Tíminn - 01.08.1975, Page 8
8
TÍMINN
Föstudagur 1. ágúst 1975
,,Mér líkar veðurfarið á íslandi, sérstaklega eins og
það hefur verið í sumar”, segir Þóranna Pálsdóttir,
veðurfræðinemi, sem er önnur íslenzkra kvenna sem
leggur stund á veðurfræðinám, — og bætir við
fullyrðingu sinni til sönnunar:
Mér hefur alltaf verið
hálfíUa við sóliim
Þóranna Pálsdóttir vift störf sin hjá Veöurstofu lslands. Tfmamynd: Róbert.
með
ungu
fólki
ÞÓRANNA PALS-
DÓTTIR heitir viðmæl-
andi þáttarins MEÐ
UNGU að þessu sinni.
Við hittum Þórönnu nú
i vikunni, þar sem hún
var við vinnu sina I
Veðurstofu íslands.
Þóranna stundar nám I
veðurfræði við háskól-
ann i Osló, og hefur hún
verið i þvi námi undan-
farin fjögur ár, — en
áður en hún fær nafn-
bótina veðurfræðingur
verður hún að læra i tvo
vetur i viðbót. Þóranna
Pálsdóttir er önnur is-
lenzka konan sem legg-
ur stund á þessa fræði-
grein, aðeins Adda
Bára Sigfúsdóttir hefúr
áður stundað nám i
veðurfræði.
— Já, það er auðvitað slæmt
og margvisleg vandræði þvi
samfara, að hér á landi skuli
ekki vera hægt að læra veður-
fræði. Þeir Islendingar, sem
hafa lagt stund á veðurfræði á
undanförnum árum, hafa ein-
göngu leitað til tveggja landa
varðandi nám sit.t, Bandarikj-
anna og Noregs.
Þóranna sagði, að rætt hefði
verið um það, að stofna hér-
lendis veðurfræðideild innan
Háskólans, en ekki kvaðst hún
vita neitt um framvindu þess
máls. „Gallinn fyrir okkur ís-
lendinga að þurfa að leita út fyr-
ir landssteinana til að afla okk-
ur menntunar t.d. i veðurfræði
er aðallega sá að námið er
mjög langt, — og þvi hugsar fólk
sig eflaust tvisvar um, áður en
þáð tekur um það ákvörðun að
hefja nám i veðurfræði”, sagði
Þóranna, og bætti siðan við:
,,Ég vissi ekkert hvað ég var. i
að fara út i þegar ég valdi
veðurfræðina.”
— Hefurðu alltaf komið heim
á sumrin?
—■ Já, ég hef komið hingað
einn til tvo mánuði yfir sumar-
timann, — friið frá skólanum
hefur ekki verið lengra, sagði
hún. Þóranna hefur unnið i tvö
sumur á Veðurstofu Islands en
„hitt og þetta” hin árin.
Viö spurðum hana um námið.
— Fyrstu tvö ár námsins er
eingöngu glfmt við stærðfræði
og eðlisfræði. Veðurfræðinemi
fær þvi engá innsýn i veðurfræði,
fyrr en á þriðja ári námsins.
Eftir þriggja og hálfs árs nám
tekur svo veöurfræðin eingöngu
viö.
Þóranna kvaö þaö mjög mik-
inn ókost viö háskólann i Osló,
aö veðurfræðinemar fengju ekki
aö kynnast veðurfræöinni að
neinu leyti fyrr en eftir þriggja
og hálfs árs nám. „Þetta er aö
mínum dómi, mjög mikill
ókostur, enda i reynd furöulegt,
aö veðurfræöinemar skuli ekki
fá smánasasjón af fræðigrein-
inni fyrr en nám þeirra er rúm-
lega hálfnaö”, sagði Þóranna.
Að öðru leyti kvað Þóranna
skólann m jög góðan en bætti viö,
að verklegs eölis væri farið inn á
talsvert þröngt svið visindanna.
„Það er lika hægt að læra
veðurfræöi i Bergen, og þar er
t.d. einn íslendingur við nám
núna. Námiö i Bergen er mjög
svipað þvi sem það er í Osló,
með þeirri undantekningu þó ;
að I Bergenháskólanum er
kennsla heldur meiri á verklega
sviðinu, en i Osló.”
Þóranna býr i Osló yfir allan
vetrartimann og sagði hún, að
Noregur væri orðinn dýrt land
að búa i.
Þóranna kvað námið
skemmtilegt að þvi leyti til að
það væri ekki krafizt neinna
skyldutima af nemendum og þvi
þyrftu þeir að læra mikið sjálfir.
„Iskólanum er kennt 12-18 tima
á viku hverri, og er sú kennsla i
formi fyrirlestra, en nemendun-
um er alveg i sjálfsvald sett
hvort þeir sækja þessa tima eða
ekki. Það eina sem af skólanum
er krafizt ei;,að nemendur mæti i
prófin og standist þau.”
Þóranna sagði aö náminu
væri skipt I tvo hluta, — fyrri
hluti námsins tæki þrjú og hálft
ár, og væri eins og að framan
greinir eingöngu stærðfræði og
eölisfræðinám. Siðari hlutinn
tæki tvö og hálft ár til þrjú ár og
þar væri um sérhæfingu aö
ræöa. „Þegar fyrri hluta náms-
ins lýkur er um nokkrar greinar
að velja, s.s. haffræöi, veöur-
fræöi, vatnsaflfræöi og venju-
lega jaröeölisfræði”, sagöi Þór-
anna, „og þaö er ekkert próf i
siöara hluta námsins^yrr en eitt
lokapróf og ritgerö um eitthvað
ákveöiö verkefni.
— Hvað olli þvi að þú valdir
veðurfræði?
— Ég vissi að þú myndir
spyrja að þessu, sagði Þóranna
og hló. Siðan kom smáþögn og
þá kom svariö við spurning-
unni: — Ætli eina ástæðan hafi
ekki verið sú, að ég var að sam-
ræma það sem mig langaði til
að læra, — stærð-eðlisfræði og
jarðeðlisfræði — og út úr þessu
kom veðurfræði. Þá má ekki
gleyma þvi, að hér á íslandi er
veðurfarið sérlega skemmtilegt
og áhugavert, — og það hefur
kannski átt eitthvern þátt i vali
minu á veðurfræði. Einn kostur-
inn við veðurfræðinám er lika
sá, að mjög góðir atvinnumögu-
leikar eru I þessari grein vegna
skorts á veðurfræðingum.
Þóranna sagði, að hún hefði
fyrst, þegar hún var í miðju
menntaskólanámi byrjað að
hugleiða þann möguleika að
leggja fyrir sig veðurfr. „Én
ég hrinti þvi frá mér á þessum
tlma og gat ekki hugsað mér að
fara út og læra þar I 6-7 ár”,
sagði hún. „Þaö var svo uþb. er
ég var aö ljúka stúdentspróf, aö
ég ákvaö að láta verða af
þessu” bætti hún viö.
Þóranna sagði,að námiö væri
erfitt fyrstu tvö árin og „niöur-
drepandi aö komast ekki aö efn-
inu”, eins og hún sagði, en eftir
tvö fyrstu árin væri gaman aö
náminu. „Það er ágætt aö fara
utan og kynnast öÖrum skólum
og ööru fólki, þótt Oslóarháskóli
sé kannski ekki beinlinis rétti
staðurinn i þeim tilgangi aö
kynnast ööru fólki, þvi þaö eru
svo margir Islendingar þar viö
nám”, sagöi Þórannna.
I sumar hefur Þóranna veriö
aö kynna sér hvernig unnið er á
veöurspádeild Veðurstofunnar
og kvað hún sig hafa gagn af
þeirri reynslu við námið á vetri
komanda. „Fyrst kynnist
maður þvi sem aðstoðar-
mennirnir géra og siðan koll af
kolli þar til maöur kynnist þvi
sem veðurfræðingarnir eru að
gera. Starfsemi veöurspá-
deildarinnar er i grófum drátt-
um þannig, að tekið er á móti
veðurskeytum og unnið úr þeim.
Niðurstöðurnar eru sfðan
færðar inn á veðurkort og að
lokum eru undirbúnar spár, —
en ég er ekki komin svo langt. Á
veðurspádeildinni er lika mikil
þjónusta við flugmenn.
— Er ekki mikill kostur að
geta kynnzt starfi á veðurstofu
samhliða náminu?
— Nei, ekki ýkja mikill, eina
gagnið i sambandi við námið er
vinnan á veðurspádeildinni og
það kemur aöeins að notum við
siöari hluta námsins. I Bergen
er seinnihluta námsins i nánum
tengslum viö veðurstofuna i
Bergen, og þaö er auövitaö kost-
ur, þegar hægt er aö koma þvi
viö.
Þóranna sagði fyrr I viötalinu
aö atvinnumöguleikar væru
góöir fyrir veðurfræðinga. „Já,
þaö er skortur á veöurfræðing-
um og ég vij bara koma þeim
skilaboöum á framfæri til
þeirra, sem á annaö borð hafa
gaman af stæröfræöi og eölis-
fræöi, — að veöurfræöinámiö er
afar skemmtilegt og þaö veröur
aö segjast eins og er, aö aö-
staöan I Osló er prýöisgóö fyrir
námsfólk og litið sem dreifir
huganum. Það likar öllum vel
að læra i Osló, — ég hef engan
hitt,sem er á öndveröum meiði,
hvað því viðkemur.
Um þessar mundir eru fjórir
Islendingar að læra veðurfræði,
þar af þrir við Osldarháskóla og
einn i Bergen. Er þetta mjög
óvenjulegur fjöldi af íslending-
um viö veðurfræðinám, sem
sést kannski hvað bezt á þvi, aö
s.l. tiu ár hafa aðeins tveir ís-
lendingar útskrifazt I veður-
fræði. „Það hafa að visu miklu
fleiri hafið nám I veðurfræði, en
farið siöan inn á önnur svip”,
sagði Þóranna.
— Við spurðum Þórönnu hvort
hún ætlaði að byrja strax að
vinna hér heima.þegar náminu
lyki, og sagði hún að allt benti til
aö svo yrði, en Þóranna lýkur
námi sinu á árinu 1977.
Ræddum við nú um stund um
veðrið hér á Island og minnzt
var á þetta leiðindaveður á
Suðurlandi, sem verið hefur i
sumar, — varla sólarglætu að
fá.
Þá sagði Þóranna allt i einu:
einu:
— Mér hefur alltaf verið hálf
illa við sólina og ég varð mikið
glöð að komast heim frá Noregi,
þvi að þar er allt of heitt á
sumrin. Mér likar vel veður-
farið á Islandi, — sérstaklega
eins og það hefur verið i sumar.
Þóranna ságði, að það sem
kannski væri hvað mest spenn-
andi við veður almennt, væri
breytileiki þess og að mann-
fólkið gæti aldrei ráðið neinu
þar um.
Barst nú talið að tilraunum
manna til að hafa áhrif á veður,
og kvað Þóranna hættu á þvi, ef
menn gætu farið að ráða ein-
hverju þar um, að það yrði þá
misnotað. Að öðru leyti virtist
Þóranna ekki hafa trú á þvi að
menn færu að ráðskast með
veðurfar.
— Það hafa jú verið gerðar til-
raunir i þessa veru, og þá aðal-
lega tilað stöðva t.d. fellibyli, —
og gerð var tilraun til að stöðva
fellibyl i Bandarikjunum, en
þaö eru skiptar skoðanir um
þaö, hvort sú tilraun hafi tekizt
eða ekki. Það er helzt i sam-
bandi við stórskaða af völdum
veöurs, að menn hafa reynt að
hafa hemil á veðrinu.
Þóranna sagði, að sú skoðun
væri almennt rikjandi hjá fólki
að veðurfræði væri ekkert
annað en að spá um veður, og
kvað hún það fjarri sanni, þvi að
veðurfræði kæmi inn á at-
huganir á lofthjúpnum öllum,
eðlisfræði hans og afli.
Þóranna sagðist oft hafa verið
spurð að þvi, hvers vegna hún
hefði valið veðurfræði og fólk
hefðu oft sagt við sig: „Gaztu
ekki valið eitthvað annað!” —
Það er engu likara en að fólk
hafi illan bifur á veöurfræði,
sagði Þóranna.
Eins og áður segir er Þóranna
Pálsdóttir önnur islenzkra
kvenna sem leggur stund á
veðurfræði og var hún ein
kvenna i veðurfræðideildinni úti
I Noregi. „Ég fæ alls ekki séð að
starf veöurfræðings sé á neinn
hátt frekar karlmannsverk en
kvenmannsverk”, sagðí Þór-
anna Pálsdóttir aö lokum
—Gsal—
ungu
fólki