum samskiptum við þá
dönsku. Það er orðið auðveldara
fyrir mann að fljúga til Kaup-
mannahafnar en að heimsækja
fjölskylduna á Akureyri. Í Dan-
mörku hefur orðið 50% aukning á
nýsmiti meðal homma á örfáum
árum og því nauðsynlegt fyrir
alla að vera á varðbergi.“
Klamydían hættuleg kven-
þjóðinni
Haraldur Briem sóttvarnalæknir
tók þátt í blaðamannafundi með
Samtökunum ‘78 þegar smokka-
átakinu var hrundið af stað. Þar
lýsti hann yfir áhyggjum sínum á
útbreiðslu klamydíu. 3.000
klamydíutilfelli eru greind hér á
landi á ári hverju en þar eru
gagnkynhneigðar konur í stærsta
hópnum. Einkenni klamydíunnar
geta verið falin og því er mikil-
vægt að fara reglulega í kynsjúk-
dómaskoðun ef fólk er ekki í
föstu sambandi en klamydían
getur valdið ófrjósemi í einu af
hverjum tíu tilfellum.
Heilsuhópur FSS ætlar að
halda áfram að breiða út boð-
skapinn um öruggara kynlíf sam-
fara smokkadreifingunni en
félagið vinnur nú að veigamikl-
um bæklingi um kynheilsu og
öruggt kynlíf. „Þetta kemur til
með að verða ítarlegasti bækling-
ur sem gefinn hefur verið út á Ís-
landi um öruggt kynlíf og kyn-
heilsu samkynhneigðra,“ segir
Ásta en bæklingurinn kemur út í
byrjun vetrar. „Ástæðan fyrir því
að við stílum bæklinginn ekki
líka inn á gagnkynhneigða er ein-
GAY PRIDE Það var mikið um dýrðir á Gay Pride í fyrra en gert er ráð fyrir enn glæsilegri
göngu og meiri þátttöku í ár.
LITIR REGNBOGANS Litadýrðin á Gay
Pride er með ólíkindum en það glittir alltaf
í eitthvað rautt.
LITSKRÚÐUGT GÖNGUFÓLK Þeir sem
taka þátt í göngunni bjóða upp á ýmis
skemmtiatriði á leiðinni en yfir þeim flest-
um hvílir mikil leynd.
GULLNU REGLURNAR
1. Gerðu ráð fyrir því við skyndikynni
að allir sem þú hefur kynmök við kunni
að bera smitandi kynsjúkdóm.
2. Settu þér einfaldar og öruggar reglur
í kynlífi sem þú víkur ekki frá. Hafðu
smokkinn alltaf til taks í vasanum.
3. Vertu á verði þegar víman er með í
leik. Notkun áfengis og annarra vímu-
efna veikir dómgreindina og býður
hættunni heim.
Smokkum og sleipiefni dreift me›al borgarbúa
ÁSTA ÓSK HLÖÐVERSDÓTTIR Formaður FSS segir ungu kynslóðina hafa verið
ófædda þegar alnæmisumræðan fór fram á 9. áratugnum og því mikilvægt að sofna
ekki á verðinum.