Tíminn - 20.08.1975, Blaðsíða 1

i
:

Boða verkfall
BH-Reykjavik. Á fundi stjórnar Sjómannafélags
Reykjavikur i gærdag var tekin sú ákvörðun að boða til
vinnustöðvunar hjá undirmönnum á kaupskipaflotanum
frá miðnætti 27. ágúst nk. hafi ekki náðst samkomulag
fyrir þann tima. Verður útgerðarmönnum afhent bréf um
verkfallsboðunina i dag.
Þannig komst Hilmar Jónsson, formaður Sjómannafé-
lags Reykjavikur, að orði við Timann i gær, er við inntum
hann eftir samningahorfum við útgerðarmenn.
Kvað Hilmar i rauninni ekkert meira um þetta að segja.
Stjóm Sjómannafélagsins hefði tekið ákvörðun, sem við
yrði staðið, nema viðhorf breyttust. Slík ákvörðun hefði
ekki verið tekin nema af þvi þeim hefði fundizt miða harla
litið i samkomulagsátt.
— Við höfum verið aðreyna aðfá viss atriðii'gegn, sagði
Hilmar Jónsson, og við hefðum gjarnan viljað leysa þessá
deilu friðsamlega, en það hefur ekkert verið hlustað á
okkur ennþá. Það geristþó vonandi, áður en til verkfalls
kemur.
i;

Kaupa Sovétmenn
saltsíld okkar?
Góður árangur Inn-
Djúpsáætlunarinnar
kallar nú á gerð fleiri
byggðaáætlana
ö.B. Reykjavik — Kannanir á
mörkuðum saltaðrar sildar hafa
farið fram undanfarna mánuði,
en eins og Timinn hefur skýrt frá
slitnaði upp úr samningaviðræð-
um við Svia um sölu á sild til Svi-
þjóðar. Samningaumleitanir eru
ýmist hafnar eða um það bil að
hefjast við kaupendur I nokkrum
helztu markaðslöndunum, sagði
Gunnar Flóvenz forstjóri Sildar-
útvegsnefndar. Sagði Gunnar, að
meðal annars væru samningaum-
leitanir hafnar við Sovétmenn, en
skuld okkar á viðskiptareikningi
landanna er nú um átta hundruð
milljónir króna.
Sovétmenn keyptu sem kunn-
ugt er mikið magn af saltaðri sild
frá Islandi, allt fram til þess tima
að sfldveiðar I herpinót voru
bannaðar vegna friðunar stofns-
ins hér við land.
Með tilliti til hinnar háu skuldar
okkar við Sovétrikin er þess að
vænta,að þau kaupi nú þegar þaö
magn, sem gerter ráð fyrir i gild-
andi vöruskiptasamningi land-
anna. Auk þess gaf utanrikis-
verzlunarráðherra Sovétrikjanna
þau loforð, er núgildandi við-
skiptasamningur var undirritað-
ur, að Sovétrikin myndu taka til
velviljaðrar athugunar að hækka
kvótamagnið fyrir saltaða sild,
þegar sildveiðar færu að aukast á
ný við ísland, sagði Gunnar Fló-
venz.
Gerum við Islendingar okkur
þvi miklar vonir um að hinn
gamli markaður okkar i Sovét-
rikjunum fyrir saltsild náist að
nýju með vaxandi sildarafla
Gsal-Reykjavik — Jarðfræöi-
rannsóknum vegna fyrirhugaðrar
virkjunar Jökulsár á Fjöllum hef-
ur verið framhaldið I sumar, og
hafa þær rannsóknir einkum
beinzt að þeim möguleika, að
virkja Jökulsá I einu lagi — en
fyrri hugmyndir um virkjun ár-
innar gerðu ráð fyrir tveimur á-
föngum. „Þegar fyrri hugmynd-
irnar komu fram, höfðu menn
ekki komið auga á þann mögu-
leika að virkja ána i einu lagi með
skurðum og vötnum á yfirborði
jarðar,” sagði Haukur Tómasson,
jarðfræðingur I viðtali viö Tim-
ann, ,,en það hefur sýnt sig, að
það er miklum mun ódýrara að
gera skurði og vötn á yfirborði
Gsal-Reykjavik — Búnaðarsam-
band Vestfjarða hefur eindregið
óskað eftir þvi við Landnám
rikisins, að það hlutist til um að
gerðar verði byggðaáætlanir
fyrir sveitir fjórðungsins, svipað-
ar Inn-Djúpsáætluninni. Búnað-
arsambandið hefur óskað eftir
þvi, að skipulagðar verði fram-
kvæmdir i sveitum fjórðungsins,
og nú I sumar hefur verið unnið að
þvi að safna gögnum i þessu skyni
á vegum Landnáms rikisins, svo
hægt verði að gera úttekt á svæð-
inu, svo og um hugsanlegar áætl-
jarðar, heldur en að gera jarð-
göng.”
Þessa dagana er verið að ljúka
við að bora eina tilraunaholu og
áform eru um að bora tvær til viö-
bótar á þessu sumri. Borað er
skammt fyrir neðan brúna hjá
Grímsstöðum, en þar er gert ráð
fyrir að efra stiflusvæði virkjun-
arinnar verði. Borholurnar eru
gerðar til að mæla vatnsfleymi I
berginu, og svo hvers konar jarð-
lög eru á stiflusvæðinu. „Það er
mikið verk að vinna að undirbún-
ingsrannsóknum fyrir þessa
virkjun,” sagði Haukur, „og það
geta orðið þó nokkur ár þangað til
þessum jarðfræðirannsóknum
lýkur,” sagði hann.
Þessar virkjunarhugmyndir
gera ráð fyrir 400 megavatta
virkjun, sem er rúmlega helmingi
stærri virkjun en Dettifossvirkj-
un, sem rætt var um i eina tið.
Sagði Haukur, að miðað við þessa
virkjunarhugmynd, væri fallhæð-
in nýtt miklu betur en fyrri hug-
myndir hefðu gert ráð fyrir.
„Vatnið er tekið út úr árfarvegin-
um miklu ofar en fyrri hugmynd-
ir miöuðu við, og vatnið siðan leitt
eftir skurþum og litlum stöðu-
vötnum á Hólssandi, sem gerð
verða — norður á Borgarás. Þar
félli vatnið niður lóðrétt um 300
metra og kæmi aftur saman við
Jökulsá við Austaraland i öxar-
firði,” sagði Haukur.
Talsvert af landsvæði mun fara
undir vatn, ef af þessum virkjun
arhugmynduin verður, og að sögn
Hauks má heita, aö það verði nær
eingöngu foksandur sem fer undir
vatn. Það litla af grónu landi, sem
fara myndi undir vatn, yrði við
Hólssel á Fjöllum. Ekki kvaðst
Haukur hafa handbærar tölur um
það, hvað uppistöðulóniö yrði
anagerðir fyrir einstakar jarðir
eða einstök byggðarlög.
Að sögn Árna Jónssonar, land-
námsstjóra eru um 360 bændur á
Vestfjörðum, að undanskilinni
Strandasýslu, og á mörgum stöð-
um eru margvíslegir erfiðleikar
og búsetan óörugg. Benti land-
námsstjórit.d. á þá staðreynd, að
mjólkurframleiðsla hefði stór-
minnkað á Isafjarðarsvæðinu á
undanförnum árum.
Á bls. 5 i blaðinu i dag er greint
frá framkvæmdum samkvæmt
Inn-Djúpsáætlun, en það er á
stórt, en hann kvað það nokkuð
stórt að flatarmáli, enda grunnt.
„Jú, Jökulsárvirkjun er með
þvi betra sem þekkist hér á landi,
en hvenær hún verður að veru-
leika er erfitt að spá um, en ég tel
að það verði talsvert liðið á næsta
áratug, þegar hún verður tilbúin
til raforkuvinnslu. En þótt
Jökulsárvirkjun virðist vera hag-
kvæm, er þvi þó ekki að neita, að
ýmis., jarðfræðileg vandamál er
við að glima, —og það stærst, að
virkjunin mun verða á mjög
virku sprungubelti. Við teljum
hættuna á gosi þó ekki mikla, þótt
þarna hafi gosiþ fyrr á timum —
og teljum Hklegtað lausnir finnist
á öllum þessum vandkvæðum,”
sagði Haukur Tómasson jarð-
fræðingur.
Gsal-Reykjavik — Einar
Ágústsson, utanríkisráðherra,
átti fund með sendiherra
V-Þýzkalands i gærmorgun, en
sendiherrann hafði óskað eftir
viðtali við utanrikisráðherra
vegna fyrirhugaðrar útfærslu
islenzku landhelginnar i 200 sjó-
milur. Að sögn Einars Ágústs-
fleiri stöðum en i Inn-Djúpi, þar
sem skipulagðar framkv til
uppbyggingar fara nú fram. I Ár-
nes- og Kaldrananeshreppi,
Strandasýslu,er verið að vinna að
endurreisn byggðarinnar i þvi
augnamiði að treysta búsetu
manna sem þar eru — og hafa
verið skipulegar framkvæmdir
þar i sumar. Þessi Norður-
strandaáætlun, sem svo hefur
verið nefnd, nær til 20 búenda og
hefur um helmingur þeirra verið i
einhverjum framkvæmdum i
sumar, en i þessum hreppum hef-
ur litið verið byggt um árabil.
Vinnuflokkur vinnur ásamt
bændum að þessari uppbyggingu,
og keypt hafa verið flekamót með
tilheyrandi búnaði til verkfram-
kvæmda.
Þriðja svæðið, sem komið er á
framkvæmdastig samkvæmt
slikum áætlunum eru Hólsfjöllin,
en þar hefur i sumar verið unnið
að byggingarframkvæmdum,
bæði á Grimsstöðum, þar sem
ibúöarhús eru I byggingu, og á
Möðrudal, og þar hefur ungt fólk
ákveðið að setjast að. Landnám
rikisins hefur unnið að Hólsfjalla-
áætlun ásamt áætlanadeild
Framkvæmdastofnunarinnar —
og er áætlunin liður I heildaráætl-
un um Norður-Þingeyjarsýslu,
sem gerö hefur verið.
— Það eru mörg önnur svæöi i
athugun, sagði Arni Jónsson,
landnámsstjóri, en bæði vantar
mannafla og fjármagn til að
sinna þvi. Inn-Djúpsáætlun hefur
verið leiðandi, og menn hafa vitn-
að inikið til hennar, þegar þeir
hafa óskað eftir einhverri aðstoð
stjórnvalda og rikisstofnana til
skipulagðra uppbyggingarfram-
kvæmda, sagði Arni. Sjá bls. 5.
Kajak sökk undir tveim
mönnum spölkorn frá landi út
af Bollagörðum um tiu-Ieytið i
gærkvöldi. Eftir nokkurt volk
var mönnunum bjargað úr
sjónum, og varö þeim ekki
meint af.
sonar, óskaði sendiherrann eftir
því á fundinum, að fram færu
viðræður milli þjóðanna um
fiskveiöar Þjóðverja við tsland.
Þessi ósk V-Þjóðverja verður
tekin til athugunar á fundi Is-
lenzku rikisstjórnarinnar á
morgun.
RIKISSTJORNIN
REIÐUBÚIN TIL
VIÐRÆÐNA VIÐ
SOVÉTMENN
Gsal-Reykjavik — t skjali sem
Einar Ágústsson, utanríkisráð-
herra afhenti sendiherra Sovét-
rikjanna i gær, kemur fram, að
rikisstjórn tslands er reiðubúin
að ræða möguieika á bráða-
birgðafyrirkomulagi um fram-
hald veiða fiskiskipa frá Sovét-
rikjunum með frekari takmörk-
unum en nú eru á svæðinu milli
50 og 200 sjómilna frá tslands-
ströndum.
Rikisstjórn Sovétrikjanna
hefur sem kunnugt er, látið I ljós
þá skoðun við rikisstjórn Is-
lands, að hún geti ekki viður-
kennt útfærslu fiskveiðimark-
anna við Island i 200 sjómílur.
» o
Betra að virkia
Jökulsá í einu
lagi en tvennu
V-Þjóðverjar
óska eftir
viðræðum um
fiskveiðamál