Tíminn - 20.08.1975, Qupperneq 3
Miðvikudagur 20. ágúst 1975
TÍMINN
3
Reknetasíldin er
stór og falleg
O.B.-Reykjavik. — Sjö til átta
bátar eru nú þegar byrjaðir að
veiða síld i reknct, og eru fleiri
farnir að búa sig undir rekneta-
veiðar. Sýnishorn hafa verið tekin
af sfld frá öllum helztu veiðisvæð-
Slys
HG—Súðavik— Að kvöldi sunnu-
dags ók bifreiö út af Djúpvegin-
um við Seljalandsá I botni
Alftafjarðar, og hafnaði I ánni
með þeim afleiðingum, að öku-
maðurinn slasaðist töluvert og
var hann fluttur i sjúkrahúsiö á
Isafirði og þaðan til Reykjavikur.
Þannig háttar til þarna i Alfta-
firði, að vegurinn I firöinum er
mjög góður á 700 metra kafla, allt
að brúnni, þar sem hann endar i
snöggri beygju. Má vafalaust
rekja orsök slyssins til þess, að
engar varúðarmerkingar eru enn
þarna við brúna. Þessa viku, sem
Djúpvegurinn hefur nú verið op-
inn, hefur umferð aukizt veru-
lega, og verður þvl að ætla, að
viðeigandi varúðarráðstafanir
verði gerðar á veginum.
unum, og virðist allsstaðar vera
um hlutfallslega mikið magn af
stórri slld að ræða.
Um 60% er sild af stærðinni 34
og 35 cm. Afgangurinn er 30—34
cm. löng sild. Fitumagn sildar,
sem veiddist um helgina við Snæ-
fellsnes reyndist vera 15,2 til
16,6%. Gert er ráð fyrir að sildin
sem fæst i reknet verði söltuð i
landi og fryst til beitu. Að sögn
Gunnars Flóvenz, forstjóra
sildarútvegsnefndar hafa nokkrir
reknetabátar þegar gert tilraunir
til sildveiða fyrir suður- og vest-
urlandi og fengu þeir strax i
fyrstu lögninni eina til tvær tunn-
ur i net, sem var talinn góður afli
á reknetjaárunum hér áður fyrr.
Sagði Gunnar, að sild þessi
hefði veiðst á ýmsum stöðum við
suður- og vesturland. Siðustu tvo
dagana hefur veiði reknetabát-
anna verið minni en i byrjun,
enda stafalogn á miðunum en i
sliku veðri fæst yfirleitt litil veiði i
reknet. Sildinni hefur verið land-
að á eftirtöldum stöðum: Grinda-
vik, Keflavik, Akranesi, Ólafsvik,
Rifi, Grundarfirði og i gær i Hafn-
arfirði.
Spiluðu fyrir sjúk-
linga og aldrað fólk
Ö.B.—Reykjavik. — í gær heim-
sóttu hinir ungu tónlistarmenn,
sem hér eru staddir á vegum Fél-
ags Islenzkra hljómlistarmanna á
Tónlistarhátið Noregur-Island ’75
eftirtalin elli- og hjúkrunarheim-
ili og sjúkrahús borgarinnar.
Hrafnistu, þar sem 20 manna
strengjahljómsveit lék undir
stjórn kammerhljómsveitarstjór-
ans Leif Jörgensen frá Noregi,
Landakot, þar sem 5 manna
blásturshljómsveit lék, Bjarkar-
ás, þar sem slagverkskvartett
lék, Borgarsjúkrahúsið, en þar
léku 12 blásarar. Siðan fóru sömu
hóparnir aftur af stað á elliheim-
ilið Grund, Landspitalann, endur-
hæfingardeild Borgarsjúkrahúss-
ins við Grensásveg, Bláabandið,
og Kleppsspitalann.
I kvöld, miðvikudagskvöld
heldur hljómsveitin siöan tón-
leika aö Logalandi I Borgarfirði
og hefjast þeir kl. 21. Hljómsveit-
in er skipuð 100 hljóðfæraleikur-
um en ekki verður hægt að koma
allri hljómsveitinni fyrir á Loga-
landi. A fimmtudagskvöld verða
slðan tónleikar i Dómkirkjunni I
Reykjavik og þeir hefjast kl. 21.
Þar mun Harald Gullichsen frá
Noregi halda einleikstónleika á
orgel. Geta má þess, að Gullich-
sen er aðeins 29 ára gamall, en
hann hefur sett upp Messias eftir
Hendel i heimabæ sinum, sem er
helmingi minni en Reykjavik, og
tókst það mjög vel að sögn Sverr-
is Garðarssonar hjá FIH.
Meðfylgjandi myndir tók G.E.
af tónleikunum i gær i Hrafnistu
og I Borgarspitalanum.
.
Flatgryfjan bjargar
heyskapnum
SJ-Reykjavík Nú þegar tið hefur
verið óhagstæð til heyskapar á
Suður- og Vesturlandi og hey
margra bænda þar hrakin eða tún
úr sér vaxin eru þeir þó til, sem
eru ánægðir með heyfeng
sumarsins. Sveinn bóndi Sveins-
son að Hrafnkelsstöðum I Hruna-
mannahreppi sagðist i simtali við
Tlmann i gær vera langt kominn
að heyja, en 90% af heyfeng hans i
sumar fer I súrhey. Sama hátt
haföi hann á i fyrra. En i óþurrka-
tið eins og núna er það óneitan-
lega bjargráðaðhafa aðstæður til
að geta heyjaö svo mikið i súrhey.
1971 var byggð að Hrafnkels-
stöðum 260 fermetra súrheys-
gryfja, svonefnd flatgryfja, sem
rúmar allt að 60 kýrfóður af súr-
heyi . Undanfarin sumur hefur
Sveinn heyjað I vaxandi mæli I
súrhey og þó mest i fyrra og núna.
— Það er allt önnur vinnuað-
staða við þetta en gömlu heyverk-
unaraðferðirnar, sagði Sveinn
Sveinsson. Við þurfum eiginlega
ekkert að koma við heyið
meðhöndunum. Allt er unnið með
vélkraftiog afköstin verða þaraf
leiöandi þvi meiri. Grasið er sleg-
ið með sláttutætara, sem tekur
það jafnframt upp á vagn. Við er-
um þrir I heyskapnum með tvo
vagna, en einn okkar er i gryfj-
unni að jafna úr.
Þak flatgryfjunnar er laust á
hjólum og hægt er að aka heyinu
að henni frá tveim hliðum.
— ótiðin hefur ekkert háð mér
við heyskapinn i sumar, sagði
Sveinn Sveinsson.
I fyrra var byggð önnur flat-
gryfja i nágrenninu.að Dalbæ i
Hrunamannahreppi og Sveinn
kvaöst vita um slika súrheys-
gryfju að Skáldabúðum i Gnúp-
verjahreppi. Ekki vissi hann hve
margar slikar væru á landinu, en
starfsmenn Búnaðarfélags ís-
lands mæltu mjög með þvi, að
bændur kæmu þeim upp og not-
uðu.
I frétt I blaðinu á sunnudaginn
voru höfö ummæli eftir Halldóri
Pálssyni bunaðarmálastjóra.þar
sem hann harmar tregöu bænda
að koma sér upp góðri aðstöðu til
súrheysverkunar, þeir treystu þvi
flestir I lengstu lög að það létti til
á morgun.
Eflaust væru margir bændur á
Suður- og Vesturlandi nú fegnir
að vera I sporum Sveins á Hrafn-
kelsstöðum, en hann kvað hey-|
skap hafa gengið illa i sumar hjá
mörgum bændum i nágrennivið
sig. Þeir væru svona að reita i
sinar gömlu súrheysgryfjur.
Þurru dagana I júlibyrjun notaði
Sveinn til að heyja það sem hann
ætlaði sér I þurrhey, og nýtir hann
þurrheyshlöðu sina ekki til fulls.
i'M »!
Rætt um aukna
aðstöðu fyrir
Boeing-þotur
Flugfélagsins á
Keflavíkurvelli
FJ-Reykjavík. Undanfarnar vik-
ur hafa farið fram viðræður milli
Flugleiða h.f. og aðila á Keflavik-
urflugvelli um möguleika á þvi að
Flugleiðir hf. fái þar til afnota
aukið skýlispláss til viðhalds og
viðgerða á flugvélum félagsins.
Að sögn Sigurðar Helgasonar,
forstjóra Flugleiða h.f., hafa við-
ræður þessar miðazt fyrst og
fremst við það að fá aðstöðu fyrir
Boeing þotur Flugfélagsins.
Að sögn Sigurðar yrði viðhald á
DC 8 63 þotum Loftleiða of kostn-
aðarsamt hér á landi, þar sem
mjög dýrt yrði að halda uppi við-
gerðarþjónustu fyrir aðeins tvær
flugvélar. Sagði Sigurður, að
Loftleiðir hefðu náð mjög hag-
stæðum samningum við erlent
flugfélag um viðhald á þotunum
tveimur.
I greinargerð með þingsálykt-
unaitillögu, sem Jón Skaftason
flútti á siðasta þingi kom fram, að
á árinu 1974 greiddu Flugleiðir
h.f., samtals 608 milljónir króna
til erlendra aðila fyrir viðgerðir
og viðhald á flugvélaflota félags-
ins. Þingsályktúnartillaga Jóns
Skaftasonar var á þá leið, að Al-
þingi skoraði á rikisstjórnina að
láta athuga i samráði við Flug-
leiðirh.f.og önnur flugfélög, sem
hagsmuna hafa að gæta, á hvern
hátt hagkvæmast sé að koma upp
aðstöðu til viðgerða og viðhalds á
flugvélum á Keflavikurflugvelli.
Þessi tillaga hlaut ekki af-
greiðslu.
Þess má geta, að auk Flugleiða
hafa Air Viking og Landhelgis-
gæzlar. orðið að sækja viðgerða-
og viðhaldsþjónustu til útlanda.
SVAR UTANRIKISRAÐHERRA TIL SOVÉTMANNA
SVO SEM kunnugt er hefur rikisstjórn Sovétrikjanna látið
I ljós þá skoðun við rikisstjórn Islands, að hún geti ekki
viöurkennt lögmæti útfærslu fiskveiðimarkanna við ts-
land i 200 sjómilur.
Af þessu tilefni afhenti utanrikisráðherra i gær sendi-
herra Sovétrikjanna skjal, þar sem af hálfu rikisstjórnar
Islands er tekið fram, það sem hér fer á eftir:
„Ákvörðun rikisstjórnar íslands um útfærslu fiskveiði-
markanna umhverfis Island i 200 sjómilur byggist á land-
grunnslögunum islenzku frá 1948, sem framfylgt hefur
verið smám saman undanfarinn aldarfjórðung með hlið-
sjón af þróun þjóðaréttar. Á hafréttarráðstefnunni hefur
yfirgnæfandi meirihluti rikja, þ.á.m. Sovétrikin (skjal
a/conf. 62/c. 2/L. 38, 2. grein), lýst stuðningi sinum við þá
meginreglu, að strandriki hafi fullveldisrétt yfir lifrænum
og ólifrænum auðlindum á svæði innan 200 sjómilna. Út-
færslan i 200 sjómilur við Island er byggð á þessari stað-
reynd. Þess ber og að minnast, að „frumvarp að hafrétt-
arsáttmála” frá Genfarfundum ráðstefnunnar ber einnig
vott um þessa meginreglu, sem nýtur mjög viðtæks stuðn-
ings.
Jafnframt er það ljóst, að sum riki setja sem skilyrði
fyrir samþykki sinu á 200 milna hugtakinu, að fullnægj-
andi samkomulag náist um önnur atriði, þar á meðal, að
landhelgin skuli ekki fara fram úr 12 milum, að siglinga-
frelsi sé virt, að aðgengilegar reglur gildi um mengun og
visindalegar rannsóknir, að landgrunniö sé afmarkað með
þeim hætti, sem um semst, og að umferð um sund, sem al-
þjóðlegar siglingar fara um, sé óhindruð. I reglugerðinni
frá 15. júli 1975 er ekki hreyft við þessum atriðum. Biða
þau frekari starfa ráðstefnunnar og mun sendinefnd Is-
lands þar halda áfram að stuðla að aðgengilegri heildar-
lausn með hliðsjón af ofangreindum sjónarmiðum.
Ákvörðun um öll slik atriði er þvi slegið á frest.
Utfærslu fiskveiðimarkanna varð hins vegar ekki frest-
að lengur. Islenzka þjóðin hefir um langa hrfð staðið and-
spænis þeirri staðreynd, að nálega helmingur leyfilegs há-
marksafla botnlægra fiskistofna á Islandsmiðum er
veiddur af útlendum fiskimönnum. Jafnframt hefur sér-
stök visindaleg nefnd alþjóðahafrannsóknaráðsins og
Noröaustur-Atlantshafsfiskveiðinefndarinnar áætlað, að
50 prósent minnkun i sókn á Nórður-Atlantshafi mundi
ekki leiða til minnkunar á heildarafla. Við það bætist, að
meðalaldur þess fisks, sem aflað er, fer silækkandi og
hefir það hættu i för með sér fyrir fiskistofnana.
Almennt samkomulag er um það meðal yfirgnæfandi
meirihluta rikja, þ.á.m. Sovétrikjanna (skjal a/conf. 62/c.
2./L.38, 15. gr.), að ef strandrikið hagnýtir ekki til fulln-
ustu leyfilegan hámarksafla fiskistofna eða annarra lif-
rænna auðlinda innan 200 milna svæðisins, skuli veita
fiskimönnum annarra þjóða leyfi til að hagnýta það sem
umfram er. Islenzki fiskveiðiflotinn er nú fullkomlega fær
um að hagnýta leyfilegan hámarksafla á Islandsmiðum
miðað við visindaleg verndarsjónarmið. Þess vegna og
vegna þeirra lifshagsmuna, sem hér er um að ræða, var
ekki færtað fresta þeirri ákvörðun, sem tekin hefur verið.
Sú ákvörðun er einnig i samræmi við frumvarpið að haf-
réttarsáttmála frá Genfarfundum ráðstefnunnar.
Rikisstjórn Islands væntir þess, að rfkisstjórn Sovét-
rlkjanna sýni skilning á þvi, að útfærsla fiskveiðimark-
anna við Island i 200 sjómilur er framkvæmd vegna bráð-
nauðsynlegrar verndunar þeirra auðlinda, sem eru
grundvöllur fyrir efnahagslegri afkomu islenzku þjóðar-
innar og að ráðstafanir þessar eru i samræmi við þá heild-
arstefnu, sem störf hafréttarráðstefnunnar byggjast á.
Það mætti og hafa virzt renna stoðum undir þær vonir, aö
Sovétrikin sjálf ákváðu 12 milna mörk, þegar flest önnur
riki héldu þvi fram, að hámark samkvæmt þjóðarétti væri
3 milur.
Hvað sem þvi liður, er rikisstjórn Islands reiðubúin að
ræða möguleika á bráðabirgðafyrirkomulagi um fram-
hald veiða fiskiskipa frá Sovétrikjunum með frekari tak-
mörkunum en nú er á svæðinu milli 50 og 200 sjómilna frá
Islandsströndum.
Lögin frá 1948, sem vitnað var til, gera ráð fyrir slikum
möguleikum, þar sem segir i 2. grein þeirra, að reglum
þeim,sem settar eru samkvæmt lögunum, skuli framfylgt
þannig, að þær séu ávallt i samræmi við millirikjasamn-
inga um þessi mál, sem Island er aðili að á hverjum tima.
Efni slikra samninga mundi aö sjálfsögðu verða að vera
þannig, að það samrýmist grundvallarmarkmiöi laganna
frá 1948.”